بازاریابی بین المللی برای شرکتهای پتروشیمی از طریق بورس کالا
Sena-NARS1110.JPGباتوجه به اهمیت توسعه بازارهای مالی در کشور به منظور ایجاد رونق اقتصادی و پوشش ریسک و همچنین نقشی که این بازارها می توانند در حوزه ارتقای جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی و فراهم کردن بستر فضایی امن برای دادوستد ایفا کنند، می توان گفت بورس کالای ایران به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه کشور و تنها متولی بخش عرضه و داد و ستد برخی اقلام ضروری و مهم، نقش بسزایی در روند بهسازی بخش تولید،مصرف و تامین مالی دارد.
عصر اقتصاد- با توجه به نقش اساسی این بورس در کشف قیمت کالاها و تامین مالی در بخش تولید و صنعت در راستای ارتقای اقتصاد ملی در خصوص ساز وکارها و نوع نقش آفرینی این بازار در شرایط موجود کشور گفتگوی اختصاصی را با مدیر عامل بورس کالا "دکتر حامد سلطانی نژاد " ترتیب دادیم و آنچه در ادامه می آید حاصل گفتگوی عصر اقتصاد با عالی ترین مقام بورس کالاست .
*کارکرد های بورس کالا و همچنین ویژگی های خاص این بازار برای استفاده بهینه در اقتصاد کشور را چه می دانید؟
بورس کالا کارکرد های متفاوتی دارد و می توانیم طیفی از خدمات را برای بورس کالا برشماریم که دارای یک حداقل و یک حداکثر است . در بحث خدمات حداقلی که بورس کالا می تواند ارائه کند می توانیم به مواردی مانند شفافیت ، قیمت گذاری عادلانه بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا ،انتشار اطلاعات،کمک به تصمیم گیری و تصمیم سازی مسئولان و کاهش فساد و رانت اشاره کنیم که حکم حداقل خدمات را در این بخش ایفا می کند. اما در کنار این حداقل ها که بر شمردیم می توان از پوشش ریسک،تامین مالی و کاهش عدم تقارن اطلاعات بین فعالان یک صنعت به عنوان حداکثر خدمات بورس سخن گفت .
ما در بورس کالا در برخی موارد مانند معاملات سلف و سلف موازی و همچنین برخی معاملات مشتقه توانستیم در پوشش ریسک موفق باشیم اما اینکه مدعی آن باشیم که بورس کالا این شاخصه را در تمام محصولاتش بدست آورده ، جواب منفی است .
نکته مهم در این نهفته است که ما باید بورس کالا را به عنوان یک سازوکار نظاره کنیم، سازوکاری که همراه با احراز هویت، معاملاتی امن از نظر تسویه را برای فعالان بازار فراهم می کند. کارکردی که در کنار قرار دادن کل عرضه در مقابل کل تقاضا ، به کشف قیمت عادلانه منجر شده و در کنار آن تامین مالی نیز حاصل می شود .
حال سوال این است که آیا این سازوکار مورد استفاده صحیح قرار می گیرد که پاسخ یه این سوال بستگی به نوع اطلاع رسانی و ارائه درست سازوکار بورس دارد و همچنین اینکه آیا فعالان واقعی اقتصاد، نسبت به این سازو کار ها اطلاعات کافی داشته باشند . در کل دنیا، کشور ها را به اندازه بازارهای مالی آنها تقسیم بندی می کنند و چون بازارهای مالی توانایی اهرم سازی اقتصاد را دارند، لذا توانمندی کشور ها را به اندازه بزرگی بازارهای مالی آنها وابسته می دانند. خاصیت اهرمی در اقتصاد دومزیت را ایجاد می کند؛ اول خاصیت تامین مالی و دیگری تعیین margin برای ورود به بازار است تا از وابستگی به کل سرمایه اشخاص برای ورود به بازار بی نیاز شود . البته این به آن معنا نیست که خاصیت اهرمی همواره مثبت است اما با کنترل دقیق می تواند باعث ایجاد قدرت در بازار شود. مثلا خاصیت اهرمی را می توانیم در بازارهای مشتقه مشاهده کنیم و می دانیم بازارهای مالی محل معامله ابزار مشتقه است، لذا خاصیت اهرمی می تواند محرک بخش واقعی اقتصاد باشد .
در حقیقت ، لازمه استفاده از این ویژگی ها، ایجاد شفافیت است که یکی از محصولات بورس هاست و دلیل عدم استقبال برخی از این ویژگی منحصر به فرد بورس، چه در بازار مشتقه و چه در بازار نقد، ترس از بازار شفاف است .
* دلیل عدم استقبال برخی شرکت های پتروشیمی و همچنین برخی کارشکنی ها در مبادله محصولات این بخش در بورس کالا را در چه می دانید؟
قانون گذار به عنوان نمایندگان مردم تشخیص داده است که محصولاتی که در کشور، کالای اساسی محسوب می شوند به این عنوان که منفعت عموم مردم را درگیر می فاکتور های مهم موجود در تابلو بورس کند باید در یک بازار قابل نظارت مورد معامله قرار گیرد. تاقبل از متمرکز شدن بحث نظارت در بورس برای معامله محصولات پتروشیمی ، ما با تعدد پرونده های تخلف که ماحصل سیستم معاملاتی گذشته بود مواجه بودیم. اما با بوجود آمدن سازوکار معامله این محصولات در بورس کالا می توانیم ادعا کنیم که شرایط نظارت بسیار آسان شده است. در کنار این مورد، بورس کالا معتقد است خاصیت معامله در بورس کالا، احراز هویت است و هر شخص برای معامله، نیازمند دریافت کد معاملاتی است که در ایجاد شفافیت در مبادلات نقش بسزایی دارد که در گذشته قطعا چنین نبود.
