7 روش تشخیص سهام بنیادی در بورس
سرمایه گذاری در بورس یکی از روش های سرمایه گذاری پرسود و مطمئن می باشد. به شرطی که با تشخیص سهام بنیادی وارد این بازار شده و این سهام را خریداری کنید. ولی در صورت وارد شدن به این بازار بدون دانش و مطالعه به احتمال بسیار زیاد شاهد ضرر های مالی خواهید بود . سایت آموزشی ایتسکا با هدف ارائه آموزش های لازم جهت ورود به بازار های سرمایه گذاری راه اندازی شده است و هدف آن بالا بردن سطح دانش و علم تازه واردان به بازارهای سرمایه گذاری و نیز فعالان این بازار ها می باشد.
سهام بنیادی چیست؟
با زبان ساده سهمی که با روش های تشخیص سهام بنیادی انتخاب شده و سود دهی خوبی داشته و انتظار می رود در آینده نیز رشد خوبی داشته باشند ، سهام بنیادی نامیده می شود . سهام بنیادی معمولاً ریسک کمی داشته و رشد آن خوب می باشد و انتظار می رود در میان مدت و بلند مدت سود خوبی نصیب سهام دارنش کند. به این دلیل تشخیص سهام بنیادی امری بسیار مهم بوده و مستقیماً با سود و زیان ما در ارتباط است . در چند ماه اخیر شاهد ریزش هایی در بازار بورس تهران هستیم و بسیاری از سهم ها تا ۵۰ درصد ریزش داشته اند. با این وجود سهم هایی را مشاهده می کنیم که در این چند ماه افت شاخص کل بورس ، حتی تا ۱۰۰ درصد نیز بازدهی داشته و سود شیرینی برای سهامداران خود داشته اند . همین امر اهمیت تشخیص سهام بنیادی و خرید آنها را در بورس نشان می دهد . و شاهد هستیم اگر با بررسی های کافی و تحلیل سهم ، سهام خود را خریداری کنیم ، به احتمال بسیار زیاد حتی در ریزش و اصلاح بازار نیز سود خواهیم کرد.
7 روش تشخیص سهام بنیادی
روش های زیادی جهت تشخیص سهام بنیادی در بورس وجود دارند ، که در ادامه مهمترین و اصلی ترین معیار های تشخیص سهام بنیادی را بیان خواهیم کرد.
میزان سود آوری شرکت EPS
میزان سود آوری شرکت ها بر اساس معیار EPS (Eearning Per Share) مشخص می شوند . EPS در واقع نسبت سود شرکت به تعداد سهام شرکت می باشد . و به اختصار می توان گفت سود هر سهم EPS نامیده می شود. از این عدد به عنوان شاخص سود آوری شرکت ها استفاده می شود . این مقدار را می توان با استفاده از فرمول محاسبه کرد. میزان EPS هر شرکت را می توان در سایت بورس و اوراق بهادار تهران عکس از صفحه مشاهده کرد.
بورس اوراق بهادار تهران
این سایت یکی از سایت هایی است که هر سرمایه گذاری باید آشنایی کامل با این سایت داشته باشد . این سایت اطلاعات مفید و بسیار مهمی از شرکت های موجود در بورس در اختیار سهامداران قرار می دهد . تا سهام داران قبل از خرید سهام شرکت ها ابتدا بررسی های لازم را انجام داده ، سپس اقدام به خرید کنند . در شکل زیر EPS فولاد (فولاد مبارکه اصفهان) را مشاهده می کنید. EPS یکی از معیار های اصلی جهت تشخیص بنیادی بودن سهم می باشد. اگر این مقدار مثبت بوده و رفته رفته زیاد شود نشان دهنده این است که سهم از نظر بنیادی خوب است و قیمت آن حبابی نمی باشد.
EPS فولاد
بررسی نسبت P/E
نسبت P/E یکی از اصلی ترین معیار ها جهت بررسی یک سهم هنگام خرید و فروش می باشد . این نسبت در واقع حاصل تقسیم Price/EPS می باشد. یعنی نسبت قیمت سهم به شاخص سود آوری شرکت که در پاراگراف قبلی نحوه محاسبه آن را بیان کردیم . این مقدار نیز در سایت بورس و اوراق بهادار تهران برای هر سهم قابل مشاهده است. در سهام بنیادی این مقدار معمولاً مثبت بوده و میزان آن به مرور زمان کاهش می یابد. ولی دقت کنید این مقدار هیچ گاه نباید منفی شود .
P/E فولاد
سهم های شاخص ساز
سهم های شاخص ساز به سهم هایی گفته می شود که بر میزان شاخص کل بورس تاثیر اصلی دارند . برای وضوح بهتر یک مثال بیان می کنیم. اگر با بازار بورس آشنایی دارید و معاملاتی را در آن انجام داده اید متوجه شده اید که مثلاً در مواقعی شاخص هم وزن مثبت بوده ولی شاخص کل به خاطر منفی بودن سهم های شاخص ساز منفی شده اند و یا برعکس. قیمت و رشد سهم های شاخص ساز تاثیر اصلی را بر شاخص کل دارند. مثلاً در این دو سال سهم های پالایشی و خودرویی به عنوان سهام شاخص ساز معرفی شده اند. معمولاً سهام شاخص ساز بنیاد خوبی داشته و بهتر است هنگام خرید این سهام را مد نظر خود قرار دهید. البته فقط شاخص سازی شرکت معیار بنیادی بودن سهم نبوده و باید جنبه های دیگر سهام مورد بررسی قرار گیرد.
