سهام سرمایه ای — که می توان آنرا در دو گروه دسته بندی کرد:
سهام عادی — که به دارندهٔ خود، حق اعمال رأی در مجامع عمومی شرکت را داده، و سود تقسیم شده در شرکت را دریافت می کند. سهام عادی عموماً بخش عمده ای از سهام منتشر شده را تشکیل می دهد. دارندگان سهام عادی (سهام داران) صاحبان اصلی مؤسسه هستند. هر سهام دار عادی در مقابل هر سهم، یک حق رای دارد و می تواند در اداره و کنترل نمودن مؤسسه از طریق حق رای خود، دخالت کنند. سهام عادی فاقد سود تضمین شده هستند و در صورتی که مؤسسه سود تحصیل کند، در سود مؤسسه سهیم خواهند بود.
؛ از نظر ماهیت آورده
؛ سایر انواع سهام
؛ از نظر شکل
سهم چیست؟
مترادف سهم: بهر، بهره، حصه، قسمت، نصیب، بیم، ترس، دهشت، خوف، هراس، هول، هیبت، شکوه، هیمنه، جذبه، پیکان، تیر، خدنگ، فلش، قرعه
برابر پارسی: بهره، بخش، دانگ
فارسی به انگلیسی
share , portion , stock , bond , arrow , allotment , distribution , dole , moiety , part , percentage , plate , proportion , ration , role or rle , slice , tranche , cut , dread , awe , rake-off , contribution
مترادف ها
ذخیره، سهم، مایه، نیا، پایه، کنده، تخته، تنه، قنداق تفنگ، سرمایه، موجودی، یدکی، سهمیه، در انبار، قنداق، موجودی کالا، مواشی، پیوندگیر، ته ساقه، دسته ریشه
گزارش، عمل، فعل، کنش، کار، کردار، جدیت، اقدام، بازی، حرکت، رفتار، نبرد، جنبش، تاثیر، تعقیب، اشاره، وضع، پیکار، طرز عمل، تمرین، سهم، سهام شرکت، جریان حقوقی، اقامهء دعوا، اشغال نیروهای جنگی، اثر جنگ، جریان
سهم، محوطه، قسمت، کالا، تکه، قطعه، بخش، پارچه، توده انبوه، قواره، سرنوشت، قرعه، بهره، قطعه زمین، چندین، جنس عرضه شده برای فروش
لغت نامه دهخدا
سهم. [ س َ ] ( اِ ) پهلوی «سهم » ( ترس ، وحشت ) از «سم » پارسی باستان «چت - من » = ایرانی باستان «تراس - من » سَم از پارسی باستان «چه - من » = ایرانی باستان «چه من » = ایرانی باستان «ثراه - من » از «ثراه » آریایی «تراس » ( لرزیدن - ترسیدن ). رجوع به نیبرگ ص 199 و به سهمگین و سهمناک شود. ( از حاشیه برهان قاطع چ معین ). ترس. بیم.( برهان ) ( فرهنگ رشیدی ). بیم. خوف. ( غیاث ). ترس. بیم. هراس. هول. خوف. ( ناظم الاطباء ). هیبت :
دمنه را گفتا که تا این بانگ چیست
با نهیب و سهم این آوای کیست ؟
و هیبت و سهم او چنان بود که مدتی مرگ او پوشیده ماند وکس نیارست پرسیدن. ( مجمل التواریخ و القصص ).
درآمد همچو مرغ تاب دیده
که بود آن سهم را در خواب دیده.
سهم. [ س َ] ( ع مص ) قرعه زدن. ( دهار ). قرعه بردن. ( تاج المصادر بیهقی ). || ( اِخ ) صورتی است فلکی از صورشمالی. دارای پنج کوکب بین منقار دجاجه و بین نسر طایر در داخل کهکشان بزرگ. پیکان آن بسوی مشرق است. ( فرهنگ فارسی معین ). || ( اِ ) آن تیر که بدان قمار کنند. ج ، اسهم ، سهام. ( مهذب الاسماء ). تیر قمار. ( دهار ). تیر قرع. ج ، سهام. ( منتهی الارب ). تیر قرعه. ( ناظم الاطباء ). || تیر پیکان دار. ( برهان ). تیر که از کمان رها کنند. ( غیاث ). تیر. ( فرهنگستان ) ( دهار ) ( منتهی الارب ) ( مهذب الاسماء ) : بیشتر بخوانید .
فرهنگ فارسی
صورتی است فلکی از صور شمالی : دارای ۵ کوکب بین منقار دجاجه و بین نسر طایر در داخل کهکشان بزرگ پیکان آن بسوی مشرق است .
ترس، بیم، هراس، تیری که باکمان بیندازند، بهره، نصیب، حظ، اسهم
( اسم ) ۱ - تیری که با کمان پرتاب کنند ۲ - تیری که در قرعه کشی به کار برند . ۳ - تیر جمع : سهام . ۴ - خط شعاعی . ۵ - بهره حظ نصیب . ۶ - سندی که مبین تملک حصه ای معین در شرکتهای سهامی باشد جمع : سهام ( در عربی جمع سهام ) توضیح به معنی حظ و بهره اسهم سهمه و سهمان جمع سهم به معنی تیر است .
خطوط شعاع تشنگی حرارت سخت
فرهنگ معین
(سَ ) [ په . ] (اِ. ) ترس ، هراس ، هول .
( ~ . ) [ ع . ] (اِ. ) ۱ - تیر، ج . سهام . ۲ - بهره ، نصیب . ، ~الارث سهم هر یک از ورثه از ارثیه .
فرهنگ عمید
ترس، بیم، هراس: شمیده من در آن میان باده / ز سهم دیو و بانگ های های او (منوچهری: ۹۳ ).
۱. [جمع: اَسهُم و سُهمان و سهام] (اقتصاد ) بهرۀ هریک از شرکا که در مال یا هزینه مشترک هستند.
۲. (نجوم ) یکی از صورت های فلکی شمالی که دارای پنج ستاره است.
۳. [جمع: سهام] [قدیمی] تیری که با کمان بیندازند.
۴. [قدیمی] تیری که در قرعه کشی به کار ببرند.
فرهنگستان زبان و ادب
[علوم جَوّ] ← سامانۀ همرَفتی میان مقیاس
[نجوم] سومین صورت فلکی کوچک در آسمان شمالی (northern sky ) و نزدیک به مثلث بزرگ تابستانی که به شکل تیرِ ازکمان رهاشده تصور می شود
گویش مازنی
واژه نامه بختیاریکا
دانشنامه اسلامی
[ویکی الکتاب] معنی ذَنُوبِ: سهم و نصیب
معنی تَسْتَقْسِمُواْ: که قسمت می کنید - که سهم بندی می کنید
معنی لَّمّاً: به این صورت که علاوه برسهم خود،سهم دیگران را نیز به خود اختصاص دهد ، و خلاصه هر چه به دستش بیاید بخورد ، چه پاک و حلال باشد و چه خبیث (عبارت "أَکْلاًَ لَّمّاً " یعنی یک جا و کامل خوردن یا به عبارت دیگر بلعیدن)
معنی نَصِیبٌ: بهره وسهم (اصل آن از نصب به معنای به پا داشتن است و بهره و سهم را به این مناسبت نصیب خواندهاند که هر سهمی هنگام تقسیم از سایر اموال جدا میشود تا با آن مخلوط نگردد )
معنی نَصِیبَکَ: بهره وسهم تو(اصل آن از نصب به معنای به پا داشتن است و بهره و سهم را به این مناسبت نصیب خواندهاند که هر سهمی هنگام تقسیم از سایر اموال جدا میشود تا با آن مخلوط نگردد )
معنی نَصِیبُهُم: بهره وسهم آنان(اصل آن از نصب به معنای به پا داشتن است و بهره و سهم را به این مناسبت نصیب خواندهاند که هر سهمی هنگام تقسیم از سایر اموال جدا میشود تا با آن مخلوط نگردد )
معنی مَّفْرُوضاً: مقرر شده - تعیین شده (کلمه فرض به معنای قطع هر چیز محکم و جدا کردن بعضی از آن ، از بعضی دیگر است و به همین جهت در معنای وجوب استعمال سهم چیست؟ میشود ، برای اینکه انجام دادنش واجب و امتثال امرش قطعی و معین است و نه مردد در اینجا نیز سهم و نصیبی که فرض شده ادای.