البته دلایل متعددی برای مقاومت این بخش برای ورود به بازار شفاف بورس وجود دارد و به دلیل اینکه این شرکت ها، فعالان حوزه صنعت هستند همواره با این سوال مواجه اند که آیا بورس امکانات تامین مالی و یا برنامه ریزی در حوزه تولید را فراهم می کند یا خیر و یا مباحث بازرگانی را نیز پوشش می دهد؟. این موارد را درکنار علاقه به معاملات در بازار غیر شفاف را می توان مهمترین دلایل مقاومت این بخش دانست.
به نظر می رسد باید حلقه واسطی مانند شرکت های تامین سرمایه و یا کارگزاران ایجاد شود تا سازوکارها و مزایای بورس را برای این شرکت ها تشریح کند و این اطمینان را ایجاد کنند که در بورس کالا، سرویس های مطلوبی را می توان ایجاد کرد. البته معتقدیم بورس کالا در این مدت همکاری خوبی با شرکت های پتروشیمی انجام داده است مانند قبول قیمت گذاری که در هیچ بورسی ، مسبوق به سابقه نیست و در حالی که از خارج از بورس این موارد به مجموعه تحمیل شد. امروز می بینیم همین موارد را دستاویزی برای هجمه به بورس کالا قرار داده اند . این در حالی است که بورس کالا نه به دنبال دلال ها است و نه علاقه ای به قیمت گذاری دارد چرا که خاصیت اصلی بورس ها ، کشف قیمت کالاها بر اساس تقابل آزاد عرضه و تقاضا است.
ما معتقدیم، بورس یکی از آزادترین بازارهاست و نماد اقتصاد آزاد است .
* آیا موافق هستید که بورس کالا باید کارکرد ها و ویژگی نظارتی خود را برای حصول اطمینان شرکت های پتروشیمی به درستی ارائه کند ؟
بله، معتقدیم با توجه به اینکه پتروشیمی ها فعالان حوزه صنعت هستند، شرایط بورس باید دقیق برای این شرکت ها تشریح شود و شرکت های تامین سرمایه و کارگزاران در این بخش باید فعال شوند و حتی می توانند در حوزه فروش محصول و بازاریابی نیز به آنها کمک کنند .
یکی از مهمترین مباحثی که امروز پیرامون پتروشیمی ها موجود است، مبحث بازاریابی بین المللی است. لذا سرمایه گذار خارجی که به کشور مراجعه می کند، دنبال سازوکاری مطمئن و دقیق می گردد که هم از حیث تعیین قیمت و هم از لحاظ اطمینان تحویل و انتقال پول آسوده خاطر باشد . حال سوال این است که چه سازوکاری مطمئن تر از بورس کالا سراغ دارید که به سرمایه گذاران خارجی ارائه دهید؟
معتقدیم این شرکت های بزرگ و برخی از طیف های باید این سازوکار را بپذیرند و البته این سازوکار برای تمام محصولات وجود دارد. طبق قانون، هیئت پذیرش بورس با دریافت برخی گزارشات مانند نحوه عرضه محصولات و یا تقاضا و نوع بازار، بررسی می کند که محصولی community یا especiality است و با توجه به اینکه در بورس تنها محصولات community اجازه معامله دارد تصمیم به پذیرش در بازار گرفته می شود.
بنابراین ملاحظه می کنید که بورس برای تمام مراحل از زمان ورود کالا و محصول شرکت تا تسویه و پایاپای معاملات ساختار و برنامه ریزی دقیق دارد .
* در حوزه توسعه بازار چه اقدام هایی را انجام داده اید و ویژگی یک بازار خوب و توسعه یافته را چه می دانید همچنین بورس کالا در بخش آموزش چه اقداماتی را انجام داده است .
اصولا گسترش بورس ها در دو حوزه بازاری و ابزاری دسته بندی می شود. لذا بورس کالا در حوزه گسترش بازاری با ایجاد بازار های فیزیکی، مشتقه و فرعی به نقطه مطلوبی دست یافته اما در حوزه گسترش ابزاری مستلزم کار بیشتری است. مثلا در مورد قراردادهای سلف موازی که هم ابزار تامین مالی و هم برنامه ریزی آتی را در بر می گیرد، نیازمند توسعه هستیم که برای نیل به این هدف و ایجاد بازار مشتقه نیازمند بازیگران مالی هستیم . اینکه ما فقط تولید کننده و مصرف کننده را دخیل بدانیم، باعث ایجاد بازار نمی شود و ما باید نقشی را برای واسطه ها در نظر بگیریم . واسطه ها به عنوان اشخاصی که دارای سرمایه برای سرمایه گذاری اند ، در تامین مالی نقش ایفا می کنند. اصولا بازاری خوب است که هیچ یک از بازیگران خویش را حذف نکند و باید پذیرفت که واسطه ها بخشی از بازار هستند و باید طوری زمین بازی را فراهم کرد که این واسطه ها به نفع بازار حرکت کنند.
در کشور های دیگر هم چنین است و با ایجاد بستری مناسب، اشخاص را که دارای قدرت مالی و پیش بینی هستند به سمت بازارهای مالی سوق می دهند تا بازار واقعی از گزند در امان باشد و این نتیجه اهمیت بازارهای مالی در اقتصاد است زیرا در بازارهای مالی با ایجاد خاصیت اهرمی و تامین مالی در کنار کارکرد اطلاعاتی امکان تصمیم گیری فراهم می شود .
البته یکی دیگر از رسالت های مهم بورس کالا، آموزش است اما برای ساختن بازاری که بازیگران بالقوه ندارد نیازمند ورود واسطه ها هستیم . اگر در ایجاد بازار برای هر محصولی فقط بخش واقعی آن بازار را در نظر گیریم قطعا بازاری شکل نخواهد گرفت . شاید عنوان شود که در بازارهای غیر بورسی این واسطه ها نقش مخربی دارند اما باید توجه کرد در بازار بورس چون این بخش خود مصرف کننده نیست و دنبال سرمایه گذاری است با ایجاد تغییرات در معاملات ، باعث پوشش ریسک می شود .
