ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟

تابناک - مدیرعامل کارگزاری بانک سپه در گفتگو با تابناک اقتصادی گفت: به نظر می‌رسد که با اوضاع کنونی بازار، استقبال چندانی از دارادوم نشود. مدیرعامل کارگزاری بانک دی نیز گفت: لحاظ کردن تخفیف برای فروش واحدهای صندوق به نظر من کار بسیار اشتباهی است چرا که تخفیف دار کردن واحدهای صندوق باعث ایجاد التهاب در بازار می‌شود.

چرا شاخص بورس منفی شد و ریزش بازار تا کی ادامه دارد؟

تا زمانی که بازار از سوی دولت حمایت نشود احتمالا این سیر نزولی ادامه‌دار خواهد بود. دولت می‌تواند با کاهش نرخ سود، افزایش منابع صندوق توسعه و بالا بردن سقف صندوق‌ها و هر ابزار کنترلی دیگری می‌تواند از بازار حمایت کند.

پس از گذشت هفته پر فراز و نشیب بورس در حالی که پیش‌بینی‌ها مثبت بودن بازار امروز را نشان می‌داد اما شاخص بورس تا حدود دو ساعت اول کار خود، حدود ۶۰ هزار واحد ریزش داشت.سیر نزولی بازار سهام تا کی ادامه دارد؟

مهدی رضایتی، کارشناش بازار سرمایه در گفتگو با تجار‌ت‌نیوز درباره علت ریزش شاخص بورس در روز شنبه گفت: مجموعه عوامل زیادی باعث تاثیرگذاری بر بازار امروز شده‌اند، اما آخرین عامل اتفاقات شورای امنیت بود که به نوعی چشم‌انداز تورم و رشد دلار را مخدوش کرده است.

وی افزود: از طرفی از اوراق سلف نفتی انتظار می‌رود که نرخ سود را افزایش دهد تا بتواند نقدینگی بیشتری جذب کند که این خودش ضربه‌ای به بازار محسوب می‌شود، غیر از این‌ها ما شاهد خروج پول در نهاد‌های عمدتا دولتی مانند پتروشیمی و خودرویی بودیم. در سوی دیگر فروش سهام عدالت و آزادسازی مرحله دوم آن چشم‌انداز خروج پول دیگری را نشان می‌دهد که مبلغش هم کم نیست و هیچ سیاست گذاری نظارتی از سوی دولت و نهاد‌های دولتی روی آن صورت نگرفته است.

وی تصریح کرد: با این تفاسیر ضعف نقدینگی به شدت قابل مشاهده است و دیگر پول کافی که محرک اصلی بازار است در چرخه نیست و در برخی نماد‌ها حبس شده است. اکثر عوامل به ضرر بازار است و حمایتی هم فعلا صورت نگرفته و شاید خیلی منطقی نباشد که به این زودی دولت از بازار حمایت کند.

ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟

این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سئوال که ریزش بورس تا چه زمانی محتمل است؟ گفت: پیش‌بینی خاصی نمی‌توان از روند بازار داشت، اما معاملات امروز نشانی از بازگشت بازار ندارد.

وی افزود: تا زمانی که بازار از سوی دولت حمایت نشود احتمالا این سیر نزولی ادامه‌دار خواهد بود. دولت می‌تواند با کاهش نرخ سود، افزایش منابع صندوق توسعه و بالا بردن سقف صندوق‌ها و هر ابزار کنترلی دیگری می‌تواند از بازار حمایت کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: متغیر‌های بنیادی به نفع بازار نیست، نرخ سود بانکی صعودی است و چشم‌انداز دلار نزولی است که ترکیب این متغیر‌ها به نفع بازار سهام نیست.

پیش بینی آینده بازار بورس در سال 1401

بازار بورس ایران که ابتدای سال 99 رشد بی سابقه‌ای را تجربه کرد امروز و در زمان نگارش این مقاله (29 دی 1400) در رکود عمیقی فرو رفته است و بسیاری از افراد عادی و حتی برخی از کارشناسان از این بازار نامید شده‌اند. در این مقاله قصد نداریم به چرایی این رکود و دلسردی عمیق در بازار بپردازیم، بلکه می‌خواهیم با بررسی واقعیت‌ها ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ و اتفاقاتی که تاکنون رخ داده است مسیر آینده احتمالی بازار بورس را در سال پیش رو (سال 1401) پیش بینی کنیم. اصولا پیش بینی کردن بازارهای مالی با قطعیت امکان پذیر نمی باشد و احتمال پیش بینی صد در صدی بازار به صفر میل میکند. بنابراین این مقاله صرفا یک پیش بینی “احتمالی” است که سعی میکند دید بهتر و روشن‌تری از شرایط کلی بازار بورس ایران ارائه کند. با ما همراه باشید.

ورود و خروج نقدینگی حقیقی از بازار

ابتدا نظر شما را به یک آمار مهم جلب میکنم. از ابتدای سال 99 تا مرداد ماه همان سال که ریزش بزرگ بورس آغاز شد، نزدیک 110 هزار میلیارد نقدینگی حقیقی وارد بازار شد. در آن برهه زمانی 4 ماه و نیمه شاخص کل بورس از 500 هزار واحد به 2 میلیون و 100 هزار واحد رسید. توجه کنید ورود پول حقیقی به بازار مترادف است با خروج پول حقوقی و برعکس.