معنی لَمْ نَسْتَحْوِذْ: چیره و مسلط نبودیم (عبارت "وَإِن کَانَ لِلْکَافِرِینَ نَصِیبٌ قَالُواْ أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَیْکُمْ وَنَمْنَعْکُم مِّنَ ﭐلْمُؤْمِنِینَ " یعنی :اگر برای کافران بهره ای اندک [از پیروزی ] باشد به آنان میگویند: آیا [ما که در میان ارتش اسلام بودیم] بر ش.
معنی وَارِثُونَ: وارثان - ارث برندگان (ارث تملک مال و یا هر چیز قابل انتفاعی است از کسی که قبلا او مالک بوده و با زوال او ، ملک او به دیگری منتقل شده . در معنی عبارت "أُوْلَـٰئِکَ هُمُ ﭐلْوَارِثُونَ ﭐلَّذِینَ یَرِثُونَ ﭐلْفِرْدَوْسَ "در روایات آمده که برای هر انسانی.
معنی وَرِثَ: به میراث برد - ارث برد(ارث تملک مال و یا هر چیز قابل انتفاعی است از کسی که قبلا او مالک بوده و با زوال او ، ملک او به دیگری منتقل شده . در معنی عبارت "أُوْلَـٰئِکَ هُمُ ﭐلْوَارِثُونَ ﭐلَّذِینَ یَرِثُونَ ﭐلْفِرْدَوْسَ "در روایات آمده که برای هر انسان.
معنی وَرَثَةِ: وارثان(ارث تملک مال و یا هر چیز قابل انتفاعی است از کسی که قبلا او مالک بوده و با زوال او ، ملک او به دیگری منتقل شده . در معنی عبارت "أُوْلَـٰئِکَ هُمُ ﭐلْوَارِثُونَ ﭐلَّذِینَ یَرِثُونَ ﭐلْفِرْدَوْسَ "در روایات آمده که برای هر انسانی در بهشت ، منزل.
معنی وَرِثُواْ: به میراث بردند - ارث بردند(ارث تملک مال و یا هر چیز قابل انتفاعی است از کسی که قبلا او مالک بوده و با زوال او ، ملک او به دیگری منتقل شده . در سهم چیست؟ معنی عبارت "أُوْلَـٰئِکَ هُمُ ﭐلْوَارِثُونَ ﭐلَّذِینَ یَرِثُونَ ﭐلْفِرْدَوْسَ "در روایات آمده که برای هر ا.
معنی وَرِثَهُ: از او ارث برد(ارث تملک مال و یا هر چیز قابل انتفاعی است از کسی که قبلا او مالک بوده و با زوال او ، ملک او به دیگری منتقل شده . در معنی عبارت "أُوْلَـٰئِکَ هُمُ ﭐلْوَارِثُونَ ﭐلَّذِینَ یَرِثُونَ ﭐلْفِرْدَوْسَ "در روایات آمده که برای هر انسانی در بهشت.
معنی تَفْرِضُواْ: معین کردید - تعیین کردید - سهم دادید - واجب گردانیدید (دراصل جداکردن قطعه ای از چیزی و تأثیر گذاشتن در آن قطعه معنی می دهد و در مورد واجب کردن هم چون پاره ای از حکم را به آن موضوع اختصاص می دهد ،استفاده می شود در عبارت "مَا لَمْ تَمَسُّوهُنَّ أَوْ تَ.
معنی تَرِثُواْ: که ارث برید (ارث تملک مال و یا هر چیز قابل انتفاعی است از کسی که قبلا او مالک بوده و با زوال او ، ملک او به دیگری منتقل شده . در معنی عبارت "أُوْلَـٰئِکَ هُمُ ﭐلْوَارِثُونَ ﭐلَّذِینَ یَرِثُونَ ﭐلْفِرْدَوْسَ "در روایات آمده که برای هر انسانی در بهشت .
تکرار در قرآن: ۱(بار)
«سهم» در اصل، به معنای تیر، و «مساهمه» به معنای قرعه کشی آمده است، زیرا به هنگام قرعه کشی، نامها را بر چوبه های تیر می نوشتند، و با هم مخلوط می کردند، سپس یک چوبه تیر، از آن بیرون می آوردند و به نام هر کس اصابت می کرد، شمول قرعه می شد.
. سهم تیر معروف و تیر قرعه است مساهمه قرعه انداختن با یکدیگر است یعنی یونس قرعه انداخت یا در قرعه شرکت کرد و از مغلوبان شد. از مدحضین روشن میشود غلبه شدگان بیشتر بوده و یونس یکی از آنها بوده است چنانکه در «دحض» گذشت.
[ویکی فقه] سهم (ابهام زدایی). واژه سهم ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: معانی• سهم (فقه)، بخشی از چیزی نامعین و به کار رفته در باب وصیت اعلام و اشخاص• سهم بن غالب، از خوارج و از دشمنان بنی امیه
.
[ویکی فقه] سهم (فقه). بخشی از چیزی را که نامعین است سهم گفته می شود که در باب وصیت از آن نام برده اند.
بخش نامعین از چیزی را سهم می گویند.
وصیت بر سهمی از مال
هرگاه کسی وصیت کند سهمی از مالش را به دیگری بدهند، به قول مشهور یک هشتم از مال به او داده می شود. برخی قدما گفته اند: یک ششم از مال را به او می دهند.
دانشنامه عمومی
سهم، (به انگلیسی: Share) قطعه ای از سرمایه یک شرکت است. هر سهم، نشان دهنده یا نمایندهٔ کوچکترین واحد مالکیتی، در یک شرکت یا کارخانه است. دارندهٔ هر سهم یا سهم چیست؟ سهام دار، به همان نسبتی که سهام در اختیار دارد، در مالکیت شرکت یا بنگاه تولیدی شریک است. برای مثال، اگر شرکتی به تعداد دو میلیون سهم منتشر کرده و شخصی مالک دو هزار سهم در این شرکت باشد، او یک هزارم از مالکیت این شرکت را در اختیار دارد.
سهام سرمایه ای — که می توان آنرا در دو گروه دسته بندی کرد:
سهام عادی — که به دارندهٔ خود، حق اعمال رأی در مجامع عمومی شرکت را داده، و سود تقسیم شده در شرکت را دریافت می کند. سهام عادی عموماً بخش عمده ای از سهام منتشر شده را تشکیل می دهد. دارندگان سهام عادی (سهام داران) صاحبان اصلی مؤسسه هستند. هر سهام دار عادی در مقابل هر سهم، یک حق رای دارد و می تواند در اداره و کنترل نمودن مؤسسه از طریق حق رای خود، دخالت کنند. سهام عادی فاقد سود تضمین شده هستند و در صورتی که مؤسسه سود تحصیل کند، در سود مؤسسه سهیم خواهند بود.
؛ از نظر ماهیت آورده
؛ سایر انواع سهام
؛ از نظر شکل
دانشنامه آزاد فارسی
سهم، قسمتی از سرمایۀ شرکت سهامی که مشخص کنندۀ میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است. سهم سندی است که حاکی از مالکیت حصۀ معیّنی از سرمایۀ اولیۀ شرکت و نیز دارایی های آن است و به دارندۀ آن (سهامدار) حق می دهد از مزایای مقرر در اساسنامۀ شرکت بهره مند شود و نشان دهندۀ طلب او از شرکت است. ورقۀ سهم، سند قابل معامله ای است که نمایندۀ تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد.
سهم با نام و بی نام. سهم با نام آن است که نامِ دارنده روی ورقۀ سهم ذکر شده باشد و شرکت همان شخص را سهام دار می شناسد و هر گونه نقل و انتقال آن باید در دفتر شرکت ثبت شود و به امضای صاحب سهم نیز برسد. سهم بی نام، آن است که نام دارندۀ خاصی روی آن درج نشده و هر کس آن را در دست داشته باشد، مالک آن (سهامدار) شناخته می شود. در سهم بی نام، سند در وجه حامل است و نقل و انتقال آن با قبض و اقباض (بده بستان) انجام می شود. صدور سهام بی نام در شرکت های سهامی عام متداول است و اغلب سهامی که در بورس ها معامله می شوند، سهام بی نام است که خرید و فروش آن آسان است.
سهم نقدی و غیرنقدی. سهم نقدی آن است که سهامدار وجه آن را نقداً پرداخته است و سهم غیرنقدی آن است که سهامدار به جای وجه نقد، مال دیگری مانند مالی غیرمنقول یا ماشین آلات یا حق الاختراع یا کار و امثال آن را به شرکت داده است.
