واگرایی به شما چه می گوید؟

شکل 8: واگرایی مخفی مثبت

آموزش انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال به راحتیِ آب خوردن

واگرایی یکی از مفاهیم بسیار مهم در تحلیل تکنیکال است که شاید بسیاری از تحلیلگران تکنیکال کمتر با آن آشنا باشند. انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال ارتباط مستقیمی با استفاده‌ی اندیکاتورها در تحلیل فنی دارد. در واقع واگرایی‌ها از رفتار متناقص نمودار قیمت و اندیکاتورها شکل می‌گیرد. بنابراین اگر با اندیکاتورها آشنایی قبلی ندارید همین جا ادامه مطالعه این مطلب را رها کنید و در ابتدا مقاله اندیکاتور چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد را مطالعه کنید.

در این مقاله قصد داریم به مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال بپردازیم و انواع واگرایی را بیان کنیم. با ما همراه باشید.

واگرایی چیست؟

واگرایی در در تحلیل تکنیکال در واقع اصطلاحی است که در هنگام بروز رفتار متناقض یک اندیکاتور و نمودار قیمتی به کار می‌رود. به تصویر زیر نگاه کنید.

شکل 1

در شکل فوق، در قسمت بالای تصویر نمودار قیمت و در قسمت پایین تصویر منحنی اندیکاتور RSI مربوط به آن را مشاهده می‌کنید. همان طور که در تصویر مشخص کرده‌ایم، در بخشی از نمودار قیمت، ما دو کف یا دره را در قیمت مشاهده میکنیم (نقطه A و نقطه B) که دره دوم (نقطه B) پایین تر از دره اول (نقطه A) است. اما نقاط متناظر با آن در نمودار اندیکاتور، متناقض است به طوری که نقطه B بالا تر از نقطه A است. به این رفتار متناقض اندیکاتور و نمودار قیمت واگرایی میگویند که ممکن است در اندیکاتورها مختلف پدید آید.

کاربرد واگرایی در تحلیل تکنیکال

کاربرد واگرایی در تعیین نقاطی است که احتمال بازگشت روند وجود وجود دارد. تحلیلگر در پی یافتن واگرایی‌ها است تا بتواند سطوحی که روند قیمت ممکن است تغییر کند را پیدا کند. قبل از بیان کامل کاربرد واگرایی در تحلیل تکنیکال لازم است با مفهوم روند آشنا باشید.

روندها

همیشه قیمت یک سهم (یا دارایی) با نوسان و افت و خیز همراه است. روندها از افت و خیز قیمت‌ها تشکیل می‌شوند. جهت کلی این افت و خیزها است که روند قیمت را تعیین می‌کند. حرکت کلی افت و خیزها به سمت بالا، پایین و یا حرکت در جهت خنثی (بدون جهت خاص)، جهت روند قیمت نامیده میشود که به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• روند صعودی
• روند نزولی
• روند خنثی

در تصاویر زیر انواع روند قیمتی را مشاهده میکنید.

شکل 2

شکل 3

شکل 4

خطوط رسم شده به خطوط روند معروف هستند. در روند صعودی خطوط روند از به هم وصل کردن دره‌ها و در روند نزولی خطوط روند از به هم وصل کردن قله‌ها رسم می‌شود.

استفاده از واگرایی‌ها در تشخیص نقاط بازگشت روند

با مشاهده واگرایی‌ها در یک روند صعودی یا نزولی میتوان به نقاط بازگشت روند پی برد. توجه کنید که واگرایی علت تغییر روند نیست، بلکه نشانه تغییر روند است. توجه به این نکته بسیار مهم است. دیدن واگرایی فقط یک هشدار است نه دلیلی برای خرید یا فروش. واگرایی یک نشانه برای بازگشت روند است ولی هیچ چیز قطعی نیست. بسیاری از تحلیلگران مبتدی با مشاهده واگرایی از آن به عنوان علت خرید یا فروش خود استفاده میکنند که این مسئله کاملا اشتباه است. شما با دیدن واگرایی یک هشدار دریافت میکنید و برای تصمیم گیری به معامله باید موارد دیگری را مشاهده کنید. در ادامه به انواع واگرایی می‌پردازیم و در خلال آن به چگونگی استفاده از واگرایی‌ها در معامله خواهیم پرداخت.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال

به طور کلی چهار نوع واگرایی وجود دارد که در زیر به هر کدام به صورت جداگانه پرداخته‌ایم.

1- واگرایی معمولی مثبت (RD+)

واگرایی معمولی مثبت یا Positive Regular Divergence یک واگرایی است که در انتهای روندهای نزولیT در دو کف متوالی شکل می‌گیرد. به این صورت که قیمت یک کف پایین تر می‌سازد اما اندیکاتور موفق به انجام این کار نمی‌شود. به تصویر زیر نگاه کنید.

شکل 5: واگرایی معمولی مثبت

وقتی یک واگرایی معمولی مثبت مشاهده می‌شود، احتمالا روند نزولی به پایان رسیده است و روند صعودی آغاز خواهد شد. بنابراین تحلیلگر فنی میتواند با مشاهده واگرایی معمولی مثبت (برای راحتی به آن واگرایی مثبت هم میگویند) و با در نظر گرفتن شواهد دیگر، اقدام به خرید کند. شواهد دیگر میتواند مسائل مختلفی باشد از جمله محل اتفاق افتادن واگرایی، اندیکاتوری که واگرایی را نشان داده است، تعداد اندیکاتورهایی که این واگرایی را تایید می‌کنند و واگرایی به شما چه می گوید؟ غیره باشد.

آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.

آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب واگرایی به شما چه می گوید؟ یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .

محل اتفاق افتادن واگرایی: اگر واگرایی مثبت در مناطق اشباع فروش یا سطوح حمایتی اتفاق بیافتد از اعتبار بسیار بالایی برخوردار است.

2- واگرایی معمولی منفی (RD-)

واگرایی معمولی منفی در انتهای یک روند صعودی دیده می‌شوند و بین دو سقف ایجاد می‌شود. به این صورت که در نمودار قیمت سقف دوم آن بالا تر از سقف اول است اما در اندیکاتور سقف دوم پایین تر از سقف اول قرار گرفته است. تصویر زیر را نگاه کنید.

شکل 6: واگرایی معمولی منفی

توجه کنید که الزاما در زمان تغییر روند واگرایی دیده نمی‌شود ولی واگرایی میتواند نشانه‌ای بر تغییر روند باشد. ممکن است روندی تغییر کند و هیچ واگرایی از خود نشان ندهد. واگرایی معمولی منفی به معنی ضعیف شدن قدرت خریداران و غلبه فروشندگان بر آنها است که به تحلیلگر تکنیکالی کمک می کند تا پایان یک روند صعودی را تشخیص دهد.

خوب تا اینجا با دو واگرایی معمولی مثبت و منفی آشنا شدید. لفظ معمولی به این خاطر است که در روند نزولی کف‌ها و در روند صعودی قله‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند. یک بار دیگر به تصاویر بالا نگاه کنید. این موضوع می‌تواند به شما کمک کند که بهتر این واگرایی‌ها را به خاطر بسپارید.