بررسی قرارداد های فعلی و آتی شرکت ها
سهام بنیادی و شرکت هایی که بنیاد خوبی دارند ، معمولاً قرارداد های مهمی بسته و نیز در حال احداث ساختمان های جدید می باشند. جهت دسترسی به این اطلاعات می توانید به سایت بورس کالای ایران مراجعه کنید. این سایت اطلاعات خوبی از وضعیت مالی شرکت ها در اختیار سهام داران قرار می دهد . همچنین وضعیت شرکت های مورد نظر خود را می توانید از سایت کدال و یا همان سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران پیگیری کنید.
نقد شوندگی سهم
سهام بنیادی معمولاً نقد شوندگی بالایی دارند. نقد شوندگی سهم بیانگر این است که وقتی یک سهم را خریدید براحتی بتوانید در زمان مورد نظرتان آن را به فروش برسانید . با توجه به این که در بورس تهران قیمت های سهام دارای دامنه قیمت بوده و هنگام فروش در مواقعی ممکن است تقاضا کم بوده و عرضه سهم بسیار زیاد باشد . در این صورت ممکن است در صف های فروش قرار گرفته و نتوانید سهم خود را به فروش برسانید. در سهم هایی که میزان نقد شوندگی بالاست ، معمولاً حتی اگر سهم در فروش فروش باشد ، باز هم می توان سهم را فروخت . هر چه ارزش معاملات سهم بالا باشد ، نقد شوندگی سهم نیز بالاست . ارزش معاملات سهم را می توانید از سایت بورس اوراق بهادار تهران مشاهده کنید . در دو شکل زیر ارزش معاملات سهام برای سهم فولاد و سصوفی نشان داده شده است . هنگام خرید سهم حتماً به ارزش معاملات آن دقت کنید . زیرا سودی که بعد از خرید سهم کسب کرده اید در صورتی ارزش دارد که بتوانید در موعد مقرر از سهم خارج شده و حفظ سود کنید.
فولاد سصوفی
افزایش سرمایه شرکت
سهام بنیادی معمولاً سالیانه افزایش سرمایه داشته و در قبال این افزایش سرمایه درآمد شرکت نیز افزایش یافته باشد . جهت بررسی و رویت افزایش سرمایه شرکت های بورسی بهتر است به سایت کدال مراجعه کنید. سایت کدال یکی از سایت های مهم اطلاع رسانی بورسی می باشد که بهتر است هر سهامداری با آن آشنا بوده و روزانه اطلاعات مهمی که در آن نشر می شود را مطالعه کند.
بررسی سود دهی و زیان دهی شرکت ها
هنگام خرید سهام باید مدتی آن را زیر نظر گرفته و سود دهی و زیان دهی آن را مورد بررسی قرار دهید. شرکت هایی وجود دارند که برای مدتی زیان ده بوده اند ، ولی پس از مدتی طی فعالیت ها و تلاش شرکت و افزایش سرمایه و … شرکت به سود دهی رسیده است. این شرکت ها معمولاً بنیاد خوبی داشته و برای سرمایه گذاری میان مدت و بلند مدت مناسب می باشد. این شرکت ها بیانگر این است که در صورت زیان دادن و رکود اقتصادی توانایی بازگشت به بازار و رسیدن به سود را دارا هستند و برای سرمایه گذاری مطمئن می باشد .
سهام بنیادی
معیار های دیگری نیز برای بررسی بنیاد سهم وجود دارد که ما در این مقاله مهم ترین آنها را بیان کردیم. یک روش ساده نیز برای شخیص بنیادی بودن سهم وجود دارد . به این صورت که اگر قیمت پایانی یک سهم را بر مقدار EPS آن سهم تقسیم کنیم و عدد به دست آمده کمتر از ۱۰ باشد معمولاً سهم بنیاد خوبی دارد . بازار های سرمایه گذاری داخلی و خارجی بهترین مکان برای سرمایه گذاری با سرمایه اندک و زیاد می باشد. برای سرمایه گذاری در بازار های خارجی باید از بروکر های ایرانیان استفاده کنید.
منابع اطلاعات در تحلیل بنیادی
برای توضیح اهمیت منابع اطلاعاتی در تحلیل بنیادی یک بازار باید توجه کرد که دو رویکرد در تحلیل بنیادی وجود دارد: رویکرد بالا به پایین و رویکرد پایین به بالا.
منظور این است که شما زمانی که وارد تحلیل(بنیادی) یک شرکت شوید، یا از بالا به آن سهم نگاه می کنید و ابتدا وضعیت جهانی(سیاسی، اقتصادی و ….) را بررسی می کنید، سپس اقتصاد داخلی، وضعیت صنعت و در نهایت به بررسی شرکت مورد نظر خواهید پرداخت.
اما در رویکرد پایین به بالا، عکس حالت قبل رخ خواهد داد، از شرکت آغاز به کار می کنید و در نهایت با بررسی شرایط جهانی به کارتان خاتمه می دهید. این دو رویکرد حتی در تحلیل تکنیکال هم کاربرد زیادی دارند که نشان از اهمیت بالای این موضوع دارد.
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که از کدام رویکرد بهتر است که استفاده نماییم، در پاسخ باید بگوییم که استفاده از این دو رویکرد اولویتی نسبت به دیگری ندارد و صرفاً بستگی به عامل جاذبه ای دارد که شما را به سمت تحلیل آن شرکت سوق می دهد.
مثلاً قیمت جهانی نفت افزایش می یابد و این عاملی می شود تا شما در جستجوی صنایعی باشید که از این اتفاق تاثیر بپذیرند و در نهایت سهم مناسب از بین آن صنایع را انتخاب نمایید. این حالت برای رویکرد بالا به پایین است و در خصوص رویکرد پایین به بالا هم چنین استدلالی مصداق خواهد داشت.
