ارزش بازار (Market Cap) چیست و چه ارتباطی با قیمت دارد؟
شاید برای شما هم این سؤال پیش آمده باشد که منظور از «ارزش بازار» یا همان «Market Capitalization» چیست؟ در این مقاله به زبان ساده و با مثالهای کاربردی به توضیح این مفهوم مهم در بازارهای سرمایه میپردازیم.
تعریف ارزش بازار
ارزش بازار برابر است با تعداد واحدهای یک سهام یا دارایی، ضرب در قیمت هر واحد از سهام یا دارایی.
به عنوان مثال اگر قیمت هر واحد بیت کوین ۱۰,۰۰۰ دلار باشد و تعداد بیت کوینهای در گردش ۱۷,۰۰۰,۰۰۰ میلیون باشد، ارزش بازار بیت کوین برابر است با ۱۰,۰۰۰ ضربدر ۱۷,۰۰۰,۰۰۰ که مساوی است با ۱۷۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار یا به عبارتی ۱۷۰ میلیارد دلار.
در مورد سهام و داراییهای دیگر هم همین رابطه وجود دارد. به عنوان مثال اگر قیمت سهام یک شرکت ۱۰۰ تومان باشد و ۱ میلیون برگه سهم منتشر کرده باشد، مارکت کپ آن، برابر با ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود.
ارزش کل بازار یا همان مارکت کپ، تکنیکی ریاضی برای تعیین ارزش یک بازار است. برخلاف عقیده بسیاری از مردم که فکر میکنند قیمت نمایانگر ارزش است، حقیقت چیز دیگری است.
به عنوان نمونه، در زمان نگارش این مقاله، قیمت هر واحد ریپل فقط ۰.۳۲ دلار است، اما قیمت هر واحد لایت کوین به حدود ۱۰۰ دلار میرسد. از آنجایی که تعداد واحدهای در گردش ریپل (XRP) بیش از ۴۲ میلیارد واحد است و لایت کوین فقط حدود ۶۲ میلیون واحد در گردش دارد، مارکت کپ ریپل بزرگتر است و در نتیجه ریپل در رده بالاتری نسبت به لایت کوین قرار میگیرد.
اگر یک سرمایهگذار تازهکار ارزش کل بازار را درک نکند، ممکن است فکر کند که لایت کوین بازار بزرگتری نسبت به ریپل دارد زیرا قیمت آن بیشتر است. اما همانطور که در عکس فوق میبینید، عرضه ریپل بسیار زیاد است و با توجه به این حجم از عرضه، طبیعتا نسبت به لایت کوین قیمت پایینتری دارد. پس قیمت یک دارایی نمیتواند معیاری در جهت تشخیص اعتبار و بزرگی بازار باشد.
هماکنون ارزهای دیجیتال زیادی وجود دارند که به قیمت بیش از ۱۵۰۰ دلار میرسند اما نسبت به ارزی مثل لایت کوین که قیمتش فقط ۱۰۰ دلار است، در جایگاه بسیار پایینی قرار دارند. بنابراین مارکت کپ معیاری مهم در اعتبار و بزرگی یک بازار است و قیمت به تنهایی تعیین کننده نخواهد بود.
ارزش بازار چه چیزهایی را نشان میدهد؟
اگر چه شاید ارزش بازار فقط یک رقم معمولی به نظر برسد اما در خود اطلاعاتی را جای داده است که به سرمایهگذاران کمک شایانی میکند. مهمترین نکاتی که از ارزش بازار به دست میآید عبارتند از:
ریسک سرمایهگذاری
به طور کلی و از نظر تئوری، ارزش بازار با ریسک سرمایهگذاری رابطه معکوس دارد، یعنی هر چقدر که ارزش کل بازار یک دارایی بیشتر باشد، سرمایهگذاری در آن خطر کمتری را برای سرمایهگذاران به ارزش کل بازار دنبال خواهد داشت.
در بازار بورس، سهام شرکتها به سه دسته «کم ارزش»، «ارزش متوسط»، و «پر ارزش»، تقسیم میشوند.
در بحث سهام شرکتهای با ارزش، سرمایهگذاران با خطرات کمتری در سرمایهگذاری مواجهاند. از طرف دیگر شرکتهای کم ارزش، خطرات بیشتری را متوجه سرمایهگذاران میکند، چرا که احتمال شکست چنین شرکتهایی بالاست. از طرف دیگر این شرکتها با اعطای مزایا و پاداشهای بیشتر، سرمایهگذاران را به سرمایهگذاری تشویق میکنند.
در بحث ارزهای دیجیتال هم همین موضوع صدق میکند. سرمایهگذاری در بیت کوین از نظر تئوری ریسک کمتر در مقابل سرمایهگذاری در یک ارز دیجیتال گمنام دارد.
