صندوق سرمایهگذاری چیست؟
صندوقهای سرمایهگذاری یکی از بهترین روش ها برای ورود سرمایهگذاران به بازار سرمایه هستند که تحت نظارت و با اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت میکنند. مزیت صندوقهای سرمایهگذاری نسبت به سرمایهگذاری شخصی در استفاده از مدیریت تخصصی سرمایه، کاهش ریسک سرمایهگذاری، بهرهگیری از صرفهجوییهای ناشی از مقیاس و تامین منافع برای سرمایهگذاران است. مدیریت داراییها از طریق صندوقهای سرمایهگذاری این امکان را فراهم میآورد که سرمایهگذاران ضمن حفظ داراییهای خود، در هر سطحی از ریسک پذیری، مناسب ترین بازدهی را کسب نمایند.
مزایای صندوقهای سرمایهگذاری
سادگی: یکی از خصوصیات صندوقهای سرمایهگذاری، سادگی در سرمایهگذاری برای سرمایهگذاران جزء است. سرمایهگذاران در هر لحظه قادرند واحدهای خود را به فروش برسانند. همچنین سرمایهگذاران در هر روز میتوانند از قیمت واقعی واحدهای صندوق مطلع گردند.
تنوع در سرمایهگذاری: با توجه به قوانین, صندوقها مجاز به سرمایهگذاری در داراییهای مختلف به صورت محدود هستند. لذا پرتفولیوی صندوقهای سرمایهگذاری دارای ترکیب متنوعی است که ریسک سرمایهگذاری در صندوق را به نحو چشمگیری کاهش میدهد.
مدیریت حرفهای: با عنایت به توانایی مالی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک، این صندوقها قادر به جذب و استخدام مدیران حرفهای در زمینه بورس اوراق بهادار و بازار سرمایه و استفاده از بهترین نرمافزارهای موجود هستند.
هزینههای معقول: از آنجا که هزینه بکارگیری نیروهای متخصص، گردآوری و تحلیل اطلاعات و گزینش سبد بهینۀ اوراق بهادار در این صندوقها میان تمامی سرمایهگذاران تقسیم میشود، سرانۀ هزینه هر سرمایهگذار کاهش مییابد. هزینههای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک به مراتب پایینتر از خرید و فروش مستقیم سهام توسط خود سرمایهگذاران است.
ریسکهای صندوق سرمایهگذاری
۱) کاهش ارزش داراییهای صندوق: قیمت سهام در بازار میتواند کاهش یابد و در اثر آن صندوق و سرمایهگذاران آن متضرر شوند.
۲) نکول اوراق مشارکت: گرچه صندوق در اوراق مشارکتی سرمایهگذاری میکند که سود و اصل آن توسط یک مؤسسه معتبر تضمین شدهاست، ولی این احتمال (هر چند ضعیف) وجود دارد که ناشر و ضامن به تعهدات خود در پرداخت بهموقع سود و اصل اوراق مشارکت مذکور، عمل ننمایند.
۳) نوسان بازده بدون ریسک: در صورتیکه نرخ سود بدون ریسک (نظیر سود علی الحساب اوراق مشارکت دولتی) در انتشارهای بعدی توسط ناشر افزایش یابد، قیمت اوراق مشارکتی که سود حداقلی برای آنها تضمین شده است در بازار کاهش مییابد. اگر صندوق در این نوع اوراق مشارکت سرمایهگذاری کرده باشد و بازخرید آن به قیمت معین توسط یک مؤسسه معتبر (نظیر بانک) تضمین نشده باشد، با افزایش نرخ اوراق بدون ریسک، صندوق ممکن است متضرر شود.
تقسیم بندی صندوقهای سرمایه گذاری
از دیدگاه کلی میتوان صندوقهای سرمایهگذاری را به دو گروه قابل معامله و غیر قابل معامله (بادرآمد ثابت و سهامی) به شرح ذیل تقسیم بندی نمود.
صندوقهای قابل معامله
صندوقETF یا Exchange Traded Fund نوعی از صندوقهای سرمایهگذاری است که از داراییهای متنوع تشکیل شده و واحدهای آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک دارند؛ یعنی شما در طول ساعات و روزهایی که بازار معاملات سهام باز است میتوانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید. برخی از این صندوقها میتوانند دنبالهروی یک بازار، یک صنعت یا کالای خاص باشند. حال اگر ما به عنوان سرمایه گذار دنبال فعالیت در بازار سهام البته بدون متحمل شدن ریسک زیاد، هزینه معاملات فراوان و پیچیدگیهای مختلف آن باشیم، صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله میتواند بهترین انتخاب ما باشد. این صندوقها در واقع محصولی با هزینه، ریسک و پیچیدگی کمتر نسبت به خرید و فروش مستقیم سهام و دارای مزایای آن هستند.
مزایای صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله:
• معافیت مالیاتی معاملات واحدها
• افزایش نقد شوندگی واحدهای صندوق با وجود عملیات بازارگردانی
• تخصیص بهینهدارایی ها (متنوعسازی) با حذف هزینه و صرف زمان اندک
• سادگی، سهولت و سرعت در معامله
• کاهش زمان تصفیه نسبت به صندوقهای فعلی
• خرید و فروش آنلاین واحدهای صندوق توسط سرمایه گذار
صندوقهای غیرقابل معامله
صندوق سرمایه گذاری مشترک یا غیرقابل معامله به صندوقی گفته میشود که سهام آن قابل معامله در بورس نمیباشد و برای خرید و فروش واحدهای صندوق یا باید بصورت حضوری به یکی از دفاتر صندوق مراجعه کرده و یا از طریق سایت صندوقها واحدهای سرمایهگذاری را خرید و فروش کنید. در حال حاضر در بازار سرمایه ایران، صندوقهای سرمایه گذاری غیرقابل معامله مثل صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله در سه قالب اوراق با درآمد ثابت، سهامی و مختلط وجود دارند.
پرتفوی ارز رمزنگاری چیست؟ چگونه یک پرتفوی متعادل بسازیم؟
ایجاد تعادل در پرتفوی ارز رمزنگاری تفاوت چندانی با متعادلسازی پرتفوی بخش مالی سنتی ( سهام و کالا) ندارد. با توجه به وضعیت و استراتژی سرمایهگذاری خود میتوانید به راحتی ریسک کلی خود را کاهش دهید. برای شروع کار تنها باید پرتفوی را با سرمایهگذاری روی ارزهای مختلف متنوع کرد.
میزان متنوع کردن پرتفوی جای بحث زیادی دارد، زیرا این کار جنبههای مثبت و منفی خود را دارد. به طور کلی بیشتر کارشناسان موافقند که متنوعسازی پرتفوی منطقی و معقول است. میتوانید با نگه داشتن ارزهای رمزنگاری مختلف (از جمله ارزهای پایدار) و اطمینان از متعادلسازی منظم داراییها، ریسک سرمایهگذاری را کاهش دهید.
برای سهولت در مدیریت پرتفوی، میتوانید از سرویسهای ردیابی پرتفوی شخص ثالث استفاده کنید یا تراکنشهای خود را به صورت دستی در صفحه گسترده (spreadsheet) ثبت کنید. برخی از این سرویسها میتوانند به کیف پول شخصی و صرافیهای ارز رمزنگاری متصل شوند و روند کار را راحتتر کنند.