منابع اطلاعاتی شرکتها
اما در این بخش تصمیم داریم تا به منابع اطلاعاتی در تحلیل بنیادی در رابطه با شناخت شرکت ها اشاره نماییم. منظور از شناخت شرکت، کسب اطلاعاتی در خصوص زمینه فعالیت شرکت، مکان شرکت، نوع محصولات تولیدی، فروش محصولات و مشتریان شرکت می باشد.
۱- گزارش های مالی
گزارش های مالی شرکت ها شامل صورت های مالی، گزارش هیئت مدیره و یادداشت های توضیحی می باشد که توسط شرکت تهیه و مورد استفاده مخاطبان قرار می گیرد. عمدتاً این گزارش ها در سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران یا همان سایت کدال قرار می گیرند.
معتبر ترین منبع جهت شناخت شرکت ها، صورت های مالی آنها می باشند. در بخش های بعد در خصوص صورت های مالی توضیح مفصلی خواهیم داد.
چرا که اساس و پایه تحلیل بنیادی وابسته به این گزارشات می باشند. صورت های مالی، محصول سیستم های مالی شرکت ها هستند که وضعیت و عملکرد مالی شرکت ها را در قالب اعداد و ارقام بیان می کنند.
یک تحلیلگر بنیادی خوب باید مسلط بر این اعداد و ارقام باشد و بتواند به درستی روابط بین این اعداد و ارقام را درک نماید. صورتهای مالی شامل ۴ مورد می باشند، ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد و صورت سود و زیان جامع.
۲- سایت ها و منابع آماری معتبر داخلی و خارجی
گزارش های مالی شرکت ها اطلاعات غنی و ارزشمندی را به مخاطبان خود می دهند. اما شما در فرایند تحلیل بنیادی ممکن است که نیاز به اطلاعاتی داشته باشید که در صورت های مالی قابل یافت نباشند.
از این اطلاعات می توان به نرخ ارز روز و داده های آن، قیمت روز داخلی و خارجی محصولات و مواد اولیه شرکت ها، آمار گمرک(صادرات و واردات) و … اشاره نمود.
برای مثال، تصور کنید شما به تحلیل شرکت پتروشیمی زاگرس می پردازید و در فرایند تحلیل به این نیاز دارید که از قیمت روز محصول اصلی این شرکت یعنی متانول مطلع گردید. اینجاست که شما می بایست به نشریه معتبر جهانی در این زمینه( مانند Platts) رجوع و جدیدترین قیمت را در آن مشاهده نمایید.
یا در مثالی دیگر احتمالاً برای شما سهام های بنیادی بورس کدامند؟ پیش آمده است که در ماه یازدهم سال(بهمن ماه) در پی یافتن میانگین نرخ ارز(دلار) آزاد از ابتدای سال باشید که اغلب در گزارشات مالی شرکت ها گنجانده نشده است.
۳- گزارشات مالی شرکت های رقیب یا شرکت های بالادستی و پایین دستی
در ابتدا با ذکر مثال، این منبع اطلاعاتی را تشریح خواهیم کرد. در مثال قبل، به پتروشیمی زاگرس و محصول اصلی آن که متانول بود اشاره کردیم. فرض کنید در پی یافته قیمت فروش این محصول توسط این قبیل شرکتها هستید.
اگر به منابع اطلاعاتی شرکت پتروشیمی زاگرس دسترسی نداشتید، می توانید قیمت فروش این محصول را از گزارش های مالی شرکت های رقیب مثل پتروشیمی خارک، پتروشیمی فناوران و … بیابید.البته شرایط شرکت های دیگر ممکن است اندکی با شرکت مورد نظر متفاوت باشد که می توان از آن چشم پوشی کرد(مانند مشتریان متفاوت، بازارهای گوناگون، بازاریابی متفاوت و …).
یا از نگاهی دیگر، متانولی که این شرکت(پتروشیمی زاگرس) تولید می کند مواد اولیه آن از خوراک گاز طبیعی و دیگر یوتیلیتی ها تشکیل می شود که عندتاً از پتروشیمی مبین خریداری می گردد.
اگر به دنبال نرخ خرید مواد اولیه این شرکت هستید، صورت های مالی پتروشیمی مبین به عنوان شرکت بالا دستی می تواند منبع خوبی باشد. یا از طرفی دیگر، اگر در پی یافتن قیمت فروش متانول در داخل هستید می توانید به صورت مالی شرکت های پایین دستی مانند پتروشیمی بندر امام یا شیمی بافت مراجعه نمایید.
۴- سایر منابع اطلاعاتی
یکی از مفیدترین منابع اطلاعاتی که می توانید از آنها استفاده نمایید، تحلیل سایر تحلیلگران می باشد. قطع به یقین، تحلیلگران خبره دیگر که گزارش تحلیلی خود را در دسترس عموم قرار می دهند ممکن است نکاتی در مورد شرکت مورد بررسی شما را در گزارششان گنجانده باشند که از دید شما پنهان بماند. این گزارش های تحلیلی به راحتی در اینترنت(سایت گوگل، تِدان و …) قابل دریافت می باشد.
از دیگر منابع اطلاعاتی می توان به مصاحبه مدیران شرکتها، برنامه بودجه کشور، اخبار خبرگزاری ها و …. اشاره نمود.