از سوی دیگر، پایین بودن ارزش کل یک سهام یا یک ارز دیجیتال به این معناست که آن دارایی برای افزایش قیمت به اندازه مثلا ۵۰% به حجم سرمایه کمتری در مقایسه با یک دارایی که حجم بازار بیشتری دارد، نیاز دارد.
به طور کلی میتوان گفت که هر چقدر مارکت کپ یک دارایی پایینتر باشد، ریسک بالاتری دارد اما در صورت صعودی شدن، معمولا سودآوری خیلی خوبی خواهد داشت. یادمان نرود که هر چقدر ریسک کمتر شود، پاداش هم کمتر خواهد شد.
توانایی دستکاری در بازار
یکی از جنبههای ارزش کل بازار، دستکاری های موجود در بازار است. بازارهای کم ارزش معمولاً بیشتر خود را در معرض دستکاری بازار قرار میدهند. فعالان سودجو ممکن است بتوانند با در اختیار گرفتن تعداد کافی از یک ارز، بازار آن را دستکاری نمایند. بر اساس کتابی نوشته «ادوین لفرور» که در سال ۱۹۲۳ منتشر شد، در سالهای ابتدایی بازارهای سهام، بسیاری از کسانی که در بازار فعالیت میکردند، توانستند از این کار، سود بسیار زیادی کسب کنند.
بررسی میزان اهمیت یک فناوری در بازار
میتوان پروژههایی با کاربردها و اهداف و تکنولوژیهای مشابه را پیدا کرده و با جمع کردن مقدار مارکت کپ آنها و مقایسه آن با کل سرمایه موجود در بازار، میزان اهمیت و سهم یک نوع تکنولوژی در این بازار را سنجید.
مثلا میتوان در بازار بورس، ارزش تمام شرکتهای فناوری موجود در بازار بورس را محاسبه کرد و میزان اهمیت این موضوع در بازار را درک کرد.
در بازار ارزهای دیجیتال هم مثلا میتوان با جمعآوری ارزش بازار ارزهای دیجیتالِ حریمخصوصی محور یا همان پرایوسی کوینها (مانند مورنو، دش، زی کش و ..)، کل حجم سرمایه موجود در این حوزه را بدست آورد و آن را با کل سرمایه موجود در بازار ارزهای دیجیتال مقایسه کرد و دید کلی نسبت به جایگاه و اهمیت پرایوسی کوینها کسب کرد.
سکههای مرده در ارزهای دیجیتال
در حوزه ارزهای دیجیتال، سکههای مرده یکی از فاکتورهای تعیینکننده در محاسبه ارزش کل بازار است. برخی از افراد کیف پول خود را گم میکنند و برخی نمیتوانند کیف پولهای نابودشده خود را بازیابی کنند. اشکالات سیستمی از دیگر عواملی هستند که باعث از بین رفتن سرمایههای یک فرد میشوند. از طرف دیگر هکرهای ممکن است اقدام به دزدیدن سرمایههای فعالان بازار کنند.
درواقع فرمول دقیقتر محاسبه مارکت کپ به شکل زیر است:
ارزش بازار = (تمام سکههای در گردش – سکههای مرده) * قیمت فعلی
متأسفانه روش کارآمدی برای محاسبه و تعیین میزان سکههای مرده وجود ندارد.
سخن پایانی
ابزارهای بسیاری در اختیار سرمایهگذاران قرار دارد که میتوانند برای دستیابی به اطلاعات از آنها بهره گیرند. ارزش بازار نیز یکی از همین ابزارهاست. این ابزار دورنمایی بلند مدت از این ارزها را برای سرمایهگذار روشن میکند. همانطور که گفتیم، مارکت کپ یکی از معیارهای اصلی در تعیین بزرگی و اعتبار یک بازار و دارایی است و نمیتوان فقط به قیمت اتکا کرد. با بررسی این معیار میتوان تصمیمات بهتری برای سرمایهگذاری گرفت.
ارزش کل معاملات بورس چیست و چه کاربردی دارد؟
یکی از دغدغههای اصلی سرمایه گذاران در بازار اوراق بهادار، زمان خرید سهام شرکتهای موجود در بازار سرمایه است. راهکارهای متفاوتی برای تشخیص نقطه ورود به بازار و اقدام به خرید سهام یا فروش یک سهم و خروج از آن وجود دارد.
اما یکی از راهکارهایی که میتوان از آن استفاده کرد ارزش معاملات است. ارزش معاملات یکی از ابزارهای قابل توجه سرمایه گذاران برای ورود به بازار و سرمایه گذاری در بورس است. در ادامه به تشریح این موضوع خواهیم پرداخت.