شروع سرمایهگذاری در بازار ارز رمزنگاری خیلی راحت است و میتوان این کار را با خرید بیت کوین، اتریوم و یا هر ارز رمزنگاری دیگر انجام داد. در حالی که برخی از سرمایهگذاران ترجیح میدهند ارزهای رمزنگاری بزرگ بازار را خریداری و نگهداری کنند، برخی دیگر آلت کوینها را برای سرمایهگذاری انتخاب میکنند. اما بهترین راه برای انجام این کار چیست؟ احتمال موفقیت شما بیشتر خواهد شد، اگر در مورد میزان سرمایه اختصاص یافته به انواع مختلف داراییها فکر کنید و پرتفوی ارز رمزنگاری خود را مرتبا متعادل کنید. بسته به میزان تحمل ریسک شما، چند روش برای انجام این کار وجود دارد. متعادلسازی پرتفوی کار آسانی است و میتواند نتایج خوبی را به همراه داشته باشد.
پرتفوی ارز رمزنگاری چیست؟
پرتفوی ارز رمزنگاری مجموعهای از ارزهای رمزپایه است که توسط یک معاملهگر یا سرمایهگذار نگهداری میشوند. پرتفویها معمولا انواع مختلف داراییها، از جمله آلت کوینها و محصولات مالی ارز رمزنگاری را در خود دارند. آنها تقریبا مشابه پرتفویهای سرمایهگذاری سنتی هستند، با این تفاوت که سرمایهگذاران در ارز رمزنگاری به یک کلاس دارایی پایبند هستند. میتوانید پرتفوی ارز رمزنگاری خود را به صورت دستی با صفحه گسترده ردیابی کنید و یا از ابزارها و نرم افزارهای تخصصی برای محاسبه دارایی و سود استفاده کنید. یک سرویس ردیابی خوب میتواند مفید واقع شود. این سرویسها برای معاملهگران روزانه، معاملهگران کوتاه مدت و همچنین سرمایهگذاران و دارندگان بلند مدت ارزشمند هستند.
تخصیص دارایی در برابر تنوع دارایی
هنگام ایجاد یک پرتفوی سرمایهگذاری باید با مفاهیم تخصیص دارایی و تنوع دارایی آشنا باشید. این دو اصطلاح اغلب به جای یکدیگر استفاده میشوند. با این حال، آنها به جنبههای مختلف مدیریت ریسک اشاره دارند. تخصیص دارایی ممکن است برای توصیف استراتژی مدیریت سرمایه استفاده شود که به طور کلی نحوه توزیع سرمایه بین کلاسهای دارایی مختلف در پرتفوی را مشخص میکند. به بیان سادهتر، تخصیص دارایی به سرمایهگذاری در طبقات مختلف دارایی (برای مثال ارزهای رمزپایه، سهام، اوراق قرضه، فلزات گرانبها و غیره) اشاره دارد. تنوع دارایی به توزیع وجوه سرمایهگذاری بین داراییها یا بخشهای مختلف مربوط میشود. برای مثال، شما میتوانید با سرمایهگذاری در صنایع مختلف مانند کشاورزی، فناوری، انرژی و بهداشت، سهام خود را متنوع کنید. در واقع، این دو استراتژی ریسک کلی شما را کاهش میدهند.
ایده اصلی استراتژیهای تخصیص دارایی و متنوعسازی این است که سرمایهگذار تمام تخم مرغهای خود را در یک سبد نگذارد. ترکیب کلاسهای دارایی و داراییهایی که با هم ارتباط ندارند، موثرترین شیوه برای ایجاد یک پرتفوی متعادل است.
از نظر فنی، ارزهای رمزنگاری یک کلاس دارایی واحد هستند. اما میتوانید پرتفوی ارز رمزنگاری خود را با خرید محصولات، ارزها و توکنهایی که اهداف و موارد استفاده متفاوتی دارند، متنوع کنید. برای مثال، شما میتوانید پرتفوی خود را به بیت کوین (40 درصد)، ارزهای پایدار (30 درصد)، توکنهای NFT (با 15 درصد) و آلت کوینها (15 درصد) اختصاص دهید.
پرتفویهای متمرکز در برابر متنوع
بیشتر کارشناسان توصیه میکنند که پرتفوی ارز رمزنگاری باید متنوع باشد. در حالی که این یک استاندارد برای سرمایهگذاران است، اما توزیع سرمایه بین داراییهای مختلف مزایا و معایب خود را دارد. همانطور که قبلا اشاره کردیم، متنوعسازی پرتفوی، ریسک و نوسانات را کاهش میدهد. ضرر و زیانها میتوانند با سودها جبران شوند و موقعیت شما را ثابت نگه دارند. با نگهداری ارزهای مختلف در پرتفوی، فرصتهای بیشتری برای کسب سود خواهید داشت. البته، همه سرمایهگذاریها موفقیت آمیز نخواهند بود، اما با تخصیص دارایی و متنوعسازی پرتفوی، احتمالا در بلند مدت سود خواهید برد.
با این حال، هرچه پرتفوی متنوعتر باشد، بیشتر منعکس کننده عملکرد بازار خواهد بود. بیشتر سرمایهگذاران و معاملهگران به دنبال سود بیشتر در بازار هستند. یک پرتفوی بسیار متنوع متوسط بازدهی بیشتری نسبت به یک پرتفوی متمرکز موفق (فقط تعداد معدودی از داراییها را شامل میشود) دارد. داراییهایی که عملکرد بدتری دارند میتوانند سود داراییهای دارای عملکرد بهتر را خنثی کنند.
مدیریت پرتفوی متنوع نیز به زمان و تحقیق بیشتری نیاز دارد. برای سرمایهگذاری معقول و بی نقص، باید بدانید که چه چیزی را میخرید. با داشتن یک پرتفوی بزرگ، شانس تحقق اهداف کاهش مییابد. اگر داراییهایی از بلاک چینهای مختلف را در پرتفوی خود دارید، ممکن است لازم باشد برای دسترسی به آنها از چندین کیف پول و صرافی ارز رمزنگاری استفاده کنید. تصمیم برای متنوعسازی پرتفوی یا عدم استفاده از این استراتژی به عهده خودتان است. اما همیشه توصیه میشود که پرتفوی خود را با انواع مختلف داراییها متنوع کنید.
انواع مختلف ارزهای رمزنگاری
بیت کوین مشهورترین ارز رمزنگاری بوده و از لحاظ ارزش بازار، بزرگترین ارز در جهان است. اما یک پرتفوی متعادل شامل انتخاب ارزهای مختلف برای کاهش ریسک کلی سرمایهگذاری است. در ادامه انواع مختلف ارزهای رمزپایه را بررسی میکنیم.
ارزهای رمزنگاری با ماهیت پرداخت
امروزه یافتن ارزهای جدید که در درجه اول با انتقالات و پرداختها سروکار داشته باشند، دشوار است. اما اگر به اولین روزهای پیدایش ارزهای رمزنگاری بر گردید، میبینید که بیشتر پروژهها سیستمهایی برای انتقال داراییها بودند. بیت کوین مشهورترین نمونه است، اما ارزهای بیت کوین کش، ریپل و لایت کوین نیز این قابلیت را دارند. آنها اولین نسل ارزهای رمزپایه هستند که قبل از اتریوم و معرفی قراردادهای هوشمند وجود داشتهاند.
ارزهای پایدار
ارزهای پایدار ارزهایی هستند که قیمت ثابتی دارند و ارزش آنها میتواند برابر با یک دارایی اساسی مانند ارزهای فیات (دلار آمریکا) یا فلزات گرانبها باشد. برای مثال، بایننس یو اس دی یک ارز پایدار است که هر واحد از آن قیمتی برابر با 1 دلار دارد. پَکس گُلد (PAXG) ارز پایدار دیگری است که قیمت آن به طلای فیزیکی وابسته است. قیمت هر واحد از این ارز برابر با 1 اونس تروا (برابر با 31.1034768 گرم) طلای نگهداری شده در بانکهای مرکزی است. در حالی که ارزهای پایدار لزوما بازده زیادی ندارند، اما همانطور که از نام آنها بر میآید، همیشه ثابت هستند.