سهم مؤسس. آن است که مؤسسین برای خود پیش بینی می کنند ولی باید به تصویب مجمع عمومی شرکت برسد.
سهم ممتازه. سهمی است که دارندۀ آن نسبت به دیگر سهامداران شرکت، رجحان و امتیازی دارد، مانند این که از سود شرکت سهم بیشتری ببرد.
قیمت سهام. منظور ارزش اقتصادی آن است. قیمت اسمی سهم، مبلغی است که روی ورقۀ سهم ذکر شده و مبلغ رسمی سهم، ارزشی حقیقی و مبادلاتی آن در بازار است که ممکن است بیشتر از قیمت رسمی آن باشد و آن هنگامی است که شرکت سودآور است و متقاضی خرید سهام آن فراوان باشد.
سهم (اخترشناسی). سهم (اخترشناسی)(Sagitta)
(یا: تیر، اویسطُس) صورت فلکی کوچک نیمکرۀ شمالی آسمان، به شکل تیر یا پیکان. این صورت فلکی در کهکشان راه شیری قرار دارد.
سهم چیست؟ انواع سهام، برگه سهام
سهم قسمتی است از سرمایه شرکت سهامی عام که مشخصه میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی میباشد. به عبارت دیگر سهم نشان دهنده مالکیت یک فرد (حقیقی یا حقوقی) در یک شرکت می باشد.
برگه سهم
ورق سهم، سند قابل معامله ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن در شرکت سهامی دارد. حق شریک در شرکت، «سهم» و ورقه ای که بیانگر این حق است، «ورقه سهم» خوانده میشود.
سهامداران برای اطلاع دقیق از تعداد و نوع سهامشان میتوانند به سایت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه مراجعه کنند و از میزان دارایی خود اطلاع حاصل کنند و برگ سهم خود را دریافت کنند.
انواع سهم
سهام بانام و سهام بی نام
سهام ممکن است بانام سهم چیست؟ یا بی نام باشد.البته در حال حاضر در عمل انتشار سهام بی نام خیلی معمول نیست. در بورس نیز فقط سهام بانام پذیرش و دادوستد میشود. از جهت دیگر سهام به دو دسته عادی و ممتاز تقسیم میشود. سهام عادی متداولترین نوع اوراق بهادار است که توسط هر شرکت سهامی منتشر شده و از ارزش اسمی (در ایران معادل 1000 ریال برای هر سهم) برخوردار است. شرکتهای پذیرفته شده در بورس از طریق عرضه اولیه سهام خود را به فروش میرسانند. دارندگان سهام عادی در خرید سهام جدید از حق تقدم برخوردارند و در مجامع عمومی شرکت، هر سهم عادی دارای یک حق رأی است.
سهام ممتاز نیز برای دارنده آن دربردارنده نوعی حق مالکیت است. بر اساس تبصره 2 ماده 24 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت، «در صورتی که برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مقررات این قانون مزایایی قائل شوند، این گونه سهام، سهام ممتاز نامیده میشود.»
خریداران سهام شرکت به میزان سهم خود، قسمتی از مالکیت شرکت را به دست میگیرد. هر سهم مشخص کننده نسبت مالکیت هر کدام از سرمایه گذاران در شرکت است.سهام به طور عمده در بورس اوراق بهادار خرید و فروش میشود و از طریق ثبت نام در کارگزاری ها انجام میپذیرد.
فرض کنید ارزش سرمایه های یک شرکت را به هزار قسمت مساوی تقسیم کنیم. در این صورت هر بخش از این هزار قسمت به یک سهم تبدیل میشود. به هر کدام از این بخش های مساوی سهم و به مجموعه ای از آن سهام می گوییم. حالا هر شخصی می تواند تعدادی از این هزار قسمت را که سهام این شرکت هستند خریداری نماید و درصدی از مالکیت این شرکت سهامی به وی منتقل میشود.
شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است. شرکتی است که سهام آن در اختیار عده محدودی است.
شرکت سهامی عام
شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است. شرکتی است که خرید سهام آن برای عموم آزاد است. شرکت های حاضر در بورس باید حتماً سهامی عام باشند.
عمده ترین فرق بین یک شرکت سهامی خاص با سهامی عام این است که همه میتوانند سهام شرکتهای عام را خرید و فروش کنند. ولی سهام شرکتهای سهامی خاص در مالکیت عده‌ای خاص است.
سهام چیست؟ منظور از سهم دقیقا چیست؟
در بورس تهران بیشترین اوراق بهاداری که خرید و فروش میشود سهام است.
سهام یک نوع اوراق بهادار است.
منظور از سهم دقیقا چیست؟
هر شرکت سهامی خاص یا سهامی عام به قسمت‌هایی مساوی تقسیم میشود که به هر یک از این قسمت‌ها یک سهم گفته میشود.
اگر یک شرکت را یک کیک بزرگ در نظر بگیریم، این کیک به قسمت‌های دقیقا مساوی تقسیم شده و هر قسمت از این کیک یک سهم است.
اساسی‌ترین فرق بین یک شرکت سهامی خاص با سهامی عام این است که همه میتوانند سهام شرکتهای عام را خرید و فروش کنند ولی سهام شرکتهای سهامی خاص در مالکیت عده‌ای خاص است.
وقتی که شما یک سهم از شرکت خریداری می‌کنید در فعالیت‌ها، و سود و زیان آن شرکت شریک می‌شوید و سهامدار آن شرکت خواهید بود.
منظور از کلمه سهام چیست؟ سهام جمع کلمه سهم است.
شرکت‌هایی که دارای شرایط خاصی هستند میتوانند سهام خود را در بورس تهران عرضه کنند.
همه افرادی که کد بورسی دریافت کرده‌اند میتوانند سهام این شرکت‌ها را خرید و فروش کنند.
ورقه سهم چیست؟
ورقه سهم سند قابل معامله‌ای است که نماینده تعداد سهامی است که صاحب آن داراست. در واقع برگه سهام، نشان‌دهنده مالکیت تعداد مشخصی سهام یک شرکت است و اطلاعات مهمی از قبیل نام شرکت، شماره ثبت، نام و مشخصات دارنده سهام و مبلغ اسمی سهم بر روی آن نوشته شده است.
تقسیم بندی سهام
سهام را می‌توان از جهات مختلفی تقسیم کرد:
از نظر شکل:
- سهام با نام
- سهام بی نام
از نظر حقوق دارنده سهام:
از نظر ماهیت آورنده:
- سهام نقدی
- سهام غیر نقدی
سهام از نظر شکل
همانطور که گفته شد از این نظر، سهام به دو نوع بی‌نام و با نام تقسیم میشود.
سهام بی‌نام
اگر در برگه سهام نام کسی به عنوان صاحب سهام درج نشده باشد و یا این برگه در دفتر سهام شرکت به نام کسی ثبت نشده باشد، این سهم یک سهام بی‌نام است.
مالکیت سهام در اختیار کسی است که در ید اوست. در واقع اینگونه سهام در قانون تجارت تابع قوانین در وجه اسناد حامل است.
در واقع برای انتقال اعتبار این برگه به دیگری شما نیاز به هیچ گونه تشریفات و قرارداد انتقال ندارید. و ارزش سهام متعلق به کسی است که ورقه سهام را در اختیار دارد.
سهام با نام
در مقابل سهام بی نام، سهام با نام قرار می گیرد که در نوع مالکیت سهام با نوع بی نام آن متفاوت است.
سهم با نام سهمی است که نام دارنده آن در ورقه سهام قید شده باشد یا در دفتر سهام شرکت ثبت شود. این امر موجب می شود هویت صاحب سهام برای شرکت مشخص باشد.
شرایط شکلی انتقال سهم با نام در ماده 40 لایحه قانونی اینگونه پیش بینی شده است که
«انتقال سهام با نام باید در دفتر ثبت سهام شرکت به ثبت برسد و انتقال دهنده یا وکیل یا نماینده قانونی او باید انتقال را در دفتر مزبور امضا کند.
در موردی که تمامی مبلغ اسمی پرداخت نشده است، نشانی کامل انتقال گیرنده نیز در دفتر ثبت سهام شرکت قید و به امضای انتقال گیرنده یا وکیل یا نماینده قانونی او رسیده و از نظر اجرای تعهدات ناشی از نقل و انتقال سهم معتبر خواهد بود. هرگونه تغییر اقامتگاه نیز باید به همان ترتیب به ثبت رسیده و امضا شود. هر انتقالی که بدون رعایت شرایط فوق به عمل آید از نظر شرکت و اشخاص ثالث فاقد اعتبار است».