ارزش معاملات چیست؟
ارزش معاملات یکی از ابزارهای آگاهی بخش به سرمایه گذاران، برای ورود به بازار و انجام معامله است. زیرا ارزش معاملات حجم ورود پول به بازار را گزارش میدهد. ورود پول به بازار به معنی افزایش تقاضا برای خرید است.
این خود نشان دهنده آن است که بازار میتواند در این شرایط سودده باشد. ارزش معاملات یک شرکت و در واقع یک سهم خاص، از تعداد سهام معامله شده ضرب در قیمت بسته شده یک سهم در پایان روز به دست خواهد آمد.
اگر ارزش معاملات همهی شرکتهای موجود در بازار اوراق بهادار را با یک دیگر جمع بزنیم، نشان دهنده ارزش کل معاملات در یک روز خواهد بود. البته در سایت tsetmc.com ارزش کل معاملات بازار موجود است و علاقه مندان به سرمایه گذاری میتوانند به آن مراجعه کنند و اطلاعات مربوط به ارزش معاملات شرکتها و ارزش کل معاملات بازار را از آن دریافت نمایند.
در برخی موارد ارزش معاملات یک سهم در روز افزایش یافته اما ارزش معاملات کل ممکن است تغییری نداشته باشد. این نشان دهنده افزایش تقاضا برای خرید سهام یک شرکت ارزش کل بازار خاص در بازار است. اما اگر ارزش کل معاملات بازار در حال افزایش باشد، نشان دهنده استقبال بیشتر سرمایه گذاران برای ورود به بازار است و احتمال افزایش قیمت کلی سهام شرکتها در این شرایط وجود دارد.
ارزش بازار چیست و چه معنایی دارد؟
در بالا به ارزش معاملات و اهمیت آن برای شرکتها و کل بازار اشاره کردیم. نکتهای که در اینجا اهمیت دارد و به آن میپردازیم، ارزش بازار یک شرکت است. ارزش بازار یک شرکت نشان دهنده تعداد کل سهام موجود آن شرکت ضرب در قیمت در حال معامله هر برگه از سهام آن است.
به بیان دیگر میتوان گفت ارزش بازار، قیمت کلی آن شرکت در حال حاضر است. استفاده از ارزش بازار برای نشان دادن اندازه یک شرکت مهم است زیرا اندازه شرکت یک عامل تعیین کننده اساسی برای ویژگیهای مختلفی است که سرمایه گذاران به آن علاقهمند هستند.
پس از آنکه سهام یک شرکت برای عرضه اولیه به متقاضیان سرمایه گذاری در آن شرکت پیشنهاد میشود، ارزش بازار آن شرکت مشخص میشود. زیرا ارزش بازار هر شرکتی به قیمت معامله شده آن در بازار اوراق بهادار وابسته است.
پس میتوان نتیجه گرفت که با بالا رفتن ارزش بازار هر شرکتی، تقاضا برای خرید سهام آن یا به عبارتی قیمت آن افزایش یافته است (به جز در برخی از موارد افزایش سرمایه که منجر به تغییر تعداد سهام شرکت شود).
این افزایش تقاضا به دلیل استقبال سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در سهام آن شرکت است. این نکته بیان کننده آن است که شرکتی که ارزش بازار آن افزایش یافته پتانسیل سرمایه گذاری دارد و امکان سوددهی در آن وجود دارد.
باید توجه کرد که ارزش بازار در نتیجه عرضه و تقاضای آن سهم در بازار تعیین میشود و نشان دهنده ارزش ذاتی یک شرکت نیست. چون در بازار بنا به دلایلی ممکن است معامله کنندگان به یک باره برای خرید یک سهم هجوم آورند یا به اصطلاح گرفتار رفتار گلهای شوند و قیمت هر سهم به یک باره رشد بالایی را تجربه کند و ارزش بازار آن شرکت در آن برههی زمانی رشد بالایی را داشته باشد. اما این به معنی ارزش ذاتی این شرکت نیست. در واقع در این شرایط ممکن است رشد آن ناشی از مسایل بنیادی آن سهم نباشد.
درست است که ارزش بازار یک شاخص مهم برای سرمایه گذاری است اما به تنهایی تعیین کننده یک سرمایه گذاری خوب نخواهد بود بلکه سهام مورد نظر ما باید از لحاظ بنیادین نیز مورد بررسی قرار گیرند. تغییرات معاملات بعضی از شرکتها که ارزش بازار بزرگی دارند، باعث تاثیر بر شاخص کل میشود و میتواند سمت و سوی روزهای آتی بازار را تعیین کند.
جمع بندی
سرمایه گذاران برای آنکه بتوانند وارد یک سرمایه گذاری خوب در بازار اوراق بهادار شوند بهتر است در کنار تحلیل بنیادی شرکت مورد نظر، ارزش بازار آن شرکت و ارزش کل معاملات را برای ورود و سرمایه گذاری درآن مد نظر قرار دهند.