بازار ارزهای رمزنگاری نوسانات زیادی دارد، بنابراین داشتن ارزهای پایدار در پرتفوی که ارزش آن را حفظ کنند، ضروری است. اگر قیمت ارز پایدار به یک دارایی خارج از اکوسیستم ارز رمزنگاری متصل باشد، سقوط بازار ارز رمزپایه تاثیری بر آن نخواهد داشت. اگر میخواهید توکنهای خود را از یک پروژه خارج کنید، میتوانید برای حفاظت از سود خود، آنها را به یک ارز پایدار مانند تدر یا بایننس یو اس دی تبدیل کنید.
توکنهای اوراق بهادار
درست مانند اوراق بهادار سنتی، توکن اوراق بهادار میتواند نمایانگر موراد بسیاری باشد. این میتواند سهام وابسته به یک شرکت، اوراق قرضه صادر شده توسط یک پروژه یا حتی حق رای باشد. اوراق بهادار دیجیتالی شده و روی بلاک چین گذاشته شدهاند؛ به این معنی که آنها بیشتر پیرو همان قوانین محلی هستند. به همین دلیل، توکنهای اوراق بهادار در حوزه صلاحیت قانونگذاران محلی هستند و باید قبل از صدور مراحل قانونی را طی کنند.
توکنهای کاربردی
توکنهای کاربردی به دارندگان خود اجازه دسترسی به یک محصول یا سرویس خاص را میدهند. برای مثال، بایننس کوین و اتریوم هر دو از توکنهای کاربردی هستند. مهمترین مورد استفاده آنها این است که در هنگام تعامل با اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps) میتوانید از آنها برای پرداخت کارمزد تراکنشها استفاده کنید. بسیاری از پروژهها توکنهای کاربردی خود را صادر میکنند تا در یک عرضه اولیه سرمایه جذب کنند. ارزش توکن از لحاظ نظری باید با ارزش کاربرد آن رابطه مستقیم داشته باشد.
توکنهای حاکمیتی
با نگهداری یک توکن حاکمیتی، میتوانید قدرت رای گیری در مورد یک پروژه و حتی سهمی از درآمد آن را بدست بیاورید. به احتمال زیاد این توکنها را در پلتفرمهای مالی غیر متمرکز (دیفای) مانند پنکیکسواپ، یونیسواپ یا سوشیسواپ پیدا خواهید کرد. مانند توکنهای کاربردی، ارزش یک توکن حاکمیتی مستقیما به موفقیت پروژه اصلی آن بستگی دارد.
محصولات مالی رمزنگاری
یک پرتفوی نباید فقط شامل نگه داشتن ارزهای مختلف باشد. محصولات مالی رمزنگاری نیز میتوانند به متنوعسازی پرتفوی شما کمک کنند. به این محصولات مانند سرمایهگذاری در اوراق قرضه دولتی، صندوقهای قابل معامله در بورس (ETFs) یا صندوقهای سرمایهگذاری فکر کنید تا داشتن فقط سهام. محصولات زیادی وجود دارند که میتوانید از طریق بلاک چینها و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز مختلف در آنها سرمایهگذاری کنید.
برای مثال، بایننس محصولات متنوعی را ارائه میدهد. برای بررسی آنها وارد حساب کاربری خود در این صرافی شوید و به بخش “Finance” بروید. تمام این محصولات ریسکهای متفاوتی دارند. بنابراین، قبل از ریسک کردن، مطمئن شوید که با مکانیسم کار آنها آشنا هستید.
محصولات متنوعی که صرافی بایننس ارائه می دهد
چگونه یک پرتفوی ارز رمزنگاری متعادل بسازیم
هر سرمایهگذار ایدههای خاص خود را در مورد ایجاد یک پرتفوی ارز رمزنگاری متعادل دارد. اما در اینجا برخی قوانین کلی وجود دارند که باید در هنگام ایجاد پرتفوی آنها را در نظر بگیرید:
- پرتفوی خود را بین سرمایهگذاریهای دارای ریسک بالا، متوسط و پایین تقسیم کنید و به هر کدام وزن مناسبی بدهید. یک پرتفوی که بخش عمده آن سرمایهگذاریهای دارای ریسک بالا است، قطعا متعادل نیست. چنین پرتفوی ممکن است فرصت کسب سود زیادی را برای شما فراهم کند، اما میتواند ضررهای زیادی نیز به همراه داشته باشد.
- برای کمک به تامین نقدینگی برای پرتفوی خود، مقداری ارز پایدار در آن نگهداری کنید. ارزهای پایدار اهمیت زیادی در بسیاری از پلتفرمهای دیفای دارند و میتوانند به شما کمک کنند تا به سرعت و به راحتی سودهای خود را برداشت کنید یا از موقعیت معاملاتی خارج شوید.
- در صورت نیاز، پرتفوی خود را متعادل کنید. بازار ارز رمزنگاری نوسانات زیادی دارد و تصمیمات شما باید بسته به شرایط موجود تغییر کنند.
- برای جلوگیری از وزن بیش از حد یک بخش از پرتفوی، اختصاص سرمایه جدید را با برنامه ریزی انجام دهید. اگر اخیرا از یک ارز سود زیادی بدست آوردهاید، حتما برای ورود سرمایه بیشتر به بازار وسوسه خواهید شد. اجازه ندهید حرص و طمع بر شما غلبه کند و درباره این که کجا میتوانید سرمایهگذاری بهتری داشته باشید، فکر کنید.
- تحقیقات خود را انجام دهید. واقعا نمیتوانید این توصیه کلاسیک را نادیده بگیرید. شما در حال سرمایهگذاری پول خود هستید، بنابراین فقط به توصیه دیگران اعتماد نکنید. مواظب باشید که در دام طرحهای کلاهبرداری نیفتید.
- فقط آنچه را که توانایی از دست دادن آن را دارید سرمایهگذاری کنید. اگر نسبت به آن استرس دارید، پرتفوی شما متعادل نیست. در صورت بدتر شدن شرایط بازار، موقعیتهای شما نباید عواقب جدی ایجاد کنند.
سرویسهای ردیابی پرتفوی ارز رمزنگاری
ردیاب پرتفوی ارز رمزنگاری برنامه یا سرویسی است که به شما این امکان را میدهد تا تغییرات قیمت داراییهای خود را ردیابی کنید. شما میتوانید میزان مطابقت تخصیص سرمایه خود با اهداف بلند مدت را مشاهده و رشد پرتفوی خود را پیگیری کنید. در اینجا چند سرویس ردیابی وجود دارند که میتوانید آنها را مد نظر قرار دهید:
کوین مارکت کپ (CoinMarketCap)
کوین مارکت کپ یک ردیاب بسیار محبوب برای قیمت بوده و قابلیت ردیابی پرتفوی مخصوص خود را توسعه داده است. این ردیاب به صورت رایگان برای دسک تاپ و موبایل در دسترس است. برای استفاده از ردیاب پرتفوی، باید داراییهای خود را به صورت دستی اضافه کنید، چون این قابلیت به کیف پول شما یا صرافی متصل نمیشود. همچنین، برای پیگیری سود خود، گزینهای در این ردیاب وجود دارد که میتوانید سطح قیمتی را که در آن ارزها را خریداری کردهاید، اضافه کنید. با کلیک روی “Portfolio” می توانید وارد این بخش شوید.
کوینگِکو (CoinGecko )
کوینگِکو بیشتر به خاطر ردیابی قیمت ارزهای رمزپایه شناخته شده است، اما دارای گزینه پرتفوی نیز است. استفاده از آن رایگان بوده و میتوانید از طریق مرورگر یا موبایل خود به آن دسترسی داشته باشید.
بلاکفولیو (Blockfolio)
اگر میخواهید همزمان با مدیریت پرتفوی خود، معامله هم انجام دهید، اپلیکیشن بلاکفولیو گزینه خوبی است. این اپلیکیشن از سال 2014 به بازار عرضه شده و در فضای ارز رمزنگاری به خوبی شناخته شده است. با این حال، این اپلیکیشن برای موبایل در دسترس است.