3- واگرایی مخفی مثبت (HD+)

واگرایی مخفی Hidden Divergence به دسته از واگرایی‌هایی اطلاق می‌شود که در روند نزولی با قله‌ها و در روند صعودی با دره‌ها سر و کار داریم (بر عکس واگرایی معمولی). واگرایی مخفی مثبت را در زیر مشاهده می‌کنید.

شکل 7: واگرایی مخفی مثبت

هر گاه در یک روند صعودی (میتواند در روند نزولی نیز باشد)، نمودار قیمت یک کف بالاتر را ثبت کند ولی اندیکاتور به این کار موفق نشود، یک واگرایی مخفی مثبت شکل گرفته است که نشان دهنده‌ی ادامه روند مثبت است.

اگر واگرایی در محدوده حمایتی باشد از اعتبار زیادتر برخوردار است.

4- واگرایی مخفی منفی (HD-)

هر گاه در یک روند نزولی (میتواند در روند صعودی نیز باشد)، نمودار قیمت یک قله پایین تر را ثبت کند ولی اندیکاتور به این کار موفق نشود، یک واگرایی مخفی منفی شکل گرفته است که نشان دهنده‌ی ادامه روند نزولی است. واگرایی مخفی منفی را در زیر مشاهده می‌کنید.

شکل 8: واگرایی مخفی مثبت

همه انواع واگرایی در یک نگاه

توجه کنید که احتمالا به یاد سپردن این 4 نوع واگرایی کمی مشکل است. در اینجا همه‌ی انواع واگرایی‌ها را در یک نگاه مشاهده می‌کنید. کمی روی این تصویر تامل کنید و سرسری از آن نگذرید. مطمعنا بعدا مجبور خواهید شد برای یادآوری مجددا به این صفحه برگردید، بنابراین این صفحه را در مرورگر خود ذخیره کنید.

شکل 9: آموزش انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال

در چه اندیکاتورهایی واگرایی دیده‌ می‌شود؟

در بحث آموزش واگرایی در تحلیل تکنیکال معمولا به این نکته توجهی نمی‌شود. واگرایی‌ها در اندیکاتورهای مختلفی وجود دارند اما به واقع همه اندیکاتورها قابلیت نشان دادن واگرایی را ندارند. از طرفی اعتبار واگرایی در همه اندیکاتورها یکسان نیست. در اندیکاتورها زیر واگرایی از اعتبار بیشتری برخوردار است:

جمع بندی

در این مقاله به آموزش انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال پرداختیم و سعی کردیم با تصاویر گویا، انواع مختلف واگرایی را به صورت ساده توضیح دهیم. ما به چهر واگرایی اصلی اشاره کردیم که شامل موارد زیر بود:

• واگرایی معمولی مثبت
• واگرایی معمولی منفی
• واگرایی مخفی مثبت
• واگرایی مخفی منفی

امیدواریم از این مطلب نهایت استفاده را برده باشید. توجه کنید مشاهده‌ی واگرایی نباید ملاکی برای خرید و فروش قرار گیرد و یک تحلیلگر باتجربه به مرور زمان فهمیده است که واگرایی ممکن است فیلد شود. بر این اساس شما باید واگرایی را اعتبار سنجی کنید. در تحلیل تکنیکال همه چیز به صورت احتمالات بیان می‌شود و این جزیی از ذات تحلیل تکنیکال است.

آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس

برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.

تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.

واگرایی در تحلیل تکنیکال

در تحلیل تکنیکال، اکثر اندیکاتورها می توانند سه نوع سیگنال معاملاتی مختلف ارائه دهند: عبور از یک خط سیگنال اصلی، عبور از خط مرکزی و واگرایی اندیکاتور. این مطلب درخصوص مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال است که علاوه بر توضیح واگرایی، در مورد واگرایی مثبت و منفی نیز صحبت خواهیم کرد.

اما به طور خلاصه باید گفت از بین این سه سیگنال، واگرایی برای معامله گر تازه کار قطعا پیچیده ترین است. واگرایی زمانی رخ می دهد که شاخص و قیمت یک دارایی در جهت مخالف قرار گیرند. واگرایی منفی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت اوراق بهادار در یک روند صعودی باشد و یک شاخص اصلی، مانند میانگین متحرک (MACD)، نرخ تغییر قیمت (ROC) یا شاخص قدرت نسبی (RSI)، به سمت پایین حرکت کند. برعکس، واگرایی مثبت زمانی رخ می دهد که قیمت در یک روند نزولی قرار می گیرد اما یک اندیکاتور شروع به افزایش می کند. اینها معمولاً نشانه های قابل اعتمادی هستند که نشان می دهد قیمت یک دارایی ممکن است معکوس شود.

هنگام استفاده از واگرایی برای کمک به تصمیم گیری معاملات، باید توجه داشت که واگرایی اندیکاتور می تواند در بازه های زمانی طولانی رخ دهد، بنابراین ابزارهایی مانند خط روند و سطوح حمایت و مقاومت نیز باید برای کمک به تایید برگشت استفاده شوند.

واگرایی چیست؟

واگرایی زمانی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک شاخص فنی مانند یک نوسان‌ساز حرکت کرده یا برخلاف سایر داده ها حرکت می کند. واگرایی هشدار می دهد که روند فعلی قیمت ممکن است ضعیف شود و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.

انواع واگرایی

دو نوع واگرایی عبارتند از:

مثبت: واگرایی مثبت نشانه حرکت بالاتر قیمت در دارایی است.

منفی: واگرایی منفی نشان می دهد که قیمت دارایی ممکن است کاهش یابد.

همانطور که گفته شد واگرایی در دو نوع مثبت و منفی وجود دارد. واگرایی مثبت نشان می دهد که حرکت بالاتر در قیمت دارایی و واگرایی منفی نشان می دهد که حرکت پایین تر در قیمت دارایی امکان پذیر است.

واگرایی در مقابل همگرایی

همگرایی پدیده ای است که دو جزء در یک جهت حرکت می کنند. در دنیای تجارت، همگرایی نشان می دهد که جهت، توسط عوامل ثانویه (شاخص های فنی یا مطالعات مبتنی بر قیمت مانند میانگین متحرک، ایچیموکوو . ) پشتیبانی می شود. به عنوان مثال، اگر قیمت شاخص به سمت بالا در حال افزایش باشد و شاخص هایی مانند میانگین متحرک یا شاخص قدرت نسبی (RSI) در یک جهت حرکت کنند، گفته می شود که ساختار در حال همگرایی است.

اما همانطور که گفتیم واگرایی دقیقا برعکس است. در اینجا، جزء دیگر در جهت مخالف جزء اصلی (قیمت) معامله می شود که یعنی قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک شاخص فنی حرکت می کند.

واگرایی به شما چه می گوید؟

واگرایی در تحلیل تکنیکال (technical analysis) ممکن است یک حرکت مثبت یا منفی عمده قیمت را نشان دهد. واگرایی مثبت زمانی رخ می دهد که قیمت یک دارایی به پایین ترین حد خود برسد، در حالی که شاخصی مانند جریان پول شروع به صعود می کند. برعکس، واگرایی منفی زمانی است که قیمت به بالاترین حد جدید برسد اما اندیکاتور مورد تجزیه و تحلیل به پایین ترین حد برسد.