فراکاب چیست؟ + معرفی سهم های فراکابی در بورس
اگر با بورس سر و کار داشته باشید، یکی از واژههایی که ممکن است با آن برخورد کنید “فراکاب” است. فراکاب برگرفته از اسامی فرا بورس، کالا، انرژی و بورس (با مفهوم عامی که همه مردم آشنایی دارند) است. این چهار بازار بزرگ، هر کدام فعالیت منحصر به فردی انجام میدهند و معاملات هیچکدام از آنها با دیگری شبیه نیستند. در کشور ایران افرادی که قصد دارند سرمایهگذاری کنند به طور کلی در چهار بازار فرابورس، کالا، انرژی و بورس حضور دارند. افرادی که آموزش سرمایه گذاری در بورس را میگذرانند و شروع به فعالیت در این بازار کردهاند با اصطلاح سهام فراکابی روبهرو شدهاند اما درباره آن اطلاعاتی ندارند در این مقاله قصد داریم ابتدا به سوال فراکاب چیست پاسخ بدهیم و سپس به سهام فراکابی بپردازیم.
فراکاب چیست؟
بورس بازاری است که روی معاملات اوراق بهادار به خصوص سهام شرکتها تمرکز دارد. بورس کالا نیز برای تبادل کالاهای مختلف از جمله محصولات معدنی، فلزات اساسی، فرآوردههای پتروشیمی و محصولات کشاورزی فعالیت میکنند. اوراق مبتنی بر کالا یعنی اوراق مشتقه در زیرمجموعه بورس کالا قرار میگیرند. بازار دیگری که نام بردیم بورس انرژی است که شبیه به بورس کالا است اما بیشتر روی فرآوردههای نفتی و انرژیها تمرکز دارد. جالب است بدانید که این چهار بورس بزرگ یعنی فرابورس، بورس کالا، انرژی و بورس (به طور عام در بین مردم رایج است.) هر کدام شرکتهای سهامی عام هستند و سهام این شرکتها نیز در بورس و فرابورس معامله میشود.
درآمد این شرکت ها از کارمزد انجام معاملات در شرکتهای زیر گروه تشکیل میگردد و هزینههای این شرکتها نیز شامل هزینههای عادی و هزینههای سازوکار معاملات است. در واقع اگر بخواهید در هر کدام از این چهار بازار فعالیت کنید که هر کدام از این چهار بازار ساختار منحصر به فردی دارند و نمونه مشابهی از آنها دیده نمیشود، باید کارمزدی را پرداخت کنید و فعالیت در این بازار مشمول کارمزد است که به طور اتوماتیک در هنگام خرید و فروش از خریدار و فروشنده اخذ میگردد . فراکاب در واقع مربوط به کارمزدی است که از فعالیت این شرکتها دریافت میشود و در بازار بورس نیز قرار میگیرد.
انواع بازار بورس
در کشور ما، چهار بازار اصلی برای انجام معاملات بورس وجود دارد، که بر اساس مورد معامله از یکدیگر متمایز شدهاند. این چهار بازار عبارتند از:
- بازار بورس اوراق بهادار
- بازار فرابورس
- بازار بورس کالا
- بازار انرژی
اگر بخواهید بدانید سهام فراکاب کدامند، باید بگوییم به سهام شرکتهایی که در بازارهای زیر حضور دارند، سهام فراکابی گفته میشود.
۱. بازار فرابورس
به عنوان اولین بازار در سرواژه فراکاب بورس، فرابورس را معرفی خواهیم کرد. در بازار بورس، واحدی با نام هیأت پذیرش اوراق بهادار مشغول به کار هستند، که شرکتها را از نظر صلاحیت ورود به بازار بورس اوراق بهادار بررسی میکنند. چنانچه شرکتی نتواند حداقلهای لازم را داشته باشد، وارد بازاری جانبی به نام فرابورس میشوند.
سهامهای فرابورس خود در چند دسته قرار میگیرند و با نامهای بازار اول، دوم و پایه شناخته میشوند.
بیشتر سهامهای فرابورس در این بازار معامله میشوند، که نوسانی معادل ۵ درصد دارد.
در این بازار رده شرکتهای فعال کمی پایینتر است. این شرکتها عموماً زیانده هستند یا قصد دارند با جذب سرمایه بیشتر به سهامی عام تبدیل شوند.
در بازار پایه شرکتها بر اساس دامنه نوسان خود در سه دسته زرد با دامنه نوسان منفی ۳ تا مثبت ۳ درصد، نارنجی با دامنه نوسان منفی ۲ تا مثبت ۲ و بازار قرمز با دامنه نوسان منفی ۱ تا مثبت ۱ درصد قرار میگیرند.
۲. بازار بورس اوراق بهادار
بازار بورس اوراق بهادار، بازاری است که سهام شرکتها و سازمانها در آن معامله میشود. در این بازار معامله سهام، قانونمند است و از ضوابط مشخصی پیروی میکند. هدف از تشکیل این بازار این است که افراد بتوانند سرمایههای بلااستفاده خود را صرف گسترش صنایع کنند. افراد حقیقی و حقوقی قادر هستند در این بازار سرمایهگذاری کنند.
۳. بازار بورس کالا
«کا» در سرواژه فراکابی یعنی چه؟ اگر این سؤال برای شما رخ داده، یعنی نوبت به معرفی بازار کالا رسیده است. مشخص است که بورس کالا به بازار معاملات کالا گفته میشود. در این بازار عرضه کنندگان کالاهای خود را ارائه میدهند، تا پس از انجام بررسی از طرف کارشناسان، در اختیار سرمایهگذاران قرار بگیرد. در این بازار اقلامی مانند برنج، گندم، فلزات، زعفران و غیره معامله میشوند. در بورس کالای ایران سرمایهگذاران میتوانند به روشهای مختلف از جمله قرارداد نقدی، قرارداد نسیه، قرارداد آتی، صندوق سرمایهگذاری طلا و غیره معامله انجام دهند.