دلتا (Delta)
دلتا یک اپلیکیشن موبایل است که به شما این امکان را میدهد تا پرتفوی ارز رمزنگاری و همچنین سرمایهگذارایها در بازار سنتی را به طور همزمان مشاهده کنید. این اپلیکیشن میتواند به کیف پولهای مختلف و 20 صرافی ارز رمزنگاری ( از جمله صرافی بایننس) متصل شود. اپلیکیشن دلتا هم نسخه رایگان و هم نسخه پولی دارد، اما قابلیت انجام معامله ندارد.
حرف پایانی
بیشتر ارزهای ارز رمزنگاری بازار به استحکام و قدرت بیت کوین وابسته هستند. اما این دلیلی برای عدم تعادل در پرتفوی نیست. سرمایهگذاری روی ارزهای مختلف میتواند برخی از ضررهای ناشی از سقوط بیت کوین را جبران کند. بنابراین، متنوعسازی پرتفوی همیشه یک استراتژی منطقی و معقول است. متوسط بازدهی یک پرتفوی بسیار متنوع بیشتر از یک پرتفوی متمرکز موفق است.
صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
امروزه شاهد این هستیم که بسیاری از افراد در کنار مشاغلی که دارند پس انداز و سرمایه های خود را در بخش های مختلف اقتصادی وارد می کنند تا در این شرایط نامساعد اقتصادی سود بیشتری به دست اورند. برای مثال یکی از پرطرفدارترین بازارهای سرمایه گذاری بورس است که به افراد مختلف متناسب با سرمایه ای که وارد بازار می کنند سود های مختلفی را اعطا می کند.
اما همه افراد دانش کافی برای ورود و فعالیت به بازار بورس را ندارند و به همین خاطر است که سرمایه های خود را به صندوق های سرمایه گذاری می سپارند تا آن ها کار خرید فروش و معامله را در مقیاسی بسیار وسیع تر انجام دهند و به صورت دوره ای سودی را به صاحب حساب پرداخت کنند.
به عبارت دیگر صاحبان صندوق های سرمایه گذاری با پول شما در بورس کار می کنند و سودی را به شما می دهند. در این مقاله قصد داریم تا به صورت مفصل درباره صندوق های سرمایه گذاری و انواع آن با شما صحبت کنیم.
صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
بسیاری از افراد برای کسب سود ترجیح می دهند تا سرمایه خود را در بانک ها نگه دارند. این افراد معمولا وقت و یا دانش لازم برای سرمایه گذاری در بخش های اقتصادی دیگر را ندارند. این افراد ترجیح می دهند تا به سود مختصری که بانک به آن ها اعطا می کند بسنده کنند اما از این بی خبر هستند که می توانند با سرمایه گذاری همین میزان پول در صندوق های سرمایه گذاری سود بیشتری کسب کنند.
همانطور که گفتیم صندوق های سرمایه گذاری برای کسانی است که دانش و زمان کافی برای سرمایه گذاری شخصی در بورس را ندارند و ترجیح می دهند تا پول خود را به دست متنوع سازی و تخصیص دارایی چیست؟ موسسات معتبری بسپارند تا آن ها کار مدیریت پول را بر عهده بگیرند.
ثبت نام در صندوق های سرمایه گذاری این فرصت را در اختیارشما قرار می دهد تا بتوانید سود بیشتری به دست آورید و از تخصص و مهارت سهامداران بزرگ ایرانی بهره مند شوید. یک صندوق سرمایه گذاری از مجموعه ای از أوراق مشارکت، سهام و سایر أوراق بهادار تشکیل شده است.
صندوق های سرمایه گذاری برای چه افرادی مناسب است؟
به طور کلی سهام داران بزرگ متنوع سازی و تخصیص دارایی چیست؟ بر این باور هستند که بازار بورس در بلند مدت پر بازده است و شما با صرف وقت و دانش کافی می توانید به سود چشمگیری دست پیدا کنید. لذا این صندوق های سرمایه گذاری برای افرادی مناسب است که به سرمایه خود در کوتاه مدت نیازی ندارند و قصد دارند تا در بلند مدت کسب سود کنند. این نکته را به یاد داشته باشید که سود صندوق های سرمایه گذاری بی شک از سود سپرده های بانکی بیشتر و شیرین تر است.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری
مدیریت حرفه ای دارایی ها:
اولین ویژگی مثبت صندوق های سرمایه گذاری این است که امکان مدیریت حرفه ای پول را فراهم می کند. چرا که صندوق های سرمایه گذاری جایی است که سهامداران بی تجربه و تازه وارد از مهارت و تخصص و سهامداران بزرگ استفاده می کنند.
این افراد با خرید و فروش یکسری سهم بنیادی بدنبال بیشتر کردن سود شما هستند و نظارت حرفه ای بر سرمایه شما دارند. این تحلیلگران وظیفه دارند تا با تحلیل لحظه به لحظه سهام های مختلف در بازار بورس عملکرد ممتازی برای سرمایه گذاران خود فراهم کنند.
کم تر کردن ریسک سرمایه گذاری ها:
متخصصان و تحلیل گرانی که در صندوق های سرمایه گذاری فعالیت می کنند از سوی سازمان بورس موظف می شوند تا سبد متنوعی از سهام و اوراق بهادار را برای سرمایه گذاران ایجاد کنند. قسمتی از این دارایی ها شامل دارایی های با درامد ثابت مثل سپرده های بانکی و اوراق مشارکت هستند که خطر سرمایه گذاری را به میزان زیادی کم می کنند.
به این اقدام صندوق های سرمایه گذاری متنوع سازی دارایی ها گفته می شود. شما به عنوان سرمایه گذارانی تازه وارد می توانید با پرداخت مبلغ مشخصی این سبد ها را بخرید. با این کار دیگر لازم نیست که خودتان به شخصه در بازار بورس فعالیتی داشته باشید.
نظارت و شفافیت اطلاعاتی:
سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی و حسابرس بر فعالیت صندوق های سرمایه گذاری نظارت می کنند و شما می توانید با خیالی راحت سرمایه خود را در این صندوق ها بگذارید.
نقد شوندگی بالای صندوق ها:
زمانیکه شما تصمیم به سرمایه گذاری در این صندوق ها را می گیرید خیالتان راحت است که هر زمان بخواهید می توانید پول خود از صندوق های سرمایه گذاری خارج کنید. این کار توسط ضامن نقد شوندگی صندوق اتفاق می افتد؛ بنابراین هر زمان که تصمیم به سرمایه گذاری در این صندوق ها گرفتید از قبل مطمئن شوید که آیا صندوق ضامن نقد شوندگی دارد یا خیر.
صرفهجویی نسبت به مقیاس:
با توجه به اینکه صندوق های سرمایه گذاری از جمع کردن سرمایه های کوچک تشکیل می شوند، بنابراین امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایه گذاری بزرگ برای دارندگان آن فراهم می شود. شما ممکن است با دو میلیون تومان، توانایی سرمایه گذاری در گزینههای متنوعی را نداشته باشید اما با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوق های سرمایه گذاری، این فرصت برای شما ایجاد می شود. در ضمن به دلیل حجم بالای سرمایه صندوق ها هزینه هایی مانند تحلیل، بررسی، ارزشگذاری، خرید و فروش و سایر هزینه ها در بین سرمایه گذاران سرشکن می شود و برای سرمایهگذار صرفهجویی زیادی را در پی خواهد داشت.