* درباره ی بورس ارز که چندی است پیرامون آن صحبت می شود و شما نیز وعده ، راه اندازی آن را دادید چه اقداماتی صورت گرفته است؟
درمورد مقوله بورس ارز، باید برنامه ریزی جدی در مورد اشخاصی که متقاضی پوشش ریسک در این بخش هستند شود. در قانون، متولی تصمیم گیری در این مورد ، بانک مرکزی، سازمان بورس و وزارت اقتصاد تعیین شده است و با توجه به تاثیر گذاری بالای ارز در معیشت مردم، قانون گذار به این مبحث ورود کرده است .
باید توجه کرد آنچه باعث ویرانی اقتصاد می شود تلاطمات اقتصادی است و ما مشاهده می کنیم در سالهای اخیر بخش ارز با چه تلاطماتی مواجه بوده است. اینکه همواره مسئولین بر ثبات اقتصادی تاکید می کنند باید عنوان شود یکی از فاکتورهای ثبات اقتصادی، اطمینان درمورد نرخ برابری دلار در برابر ریال است.
امروز ما مشاهده می کنیم هر سرمایه گذار خارجی که وارد کشور می شود با توجه به پیشینه ذهنی که از تلاطمات ارزی در ایران دارد , عنوان می کند که ریسک سرمایه گذاری در کشور ما را بالا است و توانایی پذیرش ریسک ارز را ندارد.
بورس کالا با توجه به تجربه پوشش ریسک در معاملات قراردادهای آتی سکه طلا و برای ایجاد اطمینان در مسئولین در مورد توانایی بورس کالا ، پیشنهادات خود را در این زمینه ارائه کرده است و در کار گروهی که ایجاد شده در کنار راه حل پیشنهادی بانک مرکزی، بورس کالا نیز طرح خود را ارائه داده است اما جمع بندی نهایی باید توسط متولیان امر صورت گیرد.
البته لازم به ذکر است بورس کالای ایران، زیر ساخت قانونی راه اندازی بورس ارز را دارد زیرا توانایی راه اندازی قرار داد مشتقه در مورد هر ابزاری را دارد اما با توجه به اینکه ارز ، یکی از متغیر های اساسی در کشور است ، بهتر است سیاست گذاری در حوزه قیمت، توسط مراجع مربوطه صورت گیرد و سپس از طریق بورس کالای ایران اعمال شود .
البته معتقدیم مسئله پیچیده ای نیست و باید دید مسئولین ما به سمت بازارهای مالی و مزایای آن هدایت شود .
* و سوال آخر ، در بحث اتصال به بورس های بین المللی بعد از فاکتور های مهم موجود در تابلو بورس برداشته شدن تحریم ها و همچنین همکاری با بورس کشور های آسیایی و شرق اروپایی که سال 93 وعده آن داده شد، چه اقداماتی در دست انجام است .
در مورد پیوستن به IEU یک نکته حائز اهمیت است که گروه مذکور خود به هم متصل نیستند و بیشتر یک تابلو معاملاتی و متشکل از کشورهایی هستند که با ساختار اقتصاد بلوک شرق ، به سمت بازار آزاد در حال حرکت هستند. لذا برای بهره مندی بیشتر کشور ، باید به تراز تجاری ایران با این کشورها توجه کرد. البته این نکته را نیز باید مد نظر داشت که اتصال بورس ها، کاری بلند مدت است و باید زیر ساخت های قانونی و IT فراهم شود . اما با توجه به رفع تحریم ها می توانیم از ترکیب های بهتری نیز بهره گیریم . این بدان معنی نیست که عضویت در IEU را کنار می گذاریم . زیرا ارتباط اقتصادی با کشور های منطقه به غیر از فواید اقتصادی ، موجبات امنیت را نیز فراهم می کند ولی با توجه به امکان حذف تحریم ها ، می توان به شرایط بهتری نیز فکر کرد .
اعلام ۲هفته یکبار نرخ محصولات پتروشیمی در بورس از ۱۵ بهمن
به گزارش TSEpress به نقل از نقل از پایگاه اطلاع رسانی بازار سرمایه (سنا)، رضا محتشمی پور با بیان اینکه تعیین قیمت پایه محصولات پتروشیمیایی برای واحدهای تولیدی بسیار حساس است گفت: این قیمت‌ها یک ریال بالا و پایین شود به معنای سود یا زیان میلیونی تولیدکننده یا مصرف کننده است. از این رو نهایت دقت در تعیین قیمت ها اعمال می شود تا احتمال خطا به کمترین میزان ممکن رسد . وی با اشاره به اینکه دفتر توسعه صنایع تکمیلی براساس مصوبه و چارچوبی تعیین شده قیمت پایه مواد را محاسبه می کند افزود: براساس مصوبه‌ای که در اختیار ما گذاشته شده است، سه فاکتور مهم برای تعیین قیمت ها وجود دارد که عمده افرادی که از قیمت‌های انتقاد دارند، تنها به دو فاکتور اول اهمیت می دهند . وی در مورد دو فاکتور نخست تعیین قیمت مواد پتروشیمیایی گفت: استخراج میانگین قیمت جهانی مواد در طول یک ماه ضرب در میانگین قیمت ارز آزاد در یک ماه گذشته دو مولفه ابتدایی هستند. اما عامل اصلی به وجود آمدن اختلاف قیمت در ایران و سایر نقاط، به منابع قیمت‌های جهانی برمی‌گردد . رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی در این باره توضیح داد: ما براساس مصوبه، اجازه استناد کردن به قیمت هر نشریه و یا منطقه ای را نداریم بلکه تنها باید به چند نشریه معتبر خاص استناد کنیم که در این مورد نیز شرایطی خاص باید در نظر گرفته شود. به طوری که اگر در نشریات مورد نظر، قیمت ایران وجود داشته باشد ما باید برای تعیین قیمت به نرخ های ایران استناد می‌کنم، اگر قیمت‌های ایران درج نشده باشد به قیمت‌های خلیج فارس استناد می‌کنیم و اگر هم نرخ ایران و خلیج فارس موجود نباشد به سراغ قیمت‌ها در بازارهای دیگر می رویم . محتشمی پور با بیان اینکه متاسفانه فعالان بازار پتروشیمی عموما به منابع