اگر تفاوت معامله‌گران حقیقی و حقوقی را نمی‌دانید مقاله سهامدار حقیقی و حقوقی چه کسانی هستند و چه تفاوتی با یکدیگر دارند را مطالعه کنید.

از زمان ریزش بازار (مرداد 99) تا به امروز (29 دی 1400) حدود 100 هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. به عبارتی 91 درصد پولی که توسط افراد حقیقی در سال 99 وارد بازار شد، تاکنون خارج شده است. این نکته مهمی است. چراکه اکثر افراد تازه وارد به بازار که به صورت هیجانی وارد بازار شدن مربوط به کدهایی است که بعد از نوروز 99 ثبت شده است که به گفته مسئولان بورس چیزی حدود 6 میلیون نفر می‌باشد.

میتوان گفت تقریبا همه کسانی که امروز در ضرر سنگینی هستند (از اصل سرمایه) در سال 99 وارد بازار شده‌اند که تعداد قابل توجهی هم هستند. اما باتوجه به آمار بالا میتوان گفت آن تقریبا پولی که در سال 99 توسط حقیقی ها وارد بازار شد در طی این یک سال و نیم از بازار خارج شد. باز هم توجه کنید که خروج پول حقیقی به معنی ورود پول حقوقی است.

یک تفسیر شخصی

خب تا اینجا آمار ورود و خروج پول حقیقی در طی این دو سال را بررسی کردیم که به نکته جالبی رسیدیم. تفسیر شخصی نگارنده این مقاله نسبت به این آمار این است که بازار در طی این یک سال و نیم اخیر در حال هضم و جذب پولی بود که در سال 99 وارد بازار شد و بیشتر از ظرفیت آن بود. در واقع بازار نتوانست آن پول را هضم کند و آن را بالا آورد! بازار امروز مثل یک مستی است که بیش از حد خورده است و هرچقدر زودتر آن را بالا بیاورد زودتر حالش خوب می‌شود.

نظر شما را به یک پست اینستاگرامی که در بهار 99 در پیج سهم شناس منتشر شد جلب میکنم که درباره همین مسئله بود که بازار بیش از ظرفیت خود در حال بلعیدن نقدینگی است.

اما اکنون به نظر میرسد بازار بورس ایران نقدینگی مازاد ظرفیت خود را بالا آورده است و کم کم میتوان امیدوار بود حالت طبیعی خود را بدست بیاورد. بیایید نگاهی به ترند کلمه “بورس” در گوگل بیاندازیم که به زیبایی همین نکته را معکس میکند.

ترند کلمه “بورس” در گوگل

گوگل ترند میزان محبوبیت جستجوی یک کلید واژه را در موتور جستجوی گوگل به نمایش می‌گذارد. واژه‌ی Trend به معنای روند است. از طریق این سرویس شرکت گوگل، می‌توانیم روند جستجوی واژه‌های مختلف در موتور جستجوی گوگل را مشاهده کنیم که در تصویر زیر ترند کلمه “بورس” را در 5 سال گذشته مشاهده میکنید.

ترند کلمه بورس در گوگل در 5 سال اخیر

همان طور که در تصویر بالا میبینید ترند کلمه بورس بعد از یک جهش “غیر عادی” در اوج بازار در سال 99 دوباره به حالت “عادی” قبل از آن برگشته است. به عبارتی این مطلب منعکس کننده همان مطلب بالا است که در مورد ورود و خروج نقدینگی حقیقی عرض کردیم.

وقتی که افراد کلمه “بورس” را بیشتر در گوگل جستجو میکنند یعنی بیشتر به آن توجه دارند و این توجه همراه خواهد بود با ورود نقدینگی حقیقی به بازار و برعکس.

پیش بینی مسیر آینده بورس در سال 1401

در این قسمت سعی میکنیم باتوجه به آنچه در گذشته اتفاق افتاده دید بهتری در مورد آینده بازار بورس ایران بدست آوریم. نکات بسیاری زیادی در این زمینه وجود دارد.

آنچه در ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ گذشته اتفاق افتاده است

به نمودار شاخص کل در این 30 سال گذشته نگاه کنید. دوره های 8 ساله رونق و رکود بورس که متقارن است با دوره های هشت ساله ریاست جمهوری در ایران به وضوح در تصویر مشخص است. سیاست های اقتصادی مشابه در دولت های مختلف باعث ایجاد این تقارن معنی‌دار شده است. به این مطلب در گذشته و در تاریخ 3 تیر 99 نیز اشاره کردیم که برای دیدن جزئیات آن میتوانید به مقاله آموزش شروع به کار در بورس در 15 دقیقه مراجعه کنید.

شاخص کل بورس در 30 سال گذشته (تایم فریم هفتگی)

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

نتیجه کلی مشخص است. معمولا در دو سال ابتدایی ریاست جمهوری‌ها بورس روند نزولی و رکودی دارد و کم کم متعادل میشود و در چند سال آخر دور دوم دولت‌ها بازار رشد میکند و اوج می‌گیرد. این فرمول تا امروز ادامه داشته است. البته ممکن است 6 الی 10 ماه دیرتر یا زودتر این اتفاق بیافتد.