معامله گران از واگرایی در تحلیل تکنیکال، برای ارزیابی حرکت اساسی در قیمت دارایی و برای ارزیابی احتمال برگشت قیمت استفاده می کنند. به عنوان مثال، سرمایه گذاران می توانند نوسانگرها و شاخص هایی مانند شاخص قدرت نسبی (RSI) را بر روی نمودار قیمت ترسیم کنند. اگر سهام در حال افزایش است و به اوج های جدید می رسد، در حالت ایده آل RSI نیز در حال رسیدن به اوج های جدید است. اگر سهام در حال رسیدن به اوج های جدید باشد اما RSI شروع به رسیدن به حدهای پایین تر کند، این موضوع هشدار می دهد که روند صعودی قیمت ممکن است ضعیف شود. این واگرایی از نوع واگرایی منفی است. سپس معامله‌گر می‌تواند تعیین کند که آیا می‌خواهد از موقعیت خارج شود یا در صورتی که قیمت شروع به کاهش کند، یک توقف ضرر (stop loss) تعیین کند.

در واگرایی مثبت، وضعیت مخالف است. تصور کنید که قیمت یک سهم در حال کاهش‌ در سطوح جدید است، در حالی که RSI با هر نوسان در قیمت سهام، پایین‌ترین قیمت‌ها را افزایش می‌دهد. سرمایه گذاران ممکن است به این نتیجه برسند که پایین ترین سطح قیمت سهام در حال از دست دادن حرکت نزولی خود است و ممکن است به زودی روند معکوس شود.

نمودار زیر نمونه ای از واگرایی را نشان می دهد:

این نمودار در حال تجربه یک روند صعودی طولانی مدت است. یک معامله گر باتجربه و دقیق، متوجه می شود که ROC در حال کاهش است، در حالی که قیمت همچنان به صعود خود ادامه می دهد. این نوع واگرایی منفی می تواند نشانه اولیه ای باشد که قیمت اوراق بهادار اساسی ممکن است معکوس شود. اگر قیمت اوراق بهادار به زیر خط روند صعودی سقوط کند، این امر، تأیید را تکمیل می کند و معامله گر یک موقعیت شورت (short position) خواهد داشت.

پرایس اکشن یکی از روش های تحلیل تکنیکال است که جهت آموزش آن می توانید دوره مربوطه را تهیه فرمائید.

با این حال، درک واگرایی در تحلیل تکنیکال می تواند منجر به سودآورترین معاملات شود، زیرا به معامله گر کمک می کند تا تغییرات در پرایس اکشن را تشخیص داده و به آن واکنش نشان دهد. این موضوع نشان می‌دهد که چیزی در حال تغییر است و معامله‌گر باید گزینه‌های خود را در نظر بگیرد، فروش یا حد ضرر. مشکل زمانی پیش می‌آید که ضمیر شخص مانع انجام یک تجارت سودآور می‌شود. شما باید بر اساس آنچه واگرایی قیمت واقعاً انجام می‌دهد، اقدام صحیح را انجام دهید، نه آنچه فکر می‌کنید در آینده ممکن است انجام دهد.

واگرایی در تحلیل تکنیکال، یا صعودی است یا نزولی و بر اساس قدرت طبقه بندی می شود. واگرایی کلاس A قوی تر از کلاس B است و واگرایی کلاس C ضعیف ترین آنهاست. معامله گران باتجربه تمایل دارند واگرایی های کلاس B و کلاس C را صرفاً به عنوان شاخص های بازار متلاطم نادیده بگیرند و فقط در دوره های واگرایی کلاس A برای محافظت از سود اقدام کنند.

واگرایی در طول تحلیل تکنیکال

در طول تحلیل تکنیکال، واگرایی نشانگر حرکت مثبت یا منفی قیمت است. برای واگرایی مثبت، قیمت یک دارایی به پایین ترین حد جدید کاهش می یابد، در حالی که شاخصی که این دارایی را دنبال می کند، الگوهای صعود را نشان می دهد.

از سوی دیگر، واگرایی منفی زمانی است که قیمت دارایی به بالاترین حد جدید صعود می کند، در حالی که اندیکاتور، مانند یک نوسان ساز (oscillator)، یک اوج پایین تر را تشکیل می دهد یا نشانه هایی از کند شدن را نشان می دهد، مانند شروع یک روند نزولی.

به طور کلی، واگرایی به شما چه می گوید؟ معامله گران از واگرایی در تحلیل تکنیکال برای دو منظور استفاده می کنند:

اگر قیمت سهام و ابزار تحلیل تکنیکال، مانند شاخص قدرت نسبی (RSI)، در یک جهت حرکت کنند، نشان دهنده افزایش حرکت است. با این حال، اگر قیمت سهام در حال افزایش است اما RSI کندتر افزایش می یابد (واگرایی منفی) این سیگنالی است که روند صعودی شروع به تضعیف، همراه با پتانسیل معکوس می کند.

از آن زمان به بعد، معامله‌گر احتمالاً تعیین می‌کند که چه زمانی استاپ لاس یا محدودیت‌هایی را برای خروج از موقعیت خود تعیین کند. برای واگرایی مثبت، قیمت سهام پایین می‌آید، در حالی که ابزار تحلیل تکنیکال پایین‌ترین سطح را نشان می‌دهد که ممکن است نشانه‌هایی از بازگشت بالقوه روند صعودی را نشان دهد. از چنین نقطه ای، معامله گران احتمالا تصمیم می گیرند که چه زمانی وارد یک موقعیت شوند، قبل از اینکه مومنتوم شروع به رشد کند.

حرکت قیمت (Price Momentum) چیست؟

حرکت قیمت با طول نوسانات قیمت اندازه گیری می شود. هر نوسان قیمت توسط یک محور ایجاد می شود که می تواند منجر به نوسانات بالا یا پایین شود. یک نوسان تکانه (مومنتوم) قوی با یک شیب تند در مدت طولانی مشخص می شود، در حالی که یک حرکت ضعیف به سمت بالا می تواند با شیب کم عمق با مدت زمان کوتاه تر نشان داده شود.

نوسانات طولانی تر به سمت بالا نشان می دهد که حرکت در حال افزایش است، در حالی که نوسانات کوتاه تر به سمت بالا نشانه حرکت و قدرت ضعیف تر است.

انواع اندیکاتورهای مومنتوم

شاخص های رایج حرکت عبارتند از:

• شاخص قدرت نسبی (RSI)
• استوکاستیک (Stochastics): اندیکاتوری که سرعت و قدرت حرکات قیمتی را مشخص می کند.
• نرخ تغییر (ROC)

تفاوت بین واگرایی و تثبیت

واگرایی در تحلیل تکنیکال، زمانی است که قیمت و اندیکاتور چیزهای مختلفی را به معامله گر می گویند اما تثبیت زمانی است که اندیکاتور و قیمت، یا اندیکاتورهای متعدد، یک چیز را به معامله‌گر می‌گویند. در حالت ایده آل، معامله گران برای ورود به معاملات و در حین معاملات تأیید می خواهند. اگر قیمت در حال حرکت به سمت بالا باشد، آن‌ها می‌خواهند اندیکاتورهایشان نشان دهد که احتمالا حرکت قیمت به سمت بالا ادامه دارد.