این قانون به خوبی مشخص می‌کند هر گونه نقل و انتقال در خصوص این ورقه باید به موجب قرارداد بین انتقال دهنده و انتقال گیرنده صورت پذیرد.
سهام عادی چیست؟
دارنده سهام عادی، در واقع، صاحب کسری از مالکیت شرکت است و تمام ریسک موجود در فعالیت اقتصادی شرکت را به میزان سهامی که در اختیار دارد، متقبل شده است.
اگر بخواهیم سهام را بر اساس حقوق دارنده سهم طبقه بندی کنیم دو نوع سهم داریم: سهام عادی و سهام ممتاز
در بورس تهران فقط سهام عادی معامله میشود.
همچنین به سرمایه‌ای که از راه فروش سهام عادی شرکت تامین میشود، سرمایه سهمی گفته میشود. هیچ شرکتی نمی‌تواند بیش از میزانی که در متن اساسنامه به نام سرمایه مجاز از آن یاد شده است، از راه فروش سهام اضافی سرمایه مورد نیاز خود را تامین کند، مگر پس از طی تشریفات خاص قانونی.
سهام ممتاز (Preferred Shares) چیست؟
نوعی سهام است که برخی ویژگی‌های اوراق قرضه و سهام عادی را دارد. در صورت انحلال شرکت، صاحبان سهام ممتاز در مقایسه با دارندگان سهام عادی در توزیع دارایی‌های شرکت حق‌تقدم دارند و ممکن است دارای حق‌رای هم باشند.
توجه: شرح سهام ممتاز فقط برای افزایش اطلاعات شماست و کاربرد چندانی ندارد زیرا در بورس تهران چیزی به عنوان سهام ممتاز وجود ندارد.
پیش از این که سود سهام عادی پرداخت شود باید سود سهام ممتاز (سال جاری و سال‌های گذشته) پرداخت شود. برخی سهام ممتاز نیز قابل تبدیل به سهام عادی هستند و دارندگان آن حق دارند در درصدی از سود اضافی شرکت نیز سهیم شوند.
سود سهام ممتاز به طور ثابت پرداخت میشود و در مورد سهام ممتاز با سود انباشته حتی در صورتی که شرکت قادر به پرداخت سود سهام نباشد، سود این گونه سهام به صورت انباشته در سال یا سال‌های بعد پرداخت خواهد شد.گاهی سهام ممتاز پس از چند سال قابل تبدیل به سهام عادی به قیمت ارزش اسمی خواهند بود و در صورتی که قابل بازخرید باشند شرکت در یک تاریخ معین مبلغ بازخرید را به سهامدار پرداخت می‌کند.
همچنین ممکن است شرکت به میزان ارزش سهام ممتاز خود سهام عادی منتشر و به سهامداران پرداخت کند.اما چنانچه سهام ممتاز از نوع غیرقابل بازخرید باشد، سهامداران به طور مرتب و ثابت سود سهام ممتاز خود را دریافت خواهند کرد.دارنده سهام ممتاز ممکن است حق رای هم داشته باشد، اما بیشتر در صورتی حق رای خواهد داشت که پرداخت سود سهام وی به تعویق افتاده باشد.
در سال‌های پررونق کسب‌وکار که درآمد شرکت افزایش می‌یابد، سود سهامداران عادی نیز افزایش خواهد یافت؛ اما سود سهامداران ممتاز (که دارای نرخ سود ثابت هستند) تغییری نخواهد کرد. سهام ممتاز، معمولا موعد سررسید (maturity) ندارد. سود سهام ممتاز، به صورت چهارماهه یا نیم‌سال پرداخت میشود و نشان‌دهنده‌ی مالکیت بدون حق رأی در یک شرکت است.
در زمان ورشکستگی یا انحلال شرکت، ابتدا بدهی‌های شرکت تسویه میشود و سپس باید حقوق صاحبان سهام ممتاز پرداخت شود. باقیمانده‌ی دارایی‌ها به سهامداران عادی تعلق خواهد گرفت. در صورتی که شرکت، اوراق قرضه نیز صادر کرده باشد، باید هنگام پرداخت بدهی‌های خود (قبل از پرداخت سود به سهامداران ممتاز) این اوراق را نیز تسویه کند، زیرا اوراق قرضه در رده‌ی بدهی‌های شرکت قرار می‌گیرند و از این رو، نسبت به سهام ممتاز از اولویت بالاتری برخوردار خواهند بود.
سهام جایزه (Bonus Shares) چیست؟
سهام جایزه در زمان افزایش سرمایه شرکت منتشر و به سهامداران شرکت تعلق میگیرد.
زمانی که شرکت از ذخایر آزاد فراوانی برخوردار است، ممکن است بخشی از ذخایر خود را از راه انتشار سهام جایزه، در وجه سهامداران کنونی خود و به نسبت سهامی که در اختیار دارند، به سرمایه تبدیل کند.
مدیران شرکت میتوانند با انتقال بخشی از حساب ذخایر شرکت به حساب سرمایه سهمی و ثبت دفتری عملیات، این کار را سهم چیست؟ انجام دهند.
پس از انتشار سهام جایزه به طور معمول، قیمت سهام شرکت بسته به تعداد سهام جایزه منتشر شده در بازار سقوط می‌کند، اما از آنجا که رقم سود هر سهم تغییری نمی‌کند، سهامدار شرکت که اکنون تعداد سهام او افزایش یافته است، پس از چندی با ترمیم قیمت سهام به سود دلخواهی دست پیدا می‌کند.
مثلا یک سهامدارا دارای 10000 سهم از یک شرکت است، وقتی افزایش سرمایه 100 درصدی از محل سود انباشته انجام میشود، این تعداد سهام به 20000 سهم می‌رسد ولی در عوض، قیمت بازگشایی سهم پس از افزایش سرمایه تقریبا نصف میشود.
البته قیمت سهم بعد از بازگشایی در بورس، به عرضه و تقاضا بستگی دارد و ممکن است رشد یا افت داشته باشد. اما در هر حال، قیمت تئوری بازگشایی، دقیقا 50 درصد قیمتی خواهد بود که آخرین بار در بورس معامله شده است.
منظور از سهام گران قیمت چیست؟
سهامی است که در مقایسه با رقم EPS (درآمد هر سهم) اعلام شده برای آن یا نسبت P/E (نسبت قیمت به سود هر سهم) آن قیمت بیش از اندازه‌ای پیدا کرده است.
سهام شرکت‌هایی که سودآوری بالایی پیدا کرده‌اند و از وضعیت مناسب و با ثباتی در بازار برخوردار هستند، این موقعیت برای آنها پیش می‌آید.
سهام داغ یا فعال چگونه سهامی است؟
سهامی است که پی‌درپی و هر روز مورد دادوستد قرار میگیرد.
در مقابل سهام نیمه‌فعال که به طور مرتب و پیاپی خرید و فروش نمی‌شوند. بیشتر سهام شرکتهای معتبر از نوع فعال و پرطرفدار هستند.
منظور از «سهام غیرفعال» یا «سهام راکد» چیست؟
سهامی است که در بورس اوراق بهادار به ندرت خرید و فروش میشود و به سختی می‌توان برای آن خریدار یا فروشنده‌ای پیدا کرد.
تفاوت قیمت پیشنهادی خرید و قیمت پیشنهادی فروش اینگونه برگه‌های سهام ممکن است زیاد باشد.
در این مواقع گفته میشود نقدشوندگی سهام پایین است، یعنی معاملات زیادی در آن صورت نمی‌گیرد.
زمانی که یک سهم دارای بازارگردان باشد، بازارگردان با معاملات خود به افزایش نقدشوندگی سهام کمک می‌کند.
برخی از شرکتهای بزرگ در بورس تهران دارای بازارگردان هستند.
سهم شکننده یا پرنوسان (Volatile Share) چگونه سهمی است؟
سهامی که تغییرات شدید و ناگهانی فراوانی در قیمت آن رخ می‌دهد، به سهام شکننده یا پرنوسان معروف است.
چنانچه نوسان شدید قیمت یک سهم به دلیل وجود عواملی همچون نوسان درآمدها، تعداد اندک سهام منتشر شده، یا وخامت اوضاع در صنعتی که به آن وابسته است باشد، نوسان قیمت آن با عامل آلفا محاسبه میشود و در صورتی که نوسان قیمت آن با اوضاع بازار مرتبط باشد، از عامل بتا استفاده میشود.