دلار و بورس

همان طور که احتمالا می‌دانید و بارها به آن اشاره شده است بورس ایران وابستگی زیادی به نرخ دلار دارد. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص بد نیست ابتدا مقالات زیر را مشاهده کنید و بعد به ادامه این مطلب بپردازید.

در تصویر پایین نمودار نسبتی دلار به شاخص کل را مشاهده میکنید که در چه وضعیتی است.

آنچه در آینده میتواند اتفاق بیافتد

در دولت آقای رئیسی تا به امروز همان رویه دولت های گذشته اتفاق افتاده است، سیاست های انقباضی که نتیجه آن کاهش تورم و رکود تمام بازارهای داخلی از جمله دلار، طلا، مسکن و بورس است. البته شرایط و روابط بین المللی در هر دوره می‌تواند تغییراتی را در خلال این روند ایجاد کند.

به هرحال از این منظر، بازار مانند سیر طبیعی خود در دوره های گذشته پیش می‌روند و این وضعیت بازار چیز تازه و عجیب غریبی نیست. با این فرمول احتمالا در طی یک سال آینده (تا انتهای 1401) نیز بازار بورس در یک حالت فرسایشی خواهد ماند.

اما باتوجه به آنچه در مورد ورود و خروج نقدینگی حقیقی و البته ورود و خروج افراد هیجانی که در سال 99 وارد بازار شدن و تقریبا تاکنون 91 درصد آنها از بازار خارج شدن، میتوان نتیجه گرفت بازار بورس ایران در حال حاضر به “حالت عادی” گذشته خود برگشته است.

“حالت عادی” الزاما به معنی صعود کلی بازار نیست. منظور از حالت عادی این است که بازار کمتر دچار هیجانات بدون پشتوانه مسائل بنیادی خواهد شد. هیجان در بازار همیشه هست اما اینکه این هیجان کاذب باشد یا بر اساس یک واقعیت خارجی مسئله‌ی متفاوتی است.

نتیجه‌گیری مهم

به اعتقاد نگارنده این مقاله بازار بورس ایران در سال 99 بد مستی کرد ولی الان به حالت طبیعی و نرمال خود نزدیک شده است. از اینجا به بعد بازار واکنش‌های منطقی‌تری نسبت به واقعیت‌های تاثیر گذار بر بنیاد و روند سودآوری شرکت‌ها خواهد داشت.

باتوجه به انچه در مورد ثبات ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ دلار و سیاست‌های انقباضی دولت‌ها در دوره اول ریاست جمهوری عنوان شد، نمیتوان انتظار رشد شارپ ادامه‌دار داشته باشیم (مانند رشد سال 98 و نیمه 99) ولی می‌توانیم کم کم شاهد کف‌هایی باشیم که دیگر سهم‌ها به آنها باز نمی‌گردند و این یعنی آغاز یک روند صعودی کُندِ بلند مدت. بنابراین باتوجه به همه این مسائل سرمایه گذاری در این برهه زمانی در بازار کاملا منطقی است و احتمالا در بلندمدت بازدهی قابل قبولی خواهد داشت. (نگاه کنید به سرمایه گذاری بلند مدت در بورس). اما هرگونه رشد شارپ محکوم به “موقتی بودن” است. پیش بینی ما از بورس در سال 1401 یک بازار صعودی-فرسایشی است. در روند صعودی-فرسایشی کف و سقف های بالاتر ایجاد میشود ولی فواصل انها بسیار کم است. به تصویر زیر توجه کنید.

به عبارتی یک روند صعودی ملایم همراه با نوسانات اعصاب خرد کن و بازاری حوصله سر بر، چیزی مانند سالهای 95 و 96 که بازار بعد از ریزش سال 92 به شرایط عادی برگشته بود. به تصویر پایین توجه کنید که شاخص بازار از اوایل سال 95 تا اواسط سال 96 چه وضعی را داشت.

حال به نمودار شاخص در حال حاضر توجه کنید (تصویر زیر).

تفسیر این مطلب را به خود خواننده واگذار خواهیم کرد. فراموش نکنید قرار نیست هر آنچه در گذشته اتفاق افتاده است عینا تکرار شود. اما مسیری که در آن قرار داریم مسیر تازه ای نیست. در بازار بورس چرخه‌ها و دوره‌های مشابه زیادی داریم و تا زمانی که پارامترهای بنیادی کلان تغییر شدیدی نکنند، آن چرخه‌ها می‌توانند تکرار شود. مثلا تا زمانی که تغییرات سیاسی حکومتی مهمی مانند آنچه در سال 57 رخ داد اتفاق نیافتد، یا تغییرات اقتصادی بسیار مهمی در سطح کلان رخ ندهد یا جنگ و تنش غیر قابل پیش بینی خاصی صورت نگیرد، این چرخه‌هایی که در 30 سال گذشته اتفاق افتاده است میتواند با کمی تفاوت تکرار شود. بر این اساس آینده بورس در سال 1401 تقریبا قابل پیش بینی است.

قابل ذکر است قرار نیست همه سهم‌ها در طی سال بعد بازدهی مناسبی داشته باشند (بر خلاف سال 98 و ابتدای 99 که تقریبا همه سهم‌ها رشد خوبی داشتند)، از این رو در این برهه زمانی افراد با سطوح مختلف تجربه و دانش بورسی بازدهی بسیار متفاوتی خواهند داشت.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟

تابناک - مدیرعامل کارگزاری بانک سپه در گفتگو با تابناک اقتصادی گفت: به نظر می‌رسد که با اوضاع کنونی بازار، استقبال چندانی از دارادوم نشود. مدیرعامل کارگزاری بانک دی نیز گفت: لحاظ کردن تخفیف برای فروش واحدهای صندوق به نظر من کار بسیار اشتباهی است چرا که تخفیف دار کردن واحدهای صندوق باعث ایجاد التهاب در بازار می‌شود.