ارزش معاملات یک سهم، از تعداد سهام معامله شده ضرب در قیمت بسته شده یا پایانی آن سهم به دست میآید. اما ارزش کل معاملات بازار از تعداد کل سهام معامله شده شرکتها ضرب در قیمت معامله شده آنها به ارزش کل بازار دست میآید.
همان طور که گفتیم بهبود ارزش کل معاملات میتواند نشانهای از بهبود شرایط بازار باشد. با این حال، همچنان برای کسانی که با بازار سهام آشنایی زیادی ندارند توصیه میشود
در این زمان وارد بازار شوند اما نه به طور مستقیم. برای افراد ریسکپذیرتر و ناآشنا با بازار یا افرادی که زمان زیادی برای تحلیل شرایط بازار ندارند، بهترین کار در این مواقع خرید صندوقهای سهامی معتبر است. از جمله این صندوقها میتوان به صندوق آوای سهام کیان و صندوق آهنگ سهام کیان اشاره کرد.
ارزش بازار (Market Capitalization)
ارزش بازار (به انگلیسی ارزش کل بازار Market Capitalization) که اکثر اوقات بصورت مخفف به شکل Market Cap (مارکت کپ) نوشته و خوانده میشود، از ضرب تعداد سهام یک شرکت بر قیمت هر سهم بدست میآید.
در بازار سهام، ارزش بازار شرکتها معادل ارزش بازار کل سهام منتشر شده آن شرکت است.
ارزش بازار یک شرکت، با ضرب کردن تعداد سهام منتشر شده شرکت در قیمت بازار هر سهم (قیمت پایانی سهم در روز معاملاتی) بدست میآید.
سرمایهگذاران از ارزش بازار برای تعیین اندازه (بزرگی یا کوچکی) شرکت استفاده میکنند.
برای مشاهده ارزش بازار شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس، کافیست نام یا نماد شرکت را در سایت tsetmc.com جستجو کنید:
استفاده از ارزش بازار برای نشان دادن اندازه شرکت مهم است زیرا اندازه یک شرکت، یکی از فاکتورهای اساسی برای تصمیمگیری در سرمایهگذاری محسوب میشود.
توضیح بیشتر ارزش بازار
محاسبه ارزش بازار بسیار ساده است، اگر بطور مثال قیمت سهام یک شرکت 100 تومان باشد و 1 میلیارد برگه سهم منتشر کرده باشد، ارزش بازار آن، برابر با 100 میلیارد تومان خواهد بود.
به این ترتیب، با افزایش قیمت سهام، ارزش بازار شرکت رشد میکند و بالعکس. همچنین در صورتی که قیمت سهام یک شرکت ثابت بماند و شرکت موردنظر، سهام بیشتری منتشر کند، ارزش بازار آن افزایش خواهد یافت.
بنابراین ارزش بازار در طول دوران افت بازار که رکورد را به همراه دارد، کاهش مییابد و در دوره اوج بازار با شکوفایی اقتصادی افزایش پیدا میکنند.
ساده بودن محاسبه ارزش بازار و نقش آن در ارزیابی ریسک سرمایهگذاری باعث شده به یکی از معیارهای مناسب در انتخاب سهام و متنوعسازی سبد سهام تبدیل شود.
در بورس تهران، شرکتهایی که ارزش بازار بزرگتری دارند، بر شاخص کل بورس تاثیرگذاری بیشتری دارند، بنابراین در زمانهایی که شاخص کل مثبت است، سرمایهگذاران به سمت شرکتهایی که ارزش بازار بالایی دارند، تمایل نشان میدهند و کمتر در شرکتهای کوچک(Small Cap) سرمایهگذاری میکنند.
در مقابل اگر شاخص کل تقریبا ثابت ولی شاخص هموزن صعودی باشد، در مییابیم که شرکتهای کوچک در بازار سهام با افزایش قیمت روبرو هستند و طبیعی است که سرمایهگذران به خرید سهام شرکتهای کوچک ارزنده تمایل بیشتری نشان دهند.
تصورات غلط در مورد ارزش بازار
برخلاف اعتقاد برخی افراد، ارزش بازار نشاندهنده ارزش منصفانه یک شرکت نیست. فقط با بررسی بنیادی دقیق یک شرکت، میتوان به ارزش ذاتی یک شرکت پی برد.
به این دلیل که ممکن است قیمت سهام در بورس، در رقمی بیش از حد گران یا بیش از حد ارزان، معامله شود، ارزش بازار یک شرکت در بازار سهام، نمیتواند نشاندهنده ارزش یک واقعی یک کسب و کار باشد.
ارزش بازار، صرفا نشاندهنده قیمتی است که بازار تمایل دارد برای آن شرکت بپردازد و با ارزش ذاتی یک شرکت متفاوت است.