منظور از سهام ترجیحی چیست ؟
سهام ترجیهی بخشی از سهام شرکت است که در راستای برنامه‌های خصوصی‌سازی به کارکنان شاغل در آن شرکت واگذار شده است.
سهام انتفاعی
سهام انتفاعی زمانی به شما تعلق میگیرد که بدون داشتن حقی نسبت به سرمایه شرکت، از منافع آن بهرهمند شوید.
در واقع زمانی که شخصی اطلاعاتی علمی و فنی را در اختیار شرکت می گذارد که منجر به ایجاد منفعت برای شرکت می‌گردد، می تواند از منافع حاصل شده سهم ببرد.
در چنین حالتی منافع واقع شده برای شرکت به سهام انتفاعی تبدیل شده و متناسب با سهام سهامدار، در اختیار او قرار می گیرد.
سهام موسس
سهام موسس نوع دیگری از سهام است که به موسسین شرکت تعلق میگیرد.
میزان سود این نوع سهام که در اساسنامه مشخص میشود، عموما از سهام عادی بیشتر است و در اختیار کسانی قرار میگیرد که عضو هیئت موسس شرکت محسوب می‌شوند.
حباب قیمت سهام چگونه شکل می گیرد؟
چنانچه می دانیم انگیزه فعالان بورس و سرمایه‌گذاران، حداکثرسازی سود و حداقل سازی زیان در سرمایه گذاری است. بنابراین تصمیم گیری در بورس نیز مثل هر بازار دیگری براساس این صورت میگیرد که چگونه می‌توان بیشترین سود را از بازار کسب کرد. به همین خاطر در برخی از مواقع، سرمایه‌گذاران رفتارهای هیجانی و ناشی از طمع، بی‌تجربگی و یا از روی اطلاعات غلط بروز می‌دهند که باعث میشود قیمت یک سهم خیلی بیشتر از ارزش ذاتی خود افزایش یابد.
در این حالت حرکت «دسته جمعی» سرمایه گذاران برای خرید یا فروش سهام در بورس می تواند قیمت سهام را بدون هیچ گونه توجیه اقتصادی و منطقی متأثر سازد.
این پدیده اصطلاحاً به «حباب قیمتی در بورس» معروف است.
به زبان ساده، وقتی قیمت سهام بیش از حد رشد و به صورت غیرعقلانی رشد کند گفته میشود آن سهم دارای حباب قیمتی است.
حباب منفی نیز وجود دارد، به این شکل که به خاطر شرایطی خاص قیمت یک سهام به دلیل فروش بیش از حد، افت قیمت بیش از حدی داشته باشد و از ارزش ذاتی خود بسیار پایین‌تر معامله شود.
قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
تعریف سهم یا سهام چیست؟ بررسی انواع سهام در بازار بورس
سهم یا سهام به چه معناست؟ انواع سهام کدامند و هر یک دارای چه ویژگی‌هایی هستند؟ در این مطلب از سایت sdbroker به تعریف دقیق سهام و انواع مدل‌ها و کاربرد هریک پرداخته‌ایم.
این روزها بحث بازار بورس و سهام در میان مردم گل‌انداخته است و تقریباً هرکسی که پس‌اندازی داشته باشد، مایل است با سرمایه‌گذاری در این بازار به سود مطلوبی دست پیدا کند. بنابراین، طیف گسترده‌ای از مردم با سطح دانش و مشاغل مختلف به این بازار ورود پیداکرده‌اند. مانند تمام بازارها، بورس نیز از دانش تخصصی و اصطلاحات متعددی برخوردار است که آشنایی با آنها برای فعالیت در بازار الزامی است.
در میان تمام عناوین و اصطلاحات بازار بورس، «سهام» اولین کلمه‌ای است که با آن برخورد می‌کنید و جزو مفاهیم پایه و مهم به شمار می‌آید. بنابراین، ممکن است برای شما سؤال شده باشد که سهام یا سهم چیست و انواع آن کدام‌اند؟ اگر قصد ورود به بازار سرمایه و سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف آن را داشته باشید، سهم چیست؟ آشنایی با مفهوم سهام و انواع سهم الزامی خواهد بود. با ما همراه باشید تا بتوانید پاسخ سؤالات خود را پیدا کنید.
سهام چیست؟
سهام یا Stock به‌نوعی برگه بهادار گفته میشود که تصدیقی بر مالکیت دارنده آن بر سهم مشخصی از شرکت سهامی خاص یا سهامی عام، درآمدها و دارایی‌های آن است.
برای درک بهتر این مفهوم، فرض کنید سرمایه شرکتی را به 1000 قسمت مساوی تقسیم کرده‌ایم. در این صورت، شرکت دارای 1000 سهم است و اگر یکی از سهامداران مالک 20 سهم باشد، 2 درصد از سهام شرکت به وی تعلق میگیرد. در این مفهوم، سهام به مجموعه‌ای از اوراق بهادار یا چند سهم گفته میشود.
لازم به ذکر است که سهام یک شرکت سهامی عام می‌تواند به‌راحتی در بورس معامله شود و مالک آن ثابت نباشد. این در حالی است که سهام شرکت سهامی خاص همانطور که از نام آن پیدا است، به عده‌ای خاص تعلق دارد. سهامداران هردو شرکت با خرید سهام در پروژه‌ها و سود و زیان شرکت (به نسبت میزان سهم خود از شرکت) شریک خواهند بود.
در گذشته از اوراق بهادار یا همان برگه‌های سهام برای معامله و اثبات مالکیت تعداد مشخصی از سهام شرکت استفاده می‌شد. در اوراق مذکور مشخصاتی مانند نام شرکت، نام و مشخصات دارنده اوراق، شماره ثبت و مبلغ اسمی آورده می‌شد. بر اساس قوانین بازار بورس ایران، امروزه تمام اوراق باید با مبلغ اسمی 1000 ریال ثبت شوند. بنابراین، اگر یک شرکت فرضی دارای 1000 سهم باشد، ارزش سرمایه شرکت یک‌میلیون ریال خواهد بود.
انواع سهام ازنظر شکل
سهام را می‌توان از جهت‌های مختلفی دسته‌بندی کرد. این تقسیم‌بندی می‌تواند ازنظر شکل، حقوق دارنده سهام یا ماهیت آورنده انجام شود. انواع سهم ازنظر شکل به دودسته بانام و بی‌نام تقسیم می‌شوند که در انواع بانام، مشخصات شناسایی دارنده سهام آورده میشود. درواقع هیچ قانونی نمی‌تواند شرکت سهامی عام را ازنظر تعداد سهام بانام و بی‌نام محدود کند. به همین دلیل، ممکن است تمام یا تنها بخشی از سهام شرکت بانام باشد.
اما تفاوت و دلیل انتشار هر یک از این دو سهام چیست؟ سهم‌های بانام معمولاً به دلیل تمایل شرکت به شناختن شرکا و سهامداران شرکت منتشر می‌شوند. این سهم چیست؟ در حالی است که سهام بی‌نام معمولاً باهدف پنهان ماندن هویت سهامدار یا عدم نیاز به پرداخت مالیات انتقال سهام تهیه میشود. در این بخش از مطلب خواهید فهمید که انواع سهام چیست و از ویژگی‌های هر یک به چه صورت می‌توان استفاده کرد:
سهام بانام
در سهام بانام، نام دارنده اصلی در مشخصات اوراق بهادار آورده میشود و نقل‌وانتقال و معامله آن تنها با معاوضه میسر میشود. سهم‌های بانام معمولاً به دلیل تمایل شرکت به شناختن شرکا و سهامداران شرکت منتشر می‌شوند. نام دارنده سهام در دفتر ثبت سهام نیز نوشته و ثبت میشود. بنابراین، در صورت عدم صدور اوراق سهام همچنان خریدوفروش آنها امکان‌پذیر خواهد بود که کاملاً برخلاف سهام بی‌نام است.
لازم به ذکر است که کسی به‌جز مالک سهام نمی‌تواند برای فروش اوراق بانام اقدام کند. به همین دلیل، در صورت مفقود شدن امکان سوءاستفاده از آن وجود ندارد. در صورت نابود شدن برگه، همچنان نام شما در دفتر ثبت سهام وجود دارد و حق‌وحقوق شما در شرکت محفوظ می‌ماند. البته سهام بانام می‌تواند محدودیت‌هایی مانند الزام مراجعه طرفین معامله به دفتر ثبت سهام برای نقل‌وانتقال مالکیت سهام نیز برای دارنده ایجاد کند.