چند سالی است که به دلیل تحریم‌های نفتی، دولت نمی‌توانست آن گونه که باید صادرات نفت داشته باشد و درآمدهای نفتی پیش بینی شده در قانون بودجه را محقق سازد. با شیوع ویروس کرونا در دنیا از سال گذشته اوضاع درآمدی دولت بدتر نیز شد.

به گزارش تابناک اقتصادی، شیوع این ویروس منحوس موجب شد تا رکود اقتصادی بر دنیا حاکم شود و تقاضا برای خرید نفت و در نتیجه قیمت نفت به شدت کاهش یابد. همچنین این رکود اقتصادی در کشور درآمدهای مالیاتی را نیز تحت تاثیر جدی قرار داد. بنابراین دولت باید برای جبران کسری درآمدهای پیش بینی شده به فکر راهکارهای جدیدی می‌افتد.

یکی از بهترین راهکارها، فروش سهام دولت در برخی شرکت‌های دولتی به مردم از طریق صندوق‌های سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) در بورس بود. راهکاری که علاوه بر افزایش درآمدهای دولت به مردمی شدن اقتصاد و خصوصی سازی نیز کمک می‌کرد.

به هر حال پذیره نویسی اولین صندوق ETF با نماد دارایکم که شامل سهام باقیمانده دولت یا شرکت‌های دولتی در شرکت‌های بیمه البرز، بیمه اتکایی امین، بانک‌ صادرات، بانک ملت و بانک تجارت بود با ۲۰ درصد تخفیف از ۱۴ اردیبهشت ماه سال جاری آغاز شد و آخرین مهلت فروش این صندوق‌ها، پایان روز ۳۱ اردیبهشت ماه اعلام شد.

در نهایت معامله واحدهای اولین صندوق ETF دولت در تیرماه سال جاری آغاز شد و خریداران واحدهای این صندوق سود قابل قبولی را کسب کردند.

بعد از کسب سود بالا توسط خریداران واحدهای دارایکم، مردم پیگیر عرضه واحدهای صندوق دارادوم شدند. صندوقی که زمان آغاز پذیره نویسی آن چندین بار تغییر کرد.

در ابتدا خبرها حکایت از آن داشت که دومین صندوق ETF دولت به نام دارادوم در تیرماه سال جاری و ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ سومین صندوق ETF دولت به نام داراسوم نیز در مرداد ماه سال جاری برای فروش عرضه خواهند شد اما به هر دلیلی این امر اتفاق نیفتاد.

در مورخه ۱۹ مرداد ماه ۱۳۹۹ خبر شبانگاهی شبکه سه از قول رئیس سازمان خصوصی سازی اعلام کرد که زمان آغاز پذیره نویسی صندوق دارا دوم اوایل شهریور ماه سال جاری می‌باشد.

در مورخه ۲۰ مرداد ماه ۱۳۹۹ روابط عمومی سازمان خصوصی سازی اعلام کرد به دنبال انتشار برخی اخبار مبنی بر آغاز پذیره نویسی دومین صندوق سرمایه گذاری قابل معامله موسوم به ETF از اوایل شهریورماه سال جاری، این خبر تکذیب می‌شود. سازمان خصوصی سازی دلیل لغو دارادوم را عدم اقدام وزارت نفت در تاسیس صندوق مذکور اعلام کرد.

سپس روابط عمومی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در پاسخ به اظهارات آقای صالح رییس محترم سازمان خصوصی سازی در خصوص عدم همراهی وزارت نفت برای واگذاری سهام پالایشگاه‌ها با اظهار تعجب از مطالب اظهار شده توسط ایشان، اعلام کرد طبق آخرین نظر جناب آقای دژپسند وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی، قرار شد سهام پالایشگاه‌ها به صورت بلوکی فروخته شود و لذا با انتخاب این روش عرضه، دیگر لزومی به تشکیل صندوق ETF نبوده است.

این تایید و تکذیب‌ها و اختلافات سرآغازی شد بر سقوط بورس و آغاز درگیری‌های دو وزارتخانه اقتصاد و نفت. در نهایت بعد از کش و قوس‌های فراوان و برهم ریختن اوضاع بورس، فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد در مورخه ۲۱ مرداد ماه ۱۳۹۹ طی مصاحبه‌ای اعلام کرد: اولین چهارشنبه شهریور ۹۹ صندوق دارا دوم عرضه می‌شود و عرضه بلوکی، منتفی است.

دارادوم شامل سهام چه شرکت هایی است؟
صندوق ETF دوم که سهام صنایع پالایش و پتروشیمی را در بر می‌گیرد شامل سهام باقی‌مانده دولت یا شرکت‌های دولتی در شرکت پالایش نفت تبریز، پالایش نفت بندرعباس، پالایش نفت اصفهان و پالایش نفت تهران می‌باشد که قرار است با ۳۰ درصد تخفیف پذیره نویسی شود.