ارزش بازار ارز دیجیتال چیست؟
نباید با مشاهده اصطلاحاتی مانند ارزش بازار ارز دیجیتال، بازار ارزهای رمزنگاریشده را مشابه بازار سهام دانست.
محاسبه ارزش بازار یک ارز دیجیتال مشابه ارزش بازار یک شرکت است.
ارزش بازاری یک ارز دیجیتال صرفا از ضربکردن تعداد در گردش آن ارز (Circulating Supply) بر قیمت ارز بدست میآید.
ارزش بازار = قیمت ارز X ارز در گردش
یک باور اشتباه در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد و برخیها تصور میکنند ارز بازار یک ارز دیجیتال که در سایت coinmarketcap برای هر ارز نشان داده شده، مقدار پولی است که در آن ارز سرمایهگذاری شده است.
بطور مثال با مشاهده ارزش بازار 1 میلیارد دلاری برای یک ارز، برخی به اشتباه تصور میکنند این مبلغ، معادل مقدار سرمایهگذاری شده در آن ارز است.
در حالیکه چنین نیست.
ارزهای دیجیتال مختلف، ارزش بازار بسیار متفاوتی دارند و از چندهزاردلار تا چند میلیارد دلار متغیر هستند و بهترین منبع برای مشاهده آنها، سایت coinmarketcap.com است.
طبق معادله فوق، ارزش بازار ارز دیجیتال زمانی افزایش مییابد که یا تعداد ارز در گردش و یا قیمت ارز افزایش یابد.
با عمیقشدن در این موضوع به این نتیجه میرسیم که: ارزان بودن یا گران بودن قیمت یک ارز دیجیتال در مقایسه با بیتکوین یا سایر ارزها، نمیتواند معیاری درست برای انتخاب ارز مناسب برای سرمایهگذاری باشد.
برخی به اشتباه، صرفا با مقایسه قیمت ارزهای زیر 1 دلار مانند ریپل با بیتکوین، خرید ریپل را صرفا به دلیل اینکه قیمت بسیار پایینتری از بیتکوین دارد یک سرمایهگذاری خوب تلقی میکنند.
برخی از ارزهای دیجیتال دارای عرضه نامحدود هستند (مانند مونرو) و میتوانند بطور نامحدود استخراج شود. بنابراین ارزش بازار این ارزها در صورتی که قیمت آنها کاملا ثابت باقی بماند همچنان رشد خواهد کرد.
همچنین معمولا رابطهای معکوس بین تعداد ارز در گردش (Circulating Supply) و قیمت ارز وجود دارد. به این معنی که هرچقدر عرضه ارز در گردش بیشتر باشد، معمولا قیمت آن پایینتر از سایر ارزهاست و هرچقدر ارز در گردش کمتر باشد، قیمت ارز بیشتر است.
این موضوع به این معنی نیست که سرمایهگذاری در ارز دیجیتال با گردش پایین، همیشه انتخابی عاقلانه است زیرا باید عوامل بسیار زیاد دیگری مانند کاربرد ارز، تیم پروژه، اهداف، نقشه راه و پتانسیل پیشرفت آن در آینده مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
این اصطلاح در واژهنامه جامع بورسینس منتشر شده است.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و ارزش کل بازار معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
ارزش بازار (Market Cap) چیست و چه ارتباطی با قیمت دارد؟
شاید برای شما هم این سؤال پیش آمده باشد که منظور از «ارزش بازار» یا همان «Market Capitalization» چیست؟ در این مقاله به زبان ساده و با مثالهای کاربردی به توضیح این مفهوم مهم در بازارهای سرمایه میپردازیم.
تعریف ارزش بازار
ارزش بازار برابر است با تعداد واحدهای یک سهام یا دارایی، ضرب در قیمت هر واحد از سهام یا دارایی.
به عنوان مثال اگر قیمت هر واحد بیت کوین ۱۰,۰۰۰ دلار باشد و تعداد بیت کوینهای در گردش ۱۷,۰۰۰,۰۰۰ میلیون باشد، ارزش بازار بیت کوین برابر است با ۱۰,۰۰۰ ضربدر ۱۷,۰۰۰,۰۰۰ که مساوی است با ۱۷۰,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ دلار یا به عبارتی ۱۷۰ میلیارد دلار.
در مورد سهام و داراییهای دیگر هم همین رابطه وجود دارد. به عنوان مثال اگر قیمت سهام یک شرکت ۱۰۰ تومان باشد و ۱ میلیون برگه سهم منتشر کرده باشد، مارکت کپ آن، برابر با ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود.
ارزش کل بازار یا همان مارکت کپ، تکنیکی ریاضی برای تعیین ارزش یک بازار است. برخلاف عقیده بسیاری از مردم که فکر میکنند قیمت نمایانگر ارزش است، حقیقت چیز دیگری است.