محدودیت های استفاده از واگرایی

همانطور که در مورد تمام انواع تحلیل تکنیکال صادق است، سرمایه گذاران باید قبل از هر اقدامی بر اساس واگرایی، از ترکیبی از شاخص ها و تکنیک های تجزیه و تحلیل برای تایید روند معکوس استفاده کنند. واگرایی برای همه روندهای معکوس‌ قیمتی وجود نخواهد داشت، بنابراین، باید از نوعی دیگر از کنترل یا تحلیل ریسک همراه با واگرایی استفاده شود.

همچنین، زمانی که واگرایی اتفاق می افتد، به این معنی نیست که قیمت معکوس می شود یا به زودی معکوس قیمت رخ می دهد. واگرایی می تواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، بنابراین اگر قیمت آنطور که انتظار می رود واکنش نشان ندهد، عمل به آن به تنهایی می تواند به معنای زیان قابل توجهی باشد.

هنگام تعیین یک روندمعکوس، استفاده از واگرایی در تحلیل تکنیکال، به عنوان یک شاخص مستقل پیشنهاد نمی شود. تکمیل شاخص‌ها با سایر تکنیک‌های تحلیلی برای تأیید مجدد الگوهای یک روند معکوس مهم است. حتی اگر الگوهای واگرا شروع به رخ دادن کنند، تضمین نمی کند که قیمت به زودی معکوس شود.

از آنجایی که واگرایی می تواند در یک دوره زمانی طولانی اتفاق بیفتد، استفاده از آن به عنوان یک ابزار مستقل برای پیش بینی موقعیت خروج یا ورود می تواند (اگر قیمت دارایی طبق پیش بینی حرکت نکند)، منجر به بسیاری از فرصت های از دست رفته و زیان های تحقق نیافته یا تحقق یافته شود.

ابزارهای دیگر در کنار واگرایی

فراتر از واگرایی، برای کمک به تصمیم گیری معاملاتی، شما باید از موارد زیر برای تایید برگشت استفاده کنید:

آموزش واگرایی در اندیکاتورها

در ابتدا اندیکاتورها را معرفی می کنیم و در ادامه آموزش انواع واگرایی ها که در قیمت و اندیکاتورها به وجود می آید را ارائه می کنیم .

اندیکاتور چیست ؟

اندیکاتورها ابزارثانویه ای هستند که بر مبنای محاسبه قیمت ، حجم معاملات ، جریانات نقدی پولی حرکات و نوسانات واقعی قیمت در محاسبه می کنند.

کاربرد این اندیکاتورها این است که در واقع این امکان را برای تحلیلگر فراهم می کند که اطلاعات اضافی و مازاد بر روند کلی سهم جمع آوری کند.

اندیکاتورها را از یک منظر به دو دسته زیر تقسیم می کنند :

۱٫ اندیکاتورهای پیشرو (Laeding): این نوع از اندیکاتور ها به عنوان یک نوع سیگنال برای شناسایی رویدادهایی در آینده شناخته شده اند. در واقع ماهیت پیش بینی رخدادهای صورت گرفته در قیمت را دارد. عمده اندیکاتورهای پیشرو شامل اسیلاتورها می شوند. منظور از اسیلاتورها هم این است که در یک بازه خاصی در حال نوسان هستند . برای مثال : اندیکاتور RSI به عنوان یکی از اندیکاتورهای پبشرو هست و در عین حال جزء اسیلاتورها هم می باشد چون در بازه ۰ تا ۱۰۰ است ( ولی به طور معمول بین ۳۰ تا ۷۰ ) در حال نوسان هستند. در طول صورت گرفتن این نوسان ، نقاط اشباع خرید (over bought) و اشباع فروش (over sold) هم مورد بررسی قرار می گیرد. در شکل زیر نمونه ای از اشباع خرید و اشباع فروش در RSI مشخص شده است. زمانی که با اشباع خرید در روند مواجه می شویم باید اتظار داشته باشیم که روند به مرور روند کاهشی به خودش بگیرد و در صورتی که به نقطه اشباع فروش می رسیم ، روند آماده این است که وارد روند صعودی بشود.

۲٫ اندیکاتورهای تاخیری (Lagging): این اندیکاتور اطلاعات مفید و ارزشمندی در خصوص سهم ، در طول روند در اختیار تحلیلگر قرار می دهد. در اصل حالت پیش بینی روند را که در اندیکاتور پیشرو می باشد را ندارد. تمرکز بیشتر این اندیکاتورها به روی روند معاملاتی هست و اینکه کمتر سیگنال های خرید و فروش را به معامله گران می دهند. باند بولینگر و میانگین متحرک نمونه هایی از این اندیکاتورها می باشند.

شکل زیر مثالی از باند بولینگر در سهم وپاسار در نمودار روزانه است.

در نمودار باند بولینگر به عنوان خطوط حمایتی و مقاومتی عمل کرده است. خطوط پایین به عنوان حمایت سهم و خطوط بالایی هم مقاومت های سهم محسوب می گردند. در آموزش های بعدی به طور مفصل باند بولینگر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

واگرایی چیست ؟

واگرایی در حالت کلی به معنای حرکت قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر می باشد و نتیجه این امر عموما این است که در هنگام وقوع واگرایی قیمت از ادامه حرکت می ایستد و تغییر جهت می دهد. مشاهده واگرایی در اندیکاتورها به عنوان یکی از سیگنال های بسیار قوی در علم تحلیل تکنیکال شناخته شده است.

انواع واگرایی

واگرایی به دو دسته تقسیم می شود :

۱٫ واگرایی معمولی (Regural Divergence ) :

خود این واگرایی معمولی به دو دسته واگرایی مثبت و واگرایی منفی تقسیم می شود .

واگرایی معمولی منفی : زمانی به وجود می آید که قیمت سقف جدیدی تشکیل می دهد ، اما اندیکاتور موفق نمی شود که سقف جدیدی بالاتر از سقف قبلی تشکیل دهد .

همان طور که در مثال بالا مشاهده می کنیم (نمودار ساعتی سهم خساپا ) واگرایی منفی (RD) وجود دارد. قیمت سقف جدید تشکیل داده در حالی که اندیکاتور موفق به این کار نشده است و به وجود آمدن این حالت خودش می تواند هشداری باشد مبنی برای اینکه کنترل ریسک صورت بگیرد چون امکان نزول بازار توسط اندیکاتور MACD تایید شده است.

برای معامله گران سفته باز (منظور از سفته بازارن ، افرادی است که به فکر بدست آوردن سود در بازه زمانی کوتاه مدت هستند) این واگرایی منفی نشانه ای از این می باشد که روند بازار وارد یک فاز نزولی جدید می شود و در نتیجه چشم انداز معاملاتی را مطلوب برانداز نمی کنند.

واگرایی معمولی مثبت : این نوع واگرایی در روند نزولی به وجود می آید و به این صورت است که قیمت موفق به تشکیل کف جدید ، پایین تر از کف قبلی خود می شود اما اندیکاتور نمی تواند کف جدید بسازد. نمودار زیر این مطلب را به خوبی نشان می دهد .

نمودار بالا نمودار ساعتی سهم خساپا است . همان طور که مشخص است بعد از مشاهده واگرایی مثبت در اندیکاتور در حالی که قیمت سهم روند نزولی دارد ، شاهد صعودی شدن روند و رشد سهم هستیم .