واحد یا یونیت سرمایهگذاری چیست؟
همانطور که گفته شد هزار نفر از مردم سرمایه های خود را در صندوق های سرمایه گذاری قرار می دهند. همه این سرمایه ها روی هم دارایی های یک صندوق سرمایه گذاری را تشکیل می دهد. صندوق های سرمایه گذاری برای اینکه سهم هر شخص را از این دارایی ها مشخص کنند و همچنین به منظور تسهیل ورود و خروج سرمایه گذاران از صندوق ها بخش هایی با عنوان واحد یا یونیت هایی را تشکیل می دهند.
قیمت هر کدام از این واحد ها چیزی در حدود صد هزار تومان است که هر فرد به هنگام ورود به یک صندوق سرمایه گذاری می تواند یک تا چند واحد را خریداری کند و به هنگام خروج نیز به هر میزان واحد که خواست بفروشد. لذا شما با ۱۰۰ هزار تومان نیز می توانید وارد این صندوق های سرمایه گذاری شوید.
همچنین زمانی که نیاز به پول نقد داشتید لازم نیست که کل سرمایه خود را از صندوق خارج کنید بلکه می توانید به میزان نیاز پول برداشت کنید بدون اینکه به میزان سود دهی شما خللی وارد شود.
ارزش خالص دارایی های صندوق (NAV)
با کم کردن بدهی های صندوق از ارزش روز کل پرتفو سبد دارایی ها می توانید ارزش خالص دارایی ها را بدست آورید.
- بدهی های صندوق – ارزش روز کل پرتفوی = ارزش خالص دارایی ها
بر این اساس شما می توانید با تقسیم ارزش خالص دارایی ها بر تعداد واحد های صندوق، ارزش خالص دارایی ها را به ازای هر سهم حساب کنید.
قیمت صدور (فروش) واحد های سرمایهگذاری
قیمت صدور یا فروش واحد های سرمایه گذاری که بر مبنای خالص ارزش دارایی صدور (NAV صدور) تعیین می شود، همیشه از خالص ارزش روز دارایی های صندوق به ازای هر واحد سرمایه گذاری کمی بیشتر است؛ چون وجه نقد حاصل از فرایند صدور واحد سرمایه گذاری باید توسط مدیر صندوق به خرید اوراق بهادار جدید تخصیص یابد که به طور طبیعی مستلزم پرداخت کارمزد خرید است.
برای جلوگیری از تحمیل هزینه معاملات و سایر هزینه های احتمالی ورود سرمایه گذار جدید به سرمایه گذاران قبلی در واقع به میزان خالص آورده سرمایه گذار جدید، واحد های سرمایه گذاری در اختیار شخص قرار می گیرد.
قیمت ابطال (بازخرید) واحدهای سرمایهگذاری
قیمت بازخرید یا ابطال واحد های سرمایه گذاری بر پایه خالص ارزش دارایی ابطال (NAV ابطال) و با فرض کسر هزینه های مربوط به معاملات از بهای فروش دارایی های سبد تعیین می شود و مبنای خالص پرداخت به سرمایه گذار قرار می گیرد. در حقیقت، در صورت تمایل سرمایهگذار به خروج از صندوق، این اطمینان برای او وجود دارد که پول خود را با کسر هزینه های متعارف معاملات دریافت میکند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری
۱- صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
۲- صندوق سرمایهگذاری در سهام
۳- صندوق سرمایهگذاری مختلط
۴- صندوق سرمایهگذاری شاخصی
۵- صندوق قابل معامله (ETF)
۶- صندوقهای نیکوکاری
۷- صندوقهای تأمین مالی
۸- صندوقهای اختصاصی بازارگردان
صندوق های سرمایهگذاری با درآمد ثابت
صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت برای افرادی مناسب است که به دنبال معاملات پر ریسک و خطر نیستند و به سودی منطقی راضی هستند. به همین دلیل مدیران این صندوق ها بیشتر به دنبال خرید اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت، اوراق اجاره و اوراق خزانه هستند تا بتوانند سود قابل توجهی به مشتریان خود ارائه کنند.
صندوق های سرمایهگذاری در سهام
صندوق های سهامی به صندوق هایی گفته میشوند که بر اساس شرایط مندرج در اساس نامه و امید نامه خود حداقل ۷۰ درصد ترکیب دارایی های خود را در سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس یا بازار اول فرا بورس سرمایهگذاری میکنند.
این صندوق ها در ایران با توجه به تعداد واحد هایی که مجاز به انتشار هستند، به دو دسته بزرگ و کوچک گروه بندی میشوند. در صندوق های کوچک تعداد واحد های سرمایهگذاری قابلانتشار حداقل پنج هزار و حداکثر ۵۰ هزار واحد سرمایهگذاری و در نوع بزرگ، این ارقام بین ۵۰ هزار و ۵۰۰ هزار واحد سرمایهگذاری بوده و ارزش اسمی هر واحد سرمایهگذاری در ابتدای آغاز به کار صندوق معادل یک میلیون ریال است.
صندوق های سرمایهگذاری مختلط
همانطور که گفته شد صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نوع دارایی های خود به گروه های مختلف تقسیم می شوند. برای مثال بعضی از این صندوق ها به خرید اوراق مشارکت می پردازند که صندوق های سرمایه گذاری با درامد ثابت هستند. بعضی دیگر بر روی سهام های مختلف سرمایه گذاری می کنند که به صندوق های سرمایه گذاری سهامی معروفند و بعضی دیگر ترکیبی از دو نوع گفته شده هستند.
نسبت دارایی سهام و اوراق با درآمد ثابت صندوق های مختلط ممکن است در طول زمان تغییر کند، اما به طور عمده این نسبت حداقل ۴۰ درصد و حداکثر ۶۰ درصد سهام است و ما بقی شامل اوراق با درآمد ثابت است.
در اصل صندوق های مختلط این امکان را برای سرمایهگذاران به وجود میآورند تا با سرمایهگذاری در آن متنوع سازی و تخصیص دارایی چیست؟ ها بتوانند از مزایای تنوع بخشی نیز بهرهمند شوند.
ریسک این صندوق ها نیز در مقایسه با صندوق های سهامی پایین تر است. همچنین این صندوق ها مزایای اوراق سهام و درآمد ثابت را همزمان دارند؛ به این معنی که پتانسیل کسب بازده بالاتر بهوسیله سهام و نوسانات قیمتی کمتر بهوسیله اوراق با درآمد ثابت را فراهم میکنند.
صندوق قابل معامله (ETF)
صندوق ETF یا Exchange Tradable Found یک صندوق از دارایی های متنوع است که درست مثل سهام معمولی در بورس معامله می شود؛ یعنی شما در هر زمان که دوست داشته باشید میتوانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.
با سرمایه گذاری در این صندوق ها شما از دانش و تجربه یک گروه حرفه ای استفاده می کنید که تلاش می کنند تا با چیدن سهام و أوراق بهادار در سبد شما سود قابل توجهی را برای شما به همراه آورند. قدمت این صندوق های سرمایه گذاری بیش از ۲۰ سال است و در میان سرمایه گذاران نیز از محبوبیت زیادی برخوردار است.
صندوق های نیکوکاری
در این صندوق های سرمایه گذاری هدف پخش سود در بین نیازمندان جامعه است. تلاش می شود تا در کنار حفظ اصل سرمایه سپرده گذاران، این پول در جهت سرمایه گذاری های مولد صرف شود و به پیشرفت بازار سرمایه و کسب و کار کمک کند و سود آن به صورت خاص صرف نیازمندان واقعی جامعه شود.
صندوق های تامین مالی
همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم هدف از ورود به صندوق های سرمایه گذاری مدیریت درست سرمایه، کاهش ریسک سرمایه گذاری، قدرت نقد شوندگی و استفاده از مزایای اقتصادی ناشی از صرفه جویی نسبت به مقیاس بود.