۴. بازار انرژی
بازار انرژی آخرین مورد از سرواژه فراکاب بورس، نوعی بازار کالایی است، اما در آن تنها حاملهای انرژی و سهام مربوط به کالاهای این حوزه معامله میشوند. حاملهایی مانند نفت، گاز و برق موارد اصلی معامله در این بازار هستند. در هر معامله خریدار باید بین ۱۰ تا ۲۰ درصد ارزش معامله را به صورت پیش پرداخت بپردازد. سپس باقی مبلغ در طول ۳ روز کاری دریافت میشود. چنانچه مورد معامله از کالاهای بازار بینالملل باشد، این بازه به ۵ روز افزایش مییابد.
منظور از سهمهای فراکابی بورس چیست؟
در خصوص فراکاب باید بگوییم که وجهی که بابت کارمزد دریافت میشود معمولاً با درصدهای مشخصی بین کارگزاری شرکت بورس، سازمان بورس و مالیات دولتی تقسیم میگردد. قسمتی از این کارمزد نیز به درآمدهای شرکت بورس مرتبط ستا. از آنجا که کارمزد هم از خریدار و هم از فروشنده دریافت میشود لذا تا زمانی که حجم معاملات بالا باشد این شرکتها درآمد بهتری خواهند داشت و به همین دلیل است که عدهای عقیده دارند، سهام شرکتها در دراز مدت سود خوبی را به سهامداران میدهد .
برای این که ارزش شرکتهای بورسی بررسی گردد، از شاخص کل استفاده میشود. فرمول شاخص کل به گونهای طراحی شده که نسبت به تغییرات ارزش کل بازار حساس است. ارزش بازار حاصل ضرب تعداد کل سهام هر شرکت در ارزش روز آن شرکت است. با توجه به این که در محاسبه شاخص کل، مجموع ارزش شرکتها محاسبه میشود و مجموعهای از آنها در نظر گرفته میشود پس شرکتهایی که ارزش بالاتری دارند میتوانند تاثیر بیشتری بر شاخص کل بگذارند. در واقع اگر در بازارهای بورس حجم معاملات افزایش یابد، این به نفع افرادی خواهد بود که سهام فراکابی دارند چرا که با توجه به دریافت کارمزد از هر معامله (چه از طرف خریدار و چه از طرف فروشنده) افراد سود بیشتری دریافت خواهند کرد.
افرادی که سهمهای فراکابی دریافت میکنند با توجه به دریافت پورسانت دائم، درآمدی دائم خواهند داشت چرا که در هر شرایطی درآمدزایی این شرکتها حفظ میگردد و تنها با روند نزولی و صعودی روبهرو خواهد بود. البته در زمانهایی که حجم معاملات کاهش پیدا میکند، سهام فراکابی نیز با کاهش قابل توجهی روبهرو خواهد بود.
برای یادگیری “اصطلاحات بورسی” مسیر زیر را به شما پیشنهاد میکنیم:
سهام شاخص ساز بورس ; تعریف + 30 نماد شاخص ساز بورس ایران
در این مقاله سعی کردیم به صورت جامع و کامل به تعریف شاخص ساز بپردازیم و بررسی کنیم که کدام سهم های موجود در بازار شاخص ساز هستند و در ادامه جدولی از 30 شرکت بزرگ شاخص ساز بورسی آورده شده است.
سهام شاخص ساز چیست برای برخوردار شدن یک سرمایهگذاری موفق با کسب بیشترین میزان بازدهی و همچنین به حداقل رساندن میزان ضرر و کاهش ریسک به کوچکترین میزان خود در بازار بورس، نیازمند کسب دانش و تخصص و همین طور کسب داده درباره بعضی از پارامترها هستیم.
لازم است به اطلاعاتی نظیر ارزش معاملات و حجم معاملات، قیمتهای جهانی و تغییرات نرخ ارز، میزان ورود و خروج سهام داران حقیقی و حقوقی سهام های بنیادی بورس کدامند؟ از سهام، شناخت سهمهای بنیادی و بزرگ، شناخت شرکتهای بزرگ بورسی، پارامترهایی که به صورت روزانه تحت تاثیر معاملات قرار دارند و. برسیم.
هدف صدای بورس در این مقاله شناسایی سهامهای شاخص ساز بورس است، به عبارت دیگر بررسی این که منظورمان از سهام شاخص ساز چیست و این سهامها کدام سهام های موجود در بازارند؟
سهام شاخص ساز بورس کدامند؟
پیش از پاسخ به سوال مطرح شده بایستی تا تعریفی از خود "شاخص" در نظر داشته باشیم. شاخص در اصل عددی است که میانگین ارزش مجموعهای از اقلام در ارتباط با همدیگر را بر طبق درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ اظهار مینماید. حال در معاملات بازار بورس اوراق بهادار به این خاطر که دارایی اصلی در جهت داد و ستد "سهام" است؛ به همین خاطر قیمت سهام تحت عنوان متغیر اصلی بیان میشود.
توجه بکنید که بر طبق این اساس، انواع مختلف شاخصهای بورس تعریف میشوند، به تعبیر دیگر در بازار بورس چند نوع شاخص داریم. هم اکنون درباره سهام شاخص ساز بایستی بگوییم شرکتهای بزرگ بازار بورس به طور عمومی تحت عنوان سهام شاخص ساز شناخته میشوند. از آن جایی که ارزش معاملات و ارزش بازار این شرکتها بسیار بیشتر از شرکتهای کوچک بازار بورس است، به همین خاطر تاثیرگذاری هر یک از این شرکتها هم بر شاخص کل به مراتب بسیار بیشتر از شرکتهای کوچک میشود.