آیا برای خرید واحدهای صندوق ETF نیاز به کد بورسی می‌باشد؟
پاسخ خیر است و داشتن کد بورسی جهت خرید سهام صندوق ETF دوم نیز به مانند ETF اول الزامی نیست.

اشخاصی که کد بورسی دارند می‌توانند پذیره ‏نویسی واحدهای این صندوق را از طریق کارگزاری‌های بورس و سامانه‌های آنلاین معاملاتی انجام دهند.

اشخاصی هم که کد بورسی ندارند می‌توانند برای خرید سهام صندوق ETF از طریق بانک‌ها اقدام به پذیره نویسی کنند. همچنین متقاضیان می‌توانند به‌صورت غیر حضوری و با مراجعه به درگاه‌ بانکی نسبت به پذیره‌نویسی اقدام کنند.

در دارادوم تا چه سقفی می‌توان خرید انجام داد؟
سقف خرید یا سرمایه گذاری توسط هر شخص حقیقی (هر کد ملی)، ۵۰ میلیون ریال (پنج میلیون تومان) در نظر گرفته شده است. فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد در این باره گفت: همه مردم می‌توانند سهام دومین صندوق‌ ETF را خریداری کنند که سقف خرید آن برای دارا یکم معادل ۲ میلیون تومان بوده و ما این سقف را برای دارا دوم با تصویب هیئت ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ دولت به ۵ میلیون تومان افزایش می‌دهیم.

برای خرید محدودیت سنی وجود دارد؟
خرید برای تمام شهروندان ایرانی دارای کد ملی امکان‏پذیر است و هیچ گونه محدودیت سنی برای متقاضیان وجود ندارد.

از چه زمانی می‌توان این واحدها را معامله کرد؟
به مانند دارایکم در دارادوم نیز یک ماه بعد از تخصیص واحدها، معامله آنها امکان پذیر می‌باشد.

آغاز پذیره نویسی دارادوم چه تاثیری بر بورس دارد؟
فردین آقابزرگی مدیرعامل کارگزاری بانک دی در گفتگو با خبرنگار تابناک اقتصادی در پاسخ به این پرسش گفت: اساسا محتوای صندوق‌ها چه دارایکم، چه دارادوم و. ، نباید با واحدها تفاوتی داشته باشند.

وی افزود: مقصود این است که نباید برای خرید واحدهای این صندوق‌ها تخفیف در نظر گرفته شود چرا که خریداران با این تخفیفات ترغیب می‌شوند به جای آن که سهام حاضر در این صندوق‌ها را خریداری کنند یا سهام حاضر در این صندوق‌ها را نگهداری کنند، واحدهای این صندوق‌ها را با تخفیف خریداری کنند.

به عنوان مثال، سهامدار فلان پالایشی ترغیب می‌شود که سهام خود را بفروشد و واحدهای صندوق دارادوم را با تخفیف خریداری کند. این باعث ایجاد یک التهاب در بازار خواهد شد. همین الان نیز شاهد همین مسئله در بازار هستیم.

آقابزرگی ادامه داد: بنابراین لحاظ کردن تخفیف برای فروش واحدهای صندوق و یا به اصطلاح برخی‌ها رانت، به نظر من کار بسیار اشتباهی است و تاثیر منفی بر بازار دارد.

وی در مورد اینکه این اوضاع بورس تا کی ادامه دارد، گفت: به شرط عدم مداخله دستوری در حفظ و نگهداری بازار، بازار خود به نقطه‌ای خواهد رسید که قیمت‌ها جذاب خواهند شد و شاهد بازگشت خریدها به بازار خواهیم بود. در حال حاضر بخشی از سهام شرکت‌های بنیادی به نقطه‌ای رسیده‌اند که جذابیت خرید به وجود آمده است.

آقابزرگی گفت: این اصلاحات ذات بازار است و در ۴ ماه نخست سال جاری بورس ۲۵۰ درصد رشد کرد و حالا ۲۵ درصد اصلاح کرده است. اگر کسی انتظار صعود یا سقوط صرف را از بازار داشته باشد اشتباه است. به هر حال هر فرازی یک فرودی را به همراه دارد.

عظیم ثابت مدیرعامل کارگزاری بانک سپه نیز در پاسخ به این پرسش به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: به نظر می‌رسد ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ که با اوضاع کنونی بازار، استقبال چندانی از دارادوم نشود. به این دلیل که مردم بازار را ملاحظه می‌کنند و تصمیم به خرید می‌گیرند و با توجه به اینکه باید اعتمادسازی در این دو هفته در بازار صورت می‌گرفت اما این کار انجام نشد پیش بینی این است که استقبال چندانی از دارادوم نشود. کما اینکه شروع ماجراهای ریزش بورس هم از همین دارادوم آغاز شد.

وی ادامه داد: شرایط بازار به گونه‌ای است که سهامدارانی که با مکانیسم بازار آشنایی دارند و دید کوتاه مدت تری دارند اگر بخواهند دارادوم بخرند، در ابتدا ترجیح می‌دهند که فلان سهام بنیادی را که ۴۰ درصد اصلاح قیمتی داشته است را خریداری کنند تا اینکه دارادوم بخرند.