متفرقه استناد می‌کنند و به انتقاد می‌پردازند تصریح کرد: به تازگی در نشستی با فعالان بخش پتروشیمی، یکی از مدیران واحدهای تولیدی با عصبانیت به انتقاد از بالا بودن قیمت مواد پتروشیمی در ایران پرداخت و بنده از او دلایل کارشناسی و مراجع مورد استناد تعیین قیمت ها را خواستار شدم. پس از بررسی مدارک این مدیر واحد پتروشیمی، به یک سایت محلی چینی رسیدیم که مثلا فلان محصول پتروشیمی در یک ماه گذشته به میزان قابل توجهی افت کرده اما در ایران این چنین نبوده است . وی ادامه داد: همچنین در هفته های گذشته بسیاری از تابلوهای قیمت مواد پتروشیمی برای بنده ارسال می شود که قیمت پایین یک محصول را نشان می دهد اما در این تابلو هیچ چیز مشخص نیست و فرد ارسال کننده، در پایین عکس توضیحاتی را می نویسد . رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی با بیان اینکه خرید برخی نشریات به دلیل هزینه بسیار بالا برای فعالان بازار فراهم نیست و آنها معمولا به سایت های رایگان و یا ارزان قیمت مراجعه می کنند افزود: سایت های زیاد چینی و کره ای در دسترس قرار دارند که ما به آنها منابع متفرقه و غیر قابل استناد می گوییم، زیرا تا زمانیکه قیمت ها ایران و خلیج فارس در منابع مورد استفاده آورده می شود، ما براساس مصوبه امکان استناد به قیمت های سایر نقاط را نداریم . محتشمی پور به عامل دیگری که باعث ایجاد گپ قیمتی در بازار داخل و خارج شده است اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال در ماه گذشته کریسمس و سال نو چینی سپری شد و به طور طبیعی در مناطقی که تحت تاثیر این جشن ها بودند، تقاضا و به تبع آن قیمت ها به شدت افت کرد اما در خلیج فارس شاهد تغییر قابل توجهی در روند معاملات نبودیم؛ در این شرایط برخی از فعالان بازار به محض شنیدن خبر افت قیمت ها از سرعت پایین کاهش نرخ در ایران انتقاد می کنند که این امر نیز منطقی نیست . به گفته وی، ما انتظار نداریم که فعالان بازار پتروشیمی نسبت به قیمت های اعلامی انتقاد یا گلایه ای نداشته باشند چراکه بحث پول و سود و زیان در میان است و شک نکنید هر قیمتی از سوی ما اعلام شود، منتقدانی در مقابل آنها صف خواهند کشید. به هر حال ما براساس بندهای مصوبه تعیین قیمت مواد پتروشیمیایی عمل می کنیم و سعی داریم با حداقل خطا، قیمت ها را درست و مطابق روند بازار جهانی تعیین کنیم . محتشمی پور در پاسخ به این پرسش که آیا قیمت پایه محصولات از هر ماه به دو هفته یکبار تغییر نمی کند؟ گفت: اتفاقا یکی از مواردی که در خصوص اختلاف قیمت های ایران با سایر نقاط مطرح می شود همین موضوع است چراکه وقتی ما میانگین قیمت یک ماه را محاسبه می کنیم و قرار است این قیمت یک ماه بر معاملات بورس کالا حاکم باشد، به طور حتم اگر تغییری در قیمت های جهانی رخ دهد، سرعت رسیدن این تغییر به نرخ های ایران یک ماه زمان می برد. به این ترتیب ما هم در تلاش هستیم تا با اعلام دو هفته ای قیمت های پایه، با سرعت بیشتری همسو با نرخ های جهانی حرکت کنیم اما موضوعی که در این رابطه وجود دارد، دشواری ها و زمانبر بودن محاسبه قیمت 200 محصول است که امیدواریم با تکمیل سیستم ها و جواب دادن نرم افزارهای موجود در دفتر توسعه صنایع تکمیلی، از 15 بهمن قیمت های دوهفته ای نیز اعلام شود . رییس دفتر توسعه صنایع تکمیلی پتروشیمی در پایان گفت: تمام گلایه های موجود از قیمت گذاری و درخواست ها برای اعلام دو هفته ای قیمت ها به محض اینکه قیمت نفت و محصولات پتروشیمیایی در جهان روند صعودی به خود بگیرد، تغییر می کند به این ترتیب شرایط فعلی پایدار نخواهد بود و با ایجاد تعادل در بازار، تقاضا ها عکس خواهد شد. انتهای پیام/
چه تفاوتی میان بازار بورس و فرابورس وجود دارد؟
تفاوت بازار بورس و فرابورس : سرمایه‌گذاری و فعالیت‌های اقتصادی در ایران به دلیل شرایط موجود طرفداران بسیاری دارد و البته یکی از این روش‌های سرمایه‌گذاری استفاده از ظرفیت‌های بورس و خرید و فروش اوراق بهادار است اما بسیاری از افراد که قصد ورود به این سازمان عریض و طویل را دارند با دو واژه بورس و فرابورس غربیه خواهند بود که در ابتدای ورود به بازار سرمایه طبیعی است.
دو واژه بورس و فرابورس، بازار سرمایه در ایران را می‌سازند. در این مقاله به بررسی چیستی بورس و فرابورس می‌پردازیم و همچنین بررسی می‌کنیم که این دو مفهوم چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی با یکدیگر در حوزه مالی و سرمایه‌گذاری دارند.
بورس چیست؟
بورس (Bourse) کلمه‌ای که آن را بارها و بارها شنیده‌اید، یک واژه فرانسویست به معنای بازاری که در آن دارایی‌های شرکت‌ها در قالب سهم به صورت تکی معامله می‌شود، اما این دارایی‌ها چه چیزهایی هستند؟ بازار بورس به سه دسته بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار تقسیم‌بندی می‌شود که به جز دسته دوم، بورس کالا و بورس اوراق بهادار در ایران بسیار فعال است. در بازار ایران فعالیت‌های متنوعی در بازار بورس اتفاق می‌افتد.