۲٫ واگرایی مخفی : این نوع از واگرایی معمولا زمانی تشکیل می شود که قیمت در حال اصلاح شدن خودش می باشد. این واگرایی به دو دسته

الف : واگرایی مخفی مثبت : زمانی به وجود می آید که قیمت موفق می شود کفی بالاتر از کف قبلی خودش تشکیل بدهد اما اندیکاتور یک کف پایین تر از کف قبلی خودش تشکیل می دهد . در شکل زیر به خوبی تناقض بین قیمت و اندیکاتور را مشاهده می کنید.

همان طور که مشخص است در شکل ، روند شکل صعودی به خودش پس از مشاهده واگرایی مخفی مثبت در نمودار قیمت به خود گرفته است.

ب : واگرایی مخفی منفی : این حالت که طی یک روند نزولی به وجود می آید ، قیمت قدرت اینکه به سقف قبلی خودش برسد را ندارد اما اندیکاتور موفق می شود که یک سقفی بالاتر از سقف قبلی خودش بزند. که موضوع خودش می تواند به عنوان هشداری برای ریزش سهم باشد که باید در نظر داشته باشیم.

همان طور که در تصویر مشخص است ، قیمت موفق نشده سقف جدیدی بسازد در نتیجه ، وارد یک روند نزولی شده است . (با فلش در شکل مشخص شده است)

مثال هایی از انواع واگرایی

واگرایی مثبت در نمودار وساخت

شکل زیر نمودار روزانه وساخت است . که در آن واگرایی مثبت مشاهده می شود. در این شکل اندیکاتور RSI مورد بررسی قرار گرفته است.

همان طور که دیده می شود با اینکه از اتصال کف های قیمت سهم روند نزولی دارد ، اما در اندیکاتور همان کف های متناظر روند صعودی داشته و در نتیجه اینجا واگرایی مثبت رخ داده است ، که باعث رشد سهم در کوتاه مدت شده است . زمانی که از اسیلاتور RSI برای تشخیص واگرایی استفاده می کنیم ، به دلیل اینکه این اندیکاتور جزء اسیلاتورها می باشد ، نقاط اشباع خرید و اشباع فروش را به خوبی در آن مشخص است می تواند برای شناخت واگرایی در روند سهم عامل مهمی به شمار آید. زیرا معمولا واگرایی ها در نقاط اشباع خرید و یا فروش رخ می دهد ( برای آشنایی بیشتر با این اندیکاتور مطلب آن را مطالعه نمایید)

واگرایی مثبت در اندیکاتور MFI در شرکت ایران خودرو و تغییر روند سهم

این تصویر نمودار ساعتی در نمودار قیمت ایران خودرو است و اندیکاتور MFI در آن بررسی شده است. همان طور که مشاهده می کنیم ، نمودار قیمت باروند نزولی همراه بوده ولی اندیکاتور MFI روندی صعودی به خودش گرفته و در نهایت سهم با واگرایی مثبت همراه بوده و نمودار با افزایش قیمت رو به رو شده است.

واگرایی منفی در اندیکاتور CCI بانک ملت

نمودار بالا که سهم وبملت در نمودار روزانه است ، واگرایی منفی در اندیکاتور CCI را نشان می دهد. و همان طور که می بینیم سهم بعد از واگرایی ، ریزش کوتاهی را تجربه کرده است.

نتیجه گیری و جمع بندی

برای تکنیکالیست ها واگرایی عاملی مهمی برای تخمین روند سهم که از طریق شناسایی آن امکان متنوع سازی پرتفوی آنها فراهم شود بسیار حائز اهمیت است. تشخیص این واگرایی ها به کمک اندیکاتورها و روند قیمتی سهم صورت می گیرد . به همین دلیل اندیکاتور جزء ابزارهای دقیق برای شناسایی واگرایی ها محسوب می شوند. در آخر این نکته مهم را مد نظر داشته باشید که واگرایی چون خلاف جهت مسیر حرکت سهم است ، امکان اینکه مسیر کامل نشود وجود دارد و اگر مبنای خرید را فقط بر پایه واگرایی ها قرار بدهیم درصد شکست در معاملات افزایش پیدا می کنند.

واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

واگرایی در تحلیل تکنیکال زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک سهم و شاخص آن برخلاف همدیگر حرکت کنند. شاید برای شما هم جالب باشد که چرا این اتفاق می‌افتد و چطور باید آن را به درستی تشخیص دهیم؟ در این مقاله می‌خواهیم درباره بررسی نمودار قیمتی دارایی‌ها صحبت کنیم. یکی از چیزهایی که در این مقاله بررسی می‌کنیم، مشاهده واگرایی در نمودار‌ها است. پس در ابتدا به مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال می‌پردازیم و در ادامه انواع واگرایی‌های موجود را به همراه شکل توضیح خواهیم داد. با واگرایی به شما چه می گوید؟ مدرسه تحلیل همراه باشید.

واگرایی چیست؟

واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت می‌کند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. خوب است بدانید دو نوع واگرایی مثبت و منفی وجود دارد:

• واگرایی مثبت یعنی احتمال رشد قیمت

• واگرایی منفی یعنی افت قیمت

شکل زیر نشان‌دهنده واگرایی در سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) است.

همان طور که گفتیم واگرایی هنگامی اتفاق می‌افتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.

واگرایی به شما چه می‌گوید؟

واگرایی در تحلیل تکنیکال یک ابزار کمکی است در جهت نشانه هایی مبنی بر ضعف روند جاری قیمت یا تایید ادامه حرکت قیمت با توجه به روند جاری بازار. در واقع واگرایی مثبت وقتی رخ می‌دهد که قیمت یک دارایی در حال افت است، در حالی که اندیکاتور شروع به صعود می‌کند. برعکس، واگرایی منفی زمانی است که قیمت در حال افزایش است اما اندیکاتور شروع به نزول می‌کند.

معامله گران از واگرایی ها برای ارزیابی رفتار قیمت دارایی در جهت مشخص نمودن نقاط چرخش قیمت استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، معامله گران و تحلیل گران می‌توانند با استفاده از اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمت واگرایی را بررسی کنند. اگر در نمودار قیمت شاهد ایجاد کف و سقف‌های بالاتر باشیم، در حالت ایده آل اندیکاتور RSI نیز همان رفتار مشابه قیمت را دنبال می‌کند. اما اگر اندیکاتور RSI شروع به ساختن کف و سقف‌های پایین‌تر کند، هشداری بر ضعف روند و واگرایی منفی را نشان می‌دهد. بنابراین معامله‌گر می‌تواند تعیین کند که آیا می‌خواهد از موقعیت خارج شود یا در صورتی که قیمت شروع به کاهش کند، یک حد ضرر جدید تعیین کند.

واگرایی مثبت وضعیت مخالف است. تصور کنید که قیمت یک سهم در حال افت و ایجاد کف و سقف‌های پایین‌تر باشد، در حالی که اندیکاتور RSI در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد. معامله گران ممکن است به این نتیجه برسند که به زودی روند قیمت معکوس شود.

تفاوت بین واگرایی و تایید

واگرایی حالتی است که نمودار قیمت و اندیکاتور خلاف یکدیگر رفتار نمایند. تایید حالتی است که اندیکاتور و نمودار قیمت یا چند اندیکاتور هم جهت یکدیگر حرکت نمایند. اگر قیمت در حال حرکت به سمت بالا باشد، معامله‌گران تمایل به تایید رفتار قیمت توسط اندیکاتور‌ها دارند.