در راستای توسعه ابزارها و نهاد های مالی جدید، صندوق های سرمایهگذاری در انواع مختلف در بازار سرمایه تعریف شده که چند نوع آن، بهمنظور تأمین مالی ایجاد شده اند. «صندوق های پروژه»، «صندوق های زمین و ساختمان» و «صندوق های جسورانه» از این نوع هستند.
صندوق سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردان
این نوع از صندوق های سرمایه گذاری در کشور های دیگر از محبوبیت و موفقیت زیادی برخوردار است. هدف صندوق های سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی جمعآوری سرمایه از سرمایهگذاران و خرید و فروش اوراق بهادار در چارچوب تعهدات بازارگردانی آن اوراق مطابق امید نامه و کسب منافع از این محل است.
صندوق های سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردان به سرمایه گذاران کمک می کند تا سرمایه خود را از نوسانات شدیدی که در بازار سرمایه ایجاد می شود دور نگه دارند. مدیران این صندوق ها خواهان این هستند تا در شرایط منفی بازار، صف های خرید و فروش کاذب را از بین برده و بازار را متعادل کنند و قیمت سهام را به ارزش ذاتی و واقعی آن هدایت کنند که این ارزش ذاتی بر مبنای تنظیم عایدات آتی سهام شرکت به دست می آید؛ بنابراین صندوق بازارگردانی از صف های خرید و فروش بی مورد و معامله نشدن سهم در این مواقع جلوگیری و به روان شدن معاملات، افزایش نقد شوندگی و جلوگیری از دستکاری قیمت سهام به دست گروهی از سودجویان بازار جلوگیری میکند.
پرتفوی چیست؟
به مجموعه سهام خریداری شده توسط سرمایه گذار، پرتفو میگویند. در واقع، پرتفوی یا سبد سهام به این موضوع اشاره میکند که باید سرمایه خود را بین چندین دارایی مالی مختلف تقسیم کنید تا از این راه بتوانید ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش دهید. اصطلاحی در دنیا رایج است که میگوید: «هیچگاه تمام تخممرغهایت را در یک سبد نگذار» این اصلاح را میتوان در مورد پرتفوی به کار گرفت. اجازه بدهید با یک مثال ساده، مفهوم سبد سهام را برایتان روشنتر کنیم. تصور کنید که شما ۲۰ میلیون تومان برای سرمایهگذاری در بورس اختصاص میدهید و آن را بین چهار سهم مختلف تقسیم میکنید. در این حالت شما یک سبد سرمایهگذاری تشکیل دادهاید.
معامله گران در بازار سرمایه در مقابل سرمایهگذاری که انجام میدهند (ریسک) باید بازدهی را از بازار کسب کنند (ریوارد). درواقع میزان سرمایهگذاری صورت گرفته توسط هر سرمایهگذار، وابسته به مقادیر بازده و ریسک است. اگر دوشرکت را در نظر بگیرید که یک محصول یکسان را تولید میکنند و در مقاطعی شرکت اول دچار بحران میشود و شرکت دوم در حال بازدهی بیشتری ناشی از تولید بیشتر و کسب سهم بیشتری از بازار میباشد و یا برعکس این قضیه اتفاق بیفتد. فرض کنید که یک سرمایهگذار قصد خرید سهام یکی از این دوشرکت را دارد لذا برای این خریدار دو حالت وجود دارد:
- حالت اول اینکه اقدام به خرید سهام فقط یکی از شرکتها کند حالت دوم این است که بخشی از سرمایه خود را به خرید سهام شرکت اول و بخشی دیگر را به شرکت دوم اختصاص دهد. در حالت اول ممکن است که سرمایهگذار بازده قابلتوجهی (با توجه به افزایش ارزش سهم شرکت) به دست آورد، ولی از طرفی ممکن است که شرکت دیگر اقدام به اصلاح سازوکار داخلی خود کند تا بتواند در رقابت با شرکت مقابل پیروز شود و درنتیجه شرکت اول دچار کاهش شدید قیمت سهام شود.
- اما در حالت دوم به دلیل اینکه سرمایهگذار در تخصیص سرمایههای خود به شرکت برتر، به صورت یکجا و کامل عملنکرده و پیشبینی رشد شرکت رقیب را در نظر گرفته است، اقدام به کاهش ریسک سرمایهگذاری خودکرده است. درواقع سرمایهگذار با خرید بخشی از سهام دو شرکت اقدام به تشکیل پرتفوی سبد سهام (portfolio) کرده است. معنی ساده واژه پرتفوی، سبد سرمایهگذاری به طور عام و سبد سهام از ترکیب داراییهای سرمایهگذاری شده توسط یک سرمایهگذار است.
معنای پرتفوی در بورس چیست؟
بازار بورس و در سهام مختلف سرمایه گذاری می کنید، در واقع یک پرتفوی بورسی برای خود ایجاد کرده اید که در آن سهام چندین شرکت مختلف قرار دارد. وقتی هم در مورد مدیریت ریسک و خرید سبد سهام در بورس صحبت میشود دقیقا منظور همین است که از خرید تک سهم و سرمایه گذاری تمام پول خود در یک سهم خودداری کنید و به جای آن کل سرمایه خود را به سه، چهار یا پنج بخش تقسیم کنید و هر قسمت را در یک شرکت سرمایه گذاری کنید. در تشکیل پرتفو شما باید از دانش تحلیلی شامل تحلیل بنیادی سهام و همینطور تحلیل تکنیکال آن آگاهی داشته باشید. به علاوه وقتی می خواهید هر بخش از سرمایه خود را به یک شرکت اختصاص دهید برای اینکه اصول متنوع سازی را رعایت کنید لازم است شرکتهایی را که انتخاب میکنید در چند صنعت مختلف بورسی باشند. همینطور میتوانید بخشی از سهام خود را به شرکتهای بزرگ بازار و بخشی دیگر را به شرکتهای کوچک و پرنوسان اختصاص دهید.
((همه تخممرغهایتان را در یک سبد نچینید))
قطعاً همه ما حداقل یکبار این جمله معروف را شنیدهایم و احتمالاً سعی کردهایم آن را در مدیریت سرمایه خود بکار ببریم، اما نکته مهم آن است که تشکیل سبد سرمایهگذاری یا همان پرتفوی باید دارای یک سری مزایا و ویژگیهایی همچون تنوعبخشی (diversification) باشد تا بتوانیم بگوییم سبد مناسبی را تشکیل دادهایم. پورتفولیو یا پرتفوی در لغت به معنای کیف دستی بوده که درگذشته یک سرمایهگذار، مجموعهای از اسناد و مدارک خود را در آن حمل میکرده، درواقع سرمایهگذارانی که سهام شرکتهای بورسی را در اختیار داشتند هر روز به بازار بورس سر میزدند تا ببینند سرمایه آنها در چه وضعیتی قرار دارد. در اصطلاح مالی نیز به کنار هم قرار گرفتن ترکیبی از داراییهای مختلف مالی اعم از املاک و مستغلات، سهام شرکتها، اوراق با درآمد ثابت و سپردههای بانکی باهدف تنوعبخشی و کاهش ریسک سرمایهگذاری را پرتفوی یا سبد سرمایه گذاری میگویند.
مفهوم پرتفوی بهینه سهام و مرز کارایی چیست؟
مفهوم پرتفوی بهینه سهام از شاخههای نظریه پرتفوی مدرن است. این نظریه فرض میکند که سرمایه گذاران در حالی دیوانهوار به دنبال حداقل کردن ریسک خود هستند که برای بیشترین بازده ممکن هم تلاش میکنند. مبنای این نظریه آن است که سرمایه گذاران به شکل عقلایی عمل خواهند کرد و همیشه تصمیماتی میگیرند که ضمن پذیریش مقدار قابل قبولی ریسک، بازده سرمایه گذاری آنها را بیشینه میکند.