بورس اوراق بهادار چیست؟
دسته اول
دسته اول از بازار بورس در ایران بازار اوراق بهادار است که در آن سهام شرکت‌ها و همچنین اوراق بهادار مربوط به هر شرکت دادوستد می‌شود و شرایط فعالیت و خریدوفروش تحت نظارت سازمانی به نام سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین شده و به گونه‌ایست که سود و مناسبات سرمایه‌گذاران و شرکت‌ها در آن به خوبی رعایت شود.
بازار بورس و یا به نامی دیگر بازار اوراق بهادار قوانین و شرایط مشخصی دارد و این قوانین به شکلی ایجاد شده که به صورت کامل منفعت تمام افراد در آن رعایت شود و سرمایه‌های مردم در آن امن باشد که در ادامه به بررسی شرایط و قوانین آن به صورت کامل می‌پردازیم.
در بازار بورس درصدی از مالکیت شرکتهای واردشده به آن به متقاضیان سرمایه‌گذاری فروخته می‌شود و در قبال آن پول دریافت می‌گردد. شرکت‌ها با استفاده از این روش درآمد بالایی کسب می‌کنند که برای ادامه فعالیت شرکت و توسعه آن بسیار حیاتی و مهم است. به سهامی که شرکت مادر از این طریق به متقاضیان می‌فروشد سهام شناور آزاد می‌گویند.
دسته دوم
دسته دوم بازار بورس، بورس کالا است. بورس کالا بازاری است که در آن کالاهای معینی خرید و فروش می‌شود اما اشتباه نکنید منظور از کالا مواداولیه معین برای هر صنعت است که در بازار بورس کالا به صورت روزانه معامله می‌شود. در این بازار محصولات صنعتی و معدنی، محصولات کشاورزی، محصولات پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی و… معامله می‌شود.
در نهایت هم بازار بورس ارز وجود دارد که در ایران فعالیتی ندارد. در این بازار میتوان به دادوستد و ارزهای خارجی پرداخت.
شرایط حضور در بازار بورس چیست؟
همانطور که پیشتر ذکر شد حضور در بازار بورس راهی دشوار برای شرکت‌ها است. برای درک بهتر موانع موجود در مسیر بورسی شدن یک شرکت یک مثال را بررسی می‌کنیم.
فرض کنید شرکتی قصد ورود به بازار را دارد. در قدم اول این شرکت باید حداقل ۲۰۰ میلیارد ریال سرمایه ثبت شده داشته باشد. اما این ۲۰۰ میلیارد ریال قدم اول برای حضور در بازار دوم بورس است. اما برای حضور در بازار اول چه شرایطی وجود دارد؟
برای حضور در بازار اول بورس که به دو تابلو اول و دوم تقسیم‌بندی می‌شود، نیاز به حداقل سرمایه ثبت شده ۵۰۰ الی ۱۰۰۰ میلیارد ریالی است.
شرکتهای متقاضی تابلو اول بازار بورس نیازمند سرمایه ثبت شده ۱۰۰۰ میلیارد ریالی و شرکتهای حاضر در تابلو دوم بازار نیازمند سرمایه ثبت شده حداقل ۵۰۰ میلیارد ریالی هستند.
فارغ از موارد گفته‌شده شرایطی همچون حداقل سهام شناور، حداقل تعداد سهامداران، حداقل سابقه فعالیت موثر و حداقل سودآوری مدنظر سازمان در راهیابی یک شرکت به بازار بورس و تابلوهای آن موثر است.
شرایط گفته‌شده برای ورود به بازار، تضمین کننده بزرگی و سودده بودن شرکت است و سرمایه‌گذاران می‌توانند از سرمایه‌گذاری امن خود بر این شرکت‌ها اطمینان داشته باشند، اما این شرایط برای شرکتهای نوپا بسیار سخت بوده و آنها نمی‌توانند به سادگی از عواید این فعالیت منتفع شوند.
پس از بررسی بورس و دسته بندی‌های آن به واژه دوم یعنی فرابورس می‌پردازیم.
فرابورس چیست؟
جهت درک بهتر مفهوم فرابورس و فعالیتی که در این بازار اتفاق می‌افتد باید قدمی به عقب بردارید. در بازار اصلی بورس که در بخش قبل توضیح داده شد قوانین و مقررات سخت‌گیرانه بسیاری برای ورود شرکت‌ها و سازمان‌ها وضع شده است و هر شرکت که متقاضی ورود به بازار بورس است باید پیش‌نیازهای بسیاری را تهیه کرده و پس از تایید این پیش‌نیازها توسط سازمان بورس وارد آن شود و سهام خود را در آن عرضه نماید اما در بازار فرابورس این قوانین ساده‌تر و راه ورود شرکت‌ها به آن هموارتر است.
بازار فرابورس همانند بازار بورس محلی است که در آن همانند بازار بورس، اوراق بهادار و سهم‌ها به فروش می‌رسد اما قوانین ورود شرکت‌ها به آن بسیار ساده‌تر از بازار اصلی بورس است در نتیجه شرکت‌هایی که متقاضی ورود به آن و عرضه سهام خود در آن هستند می‌توانند با طی کردن مسیری کوتاه‌تر سهام خود را در آن عرضه نمایند. تا اینجا با مفهوم بازار بورس و فرابورس آشنا شدید در ادامه بیشتر درباره تفاوت بازار بورس و فرابورس صحبت خواهیم کرد.
در خصوص بازار فرابورس و ساختار آن تقسیم‌بندی کمی گسترده‌تر و پیچیده‌تر است. ساختار فعلی فرابورس از پنج زیرمجموعه تشکیل شده است:
بازار اول، بازار دوم، بازار سوم، بازار پایه، بازار ابزارهای نوین مالی
در بازار اول فرابورس سهام شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری معامله می‌شود در بازار دوم فرابورس تنها سهام شرکت‌هایی که سهامی عام هستند مورد معامله قرار می‌گیرد و در نهایت بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس بوده که در آن نقل و انتقال، خریدوفروش و عرضه اوراق بهادار انجام می‌پذیرد.