محدودیت های استفاده از واگرایی

با توجه به استراتژی های مختلفی که در تحلیل تکنیکال وجود دارد معامله گران نباید صرفا از واگرایی‌ها به منظور دریافت سیگنال خرید و فروش استفاده نمایند بلکه باید سایر گواه های تحلیلی در کنار واگرایی‌ها بررسی شود تا بتوانند با دقتی بالاتر نقاط چرخش قیمت و تغییر روند را درک کنند چرا که زمانی که واگرایی اتفاق می‌افتد، به این معنی نیست که قیمت معکوس می‌شود یا به زودی یک حرکت معکوس رخ می‌دهد. واگرایی می‌تواند برای مدت طولانی ادامه داشته باشد.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال

به طور کلی سه نوع واگرایی وجود دارد:

• منظم یا کلاسیک (RD)

• مخفی(HD)

• مبالغه شده (ED)

واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت می‌شود، در حالی که واگرایی‌های مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در میانه روند مشاهده می‌شوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند. تشخیص واگرایی مخفی کمی دشوارتر است، اما می تواند یک الگوی قدرتمند در جهت تایید روند جاری قیمت باشد.

هر سه نوع واگرایی اغلب در نمودارهای قیمت ظاهر می‌شوند. معامله‌گران با شناسایی این واگرایی‌ها، می‌توانند فرصت‌های معاملاتی خوبی را ببینند.

واگرایی منظم یا کلاسیک (RD) چیست؟

واگرایی منظم زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک دارایی در حال ایجاد کف و سقف بالاتر باشد، اما اندیکاتور در حال افت باشد که به آن واگرایی منفی(RD-) می‌گوییم. همچنین در صورتی که قیمت در حال ایجاد کف و سقف پایین‌تر باشد و اندیکاتور در حال صعود باشد واگرایی مثبت(RD+) بوجود می‌آید.

شکل زیر یک واگرایی مثبت(RD+) در نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) را نشان می‌دهد.

همین اتفاق می تواند در جهت مخالف نیز رخ دهد.

شکل زیر بیانگر واگرایی منفی (RD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.

واگرایی مخفی (HD) چیست؟

همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند می‌توان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل می‌کنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم می‌سنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد می‌شود.

به بیان دیگر، در روند صعودی کف‌های بالاتر تشکیل می‌شود. در حالی که در اندیکاتور کف‌های پایین‌تر ایجاد می‌شود و در روند نزولی سقف‌های پایین‌تر را در نمودار قیمت شاهد هستیم. این در حالی است که در اندیکاتورها سقف‌های بالاتری شکل گرفته است.

واگرایی مخفی مثبت (HD+)

اکنون با مفهوم واگرایی مخفی آشنا شدید، به بررسی چند مثال در بازار سرمایه می‌پردازیم تا تأثیر این واگرایی‌ها را بررسی کنیم. در ابتدا به بررسی واگرایی مخفی مثبت (HD+) می‌پردازیم:

مثال زیر بیانگر رفتار قیمت در ماه‌های خرداد و تیر سال ۱۳۹۷ در شاخص کل بورس است، شاخص پس از یک صعود دو هفته‌ای وارد فاز اصلاح شد و تا سطح ۳۸.۲ فیبوناچی جنبش قبل ریزش داشت. در انتها با ساخت کف و سقفی مینور شروع به صعود کرد که با توجه به شکل واگرایی مخفی شکل گرفته در این برهه زمانی نشان‌دهنده ادامه روند صعودی بوده است.

واگرایی مخفی منفی (HD-)

اکنون به بررسی واگرایی‌های مخفی منفی در بازار سرمایه می‌پردازیم:

بعد از شروع ریزش واگرایی به شما چه می گوید؟ بزرگ بیت کوین در دسامبر سال ۲۰۱۷، در دسامبر سال ۲۰۱۸ یک صعود اتفاق افتاد که برای بسیاری شروع جنبش جدید را نوید می‌داد. ولی این صعود در ژوئن سال ۲۰۱۹ به اتمام رسید و ریزش بعد از خود را با دو واگرایی مخفی حول سطح استاتیک روانی ۱۰.۰۰۰ دلار تأیید کرد که تا مارس ۲۰۲۰ ادامه داشت و سپس مجدداً شروع به افزایش قیمت کرد.

چه زمان از واگرایی منظم یا مخفی استفاده کنیم؟

واگرایی‌ها در نقاط مختلف یک روند شناسایی می‌شوند و هر کدام می تواند برای یک معامله‌گر به عنوان ابزار کمکی در کنار تحلیل مورد استفاده قرار گیرند.این ابزار زمانی کاربردی خواهد بود که بر اساس تحلیل، قیمت در یک محدوده یا سطح حمایت و مقاومت قرار گرفته باشد. واگرایی‌های منظم در انتهای یک روند شناسایی شده و نشان‌دهنده تغییر روند هستند. در حالی که واگرایی مخفی در طول روند شکل می‌گیرد و نشان‌دهنده ادامه روند مدنظر است.

اندیکاتور‌های مورد استفاده در واگرایی

از اندیکاتورهای مورد استفاده برای بررسی واگرایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• MACD (Moving Average Convergence Divergence)
• RSI (Relative Strength Index)
• Stochastic Oscillator

واگرایی مخفی با استفاده از مکدی (MACD)

اندیکاتور مکدی (MACD) دارای سه بخش است:

۱.MACD line
۲. MACD signal line
۳. هیستوگرام (Histogram)

هنگام استفاده از اندیکاتور مکدی (MACD) برای شناسایی واگرایی‌ها، می‌توانید از هر یک از این سه بخش استفاده کنید. برای تشخیص واگرایی به همه آنها نیاز ندارید. سپس جهت روند را تعیین کنید. اگر روند صعودی باشد، ما به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) خواهیم بود. اگر روند نزولی است، به دنبال واگرایی مخفی منفی (HD-) باشید.

شکل زیر بیانگر واگرایی مخفی مثبت (HD+) در روند صعودی نماد شرکت ملی صنایع مس ایران (فملی) است.

شکل زیر نشان دهنده واگرایی مخفی منفی (HD-) در نماد شرکت ایران خودرو (خودرو) است.

تشخیص واگرایی مخفی با استفاده از اندیکاتور استواستیک

اندیکاتور Stochastic یک نوسان‌گر یا اسیلاتور است که توسط دو خط در زیر نمودار ترسیم می‌شود. مقدار ورودی‌ها را می‌توان به صورت 14-3-3 تنظیم کرد.

در بالا، شاهد یک واگرایی مخفی منفی (HD-) در نمودار بیت کوین در تایم فریم روزانه در یک روند نزولی است.

این الگو نشان می دهد که تثبیت روند نزولی قبلی به پایان رسیده است و بیت کوین ممکن است به سقوط ادامه دهد.

استفاده از واگرایی مخفی در تحلیل تکنیکال

یادگیری شناسایی واگرایی مخفی در نمودارها دشوار نیست، زمانی که الگو را دیدید، چه اقدامی انجام می دهید؟

مراحل زیر را برای انجام معاملات خود در نظر گیرید.