به عنوان نمونه، در زمان نگارش این مقاله، قیمت هر واحد ریپل فقط ۰.۳۲ دلار است، اما قیمت هر واحد لایت کوین به حدود ۱۰۰ دلار میرسد. از آنجایی که تعداد واحدهای در گردش ریپل (XRP) بیش از ۴۲ میلیارد واحد است و لایت کوین فقط حدود ۶۲ میلیون واحد در گردش دارد، مارکت کپ ریپل بزرگتر است و در نتیجه ریپل در رده بالاتری نسبت به لایت کوین قرار میگیرد.
اگر یک سرمایهگذار تازهکار ارزش کل بازار را درک نکند، ممکن است فکر کند که لایت کوین بازار بزرگتری نسبت به ریپل دارد زیرا قیمت آن بیشتر است. اما همانطور که در عکس فوق میبینید، عرضه ریپل بسیار زیاد است و با توجه به این حجم از عرضه، طبیعتا نسبت به لایت کوین قیمت پایینتری دارد. پس قیمت یک دارایی نمیتواند معیاری در جهت تشخیص اعتبار و بزرگی بازار باشد.
هماکنون ارزهای دیجیتال زیادی وجود دارند که به قیمت بیش از ۱۵۰۰ دلار میرسند اما نسبت به ارزی مثل لایت کوین که قیمتش فقط ۱۰۰ دلار است، در جایگاه بسیار پایینی قرار دارند. بنابراین مارکت کپ معیاری مهم در اعتبار و بزرگی یک بازار است و قیمت به تنهایی تعیین کننده نخواهد بود.
ارزش بازار چه چیزهایی را نشان میدهد؟
اگر چه شاید ارزش بازار فقط یک رقم معمولی به نظر برسد اما در خود اطلاعاتی را جای داده است که به سرمایهگذاران کمک شایانی میکند. مهمترین نکاتی که از ارزش بازار به دست میآید عبارتند از:
ریسک سرمایهگذاری
به طور کلی و از نظر تئوری، ارزش بازار با ریسک سرمایهگذاری رابطه معکوس دارد، یعنی هر چقدر که ارزش کل بازار یک دارایی بیشتر باشد، سرمایهگذاری در آن خطر کمتری را برای سرمایهگذاران به دنبال خواهد داشت.
در بازار بورس، سهام شرکتها به سه دسته «کم ارزش»، «ارزش متوسط»، و «پر ارزش»، تقسیم میشوند.
در بحث سهام شرکتهای با ارزش، سرمایهگذاران با خطرات کمتری در سرمایهگذاری مواجهاند. از طرف دیگر شرکتهای کم ارزش، خطرات بیشتری را متوجه سرمایهگذاران میکند، چرا که احتمال شکست چنین شرکتهایی بالاست. از طرف دیگر این شرکتها با اعطای مزایا و پاداشهای بیشتر، سرمایهگذاران را به سرمایهگذاری تشویق میکنند.
در بحث ارزهای دیجیتال هم همین موضوع صدق میکند. سرمایهگذاری در بیت کوین از نظر تئوری ریسک کمتر در مقابل سرمایهگذاری در یک ارز دیجیتال گمنام دارد.
از سوی دیگر، پایین بودن ارزش کل یک سهام یا یک ارز دیجیتال به این معناست که آن دارایی برای افزایش قیمت به اندازه مثلا ۵۰% به حجم سرمایه کمتری در مقایسه با یک دارایی که حجم بازار بیشتری دارد، نیاز دارد.
به طور کلی میتوان گفت که هر چقدر مارکت کپ یک دارایی پایینتر باشد، ریسک بالاتری دارد اما در صورت صعودی شدن، معمولا سودآوری خیلی خوبی خواهد داشت. یادمان نرود که هر چقدر ریسک کمتر شود، پاداش هم کمتر خواهد شد.
توانایی دستکاری در بازار
یکی از جنبههای ارزش کل بازار، دستکاری های موجود در بازار است. بازارهای کم ارزش معمولاً بیشتر خود را در معرض دستکاری بازار قرار میدهند. فعالان سودجو ممکن است بتوانند با در اختیار گرفتن تعداد کافی از یک ارز، بازار آن را دستکاری نمایند. بر اساس کتابی نوشته «ادوین لفرور» که در سال ۱۹۲۳ منتشر شد، در سالهای ابتدایی بازارهای سهام، بسیاری از کسانی که در بازار فعالیت میکردند، توانستند از این کار، سود بسیار زیادی کسب کنند.