حال که با مفهوم بازار بورس و فرابورس آشنا شدیم در ادامه به بررسی تفاوت‌های این دو بازار و این دو مفهوم می‌پردازیم.
تفاوت بازار بورس و فرابورس چه مواردی هستند؟
تفاوت اول
اولین تفاوت بین بازار بورس و فرابورس، وضعیت ساختاری تقسیم‌بندی بازارهای زیرمجموعه در آن است، به عبارت ساده‌تر هر یک از بازارهای بورس و فرابورس دارای تقسیم‌بندی ساختاری در خود هستند. بازار بورس در تقسیم‌بندی خود به دو دسته بازار اول و بازار دوم تقسیم می‌شود.
اما تفاوت این دو دسته بازار اول و دوم در بورس چیست؟
شرکت‌هایی که عملکرد مناسب و سوددهی مناسبی داشته باشند در بازار اول بورس فعالیت می‌نمایند و در صورتی که عملکرد آنها دچار مشکل شود و به حد نصاب‌های حضور در بازار اول نرسند به بازار دوم بورس منتقل می‌شوند. عکس این موضوع نیز صادق است، شرکت‌هایی که عملکرد مناسبی نداشته‌اند و به بازار دوم منتقل شده‌اند در صورت بازگشت به عملکرد ثابت می‌توانند به بازار اول بازگردند.
تفاوت دوم
دومین تفاوت بازار بورس و فرابورس در میزان دامنه‌نوسان روزانه معاملات در گذشته بوده‌است به شکلی که دامنه‌نوسان در بازار بورس یک درصد و در بازار فرابورس ۵ درصد بود اما در زمان حال و پس از تغییر قوانین در بازار اصلی بورس دامنه‌نوسان آن هم به ۵ درصد روزانه افزایش یافت.
تفاوت سوم
سومین تفاوت بازار بورس و فرابورس در مالیات شرکت‌هاست، شرکت‌هایی که در بورس فعالیت می‌کنند ده درصد مالیات می‌پردازند اما شرکتهای فعال در بازار فرابورس از پرداخت مالیات ۱۰ درصدی معاف هستند. این تفاوت برای پرداخت مالیات هم برای شرکتهای فعال در فرابورس مناسب و مفید است و هم برای سرمایه‌گذاران این بازار بسیار مناسب و پرفایده است.
تفاوت چهارم
چهارمین تفاوت بازار بورس و فرابورس در تنوع زیرمجموعه‌های آنها و طبعا تنوع این بازارها برای سلایق متفاوت سرمایه‌گذاران است. در این حالت سرمایه‌گذاران می‌توانند با ایجاد سبدی از سهم‌های مختلف بازار بورس و فرابورس هم ریسک سرمایه‌گذاری خود را کاهش دهند و هم سرمایه‌گذاری متنوع تری در شرکتهای مختلف داشته باشند.
تفاوت پنجم
مورد بعدی در خصوص این تفاوت‌ها که بسیار مهم و چشمگیر است، دریافت تسهیلات بانکی شرکت‌هاست. شرکت‌هایی که در فرابورس فعالیت دارند می‌توانند از این طریق برای دریافت تسهیلات از بانک‌ها اقدام نمایند. با توجه به وضعیت شرکتهای فعال در بازار فرابورس، دریافت تسهیلات از بانک‌ها می‌تواند در شرایط شرکت‌ها تاثیر بسیار مناسبی داشته باشد و باعث پیشرفت آنها شود.
تفاوت ششم
از دیگر تفاوت‌های بازار بورس و فرابورس برای سرمایه‌گذاران میزان ارزش شرکتهای فعال در آن‌هاست، شرکت‌هایی که در بازار بورس فعالیت می‌کنند شرکت‌هایی بزرگ‌تر، سوده‌تر و برای سرمایه افراد مناسب‌تر هستند. اما شرکتهای فعال در فرابورس بعضا شرکتهای کوچک و تازه‌کار بوده و به اندازه حضور در بازار بورس سودده نیستند و سرمایه‌گذاری در فرابورس ریسک بیشتری نسبت به فعالیت در بازار بورس دارد.
تفاوت هفتم
تفاوت بنیادی و مهم دیگر این دو بازار در روند پذیرش شرکت‌هاست، همانطور که پیشتر نیز اشاره شد روند پذیرش شرکت‌ها در بازار بورس بسیار دشوارتر از فرابورس است، شرایطی مانند حداقل تعداد سهامداران، سرمایه ثبت شده، سهام شناور و سابقه فعالیت شرکت فاکتورهای اصلی جهت ورود شرکت‌ها به بازار بورس و یا فرابورس است.
جمع‌بندی
در خصوص جمع‌بندی موارد گفته‌شده نکته اصلی و مهم، شرایط هر سرمایه‌گذار جهت فعالیت در این بازارهاست. شما به عنوان فرد سرمایه‌گذار با توجه به میزان سرمایه خود و البته میزان ریسک‌پذیری خود می‌توانید فعالیت دز بازار بورس و یا فرابورس را برگزینید.
هیچ توصیه‌ای در خصوص سودده بودن بورس و یا فرابورس و همچنین فعالیت شما در این بازارها وجود ندارد. همه‌چیز به دانش و شرایط شما به عنوان سرمایه‌گذار وابسته است.
در این مقاله سعی بر این بود که شما به صورت کامل با تفاوت بازار بورس و فرابورس آشنا شوید تا بتوانید جهت سرمایه‌گذاری بهترین تصمیم را اتخاذ نمائید.
برای سرمایه گذاری در بورس از کجا شروع کنم؟
با مطالعه این مطلب شما متوجه می شوید که جهت سرمایه گذاری در بازار بورس از کجا باید شروع کنید. سرمایه گذاری در بورس یکی از راه های افزایش سرمایه و حفط ارزش پول می باشد. برای سرمایه‌گذاری اصولی در بورس، مفاهیم، اصطلاحات و قوانین زیادی را باید فرابگیرید.