مرحله ۱: معاملات خود را فیلتر کنید

شما باید همیشه روند اصلی نمودار قیمت را بررسی کنید، اگر روند اصلی صعودی است، به دنبال واگرایی مخفی مثبت (HD+) باشید و از آن به عنوان سیگنال خرید استفاده کنید. الگوهای واگرایی مخفی منفی (HD-) را در یک روند صعودی نادیده بگیرید.

در روند نزولی برعکس عمل کنید: به دنبال واگرایی مخفی واگرایی به شما چه می گوید؟ منفی (HD-) باشید و الگوهای صعودی را نادیده بگیرید. وقتی الگوی واگرایی مخفی منفی (HD-) را دیدید، به دنبال فروش باشید.

اگر الگوی واگرایی مخفی با جهت روند بزرگتر همسو شود، سیگنال قابل اعتمادتری دریافت خواهید کرد.

مرحله ۲: حد ضرر داشته باشید

بعد از اینکه واگرایی مخفی را دیدید که با روند بزرگتر مطابقت دارد، می‌توانید برنامه ریزی معاملاتی مناسب داشته باشید.

پس از مشاهده واگرایی مخفی، حد ضرر را درست فراتر از حد نوسان قیمت اخیر قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی مثبت (HD+)، حد ضرر را آخرین کف قیمتی، جایی که سیگنال خرید نشان می‌دهد قرار دهید. در مورد واگرایی مخفی منفی (HD-)، حد ضرر را سقف پیوت، جایی که سیگنال فروش رخ داده است قرار دهید.

مرحله ۳: هدف خود را تعیین کنید

همانطور که می‌دانید، بازارهایی نظیر بازار فارکس و ارز‌های دیجیتال و یا حتی بورس ایران می‌توانند با نرخ‌های شگفت انگیزی رشد داشته باشند. معامله‌گرانی که رویای سودهای بی‌پایان را در سر می‌پرورانند، معاملاتی با پایان باز و بدون برنامه خروج انجام می‌دهند، که این اشتباه است.

بنابراین توصیه می‌شود همواره در معاملات خود هدف قیمتی را مشخص کنید.

محدودیت های یک واگرایی مخفی

با کمی تمرین، الگوهای واگرایی مخفی را می‌توان در بسیاری از نمودارهای قیمت پیدا کرد. با این حال، چند محدودیت وجود دارد که باید از آنها آگاه بود.

اولاً، تشخیص الگوهای واگرایی در آینده آسان است، اما به طور بالقوه تشخیص آن در زمان واقعی دشوار است. این به دلیل هیجانات حاکم بر بازار است که شما را در زمان رشد قیمت هیجان زده می‌کند، اما بعداً متوجه خواهید شد که این یک واگرایی پنهان مخفی منفی (HD-) بوده است. سعی کنید احساسات خود را از بازار دور نگه دارید، آشنایی با روانشناسی بازار برای فعالان بازار سرمایه مهم است.

ثانیاً، زمانی که واگرایی مخفی در اواخر روند ظاهر می‌شود، نسبت ریسک به بازده چندان جذاب نخواهد بود.

در نهایت، به عنوان مثال در بازار ارز‌های دیجیتال، الگوهای قیمت برای ارزهای دیجیتال کوچکتر ممکن است به اندازه الگوهایی که در بازارهای بزرگتر مانند بیت کوین و اتریوم پیدا می‌کنید قابل اعتماد نباشد. خریداران و فروشندگان کمتری به بازار کوچکتر علاقه‌مند هستند و این باعث می‌شود که این بازار بیشتر مستعد نوسانات و هیجانات باشد.

واگرایی مبالغه شده (شبهه واگرایی) ED

نوع دیگری از واگرایی نیز با نام واگرایی اغراق آمیز وجود دارد. واگرایی‌های اغراق آمیز شبیه به واگرایی‌های معمولی یا منظم هستند، اما تغییرات ضعیف‌تر و کمتر پیش بینی کننده در نظر گرفته می‌شوند. اصطلاح اغراق‌آمیز به شرایطی اشاره دارد که در آن نوسان‌گر یا قیمت یک مقدار بالا یا پایین را برابر می‌کنند یا در اصطلاح واگرایی با تردید یا شبهه برای معامله‌گر محسوب می‌شود.
واگرایی‌های مثبت (RD) و واگرایی‌های منفی منظم هر دو دارای دو تغییر اغراق آمیز (ED) هستند، بنابراین در مجموع چهار تغییر اغراق آمیز وجود دارد. در این مورد، ما به یک روند صعودی نگاه می‌کنیم که در آن قیمت در حال تثبیت است اما RSI افزایش در حرکت را نشان می‌دهد.

شکل زیر نمایش واگرایی مبالغه شده( شبهه واگرایی) ED ( واگرایی مبالغه شده مثبت) در نمودار شرکت ایران خودرو(خودرو) است.

جمع بندی

زمانی می‌توان گفت در نمودار واگرایی مشاهده می شود که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت می‌کند. واگرایی هشداری بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است و در برخی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود. به طور کلی واگرایی هنگامی اتفاق می‌افتد که نمودار قیمت خلاف جهت اندیکاتور تکنیکال (Technical Indicator) حرکت کند.

دو نوع واگرایی وجود دارد: واگرایی منظم یا کلاسیک و واگرایی مخفی. واگرایی کلاسیک یا منظم در پایان یک روند یافت می‌شود، در حالی که واگرایی‌های مخفی مثبت (HD+) و مخفی منفی (HD-) الگوهای قدرتمندی هستند که در پایان تثبیت مشاهده می‌شوند. آنها نشانگر ادامه روند اصلی هستند.

با این حال، شناسایی آنها در زمان واقعی می‌تواند چالش برانگیز باشد. علاوه بر این، اگر واگرایی مخفی در اواخر روند کشف شود، معامله سود کمتری خواهد داشت.

کلید موفقیت در معامله واگرایی مخفی این است که معاملات خود را در جهت روند بزرگتر فیلتر کنید. همیشه احساسات بازار را تجزیه و تحلیل کنید، و بهتر است یک ابزار دنبال کننده روند برای تأیید سیگنال‌ها باشد.

سوالات متداول

واگرایی حالتی است که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور یا برخلاف سایر داده‌ها حرکت می‌کند. همچنین هشداری است مبنی بر ضعف یا تایید روند فعلی قیمت است. در بعضی موارد ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.

همانطور که گفتیم واگرایی مخفی (HD) در طول یک روند تشکیل شده و نشان دهنده ادامه روند است. از نظر تأیید ادامه روند می‌توان گفت که واگرایی مخفی همانند الگوهای ادامه دهنده عمل می‌کنند. برای بررسی این واگرایی در روند صعودی دو کف متناظر ابتدای روند و در روند نزولی دو سقف متناظر اول در نمودار قیمت و اندیکاتور با یک خط به هم وصل شده و شیب این دو خط را نسبت به هم می‌سنجیم. هنگامی که شیب دو خط غیر هم علامت باشند، واگرایی مخفی ایجاد می‌شود.

منابع

“Divergence Definition and Uses”, Investopedia, 2022.

“Bybit Learn | Hidden Bullish & Bearish Divergence: How to Apply For Crypto Trading?”, Bybit Learn, 2022.

“📖 A Guide to RSI Divergences – By Trading-Guru”, TradingView, 2022.