در بازار بورس و اوراق بهادار تهران 8 نوع شاخص مهم وجود دارد که از جایگاه تحلیلی بسیار زیادی نزد سرمایهگذاران برخوردار هستند. این شاخصها در بر گیرنده: شاخص کل قیمت، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص بازده نقدی، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص 50 شرکت برتر و شاخص 30شرکت بزرگ. به این جهت که هدف ما در این مطلب ذکر سهام شاخص ساز در بازار است، تنها به تعریف " شاخص کل" در بازار سهام اشاره میکنیم.
شاخص کل قیمت چیست؟
شاخص در اصل نماگری است که بازدهی یا سطح عمومی قیمت را برای گروه یا کل سهام نمایان می کند. به همین خاطر "شاخص کل" قیمت بیان کننده سطح عمومی قیمت تمامی سهامهای موجود در بازار بورس و اوراق بهادار است.
نکته اصلی که میبایستی به آن توجه داشت و در خصوص شاخص کل در نظر گرفته شود، این موضوع است که شاخص کل در بازار بورس، معیاری است که تحت تاثیر یک سری از فاکتورها دستخوش تغییرات می شود یا به عبارت بهتر عواملی باعث افزایش و کاهش عدد شاخص کل میشوند. این عوامل به شرح زیر است:
- هنگامی که شرکت ها از محل آورده نقدی سهامداران افزایش سرمایه میدهند، شاخص کل به نوعی تعدیل می شود.
- هنگامی که تعداد شرکت ها در بورس زیاد یا کم می گردد، شاخص کل مورد تعدیل واقع می شود.
- زمانی که سهمی به دلیل برگزاری مجامع یا شفاف سازی بسته می گردد، قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی آن سهم تحت عنوان مبنای قیمتی آن سهم در شاخص ایجاد می شود.
از آنجایی که شاخص کل از تعداد سهام شرکتهای گوناگون متاثر است، به همین خاطر شرکتی هر مقدار بزرگتر و تعداد سهامش زیادتر باشد، نسبت به سایر شرکتها، تغییرات زیادتری را در شاخص کل تشکیل میدهد. مثلاً فرض نمایید روند بازار نزولی است اما به این خاطر که 3 تا 5 سهم بزرگ بازار صعود چشمگیر و سنگین داشتهاند، شاخص کل رشد حائز اهمیتی را ثبت مینماید.
سازمان بورس و اوراق بهادار سهام پذیرش شده در بازار بورس را بر طبق میزان نقدشوندگی، تعداد سهام، وضعیت سودآوری، درصد شناوری سهام و … در دو بازار اول و دوم تقسیمبندی میکند. شاخص قیمت کل هم اغلب برای سهام پذیرفتهشده در هر نوع از این بازارها به صورت کاملاً تفکیک شده محاسبه میشود و از آن تحت عنوان شاخص بازار اول و بازار دوم یاد میشود.
حال که اطلاع داریم شاخص کل چیست و تحت تاثیر چه فاکتورهایی قرار دارد، به عبارت دیگر به سهام شاخص ساز بپردازیم و بیان کنیم سهام های شاخص ساز بورس و اوراق بهادار ایران کدامها هستند؟
منظور از سهام شاخص ساز چیست؟
یکی از استراتژی هایی که همیشه بین معاملهگران گوناگون مورد بحث است، کوچکی و بزرگی شرکت هاست. سهام شرکتهای بزرگ به آسانی این توانایی را دارد تا شاخص کل را تحث تاثیرشان قرار بدهند. از سوی شرکتهای بزرگ بازار تعداد معاملات زیادتر و نقدشوندگی بیشتری هم دارند. اکنون منظور از سهامهای شاخص ساز اغلب سهام هایی هستند که بازدهی منفی یا مثبت آنها زیادترین تاثیر را بر روی شاخص کل دارد، در اصل نزول یا صعود سنگین سهام شاخص ساز، به تغییرات حایز اهمیت شاخص کل منجر میگردد. اگر درباره بازدهی واقعی در بورس به دنبال اطلاعات بیشتری هستید مطالعه مقاله ی "بازدهی بورس یعنی چه" را به شما پیشنهاد می کنیم.
سهامهای شاخص ساز را سهام شرکتهای بزرگ جا گرفته در بورس و اوراق بهادار تشکیل می دهند، سهامی که زیادترین تعداد سهام و بالاترین ارزش بازار و زیادترین ارزش معاملات را به خودش اختصاص داده است. شرکتهای بزرگ بورس اغلب مواقع تحت عنوان سهام شاخص ساز شناسایی میشود. از آنجایی که ارزش معاملات و ارزش بازار این شرکتها خیلی زیاد از شرکتهای کوچک است، به همین خاطر تاثیرگذاری هر یک از این شرکتها هم بر شاخص کل به وفور بسیار زیادتر از شرکتهای کوچک خواهد بود.
تحت عنوان مثال در تاریخ 11 مرداد، سهمی نظیر بکاب با وجود صف خرید بودن، تنها 0/31 واحد بر شاخص کل تاثیر میذارد اما در برابر آن سهمی نظیر شستا، 5301 واحد در رشد شاخص موثر بود.