اگر برای اولین بار است که میخواهید وارد بازار بورس شوید، قطعا این سوال برایتان پیش خواهد آمد که چطور وارد بورس شویم؟ برای سرمایه گذاری در بورس از کجا شروع کنم؟
مراحل ورود به بازار بورس
جهت ورود به بازار بورس و انجام معاملات بورسی باید مراحلی از جمله دریافت کد بورسی ، انتخاب روش سرمایه گذاری در بورس و یادگیری مفاهیم و اصطلاحات بورسی و … می باشد که در ادامه به بیان تمام این مراحل می پردازیم.
۱. ثبت نام در سامانه سجام
می دانیم که هر شخص برای اینکه وارد بازار بورس شوند و مبادلات بورسی انجام دهد باید دارای کد معاملاتی باشد اما برای اینکه کد بورسی را دریافت کند باید پیش از آن در سامانه سجام ثبت نام نماید.
حتما بخوانید : آموزش گام به گام ثبت نام سامانه سجام
۲. اقدام به دریافت کد بورسی کنید
پس از ثبت نام در سامانه سجام ، نوبت به دریافت کد بورسی (کد معاملاتی بورس)می رسد. هر شخص پس از به دست آوردن دانش ابتدایی در زمینه معاملات بورس اوراق بهادار و اطلاع از مزایای این بازار در کنار ریسک‌های موجود، لازم می باشد که برای انجام معاملات خود نسبت به اخذ کد معاملاتی بورس اقدام نماید.
یادتان باشد که درخواست یک حساب آنلاین (معاملات بر خط) هم بدهید. با استفاده از این ویژگی خودتان می‌توانید از هر جایی که هستید در کسری از ثانیه سفارش خرید و فروش سهام را ثبت نمایید.
بیشتر بخوانید: نحوه گرفتن کد بورسی چگونه است؟
۳. انتخاب روش سرمایه گذاری در بورس
سومین مرحله از ورود به بازار بورس ، انتخاب روش مناسب برای سرمایه گذاری در این بازار می باشد. سرمایه گذارارن به ۲ طریق مستقیم و غیر مستقیم می توانید در بازار بورس سرمایه گذاری کنند.
روش مستقیم:
این روش به کار افرادی می آید که تجربه و اطلاعات کافی در زمینه بورس دارند در واقع در روش مستقیم سرمایه‌گذار با تکیه بر دانش، اطلاعات تخصص و تحلیل خود اقدام به سرمایه‌گذاری و ورود به بازار بورس می‌کند.
برای شروع آموزش بورس اینجا کلیک کنید
در این روش مسئولیت سود یا زیان حاصل شده از سرمایه‌گذاری به‌طور مستقیم برعهده شخص سرمایه‌گذار می باشد و حداقل سرمایه گذاری در بورس 500 هزار تومان می باشد.
روش غیر مستقیم سرمایه گذاری در بورس :
اگر شما جزء افرادی هستید که اطلاعاتتان از بازار بورس اوراق بهادار کم است، وقت کافی برای رصد بازار ندارید، تجربه کافی در این بازار کسب نکرده اید، بهتر است از این روش استفاده کنید در این روش بین سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر یک موسسه مالی و یا شرکت سبدگردان به‌عنوان واسط عمل می‌کند.
توصیه ما به شما انتخاب روش مستقیم سرمایه گذاری در بازار بورس می باشد زیرا مدیریت پرتفوی برعهده شخص سرمایه گذار می باشد و کافیست با یادگیری تحلیل نمودارها توسط تحلیل تکنیکال ریسک سرمایه گذاری را کاهش دهد.
4. انتخاب کارگزاری مناسب
با توجه به اطلاعات موجود در سایت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، ۱۰۸ کارگزاری فعال وجود دارد که دارای مجوز بوده و شما می‌توانید از طریق آنها به معامله بپردازید. کارگزاری یک‌نهاد مالی واسط است و بدون حضور آن شما قادر به انجام معامله نخواهید بود؛ بنابراین بهتر است در انتخاب این رکن مهم، دقت کافی را داشته باشید. هر کارگزاری دارای وب‌سایت معتبر است و شما می‌توانید به مراجعه به وب‌سایت آنها، اطلاعات کلی راجع به خدمات آن، به دست آورید.
5. ورود به سامانه معاملات
پس‌ازآنکه شما صاحب نام کاربری و رمز عبور سامانه معاملاتی شدید، می‌توانید اقدام به معامله کنید. قبل از هر کاری بهتر است، رمز عبوری مطمئن انتخاب کنید و آن را در اختیار هیچ شخصی قرار ندهید. پس‌از آنکه وارد سامانه شدید لازم است، با قسمت‌های مختلف سامانه معاملاتی آشنا شوید. مهمترین مواردی که قبل و حین معاملات، نیاز است بدانید شامل نکات زیر است:
چطور پول به‌حساب معاملاتی خود واریز یا از آن برداشت کنید
چطور سهام موردنظر خود را جست‌وجو کنید
چطور معامله خرید یا فروش را انجام دهید
فهرست معاملات خود را در کدام قسمت مشاهده کنید؟
لیست سهم‌های موجود در سبد خود را در کدام قسمت مشاهده کنید؟
میزان سود و زیان سهام خریداری‌شده را در کدام قسمت مشاهده کنید؟
آشنا شدن با قسمت‌های مختلف سامانه معاملاتی کار سختی نیست و هر شخصی با هر سطح دانش و اطلاعات می‌تواند به آن دسترسی داشته و انجام دهد.
6. سرمایه‌گذاری در بورس نیاز به آموزش دارد
سرمایه‌گذاری یک مهارت است که باید آموخته شود. تصور نکنید وجود سرمایه بدون دانش، می‌تواند موفقیت شما را در بازار بورس تضمین کند. آموزش یکی از پیش‌نیازهای سرمایه‌گذاری در بورس است. در حقیقت یکی از وظایف مهم فعالان بازار سهام، آموزش کامل معامله‌گری در بورس تهران است. تنوع ابزارها و اثرپذیری همه‌جانبه از عوامل اقتصادی-سیاسی باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاری در بورس بدون آموزش امکان‌پذیر نباشد. چرا که اگر انجام معاملات بدون شناخت لازم از بازار سهام انجام شود، نه‌تنها موجبات زیان و از دست رفتن سرمایه را فراهم می‌کند، می‌تواند منجر به رفتارهای هیجانی و درنهایت آسیب به بستر بازار سهام شود.