سهام بی‌نام
سهام بی‌نام و بانام دارای اعتبار یکسانی هستند و تنها تفاوت آنها، درج شدن نام دارنده سهام در انواع سهم بانام است. در این صورت، هویت دارنده از شرکت پنهان می‌ماند و مشخصاتی از سهامدار در دفتر ثبت سهام آورده نمی‌شود. این امر می‌تواند مزایا و معایبی را نیز به همراه داشته باشد.
خریدوفروش این اوراق بسیار راحت بوده و نیازی به نقل‌وانتقال مالکیت آنها نیست. این ویژگی برای شرکتهای عضو بورس نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
بی‌نام بودن اوراق همچنین می‌تواند به ضرر دارنده سهام باشد. در صورت مفقود شدن اوراق، اثبات مالکیت شخص اصلی بسیار دشوار است و هرکسی می‌تواند از آن سوءاستفاده کند. همچنین دارنده سهام بی‌نام نمی‌تواند از مدیران شرکت باشد. سهام مدیران از نوع سهام وثیقه است و باید حتماً نام آنها در اوراق درج شود. از جهت دیگر، پرداخت مبلغ سهام بی‌نام برای صدور گواهینامه موقت یا اوراق سهام الزامی است.
انواع سهام ازنظر حقوق دارنده سهام
اگر می‌خواهید بدانید حقوق شما به‌عنوان دارنده سهم چیست، به نوع سهام خود دقت کنید. انواع سهم ازنظر حقوق دارنده به دو نوع عادی و ممتاز تقسیم می‌شوند.
سهام عادی
سهام عادی ازجمله ابزارهای مالی برای جذب سرمایه شرکت‌ها است که مالکیت بخشی از شرکت را به دارنده سهم اختصاص می‌دهد. سهام عادی بدون سررسید و به‌صورت بانام یا بی‌نام منتشر میشود و دارنده آنها، حق خریدوفروش سهام را خواهد داشت. دارنده سهام عادی بسته به میزان سهم خود از شرکت، در سود و زیان و فعالیت‌های این شرکت سهیم خواهد بود.
سهامداران این نوع سهم حق شرکت در رأی‌گیری و مجامع و جلسات سالیانه خواهند داشت و همچنین میتوانند در انتخاب هیئت‌مدیره مؤثر باشند. اگر یک سهامدار حقیقی یا حقوقی ازجمله سهامداران عمده یا درصدی (با سهم بیش از یک درصد) باشد، تأثیر بیشتری در تصمیمات شرکت خواهد داشت. در هنگام تقسیم سود، بخشی از آن (به نسبت میزان سهم) به دارنده سهام عادی تعلق میگیرد. این سهامداران دارای حق تقدم هستند و در صورت افزایش سرمایه و امکان خرید سهام جدید، در اولویت قرار می‌گیرند.
سهام عادی قدرت نقد شوندگی بالایی دارند و به‌راحتی می‌توان آنها را در بازار بورس و اوراق بهادار به قدرت خرید تبدیل کرد. مسئولیت محدود سهامداران انواع سهم عادی، دارایی آنها را در صورت عدم توانایی بازپرداخت دیون از جانب شرکت از خطر حفظ می‌کند. به‌عبارت‌دیگر، مسئولیت دارنده این سهام، در حد آورده ایشان است.
سهام ممتاز
سهام ممتاز یکی دیگر از ابزارهای مالی بورس برای افزایش سرمایه شرکت است که برخی از ویژگی‌های سهام عادی و اوراق قرضه نیز در آن مشاهده میشود؛ به همین دلیل، به اوراق بهادار ترکیبی نیز شهرت یافته است. این نوع سهام نیز به دارنده خود حق مالکیت بخشی از شرکت را می‌دهد و ممکن است از نوع بانام یا بی‌نام باشد.
سهام ممتاز در دو صورت منتشر میشود. اگر شرکت قصد افزایش سرمایه داشته باشد و خریداری برای سهام پیدا نشود، اوراق سهام ممتاز منتشر می‌شوند.
همچنین ممکن است شرکت قصد سهیم کردن یک کارشناس یا صاحب‌نظر در شرکت را داشته باشد و از این طریق به آنها امتیازات ویژه‌ای ببخشد. این اشخاص در مجمع عمومی، 2 حق رأی خواهند داشت و سود آنها پیش از سهامداران عادی پرداخت میشود. در صورت انحلال شرکت و بعد از تسویه بدهی، دارندگان سهام ممتاز حقوق خود، پیش از سهام عادی را دریافت می‌کنند.
انواع سهم ازنظر ماهیت آورنده
برای اینکه از نوع آورده یا سرمایه واردشده به شرکت آگاه شوید، باید بدانید که ماهیت آورنده سهام چیست. نوع سهم ازنظر ماهیت آورنده به دو نوع نقدی و غیر نقدی تقسیم میشود. بنابراین شما می‌توانید مبلغ سهام را با استفاده از آورده‌های نقدی یا غیر نقدی پرداخت کنید. هر یک از این سهم‌ها ویژگی‌های متعددی دارند که در ادامه ذکرشده است:
سهام نقدی
سهام نقدی به ابزار مالی گفته میشود که ارزش آن به‌صورت نقدی به شرکت پرداخت میشود. در غیر این صورت، قسمتی از آن به شکل نقدی و مابقی به‌صورت تعهد پرداخت خواهد شد.
سهام غیر نقدی
سهامی که مبلغ آنها به شکل آورده‌های غیر نقدی مانند ملک، خودرو، لوازم اداری و. پرداخته شود را سهام غیر نقدی میگویند. این آورده‌ها نیاز به ارزش‌گذاری دقیق و تقویم توسط کارشناس رسمی وزارت دادگستری دارند.
گزارش این ارزش‌گذاری به مجمع عمومی مؤسس منتقل میشود و در صورت عدم تصویب این مجمع بر پذیرش این آورده‌ها، کسری ارزش آورده باید به‌صورت نقدی یا با جایگزین کردن آورده‌های غیر نقدی دیگر تأمین شود.
تأمین کسری باید در حدفاصل 2 مجمع که معمولاً یک ماه است انجام بپذیرد؛ در غیر این صورت، تعهدات مرتبط با سهام خریداری‌شده باطل‌شده و جایگزین برای سهامدار آورده میشود.
با وجود اینکه مجمع عمومی در شرکتهای سهامی خاص تشکیل نمی‌شود، اما قبول کردن آورده‌های غیر نقدی با ارزشی بیشتر از ارزیابی کارشناس امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین، تعیین ارزش و ارزیابی آورده غیر نقدی توسط کارشناس رسمی ازجمله الزامات در هردو شرکت سهامی عام و خاص به شمار می‌آید.
در گذشته تمامی اوراق بهادار به‌صورت برگه‌های منتشرشده از جانب شرکت در دست سهامداران قرار می‌گرفتند؛ اما امروزه کارگزاری‌ها با حفظ سوابق الکترونیکی شامل مشخصات سهم و مالکیت سهام در تسهیل معاملات و حذف کاغذها از خریدوفروش‌ها مؤثر بوده‌اند.
بنابراین، شما می‌توانید از طریق پرتفوی خود به معامله بپردازید. در این مطلب از وبسایت کارگزاری سرمایه و دانش بیان کردیم که سهام چیست و انواع سهم کدام‌اند. به‌این‌ترتیب، اکنون می‌توانید برای آشنایی با بورس و آموزش مباحث تخصصی بورس اقدامات مؤثرتری را انجام دهید. یا به سادگی از کمک متخصصان ما در این حوزه بهرهمند شوید.
سهم و سهام چیست و خرید و فروش آن چگونه انجام می شود؟
بازار سرمایه در ایران آنچنان که باید، مورد توجه قرار نگرفته است. به همین دلیل است که بسیاری از مردم سرمایه‌های خود در بانک‌ها نگهداری می‌کنند و به اندک سود سپرده‌های بانکی راضی هستند. افرادی هم که جسارت و شجاعت بیشتری دارند از سرمایه خود برای راه‌اندازی یک کسب و کار استفاده می‌کنند.