جدول 30 سهام شاخص ساز بازار
همان طور که بیان شد شاخص کل بازار بورس و اوراق بهادار تحث تاثیر و تغییرات سهام شاخص ساز و بزرگ و همین طور متناسب با روند صعودی یا نزولی این سهمها، افت و صعودهای حایز اهمیتی را تجربه می کند. در ادامه این بخش به بزرگترین شرکتهای بورسی و به عبارتی سهام شاخص ساز خواهیم پرداخت.
- فولاد با ارزش بازار 4,315,850 میلیارد ریال
- شستا با ارزش بازار 4,180,800 میلیارد ریال
- فارس با ارزش بازار 4,038,090 میلیارد ریال
- فملی با ارزش بازار 3,366,480 میلیارد ریال
- شپنا با ارزش بازار 2,490,840 میلیارد ریال
- شتران با ارزش بازار 2,222,440 میلیارد ریال
- خودرو با ارزش بازار 2,120,642 میلیارد ریال
- حکشتی با ارزش بازار 1,651,927 میلیارد ریال
- تاپیکو با ارزش بازار 1,654,450 میلیارد ریا
- شبندر با ارزش بازار 1,541,693 میلیارد ریال
ارزش بازار Market Cap بهای روز جاری یک شرکت را بیان میکند و از حاصل ضرب تعداد کل سهام یک شرکت در قیمت پایانی حاصل میشود. این ارزش بازار با پایین آمدن و بالا رفتن قیمت سهام تغییر مینماید. مارکت کپ معین میکند که اگر همین امروز قصد خرید این شرکت را به صورت یک جا دارید چه بهایی را میبایستی بپردازید.
مارکت کپ منجر میگردد شرکت هایی که ارزش بازار بسیار زیادی دارند، تاثیر زیادی هم بر روی شاخص کل بازار بورس و اوراق بهادار بگذارند. به این معنا که اگر ارزش بازار شرکتی زیادتر از سایرین در این حیطه باشد، کاهش یا رشد ارزش آن شرکت تاثیر خیلی زیادی بر روی رشد و همین طور کاهش شاخص کل خواهد داشت. به این گونه از شرکت ها که ارزش بسیار زیادی در بازار بورس و اوراق بهادار کشور دارند شرکتهای شاخص ساز اطلاق میگردد.
و در آخر.
در پایان این مقاله ضمن فهمیدن معنای شاخص ساز و انواع گوناگون تعاریف در این باره، در جدول زیر 30 شرکت بزرگ شاخص ساز بورسی آورده شده است. مجموع ارزش این سی شرکت 3,151,085 میلیارد تومان می باشد که روی هم رفته 64.2 درصد از کل ارزش بازار بورس یعنی مبلغ 4,905,303 میلیارد تومان را تشکیلی می دهند و می توان گفت سمت و سوی شاخص کل بسیار وابسته به این نمادها می باشد و وضعیت و رصد این 30 نماد چشم انداز آینده بورس را روشن می سازد.
منظور از تحلیل بنیادی در بازار بورس چیست؟
احسان والیان
- اشتراکگذاری
تحلیل بنیادی در بورس یکی از کاربردیترین ابزار تحلیلی است و میتواند چشمانداز خوبی از خرید و فروش سهام ارائه دهد.
هر یک از ما در بیشتر اوقات برای هر خرید و فروشی تلاش میکنیم و به قول معروف معامله را از هر جهت سبک و سنگین میکنیم تا انتخاب درستی در خرید و حتی در زمان فروش انجام داده باشیم. تحلیل بنیادی در بازار بورس نیز تجزیه و تحلیل اساسی است که در زمان خرید و فروش سهام باید انجام دهیم. افرادی که به روش مستقیم در بورس سرمایه گذاری میکنند باید چگونگی عملکرد این تحلیل را بدانند و با مفهوم آن آشنا باشند. گفتنی است کسانی که از صندوق های سرمایه گذاری سهامی بهرهمند هستند در واقع در حال بهرهوری از دانش تحلیلگران و اعضای حاضر در صندوقها هستند. با این همه، در فرصت پیش آمده به بررسی اهمیت تحیلی بنیادی در بازار بورس خواهیم پرداخت و ابعاد آن را بررسی خواهیم کرد.
تحلیل بنیادی چیست؟
یک سرمایهگذار موفق باید بتواند تحلیل درستی از معاملات خود در بورس داشته باشد. تحلیل بنیادی در بورس یکی از کاربردیترین ابزار تحلیلی است و میتواند چشمانداز خوبی از خرید و فروش سهام ارائه دهد. این تحلیل باید در میان دیگر ابزار معاملات در اختیار سرمایه گذاران بورس قرار بگیرد. روش تحلیل بنیادی، روش پایهای-ریشهای هم نامیده میشود که فرد سرمایه گذار با کمک این تحلیل به بررسی عوامل تاثیرگذار بر سهام موردنظرش میپردازد و از طریق بررسی عوامل موثر بر سهم تصمیم میگیرد که ارزش خرید و یا فروش را دارد یا خیر. تحلیل بنیادی را میتوان یک نوع آینده نگری در خرید و فروش سهام هم به حساب آورد، چرا که در این روش تلاش میکنیم به ارزنده بودن و پشتوانه داشتن سهام موردنظر پی ببریم. اما عوامل تاثیرگذار بر تحلیل بنیادی که البته این عوامل تاثیر مستقیم بر ارزش سهام را دارند، کدام عوامل هستند.