پیش بینی آینده بازار بورس در سال 1401

بازار بورس ایران که ابتدای سال 99 رشد بی سابقه‌ای را تجربه کرد امروز و در زمان نگارش این مقاله (29 دی 1400) در رکود عمیقی فرو رفته است و بسیاری از افراد عادی و حتی برخی از کارشناسان از این بازار نامید شده‌اند. در این مقاله قصد نداریم به چرایی این رکود و دلسردی عمیق در بازار بپردازیم، بلکه می‌خواهیم با بررسی واقعیت‌ها و اتفاقاتی که تاکنون رخ داده است مسیر آینده احتمالی بازار بورس را در سال پیش رو (سال 1401) پیش بینی کنیم. اصولا پیش بینی کردن بازارهای مالی با قطعیت امکان پذیر نمی باشد و احتمال پیش بینی صد در صدی بازار به صفر میل میکند. بنابراین این مقاله صرفا یک پیش بینی “احتمالی” است که سعی میکند دید بهتر و روشن‌تری از شرایط کلی بازار بورس ایران ارائه کند. با ما همراه باشید.

ورود و خروج نقدینگی حقیقی از بازار

ابتدا نظر شما را به یک آمار مهم جلب میکنم. از ابتدای سال 99 تا مرداد ماه همان سال که ریزش بزرگ بورس آغاز شد، نزدیک 110 هزار میلیارد نقدینگی حقیقی وارد بازار شد. در آن برهه زمانی 4 ماه و نیمه شاخص کل بورس از 500 هزار واحد به 2 میلیون و 100 هزار واحد رسید. توجه کنید ورود پول حقیقی به بازار مترادف است با خروج پول حقوقی و برعکس.

اگر تفاوت معامله‌گران حقیقی و حقوقی را نمی‌دانید مقاله سهامدار حقیقی و حقوقی چه کسانی هستند و چه تفاوتی با یکدیگر دارند را مطالعه کنید.

از زمان ریزش بازار (مرداد 99) تا به امروز (29 دی 1400) حدود 100 هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. به عبارتی 91 درصد پولی که توسط افراد حقیقی در سال 99 وارد بازار شد، تاکنون خارج شده است. این نکته مهمی است. چراکه اکثر افراد تازه وارد به بازار که به صورت هیجانی وارد بازار شدن مربوط به کدهایی است که بعد از نوروز 99 ثبت شده است که به گفته مسئولان بورس چیزی حدود 6 میلیون نفر می‌باشد.

میتوان گفت تقریبا همه کسانی که امروز در ضرر سنگینی هستند (از اصل سرمایه) در سال 99 وارد بازار شده‌اند که تعداد قابل توجهی هم هستند. اما باتوجه به آمار بالا میتوان گفت آن تقریبا پولی که در سال 99 توسط حقیقی ها وارد بازار شد در طی این یک سال و نیم از بازار خارج شد. باز هم توجه کنید که خروج پول حقیقی به معنی ورود پول حقوقی است.

یک تفسیر شخصی

خب تا اینجا آمار ورود و خروج پول حقیقی در طی این دو سال را بررسی کردیم که به نکته جالبی رسیدیم. تفسیر شخصی نگارنده این مقاله نسبت به این آمار این است که بازار در طی این یک سال و نیم اخیر در حال هضم و جذب پولی بود که در سال 99 وارد بازار شد و بیشتر از ظرفیت آن بود. در واقع بازار نتوانست آن پول را هضم کند و آن را بالا آورد! بازار امروز مثل یک مستی است که بیش از حد خورده است و هرچقدر زودتر آن را بالا بیاورد زودتر حالش خوب می‌شود.

نظر شما را به یک پست اینستاگرامی که در بهار 99 در پیج سهم شناس منتشر شد جلب میکنم که درباره همین مسئله بود که بازار بیش از ظرفیت خود در حال بلعیدن نقدینگی است.

اما اکنون به نظر میرسد بازار بورس ایران نقدینگی مازاد ظرفیت خود را بالا آورده است و کم کم میتوان امیدوار بود حالت طبیعی خود را بدست بیاورد. بیایید نگاهی به ترند کلمه “بورس” در گوگل بیاندازیم که به زیبایی همین نکته را معکس میکند.

ترند کلمه “بورس” در گوگل

گوگل ترند میزان محبوبیت جستجوی یک کلید واژه را در موتور جستجوی گوگل به نمایش می‌گذارد. واژه‌ی Trend به معنای روند است. از طریق این سرویس شرکت گوگل، می‌توانیم روند جستجوی واژه‌های مختلف در موتور جستجوی گوگل را مشاهده کنیم که در تصویر زیر ترند کلمه “بورس” را در 5 سال گذشته مشاهده میکنید.

ترند کلمه بورس در گوگل در 5 سال اخیر

همان طور که در تصویر بالا میبینید ترند کلمه بورس بعد از یک جهش “غیر عادی” در اوج بازار در سال 99 دوباره به حالت “عادی” قبل از آن برگشته است. به عبارتی این مطلب منعکس کننده همان مطلب بالا است که در مورد ورود و خروج نقدینگی حقیقی عرض کردیم.

وقتی که افراد کلمه “بورس” را بیشتر در گوگل جستجو میکنند یعنی بیشتر به آن توجه دارند و این توجه همراه خواهد بود با ورود نقدینگی حقیقی به بازار و برعکس.