عده‌ای دیگر هم سرشان را به بازار ملک، ارز و طلا گرم کرده‌اند. بسیاری از افراد درکی از مفهوم سهام ندارند و در پاسخ به این سوال که سهم و سهام چیست؟ تنها سکوت می‌کنند. به همین دلیل در این مقاله به تعریف سهام می‌پردازیم.
سهم و سهام چیست؟
اگر سرمایه شرکتهای سهامی را به قسمت‌های برابر و مساوی تقسیم کنیم هر قسمت برابر با یک سهم میشود. این سهم، نشان دهنده میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی است. دارنده سهم نمی‌تواند به نسبت سهم خود ادعایی برای مالکیت بخشی از دارایی‌های شرکت داشته باشد.
در عوض، به اندازه سهم خود در شرکت، دارای حق و حقوق است. بر اساس این حق، سهامدار می‌تواند از منافع شرکت استفاده کند، در مجمع عمومی رای دهد و در صورت انحلال شرکت از دارایی شرکت سهیم خواهد شد.
انواع سهام
سهام مورد معامله در بورس اوراق بهادار را از سه منظر می‌توان دسته‌بندی و مورد بررسی قرارداد:
سهام بانام و بی‌نام
منظور از سهام بانام این است که نام صاحب سهام (خریدار سهم) بر روی ورقه سهام درج میشود و درنتیجه قابلیت نقل و انتقال تنها از طریق معاوضه امکان‌پذیر می‌گردد. فرضاً اگر شخص الف خریدار سهام باشد تحت هیچ شرایطی شخص نمی‌تواند اقدام به فروش سهام نماید. اما سهام بی‌نام اصطلاحاً در وجه حامل صادرشده و هر فردی که برگه سهام را در اختیار داشته باشد می‌تواند اقدام به فروش سهام نماید. لازم به ذکر است که تمامی سهام مورد معامله در بازار بورس اوراق بهادار تهران بانام میباشد.
از منظر رفتار سهام
با استناد به کتاب مدیریت پرتفوی با رویکرد کاربردی می‌توان سهام حاضر در بورس را به شرح ذیل دسته‌بندی کرد:
سهام ارزشی: سهامی که از منظر بنیادی ارزشمند بوده و عموماً می‌توان از آنها به سهام ایمن اشاره کرد و چندین سال است که به‌اصطلاح در سطح بالغ خود بوده و می‌توان از آنها به‌عنوان سهام با سود نقدی جذاب یادکرد.
سهام رشدی: در این دسته سهامی قرار میگیرد که به دلایل بنیادی مختلف پتانسیل رشد بسیار خوبی دارند و می‌توان با تلفیق تحلیل‌های بنیادی و تکنیکال سود جذابی را شناسایی کرد.
علاوه بر دسته‌بندی فوق می‌توان با توجه به وضعیت بازار بورس ایران سهام دیگری همچون سهام نوسانی، سهام روندی و …. را تعریف کرد که در مقاله‌ای دیگر در رابطه با آنها صحبت خواهیم کرد.
از منظر ماهیت سهام:
سهام عادی و سهام ممتاز در بسیاری از کشورهای جهان رایج بوده و مورد دادوستد قرار میگیرد. در ادامه در رابطه با سهام عادی توضیحات مبسوطی ارائه‌شده است. سهام ممتاز نیز دارای انواع مختلفی همچون جمع شونده، غیر جمع شونده، با حق رای مضاعف و …. دارد، اما با توجه به اینکه طبق قانون تجارت ایران شرکتهای حاضر در بورس اوراق بهادار مجاز به انتشار سهام ممتاز نیستند از توضیح آن خودداری می‌کنم.
منظور از سهام عادی چیست؟
سهام در واقع یک ورقه بهادار است که بیانگر ادعای مالکیت دارنده آن نسبت به دارایی‌ها و سود شرکت میباشد و در واقع این فرد جزو مالکان شرکت سهامی می‌گردد. حال اینکه سرمایه‌گذار چند درصد از مالکیت شرکت را دارا هست؟ برای این منظور بایستی ببینیم که این سرمایه‌گذار چند درصد از کل سهامی که منتشرشده را در اختیار دارد، مثلاً فرض کنید یک شرکت سهامی تعداد ۱۰۰ میلیون سهم را منتشر کرده است. حال اگر یک سهامدار تعداد ۱ میلیون سهم از آن شرکت را در اختیار داشته باشد، در واقع مالک یک درصد از شرکت مزبور است. عموم سرمایه‌گذاران خرد درصد مالکیت زیر یک درصد دارند مگر آنکه هدف خاصی را دنبال نمایند.
ویژگی‌های سهام عادی
۱- مالکان این نوع از ورقه بهادار در تمامی مجامع من‌جمله عمومی عادی، فوق‌العاده جهت افزایش سرمایه دارای حق رای می‌باشند و سهم چیست؟ به ازای هر سهم یک حق رای دارند. معمولاً در مجامع مذکور اشخاص حقیقی یا حقوقی که جزو سهامداران درصدی( سهامداران بیش از یک درصد ) یا سهامدار عمده هستند از قدرت بیشتری جهت اعمال خواسته خود برخوردارند چون تعداد سهام بیشتری را نسبت به سایرین در اختیاردارند.
۲- دارنده سهام عادی از سود نقدی مصوب مجامع بهرهمند گردد. لازم به ذکر است که شرکتهای سهامی مدتی پس از پایان سال مالی خود مجمع عمومی عادی صاحبان سهام را برگزار می‌کنند و درصورتی‌که در مجمع تصویب گردد به ازای هر سهم درصدی از سود هر سهم محقق شده را بین سهامداران تقسیم کننند و مالکان سهام عادی از سود نقدی مزبور بهرهمند می‌شوند.
۳- اولویت در افزایش سرمایه: زمانی که شرکت اقدام به افزایش سرمایه از محل آورده نقدی می‌کند اولویت با سهامدارانی است که در مجمع شرکت کرده‌اند( در زمان برگزاری مجمع فوق‌العاده افزایش سرمایه سهامدار شرکت بوده‌اند) و از این طریق میتوانند درصد مالکیت خود را حفظ نمایند.
۴- قابلیت بالای نقد شوندگی: برخلاف سهام شرکت‌هایی که در بازار حضور ندارند سهم چیست؟ سهام شرکتهای پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار به‌راحتی معامله می‌گردند و درصورتی‌که مالک سهام بخواهد از سهم خارج شود و سهام خود را به فروش برساند به دلیل وجود بازار رسمی بورس اوراق بهادار به‌راحتی می‌تواند به متقاضیان سهام خود را عرضه نماید.
۵- مسئولیت محدود: سهامداران در قبال بدهی‌هایی که شرکت سهامی اخذ می‌نماید مسئولیت محدود دارند و این بدین معناست که در صورت عدم توانایی شرکت در بازپرداخت دیون، دارایی‌های شخصی سرمایه‌گذاران درخطر نیست و مسئولیت آنها تنها به میزان آورده‌شان است.
۶- امکان کسب بازدهی بالا: درصورتی‌که سرمایه‌گذاران با توجه به‌تمامی ابعاد تحلیلی اقدام به سرمایه‌گذاری نمایند در بورس اوراق بهادار و در طی یک سال عموماً می‌توان بازدهی بیشتر از سود سپرده بانکی را کسب کرد.
شاید بد نباشد کمی هم در مورد مفهوم «سرمایه» و چیستی رقم «۱۰۰۰ ریال» برایتان بگوییم.
منظور از سرمایه شرکت های سهامی چیست؟
منظور از «سرمایه» در واقع همان آورده مالکین شرکت است. هر شرکت برای انجام فعالیت‌های تجاری و کسب درآمد در ابتدا باید سرمایه‌ای داشته باشد. حداقل مبلغ این سرمایه از پنج میلیون ریال شروع میشود و حداکثری برای آن تعریف نشده است.
در تاریخ نگارش این مقاله، بیشترین میزان سرمایه متعلق به شرکت «سرمایه گذاری نفت و گاز تأمین» با نماد «تاپیکو» است که با مبلغ سرمایه ۸۱۵۰۰ میلیارد ریال در بازار سرمایه فعالیت دارد.
بر اساس ماده ۲۹ قانون تجارت، ارزش اسمی هر سهم در شرکتهای سهامی عام «هزار ریال» است. شاید با خودتان بگویید: «این مبلغ هزار ریال – یا ۱۰۰ تومان – چه کاربردی می‌تواند داشته باشد؟» در پاسخ باید بگوییم که برای به دست آوردن تعداد سهام شرکت‌ها از «مبلغ اسمی» هر سهم استفاده میشود.