عوامل تاثیرگذار بر تحلیل بنیادی چه هستند ؟
سه دسته از عوامل تاثیرگذار بر ارزش سهام وجود دارند که برای تحلیل بنیادی در سهام های بنیادی بورس کدامند؟ بورس تاثیرگذار هستند. اولین دسته که بر قیمت سهام هر شرکت تاثیرگذار است را میتوان عوامل محیطی نامید؛ این دسته شامل عواملی مانند اوضاع اقتصادی و سیاسی کشور، بودجهبندیها و تصمیمات کلان و نیز مقررات میشود. دسته دوم به عواملی مربوط میشود که رابطه مستقیم با صنعت دارد؛ قیمتگذاریهای محصولات در هر صنعت، میزان عرضه و تقاضایی که در موردشان تصمیمگیری میشود و میزان رقابتی بودن و حجم سرمایهگذاریهای در یک صنعت از عوامل تاثیرگذار در دسته دوم به حساب میآیند. اما دسته سوم که به عوامل درونی شرکت مربوط میشود، مانند ترکیببندی سهامداران شرکت و وضعیت میزان داراییها و بدهیها و نسبت قیمت به درآمد یا همان (نسبت P بر E) که کمابیش با نامش آشنا هستیم هم به نوع خود از عوامل تاثیرگذار در قیمت گذاری سهام هر شرکت و البته عوامل تاثیرگذار بر تحلیل بنیادی به حساب میآید.
ابعاد تحلیل بنیادی سهام کدامند ؟
هر کدام از سه دسته تاثیرگذار بر قیمت سهام هر شرکت به ابعاد تحلیل بنیادی سهام هم تعبیر میشوند. سرمایهگذار بعد از بررسی سهم موردنظر با سه دسته عواملی که از آن حرف زدیم شروع به تحلیل میکند و ارزش ذاتی سهام را بررسی میکند. قیمت فعلی سهم و ارزش ذاتی آن در تحلیل بنیادی برای فرد سرمایهگذار مشخص میکند که در زمان مناسبی برای خرید و یا فروش سهام موردنظرش قرار گرفته است یا خیر. اگر سرمایهگذار بتواند ارزش واقعی سهم را با استفاده از ابعاد تحلیل بنیادی به دست آورد، میتواند با تطبیق ارزش واقعی با قیمت فعلی سهم به این نتیجه برسد که آیا زمان مناسبی برای خرید آن هست یا خیر. اگر ارزش واقعی سهم از قیمت فعلی سهم بیشتر باشد پس به این معنی است که در زمان مناسبی برای خرید است و سهم موردنظر امکان رشد بیشتری دارد. اما اگر بر خلاف این باشد؛ بنابراین فرد سرمایهگذار میتواند اقدام به فروش سهم کند.
عوامل کمی و کیفی در تحلیل بنیادی
علاوه بر اعداد موجود در صورت حسابهای مالی در وبسایتهای معتبر و بررسی پیشینه موفق و یا ناموفق پشت هر سهم که جز عوامل کمی سهم هر شرکت به حساب میآید، باید بدانیم که اصول کیفی که به جنبههای نامشخص کسب و کار شرکت مربوط میشود هم از اهمیت بالایی برخوردار است. به عنوان مثال به گفته بسیاری از بزرگان سرمایهگذاری در اقتصادهای پیشرفته میتوان به سهام شرکتهایی توجه کرد که با محوریت فناوری فعالیت میکنند. این دست شرکتها شاید از لحاظ کمی نسبت به شرکتهایی با کسب و کارهای قدیمیتر چندان قابل توجه نباشند. اما چون آینده از آن این دست فعالیتها است، پس باید با توجه به عوامل کیفی در تحلیل بنیادی در بورس عمل کرد.
مثال تحلیل بنیادی
نحوه تصمیمگیری بر اساس سهم بنیادی را میتوان با یک مثال توضیح داد. تصور کنید میخواهیم سهم شرکت X را بخریم. ارزش واقعی سهم شرکت 300 تومان است. در صورتی که قیمت فعلی و معاملاتی آن 250 تومان است. در چنین موقعیتی است که اگر سرمایهگذار به ابعاد تحلیل بنیادی در بازار بورس مسلط باشد، میتواند با خرید سهم X بازدهی آینده آن سهم را به دست بیاورد. درست برخلاف این نتیجه گیری، اگر فرد سرمایه گذاری بفهمد که ارزش واقعی سهم از قیمت فعلی آن کمتر است نه تنها اقدام به خرید آن سهم نمیکند، بلکه سهم موردنظر را از پرتفوی خود خارج میکند.
سه دسته از عوامل تاثیرگذار در ارزش سهام وجود دارند که این عوامل در تحلیل بنیادی در بازار بورس تاثیر گذار هستند. اولین دسته که بر قیمت سهام هر شرکت تاثیرگذار است را میتوان عوامل محیطی نامید؛ این دسته شامل عواملی مانند اوضاع اقتصادی و سیاسی کشور، بودجهبندیها و تصمیمات کلان کشور و مقررات میشود. دسته دوم به عواملی مربوط میشود که رابطه مستقیم با صنعت دارد؛ قیمتگذاریهای محصولات در هر صنعت، میزان عرضه و تقاضایی که در موردشان تصمیمگیری میشود و میزان رقابتی بودن و حجم سرمایهگذاریهای در صنعت از عوامل تاثیرگذار در دسته دوم به حساب میآیند. و اما دسته سوم که به عوامل درونی شرکت مربوط میشود مانند ترکیببندی سهامداران شرکت و وضعیت میزان داراییها و بدهیها و نسبت قیمت به درآمد یا همان (نسبت P بر E) که کمابیش با نامش آشنا هستیم هم به نوع خود از عوامل تاثیرگذار در قیمت گذاری سهام هر شرکت و البته عوامل تاثیرگذار بر تحلیل بنیادی به حساب میآید.
دیدگاه شما