پیش بینی مسیر آینده بورس در سال 1401

در این قسمت سعی میکنیم باتوجه به آنچه در گذشته اتفاق افتاده دید بهتری در مورد آینده بازار بورس ایران بدست آوریم. نکات بسیاری زیادی در این زمینه وجود دارد.

آنچه در گذشته اتفاق افتاده است

به نمودار شاخص کل در این 30 سال گذشته نگاه کنید. دوره های 8 ساله رونق و رکود بورس که متقارن است با دوره های هشت ساله ریاست جمهوری در ایران به وضوح در تصویر مشخص است. سیاست های اقتصادی مشابه در دولت های مختلف باعث ایجاد این تقارن معنی‌دار شده است. به این مطلب در گذشته و در تاریخ 3 تیر 99 نیز اشاره کردیم که برای دیدن جزئیات آن میتوانید به مقاله آموزش شروع به کار در بورس در 15 دقیقه مراجعه کنید.

شاخص کل بورس در 30 سال گذشته (تایم فریم هفتگی)

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

نتیجه کلی مشخص است. معمولا در دو سال ابتدایی ریاست جمهوری‌ها بورس ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ روند نزولی و رکودی دارد و کم کم متعادل میشود و در چند سال آخر دور دوم دولت‌ها بازار رشد میکند و اوج می‌گیرد. این فرمول تا امروز ادامه داشته است. البته ممکن است 6 الی 10 ماه دیرتر یا زودتر این اتفاق بیافتد.

دلار و بورس

همان طور که احتمالا می‌دانید و بارها به آن اشاره شده است بورس ایران وابستگی زیادی به نرخ دلار دارد. برای اطلاعات بیشتر در این خصوص بد نیست ابتدا مقالات زیر را مشاهده کنید و بعد به ادامه این مطلب بپردازید.

در تصویر پایین نمودار نسبتی دلار به شاخص کل را مشاهده میکنید که در چه وضعیتی است.

آنچه در آینده میتواند اتفاق بیافتد

در دولت آقای رئیسی تا به امروز همان رویه دولت های گذشته اتفاق افتاده است، سیاست های انقباضی که نتیجه آن کاهش تورم و رکود تمام بازارهای داخلی از جمله دلار، طلا، مسکن و بورس است. البته شرایط و روابط بین المللی در هر دوره می‌تواند تغییراتی را در خلال این روند ایجاد کند.

به هرحال از این منظر، بازار مانند سیر طبیعی خود در دوره های گذشته پیش می‌روند و این وضعیت بازار چیز تازه و عجیب غریبی نیست. با این فرمول احتمالا در طی یک سال آینده (تا انتهای 1401) نیز بازار بورس در یک حالت فرسایشی خواهد ماند.

اما باتوجه به آنچه در مورد ورود و خروج نقدینگی حقیقی و البته ورود و خروج افراد هیجانی که در سال 99 وارد بازار شدن و تقریبا تاکنون 91 درصد آنها از بازار خارج شدن، میتوان نتیجه گرفت بازار بورس ایران در حال حاضر به “حالت عادی” گذشته خود برگشته است.

“حالت عادی” الزاما به معنی صعود کلی بازار نیست. منظور از حالت عادی این است که بازار کمتر دچار هیجانات بدون پشتوانه مسائل بنیادی خواهد شد. هیجان در بازار همیشه هست اما اینکه این هیجان کاذب باشد یا بر اساس یک واقعیت خارجی مسئله‌ی متفاوتی است.

نتیجه‌گیری مهم

به اعتقاد نگارنده این مقاله بازار بورس ایران در سال 99 بد مستی کرد ولی الان به حالت طبیعی و نرمال خود نزدیک شده است. از اینجا به بعد بازار واکنش‌های منطقی‌تری نسبت به واقعیت‌های تاثیر گذار بر بنیاد و روند سودآوری شرکت‌ها خواهد داشت.

باتوجه به انچه در مورد ثبات دلار و سیاست‌های انقباضی دولت‌ها در دوره اول ریاست جمهوری عنوان شد، نمیتوان انتظار رشد شارپ ادامه‌دار داشته باشیم (مانند رشد سال 98 و نیمه 99) ولی می‌توانیم کم کم شاهد کف‌هایی باشیم که دیگر سهم‌ها به آنها باز نمی‌گردند و این یعنی آغاز یک روند صعودی کُندِ بلند مدت. بنابراین باتوجه به همه این مسائل سرمایه گذاری در این برهه زمانی در بازار کاملا منطقی است و احتمالا در بلندمدت بازدهی قابل قبولی خواهد داشت. (نگاه کنید به سرمایه گذاری بلند مدت در بورس). اما هرگونه رشد شارپ محکوم به “موقتی بودن” است. پیش بینی ما از بورس در سال 1401 یک بازار صعودی-فرسایشی است. در روند ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ صعودی-فرسایشی کف و سقف های بالاتر ایجاد میشود ولی فواصل انها بسیار کم است. به تصویر زیر توجه کنید.

به عبارتی یک روند صعودی ملایم همراه با نوسانات اعصاب خرد کن و بازاری حوصله سر بر، چیزی مانند سالهای 95 و 96 که بازار بعد از ریزش سال 92 به شرایط عادی برگشته بود. به تصویر پایین توجه کنید که شاخص بازار از اوایل سال 95 تا اواسط سال 96 چه وضعی را داشت.

حال به نمودار شاخص در حال حاضر توجه کنید (تصویر زیر).