آموزش یکی از پیش‌نیازهای سرمایه‌گذاری در بورس است
کتاب‌ها، مقالات و وب‌سایت‌های آموزشی مفیدی وجود دارند که می‌توانند از شما یک معامله‌گر باسواد بسازند. یکی از موفق‌ترین وب‌سایت‌های آموزشی در حوزه بورس، دانش پژوهان است که با ارائه آموزش های مجازی در طی سالیان اخیر، توانسته دانش‌آموختگان زیادی را به این حوزه وارد کند. این آموزش‌ها در بخش‌های مختلف تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال، روان‌شناسی بازار، تابلو خوانی، فیلتر نویسی و… طبقه‌بندی می‌شوند. هرچقدر در بخش تحلیل شرکت‌ها بیشتر آموزش ببینید و مطالعه کنید، می‌توانید در معاملات خود حرفه‌ای‌تر شوید. البته بخش قابل‌توجهی از موفقیت معامله‌گران در مهارت آنان است نه صرفاً دانش!
برای کسب سود باید هزینه بپردازید. این هزینه می‌تواند شهریه کلاس آموزشی باشد یا ضرری که در معاملات دارید. شما انتخاب می‌کنید که کدام هزینه را بپردازید.
انواع آموزش در بورس
۱- تحلیل بنیادی
تحلیل بنیادی روشی است که با آن، ارزش ذاتی اوراق بهادار سنجیده می‌شود. در تحلیل بنیادی، عوامل مختلف اقتصادی در مقیاس خرد و فاکتور های مهم موجود در تابلو بورس کلان ارزیابی می‌شود. به عبارتی، تحلیل بنیادی، همه عواملی اثر گذار بر ارزش سهم را بررسی می‌کند. هدف ما از انجام تحلیل بنیادی آن است که، بفهمیم ارزش سهم با قیمت آن چقدر فاصله دارد و آیا سرمایه گذاری روی سهم ارزنده است یا خیر؟ اگر قیمت سهم کمتر از ارزش ذاتی سهم باشد، سهام جهت خرید ارزنده است. در تحلیل بنیادی، وضعیت صنعت و شرکت های رقیب نیز بررسی می‌شود. در تحلیل بنیادی، بررسی حاشیه سود، هزینه ها، دارایی و سایر عوامل موجود در صورت های مالی صورت می‌گیرد.
درباره تحلیل بنیادی بیشتر بخوانید
۲- تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال یکی دیگر از روش‌های تحلیل سهام است. در این روش، صرفا روند قیمتی سهام شرکت ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و صورت های مالی شرکت ها مدنظر نیست. در واقع، تحلیل تکنیکال به‌طور دقیق‌تر قیمت معاملات و حجم معاملات سهام است را با ابزارهای مختلف بررسی می‌کند. در تحلیل تکنیکال با قوانین تکرارپذیر سروکار داریم. به گفته ی تحلیلگران تکنیکال، اخبار، اطلاعات مالی و … در نمودار سهم وجود دارد. دید تکنیکال گذشته نگر است و با استفاده از الگوهای پیشین به پیش بینی آینده می‌پردازد. شما از طریق کلاس آموزش بورس دانش پزوهان می‌توانید تحلیل بنیادی و تکنیکال را به صورت حرفه ای فرا بگیرید و معاملات خود را اصولی تر انجام دهید. به طور کلی مهم ترین فاکتور ورود به بورس و ادامه مسیر سرمایه گذاری آموزش اصولی است. این آموزش از بدو امر و دریافت کد بورسی آغاز می‌شود و تا یادگیری تحلیل و نحوه معاملات ادامه می‌یابد. بهتر است بدانید:
فیلتر های کاربردی بورس
فیلتر پیش‌بینی بازار فردا را میتوان یک فیلتر طلایی بورس دانست شما به وسیله این فیلتر می توانید سهم هایی را که احتمال صف خرید در بورس را برای فردا دارند پیدا و خرید کنید. البته این فیلتر بورسی براساس یک ساعت انتهایی بازار عمل می‌کند. به گفته معامله گران حرفه‌ای یک ساعت انتهایی بازار است که می‌تواند بازار فردا را مشخص کند. این فیلتر طلایی بورس برایتان در ادامه قرار داده ایم:
فیلتر حجم مشکوک در بورس
برای تشخیص حجم مشکوک در معاملات بورس به سادگی می‌توانیم از این کد استفاده کنیم.
اگر حجم معاملات نزدیک به میانگین سه‌ماهه باشد، جایی برای شک و تردید وجود ندارد. اما اگر حجم معاملات امروز مثلا از ۶ برابر میانگین معاملات سه‌ماهه بزرگ‌تر باشد، می‌توانیم اسم آن را حجم مشکوک بگذاریم.
ورود پول هوشمند (فیلتر طلایی 1)
یکی از فاکتورهای مهم شناسایی سهام ارزشمند، تشخیص زمان ورود و خروج پول هوشمند در سهم است. در اکثر مواقع تصمیم برای انتخاب یک یا چند گزینه سرمایه گذاری، در میان انتخاب‌های متعددی که پیش روی افراد قرار دارد، همراه با ریسک سرمایه گذاری و تردید و گاهی هم با ترس همراه است. این تشخیص از میان اطلاعات فراوان موجود ممکن است و با فیلتر پول هوشمند تا حدودی میتوان به این شناسایی رسید.
ورود پول هوشمند (فیلتر طلایی 2):
برای دریافت فیلتر های تست شده در ایمیل خود از قسمت پایین اقدام بکنید و در اینده فیلتر های جدید نیز برایتان ارسال خواهد شد
دیدگاه شما