واگرایی چیست؟ – تعریف واگرایی و کاربردهای آن

واگرایی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک دارایی (مثل رمزارز) در خلاف جهت یک اندیکاتور تکنیکال، مثل یک اوسیلاتور یا دیگر داده‌های تحلیلی مربوطه حرکت می‌کند. واگرایی به شما هشدار می‌دهد که قیمت (روند) جاری در حال تضعیف است و در برخی موارد، ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.

واگرایی بر دو نوع است: مثبت و منفی. واگرایی مثبت، دلالت بر امکان بالارفتن قیمت دارد. واگرایی منفی، نشانه‌ای بر امکان پایین‌‌تر رفتن قیمت است.

دایورجنس یا واگرایی، ممکن است بین قیمت یک دارایی و تقریباً تمام داده‌ها یا اندیکاتورهای تکنیکال یا فاندامنتال آن رخ دهد. ولی عموماً فقط معامله‌گران تکنیکال از واگرایی استفاده می‌کنند تا موقعیت‌هایی را که جهت قیمت در حال عوض شدن است، تشخیص دهند.

واگرایی مثبت، بر این واقعیت دلالت دارد که به زودی قیمت حرکت خود را به سمت موقعیت‌های بالاتر شروع می‌کند. این نوع واگرایی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت به سمت پایین حرکت می‌کند ولی یکی از اندیکاتورهای تکنیکال، به سمت بالا حرکت می‌کند و سیگنال حرکت گاوی را انتقال می‌دهد.

واگرایی منفی، به پایین رفتن قیمت در آینده دلالت دارد. این نوع واگرایی زمانی رخ می‌دهد که قیمت به سمت بالا حرکت می‌کند ولی یکی از اندیکاتورهای تکنیکال، به سمت پایین حرکت می‌کند و نشانه‌ایست بر یک حرکت خرسی در قیمت.

واگرایی به تنهایی نمی‌تواند مبنای تصمیم‌گیری معامله‌گر باشد، چرا که هیچ‌گونه سیگنالی مبنی بر معامله زمانی ارائه نمی‌دهد. ممکن است واگرایی مدت زمان مدیدی به حیات خود ادامه دهد ولی هیچ تغییر جهتی در قیمت رخ ندهد.

این گونه نیست که در تمام مواردی که جهت قیمت تغییر می‌کند، واگرایی هم اتفاق بیافتد. فقط در برخی موارد تغییر جهت قیمت، واگرایی نیز رخ می‌دهد.

واگرایی چه می‌گوید؟

در تحلیل تکنیکال، واگرایی ممکن است نشانه‌ای بر حرکت مثبت یا منفی قیمت باشد. واگرایی مثبت، زمانی رخ می‌دهد که قیمت یک دارایی، یک کف جدید ایجاد می‌کند ولی یکی از اندیکاتورها (مثلاً Money Flow) کفی بالاتر ایجاد کرده است. برعکس، واگرایی منفی زمانی رخ می‌دهد که قیمت، یک سقف جدید درست درست کرده ولی اندیکاتور موردنظر، یک سقف پایین‌تر ایجاد کرده است.

معامله‌گرها برای ارزیابی مومنتوم قیمت یک دارایی و نیز برای ارزیابی احتمال تغییر جهت قیمت از واگرایی استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، سرمایه‌گذارها در نمودار قیمت از اوسیلاتورهایی چون RSI (Relative Strength Index) استفاده می‌کنند.

اگر قیمت دارایی یک سقف جدید ایجاد کند، در حالت ایده‌آل، RSI نیز سقف جدیدی ایجاد می‌کند. اگر دارایی، سقف‌های جدیدی ایجاد کند ولی سقفهای ایجاد شده توسط RSI، سطح پایینتری داشته باشند، این نشان‌گر ضعیف شدن روند قیمت است. به این واگرایی، واگرایی منفی گفته می‌شود. در این حالت، معامله‌گر، می‌تواند درباره خروج خود از موقعیت یا تعیین حد ضرر برای مواردی که کاهش قیمت اتفاق می‌افتد، تصمیم‌گیری کند.

واگرایی مثبت، عکس این موقعیت است. تصور کنید قیمت یک دارایی، کف پایینی ایجاد کند ولی RSI، کف‌های بالاتری ایجاد نماید. در این حالت، سرمایه‌گذارها نتیجه می‌گیرند که کف‌های پایین‌تری که در قیمت دارایی در حال ایجاد شدن است، مومنتوم خود به سمت پایین را از دست داده‌اند و در ادامه ممکن است تغییر جهت قیمت اتفاق بیافتد.

واگرایی یا دایورجنس، یکی از کاربردهای مهم اندیکاتورهای مختلف، به ویژه اوسیلاتورهاست.

تفاوت بین واگرایی و تأیید

واگرایی مواقعی رخ می‌دهد که نمودار قیمت و نمودار یک اندیکاتور، واقعیتهای متفاوتی را ابراز می‌دارند. تأیید اما زمانی اتفاق می‌افتد که اندیکاتور و قیمت یا چند اندیکاتور مختلف، همگی واقعیت یکسانی را به معامله‌گر بیان می‌کنند. در حالت ایده‌آل، معامله‌گرها برای ورود به معامله و ماندن در آن به تأیید نیاز دارند. اگر قیمت به سمت بالا حرکت کند، معامله‌گر به نشانه‌ای از سوی اندیکاتورها نیاز دارد که ادامه حرکت قیمت را مورد تأیید قرار می‌دهد.

محدودیت‌های استفاده از واگرایی

یک سرمایه‌گذار برای این که تأیید ادامه یک روند یا معکوس شدن آن را پیش از وقوع آن دریافت کند، پیش از آن که صرفاً با تکیه بر واگرایی وارد معاملات شود، باید از ترکیب اندیکاتورها و تکنیک‌های مختلف تحلیل قیمت استفاده کند. واگرایی به تنهایی نمی‌تواند مبین تمام موارد تغییر جهت قیمت باشد. لذا، در کنار واگرایی باید از دیگر ابزارهای تحلیل قیمت و ابزارهای مدیریت سرمایه و کنترل ریسک استفاده شود.

همچنین، وقتی واگرایی اتفاق می‌افتد، این به معنای آن نیست که جهت حرکت قیمت حتماً تغییر می‌کند یا تغییر جهت در آینده نزدیک حتماً اتفاق خواهد افتاد. واگرایی، می‌تواند برای مدت زمان مدیدی به حیات خود ادامه دهد لذا، تکیه بر واگرایی صرف، در صورتی که قیمت در جهت مورد انتظار حرکت نکند، می‌تواند منجر به ضررهای قابل ملاحظه شود.

توصیه مهم ما به شما

توصیه ما به شما این است که پیش از آن که پول ارزشمند خود را وارد بازارهای واقعی کنید، با استفاده از ابزارهای مختلف موجود برای انجام معاملات آزمایشی (مثل ابزار موجود در سایت Trading View، از مهارت خود در کسب سود در بازارها اطمینان حاصل کنید.

هرچند تا زمانی که پول واقعی خود را در معرض خطر قرار نداده‌اید، حس و حال یک معامله واقعی را درک نخواهید کرد، ولی قویاً توصیه می‌کنیم که برای جلوگیری از ضررهای عمده و از دست رفتن پول و اعتماد به نفستان، حتماً مدتی به صورت آزمایشی در بازارها فعالیت کنید و از مهارت‌های خود در انجام معاملات، اطمینان حاصل کنید.