هری مارکویتز در سال ۱۹۵۲ مفهوم پرتفوی بهینه را مطرح کرد و به ما نشان داد که این امکان وجود دارد تا در عین واحد هزاران پرتفوی مختلف با سطوح متفاوت ریسک و بازده تشکیل داد. این به عهده سرمایه گذار است که تصمیم بگیرد چه مقدار ریسک را میتواند تحمل کند و در قبال آن میزان ریسک پرتفوی خود را بهگونهای متنوع سازی کند که بیشترین بازده ممکن را به دست آورد. اینجاست که مفاهیمی چون متنوع سازی و تخصیص داراییها اهمیت ویژهای پیدا میکنند.
تنوع بخشی پرتفو یعنی چه؟
تنوع بخشی سبد سهام یک تکنیک برای مدیریت ریسک است. برای استفاده از این تکنیک شما باید انواع مختلفی از ابزارهای سرمایه گذاری را در یک پرتفوی با هم ترکیب کنید تا تأثیری را که هر یک از این ابزارها بر عملکرد کل پرتفوی خواهد داشت به حداقل برسانید. ابزارهای سرمایه گذاری شامل سهام، صندوق های سرمایه گذاری، اوراق مشارکت، سپردههای بانکی، طلا و ارز میشود. تنوع بخشی ریسک پرتفوی شما را کاهش میدهد. مدیران مالی میتوانند با فرمولهای پیچیدهای به شما نشان دهند که تنوع بخشی چگونه میتواند ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.
چرا تنوع بخشی پرتفوی مهم است؟
یکی از خطراتی که همواره سرمایه گذاران و فعالان بازار بورس را تهدید میکند، نوسانات قیمت سهام است. ازآنجاییکه بسیاری از سرمایه گذاران بورسی نمیتوانند نوسانات کوتاهمدت بازار سهام را پیشبینی و با استراتژیهای سرمایه گذاری مختلف خطرات نوسان پذیری قیمت را کنترل کنند، همواره متخصصان پیشنهاد میکنند که سرمایه گذاران از تنوع بخشی پرتفوی خود به عنوان بهترین راه برای تسهیل این مسیر استفاده کنند.
رای تشکیل پرتفوی باید به چه نکاتی توجه کرد؟
قبل از تشکیل پرتفو باید بررسی کنید چه انگیزه هایی باعث میشود تا در دارایی های مالی گوناگون سرمایه گذاری کنید. اساسا ما به طور خودآگاه یا اغلب ناخودآگاه بر اساس سه مولفه انواع مختلف دارایی ها را در پرتفوی خود قرار میدهیم:
- میزان پذیرش و تحمل ریسک
- افق زمانی سرمایه گذاری
- هدف از سرمایه گذاری
مثلا فرد ریسک پذیر بخش اصلی پرتفو خود را به سهام تخصیص میدهد یا فردی که به زودی به سرمایه اش برای خرید خانه نیاز دارد، ترجیح میدهد که ریسک کمتری کند و در دارایی کم نوسانی مثل اوراق با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی سرمایه گذاری کند و در نهایت فردی که هدفش به دست آوردن یک جریان درآمدی ثابت است تا با آن بخشی از مخارج خود را پرداخت کند به سراغ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت می رود و فردی که هدفش اندوخته کافی برای دوران بازنشستگی است به سراغ صندوقهای سرمایه گذاری در سهام میرود.
بنابراین با توجه به این سه مولفه بایستی ابتدا ببنید حاضرید چقدر ریسک کنید، همینطور تا چه مدت به سرمایه ی خود احتیاج ندارید و در نهایت هدف خود را از تشکیل پرتفو مشخص کنید. وقتی این سه مورد مشخص میشود، شما به سادگی میتوانید پرتفویی تشکیل دهید که هم نوسانات آن متناسب با سطح پذیرش ریسک شما باشد و هم بالاترین بازدهی را متناسب با افق و اهداف سرمایه گذاری شما ارائه کند.
ارزش پرتفوی
به ارزش مالی و نقدی پرتفوی هر شخص حقیقی یا حقوقی، ارزش پرتفوی گویند. برای قیمتگذاری شرکتهای سرمایهگذاری پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار، مهمترین عامل، ارزش پرتفوی این شرکتها است.
پرتفوی صنایع پربازده را شناسایی کنید
در زمان تشکیل پرتفوی ابتدا صنایع پربازده را شناسایی کنید. سپس از میان آن صنایع پرتفوی خود را ایجاد کنید. قابلذکر است بدون مطالعه شرکتها و انتخاب سهامهای مختلف و تصادفی نیز ممکن است ضرر کنید. پس لازم است با تشخیص صنایع مطلوب جلوی ضرر را بگیرید. با این کار تا حدودی میتوانید ریسک سرمایهگذاری در بورس را کاهش دهید.
ریسک سرمایه گذاری چیست؟
در مبحث سرمایه گذاری، ریسک به شانس از بین رفتن ارزش یک دارایی اشاره دارد یعنی اینکه دارایی که در آن سرمایه گذاری کردهاید، ارزش خود را از دست بدهد. انواع مختلفی از ریسک ها وجود دارد که سرمایه گذاران در معرض آنها قرار دارند و به طبع آن راههای زیادی هم برای مدیریت ریسک سرمایه گذاری وجود دارد، مثل تخصیص دارایی و متنوع سازی، ولی هیچ راهی برای از بین بردن کامل ریسک وجود ندارد. دانستن منابع مختلف ریسک به شما کمک میکند تا بهتر بتوانید همچنان که پرتفوی خود را میسازید، دارایی های مالی خود را نیز ارزیابی کنید. ریسک هایی که معمولا دارایی های مالی شما را تهدید میکنند عبارتند از:
- ریسک بازار
- ریسک صنعت
- ریسک توقف نماد
- ریسک نرخ بهره
- ریسک نرخ سرمایه گذاری مجدد
- ریسک نرخ ارز
موارد بالا فهرستی از منابع اصلی ریسک معمول کلاسهای دارایی مختلف است. شما با دانستن اینکه پرتفوی چیست و چطور میتوانید ریسک سرمایه گذاری های خود را با تشکیل پرتفوی کاهش دهید، میتوانید انواع ریسک ها مدیریت کنید.
پرتفوی لحظه ای چیست و تفاوت پرتفوی و پرتفوی لحظه ای در چیست؟
پرتفوی لحظه ای یکی از گزینه های موجود در سامانه های معاملاتی آنلاین کارگزاری مفید است و بسیاری از سرمایه گذاران تازه کار که وارد سامانه های آنلاین این کارگزاری میشوند، با این سوال روبرو میشوند که پرتفوی لحظه ای چیست و چه تفاوتی با سبد پرتفوی یا پرتفوی سپرده گذاری دارد؟ در سامانه معاملاتی این کارگزاری و در قسمت پرتفوی 2 نوع پرتفوی وجود دارد
- پرتفوی سپرده گذاری یا سبد پرتفوی : دارایی واقعی شما نزد کارگزار ناظر (کارگزاری مفید) را به شما نشان میدهد. اگر شما سهمی را برای اولین بار از طریق هر کارگزاری غیر از کارگزاری مفید خریده باشید، تعداد سهامی که از طریق آن کارگزاری خریده اید، در این بخش نمایش داده نمیشود.
- پرتفوی لحظهای : وضعیت سود/ زیان دارایی های تحت مدیریت شما را به نمایش میگذارد. در پرتفو لحظه ای تعداد دقیق سهامی را که در مدیریت شماست و مالک آن هستید نمایش داده میشود.