بررسی میزان اهمیت یک فناوری در بازار
میتوان پروژههایی با کاربردها و اهداف و تکنولوژیهای مشابه را پیدا کرده و با جمع کردن مقدار مارکت کپ آنها و مقایسه آن با کل سرمایه موجود در بازار، میزان اهمیت و سهم یک نوع تکنولوژی در این بازار را سنجید.
مثلا میتوان در بازار بورس، ارزش تمام شرکتهای فناوری موجود در بازار بورس را محاسبه کرد و میزان اهمیت این موضوع در بازار را درک کرد.
در بازار ارزهای دیجیتال هم مثلا میتوان با جمعآوری ارزش بازار ارزهای دیجیتالِ حریمخصوصی محور یا همان پرایوسی کوینها (مانند مورنو، دش، زی کش و ..)، کل حجم سرمایه موجود در این حوزه را بدست آورد و آن را با کل سرمایه موجود در بازار ارزهای دیجیتال مقایسه کرد و دید کلی نسبت به جایگاه و اهمیت پرایوسی کوینها کسب کرد.
سکههای مرده در ارزهای دیجیتال
در حوزه ارزهای دیجیتال، سکههای مرده یکی از فاکتورهای تعیینکننده در محاسبه ارزش کل بازار است. برخی از افراد کیف پول خود را گم میکنند و برخی نمیتوانند کیف پولهای نابودشده خود را بازیابی کنند. اشکالات سیستمی از دیگر عواملی هستند که باعث از بین رفتن سرمایههای یک فرد میشوند. از طرف دیگر هکرهای ممکن است اقدام به دزدیدن سرمایههای فعالان بازار کنند.
درواقع فرمول دقیقتر محاسبه مارکت کپ به شکل زیر است:
ارزش بازار = (تمام سکههای در گردش – سکههای مرده) * قیمت فعلی
متأسفانه روش کارآمدی برای محاسبه و تعیین میزان سکههای مرده وجود ندارد.
سخن پایانی
ابزارهای بسیاری در اختیار سرمایهگذاران قرار دارد که میتوانند برای دستیابی به اطلاعات از آنها بهره گیرند. ارزش بازار نیز یکی از همین ابزارهاست. این ابزار دورنمایی بلند مدت از این ارزها را برای سرمایهگذار روشن میکند. همانطور که گفتیم، مارکت کپ یکی از معیارهای اصلی در تعیین بزرگی و اعتبار یک بازار و دارایی است و نمیتوان فقط به قیمت اتکا کرد. با بررسی این معیار میتوان تصمیمات بهتری برای سرمایهگذاری گرفت.
ارزش بازار (Market Capitalization)
ارزش بازار (به انگلیسی Market Capitalization) که اکثر اوقات بصورت مخفف به شکل Market Cap (مارکت کپ) نوشته و خوانده میشود، از ضرب تعداد سهام یک شرکت بر قیمت هر سهم بدست میآید.
در بازار سهام، ارزش بازار شرکتها معادل ارزش بازار کل سهام منتشر شده آن شرکت است.
ارزش بازار یک شرکت، با ضرب کردن تعداد سهام منتشر شده شرکت در قیمت بازار هر سهم (قیمت پایانی سهم در روز معاملاتی) بدست میآید.
سرمایهگذاران از ارزش بازار برای تعیین اندازه (بزرگی یا کوچکی) شرکت استفاده میکنند.
برای مشاهده ارزش بازار شرکتهای پذیرفته شده در بورس و فرابورس، کافیست نام یا نماد شرکت را در سایت tsetmc.com جستجو کنید:
استفاده از ارزش بازار برای نشان دادن اندازه شرکت مهم است زیرا اندازه یک شرکت، یکی از فاکتورهای اساسی برای تصمیمگیری در سرمایهگذاری محسوب میشود.
توضیح بیشتر ارزش بازار
محاسبه ارزش بازار بسیار ساده است، اگر بطور مثال قیمت سهام یک شرکت 100 تومان باشد و 1 میلیارد برگه سهم منتشر کرده باشد، ارزش بازار آن، برابر با 100 میلیارد تومان خواهد بود.
به این ترتیب، با افزایش قیمت سهام، ارزش بازار شرکت رشد میکند و بالعکس. همچنین در صورتی که قیمت سهام یک شرکت ثابت بماند و شرکت موردنظر، سهام بیشتری منتشر کند، ارزش بازار آن افزایش خواهد یافت.
بنابراین ارزش بازار در طول دوران افت بازار که رکورد را به همراه دارد، کاهش مییابد و در دوره اوج بازار با شکوفایی اقتصادی افزایش پیدا میکنند.
ساده بودن محاسبه ارزش بازار و نقش آن در ارزیابی ریسک سرمایهگذاری باعث شده به یکی از معیارهای مناسب در انتخاب سهام و متنوعسازی سبد سهام تبدیل شود.