تفسیر این مطلب را به خود خواننده واگذار خواهیم کرد. فراموش نکنید قرار نیست هر آنچه در گذشته اتفاق افتاده است عینا تکرار شود. اما مسیری که در آن قرار داریم مسیر تازه ای نیست. در بازار بورس چرخه‌ها و دوره‌های مشابه زیادی داریم و تا زمانی که پارامترهای بنیادی کلان تغییر شدیدی نکنند، آن چرخه‌ها می‌توانند تکرار شود. مثلا تا زمانی که تغییرات سیاسی حکومتی مهمی مانند آنچه در سال 57 رخ داد اتفاق نیافتد، یا تغییرات اقتصادی بسیار مهمی در سطح کلان رخ ندهد یا جنگ و تنش غیر قابل پیش بینی خاصی صورت نگیرد، این چرخه‌هایی که در 30 سال گذشته اتفاق افتاده است میتواند با کمی تفاوت تکرار شود. بر این اساس آینده بورس در سال 1401 تقریبا قابل پیش بینی است.

قابل ذکر است قرار نیست همه سهم‌ها در طی سال بعد بازدهی مناسبی داشته باشند (بر خلاف سال 98 و ابتدای 99 که تقریبا همه سهم‌ها رشد خوبی داشتند)، از این رو در این برهه زمانی افراد با سطوح مختلف تجربه و دانش بورسی بازدهی بسیار متفاوتی خواهند داشت.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم ریزش بورس تا کی ادامه دارد؟ بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

تداوم «حالت افسردگی» در بورس تهران

رادیو فردا - با وجود خبر های خوش در عرصه سیاست خارجی و به خصوص چشم‌انداز شروع قریب الوقوع رفع تحریم‌ها، ریزش شاخص کل در بازار سهام تهران همچنان ادامه دارد. رضا ولی‌زاده از فریدون خاوند، اقتصاددان مقیم پاریس، پرسیده است که آیا این تناقض عجیب نیست؟

تداوم «حالت افسردگی» در بورس تهران؛ گفت‌وگوی رضا ولی‌زاده با فریدون خاوند

• ارسال به فیس‌بوک
• ارسال به توئیتر

No media source currently available

فریدون خاوند: تناقضی که به آن اشاره می‌کنید حتی به نوعی برای فعالان بازار سرمایه به معمایی تلخ تبدیل شده است.

از یک طرف گشایش بزرگی حاصل شده در فضای بین‌المللی ایران؛ در پایان گفت‌وگوهای بسیار دشوار هسته‌ای در تیرماه گذشته با امضای «برجام» راه باز شد برای فرایند رفع تحریم‌ها، هیئت‌های بزرگ اقتصادی یکی بعد از دیگری به تهران می‌آیند، کنگره آمریکا دیگر نمی‌تواند جلوی اجرای «برجام» را بگیرد. ، خلاصه این که کشور بعد از سال‌ها از یک دوره تاریک انزوای بیرون می‌آید.

ولی همزمان شاخص کل سهام روز دوشنبه به پایین‌ترین سطح در دو سال گذشته رسیده و بورس تهران شاهد سخت‌ترین سقوط در تاریخ خودش است. حتی به‌نظر می‌رسد که بورس به صورت اغراق‌آمیزی نسبت به آینده بدبین شده است.

با این همه اگر دقیق‌تر به واقعیت بازار سهام نگاه بکنیم، عواملی را می‌بینیم که بورس را به حالت افسردگی کشانده، به رغم خبرهای خوشی که در فضای بین‌المللی اقتصاد ایران موج می‌زند.

پس بپردازیم به عواملی که به رغم خبرهای خوش، بورس را به طرف حالت افسردگی سوق داده.

در تداوم ریزش در بازار بورس تهران چند عامل موثر بوده و هستند.

اول این که با وجود دستیابی به «برجام» و شکستن سد انزوای ایران، هنوز در واقعیت تغییری به‌وجود نیامده. تغییرات مثبت از اوایل سال آینده میلادی شروع خواهد شد، بعد از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد انجام تعهدات از سوی ایران.

دوم این که در فضای اقتصاد بین‌المللی، خبرهای خوشی به گوش نمی‌رسد به‌خصوص با گزارش‌های مربوط به کاهش نرخ رشد اقتصادی در چین و تاثیر این رویداد بر قیمت مواد اولیه به خصوص نفت. بورس تهران همیشه به‌شدت حساس بوده به چشم‌انداز در آمدهای نفتی کشور. بعضی از شرکت‌های سنگین‌وزن در بورس تهران هم از فروریزی قیمت مواد اولیه ضرر می‌کنند و سهامشان افت می‌کند، به‌خصوص شرکت‌های پتروشیمی، و این شاخص کل سهام را پایین می‌آورد.

و بالاخره عامل سومی را هم باید در نظر گرفت و آن رکود شدیدی هست که دامن اقتصاد ایران را گرفته، با پیش‌بینی سقوط نرخ رشد کشور به یک و یا حتی صفر درصد در سال جاری.

این حالت ریزش در بورس تهران تا کی ادامه خواهد داشت؟

اگر رویداد غیر مترقبه‌ای اتفاق نیفتد، این دوره از رکود تاریخی بازار سهام تهران قاعدتا باید تا آخر امسال تمام بشود.