مبنای پورتفوی لحظه ای معاملات آنلاین کاربر است. بدین ترتیب کلیه معاملاتی که از طریق سامانه های آنلاین کارگزاری مفید انجام شوند، در لحظه و به صورت خودکار به پورتفوی لحظه ای اضافه می شوند. در صورتیکه تعداد دارایی شما درست نیست، می توانید معاملات خود را در این قسمت به صورت دستی ویرایش کنید. در پرتفوی لحظهای اطلاعات لحظهای چون قیمت، ارزش دارایی، مقدار سود/زیان، درصد سود/زیان، قیمت سر به سر و… برای تسهیل محاسبات کاربران در نظر گرفته شده است.
مرکز آموزشی و کارآفرینی خوارزمی اصفهان در آشنایی هرچه بیشتر با اینگونه موضوعات در کنار شما خواهد بود و با تدارک دوره های مختلف در زمینه های گوناگون راهگشای کسب و کار شما عزیزان است.
ریسک سرمایه گذاری
"ریسک" را میتوان بهطور ساده نوسان بازدهی تعریف کرد. وقتی قیمت سهمی با دامنه بالا نوسان میکند، اصطلاحاً سهم پر ریسک خوانده میشود. در بازار سهام دو نوع ریسک مطرح میشود: ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک.
ریسک غیر سیستماتیک ریسکی است که در ارتباط با یک سهم خاص باشد. بهعنوانمثال، لغو مجوز تولید دارو برای یک شرکت دارویی میتواند سبب افزایش ریسک سهم شود. این نوع ریسک که مربوط به یک شرکت یا صنعت خاص است، ریسک غیرسیستماتیکمیگویند. از سوی دیگر، ریسک سیستماتیک ریسکی است که مربوط بهکل بازار سهام است و به سهم خاصی ارتباط ندارد . بحرانهایی چون جنگ، ناامنی، زلزله، بحرانهای مالی و … از جمله ریسکهای سیستماتیک است که کل سهام بازار سرمایه را تحت تأثیر خود قرار میدهد .
سبد سرمایهگذاری
با توجه به ماهیت ریسک سرمایه گذاری غیر سیستماتیک، امکان کاهش این ریسک در بازار سهام وجود دارد. تشکیل سبد سرمایهگذاری (پرتفولیو) راهی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری غیرسیستماتیک است. زمانی که شما مجموعهای از سهام که تنوع کافی داشته باشند، خریداری کنید اثرات منفی و مثبت اخبار و وقایع سهام را که عامل ریسک غیر سیستماتیک هستند، کاهش میدهید.
هرچه تعداد سهام در سبد سرمایهگذاری بیشتر باشد، ریسک سرمایه گذاری غیرسیستماتیک پرتفولیو کمتر خواهد بود. البته این امر سبب کاهش بازدهی سبد نیز خواهد شد. چرا که برخی سهام در سبد رشد و برخی افت خواهند کرد که این سبب افت بازدهی سرمایهگذاری خواهد شد. نکته مهم در خصوص ریسک سبد اینکه امکان کاهش ریسک سرمایه گذاری سیستماتیک با تنوعبخشی در سبد سرمایهگذاری ممکن نیست. بدین معنا که افزایش تعداد سهام در سبد تأثیری در کاهش ریسک سرمایه گذاری سیستماتیک نخواهد داشت. لذا، همواره سطحی از ریسک برای سرمایهگذاران در بازار سهام وجود خواهد داشت .
ریسک سرمایه گذاری
نکته نهایی اینکه حذف کامل ریسک در حوزه سرمایهگذاری ممکن نیست و سرمایهگذار با قبول سطح معقولی از ریسک بایستی انتظار بازدهی بالاتر از نرخ سود بدون ریسک را خواهد داشت. درواقع اصطلاحاً پاداش تحمل ریسک از سوی سرمایهگذاران بایستی بازدهی بالاتری از نرخ بدون ریسک خواهد بود .
منبع:
لینک های مفید
در زیر فهرستی از منابع اصلی ریسک معمول کلاسهای دارایی اصلی جمع آوری شده است. اگر میخواهید تا راجع به یک ریسک خاص بیشتر اطلاعات کسب کنید، توضیحات کاملتر آنها را در ادامه بخوانید. (لطفاً توجه داشته باشید: این یک لیست کامل و جامع نیست.)
ریسک بازار
ریسک صنعت
ریسک توقف نماد
ریسک نرخ بهره
ریسک نرخ سرمایه گذاری مجدد
ریسک نرخ ارز
چرا ریسک سرمایه گذاری اهمیت دارد؟
ریسک صنعت: ریسک مربوط به بخشها و صنایع خاصی از سرمایه گذاری ریسک صنعت گفته میشود. برای مثال سهام شرکت های پتروشیمی در معرض ریسک هایی قرار دارند که شرکت های دارویی ممکن است متأثر از آن نوع ریسک ها نباشند.
ریسک توقف نماد: این نوع ریسک زمانی رخ میدهد که قیمت آغازین سهام یک شرکت بعد از توقف و بسته شدن نماد شرکت با قیمت نهایی در روز بسته شدن نماد آن تفاوت قابلتوجهی داشته باشد. ریسک توقف نماد میتواند بین پایان یک روز و آغاز روز بعد اتفاق بیفتد. ریسک توقف نماد در طول یک آخر هفته یا یک تعطیلات واضحتر میشود، جایی که اتفاقات زیادی از زمان تعطیل شدن در روز چهارشنبه و بازگشایی در روز شنبه میتواند رخ دهد. اطلاعاتی که ممکن است بعد از بسته شدن نماد شرکت منتشر شود و رخدادهای اقتصادی و سیاسی تنها بخشی از کاتالیزورهایی هستند که میتوانند این نوع ریسک را تقویت کنند.
ریسک نرخ بهره: ریسک نرخ بهره غالباً به طور واضحی در سرمایه گذاری اوراق مشارکت قابل مشاهده است، جاییکه افزایش نرخ بهره بانکی منجر به کاهش قیمت اوراق مشارکت میشوند و به ارزش سرمایه گذاری های اوراق مشارکت آسیب میرسانند. کاهش نرخ بهره تاثیرعکس داشته و به افزایش قیمت اوراق مشارکت منجر میشود. ریسک نرخ بهره همچنین میتواند به کلاسهای دارایی دیگر، مثل سهام شرکت ها نیز سرایت کند، جایی که نرخ های بهره بالاتر ممکن است نتیجه تلاشهای سیاست بانک مرکزی برای مبارزه با تورم یا تسلط بر رشد سریع اقتصادی باشد، امری که میتواند باعث شکلگیری رکود در اقتصاد شود. به عبارتی اثر نرخ های بهره بالاتر ممکن است به کاهش فعالیت اقتصادی منجر شود که درنتیجه آن به ارزش سهام شرکت ها آسیب وارد میشود. نرخ های بهره پایین برای تحریک رشد اقتصادی میتواند تأثیر مثبتی بر همان دارایی ها بگذارد، ولی باز هم تضمینی برای این رابطه وجود ندارد و افزایش و کاهش نرخ بهره میتواند آثار پیشبینینشدهای بر اقتصاد داشته باشد.
ریسک سرمایه گذاری مجدد: فرض کنید شما در یک نوع اوراق مشارکت سرمایه گذاری کردهاید که بازده سالانه ۲۲ درصد داشته است. اکنون که شما به سررسید این اوراق نزدیک میشوید، باید به دنبال گزینه جدیدی برای سرمایه گذاری باشید تا پولی که از محل سررسید اوراق مشارکت قبلی دریافت میکنید در جای جدید سرمایه گذاری کنید؛ اما به دلیل کاهش نرخ بهره و تغییر شرایط اقتصادی، نمیتوانید سرمایه گذاری جدیدی پیدا کنید که با همان نرخ ۲۲ درصد یا بیشتر به شما سود پرداخت کند. به همین دلیل ناچارید در اوراقی سرمایه گذاری کنید که سود ۱۸ درصد عاید شما میکند. به این نوع ریسک، ریسک سرمایه گذاری مجدد گفته میشود.
دیدگاه شما