در بورس تهران، شرکتهایی که ارزش بازار بزرگتری دارند، بر شاخص کل بورس تاثیرگذاری بیشتری دارند، بنابراین در زمانهایی که شاخص کل مثبت است، سرمایهگذاران به سمت شرکتهایی که ارزش بازار بالایی دارند، تمایل نشان میدهند و کمتر در شرکتهای کوچک(Small Cap) سرمایهگذاری میکنند.
در مقابل اگر شاخص کل تقریبا ثابت ولی شاخص هموزن صعودی باشد، در مییابیم که شرکتهای کوچک در بازار سهام با افزایش قیمت روبرو هستند و طبیعی است که سرمایهگذران به خرید سهام شرکتهای کوچک ارزنده تمایل بیشتری نشان دهند.
تصورات غلط در مورد ارزش بازار
برخلاف اعتقاد برخی افراد، ارزش بازار نشاندهنده ارزش منصفانه یک شرکت نیست. فقط با بررسی بنیادی دقیق یک شرکت، میتوان به ارزش ذاتی یک شرکت پی برد.
به این دلیل که ممکن است قیمت سهام در بورس، در رقمی بیش از حد گران یا بیش از حد ارزان، معامله شود، ارزش بازار یک شرکت در بازار سهام، نمیتواند نشاندهنده ارزش یک واقعی یک کسب و کار باشد.
ارزش بازار، صرفا نشاندهنده قیمتی است که بازار تمایل دارد برای آن شرکت بپردازد و با ارزش ذاتی یک شرکت متفاوت است.
ارزش بازار ارز دیجیتال چیست؟
نباید با مشاهده اصطلاحاتی مانند ارزش بازار ارز دیجیتال، بازار ارزهای رمزنگاریشده را مشابه بازار سهام دانست.
محاسبه ارزش بازار یک ارز دیجیتال مشابه ارزش بازار یک شرکت است.
ارزش بازاری یک ارز دیجیتال صرفا از ضربکردن تعداد در گردش آن ارز (Circulating Supply) بر قیمت ارز بدست میآید.
ارزش بازار = قیمت ارز X ارز در گردش
یک باور اشتباه در بازار ارزهای دیجیتال وجود دارد و برخیها تصور میکنند ارز بازار یک ارز دیجیتال که در سایت coinmarketcap برای هر ارز نشان داده شده، مقدار پولی است که در آن ارز سرمایهگذاری شده است.
بطور مثال با مشاهده ارزش بازار 1 میلیارد دلاری برای یک ارز، برخی به اشتباه تصور میکنند این مبلغ، معادل مقدار سرمایهگذاری شده در آن ارز است.
در حالیکه چنین نیست.
ارزهای دیجیتال مختلف، ارزش بازار بسیار متفاوتی دارند و از چندهزاردلار تا چند میلیارد دلار متغیر هستند و بهترین منبع برای مشاهده آنها، سایت coinmarketcap.com است.
طبق معادله فوق، ارزش بازار ارز دیجیتال زمانی افزایش مییابد که یا تعداد ارز در گردش و یا قیمت ارز افزایش یابد.
با عمیقشدن در این موضوع به این نتیجه میرسیم که: ارزان بودن یا گران بودن قیمت یک ارز دیجیتال در مقایسه با بیتکوین یا سایر ارزها، نمیتواند معیاری درست برای انتخاب ارز مناسب برای سرمایهگذاری باشد.
برخی به اشتباه، صرفا با مقایسه قیمت ارزهای زیر 1 دلار مانند ریپل با بیتکوین، خرید ریپل را صرفا به دلیل اینکه قیمت بسیار پایینتری از بیتکوین دارد یک سرمایهگذاری خوب تلقی میکنند.
برخی از ارزهای دیجیتال دارای عرضه نامحدود هستند (مانند مونرو) و میتوانند بطور نامحدود استخراج شود. بنابراین ارزش بازار این ارزها در صورتی که قیمت آنها کاملا ثابت باقی بماند همچنان رشد خواهد کرد.
همچنین معمولا رابطهای معکوس بین تعداد ارز در گردش (Circulating Supply) و قیمت ارز وجود دارد. به این معنی که هرچقدر عرضه ارز در گردش بیشتر باشد، معمولا قیمت آن پایینتر از سایر ارزهاست و هرچقدر ارز در گردش کمتر باشد، قیمت ارز بیشتر است.
این موضوع به این معنی نیست که سرمایهگذاری در ارز دیجیتال با گردش پایین، همیشه انتخابی عاقلانه است زیرا باید عوامل بسیار زیاد دیگری مانند کاربرد ارز، تیم پروژه، اهداف، نقشه راه و پتانسیل پیشرفت آن در آینده مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
این اصطلاح در واژهنامه جامع بورسینس منتشر شده است.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
دیدگاه شما