اگر بخواهیم تعداد سهام هر شرکت را به دست آوریم باید مبلغ سرمایه شرکت را – که در بخش حقوق صاحبان سهام عنوان میشود – بر عدد مبلغ اسمی یا همان ۱۰۰۰ ریال تقسیم کنیم. برای روشن‌تر شدن این موضوع به محاسبه تعداد سهام شرکت سهامی عام «توکاریل» با نماد «توریل» می‌پردازیم:
مبلغ سرمایه در ترازنامه تصویر بالا، ۲۰۰۰ میلیارد ریال است. بنابراین، تعداد سهام شرکت توریل بر اساس محاسبات ترازنامه‌ای شرکت برابر است با:
۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰/۱۰۰۰=۲.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ عدد سهم
سهام شرکت را می‌توان به کیکی تشبیه کرد که به قسمت‌های برابر، برش خورده است. هر فرد با توجه به سهم خود بر یک عدد یا تعدادی از آن برش‌ها حق مالکیت دارد.
✔ فلسفه وجودی سهم چیست؟
برای درک اهمیت وجودی سهام و پاسخ به پرسش سهم چیست در ابتدا از دید یک شرکت به ماجرا نگاه می‌کنیم و سپس از منظر سرمایه‌گذاران به سهام می‌نگریم. فرض کنید شما سرمایه‌ای دارید و می‌خواهید کسب‌وکاری را راه‌اندازی کنید.
کار را با خرید مواد لازم و تجهیزات مورد نیازتان آغاز می‌کنید. به مرور فعالیت خود را گسترش می‌دهید و پس از چندین سال شرکتی بسیار بزرگ با عملکرد مناسب خواهید داشت. شما در جایگاه مالک شرکت به دنبال این هستید که بتوانید از سرمایه‌های صاحبان ثروت و عموم مردم در جهت توسعه شرکت استفاده کنید و مدام به سراغ وام بانکی و قرض گرفتن نروید.
در نتیجه شرکت خود را به سهامی عام تبدیل کرده و سرمایه ثبت شده را به سهام ۱۰۰۰ ریالی تقسیم می‌کنید. پس از مدتی شرکتتان وارد بازار بورس میشود و بخشی از سهام شرکت به دست سرمایه‌گذاران می‌افتد.
در واقع بازار بورس شرایطی را فراهم می‌کند تا شما بدون نیاز به انحلال شرکت یا صرف زمان زیاد جهت یافتن شریک به سرعت به منابع جدید دست پیدا کنید. حال که اهمیت انتشار سهام را برای صاحبان کسب‌وکار و شرکت‌ها درک کردید به اهمیت نقش سهام برای سرمایه‌گذاران می‌پردازیم.
✔ بازی سهام و سرمایه گذاران
سهم یک ورقه بهادار (یعنی ورقه دارای ارزش) است که با داشتن آن مالکیت یک شرکت را به دست می‌آورید. در واقع اگر سرمایه شرکت را به قسمت‌های مساوی تقسیم کنیم به هر قسمت آن یک سهم میگویند. دقت کنید که شما با خرید یک سهم، مالکیت یک شرکت بورسی را به دست می‌آورید
در حالی که خارج از بازار بورس برای تصاحب یک شرکت نیازمند سرمایه بسیار سنگینی هستید. از طرفی علاوه بر مالکیت یک شرکت، مزایایی به شما تعلق میگیرد که بر جذابیت مالکیت سهام می‌افزاید. اگر شما بخواهید در فضایی خارج از بورس با مالک یک شرکت توسعه یافته وارد مذاکره شوید، یا آن فرد درخواست شما را رد می‌کند یا اینکه مبلغی بسیار سنگین را به شما پیشنهاد خواهد داد.
همچنین شما نمی‌توانید ارزیابی دقیقی از ارزش واقعی آن شرکت داشته باشید زیرا به اطلاعات دقیق صورت‌های مالی و فعالیت عملیاتی آن شرکت دسترسی ندارید.
از طرفی ممکن است چون شما تخصص لازم را در رابطه با حوزه فعالیت آن شرکت نداشته باشید فرد مناسبی برای شراکت نباشید. در نقطه مقابل وقتی در بازار بورس، سهامی را می‌خرید نیازی به داشتن تخصص لازم در زمینه فعالیت آن شرکت ندارید. از طرفی قیمت سهام در بازار بر اساس عرضه و تقاضای تعداد بی‌شماری از سرمایه‌گذاران تعیین می‌گردد و شما راحت‌تر می‌توانید نسبت به ارزیابی قیمت سهام یک شرکت بورسی اقدام کنید.
گذشته از این‌ها بر اساس قوانین سازمان بورس هر سهام‌داری به اطلاعات مالی و جزییات فعالیت شرکتهای بورسی دسترسی دارد. در نتیجه شما می‌توانید به راحتی، فعالیت شرکت را ارزیابی کنید. هیچ کدام از مزیت‌های گفته شده شامل یک شرکت غیربورسی نمی‌شوند.
✓ سهام چه مزیت‌هایی برای سرمایه گذاری دارد؟
۱- شما با خرید سهام، متناسب با درصد مالکیت اوراق در تصمیم‌های مجامع شرکتهای بورسی حق رای خواهید داشت. در واقع بابت مالکیت هر ورقه سهام یک رای از آن شما خواهد بود. در مجامع شرکتهای بورسی تصمیم‌‌گیری‌هایی درباره افزایش سرمایه، انتخاب هیئت‌مدیره، تصویب صورت‌های مالی و … انجام می‌شوند.
۲- اگر یک شرکت در یک سال مالی (دوره ۱۲ ماهه فعالیت خود) سود خالص را به دست بیاورد، طبق قانون باید حداقل ۱۰ درصد آن را بین سهامداران تقسیم کند.
۳- یکی از بزرگ‌ترین مزایای سهام برای سرمایه‌گذاران وجود بازاری متشکل است که بر اساس آن می‌توانید بدون دغدغه سهام خریداری شده خود را به فروش برسانید. درحالی‌که اگر شما مالک یک شرکت غیربورسی بودید برای فروش آن با مشکلات متعددی هم چون راضی کردن سایر شرکا، یافتن شریک جدید جهت فروش شرکت به وی و عدم وجود مرجع مشخصی جهت ارزش‌گذاری سهام خود روبه‌رو می‌شدید.
۴- متناسب با سطح سرمایه خود، می‌توانید در بازار سرمایه سهام بخرید. در واقع سقفی برای ورود سرمایه به بازار بورس وجود ندارد. درحالی‌که وقتی شما مالک یک شرکت غیربورسی هستید حجم سرمایه محدودی را می‌توانید به شرکت وارد کنید. در واقع، سرمایه مازاد شما به راحتی قابلیت سرمایه‌گذاری مجدد را ندارد. این شرط برای حداقل سرمایه در بورس هم همین طور است.
۵- خرید سهام جدید: با توجه به وجود بازار متشکل و وجود یک ساختار منظم و وجود نهادی تحت عنوان «کارگزاری» به راحتی می‌توان به خرید و فروش سهام در بازار سرمایه پرداخت. درحالی‌که چنین راحتی در معاملات خارج از بورس وجود ندارد. در واقع شما جهت انجام معاملات در بازار بورس، باید ابتدا به یکی از کارگزاری‌های مورد تائید سازمان بورس مراجعه کنید و ضمن پر کردن فرم‌های ثبت‌نام، در سامانه سجام نیز ثبت‌نام نمایید تا پس از دو روز کاری کد بورسی (کدی یکتا از سه حرف اول نام خانوادگی شما و ۵ رقم) صادر گردد و پس از آن می‌توانید معاملات بازار سرمایه را انجام دهید و به خرید و فروش سهام بپردازید.
✓ ارزش اسمی سهم چیست؟
طبق قانون، ارزش اسمی سهام در ایران معادل ۱.۰۰۰ ریال است. اما شرکتهای مختلف با توجه به وضعیت فعالیت عملیاتی خود، قیمتی بیشتر یا کمتر از این حد دارند. همچنین ارزش اسمی آن، مبنایی برای تعیین سرمایه و تعداد سهام در صورت‌های مالی شرکت‌ها است. مثلا با مراجعه به ترازنامه شرکت پتروشیمی زاگرس مشاهده می‌کنیم که سرمایه شرکت ۲.۴۰۰.۰۰۰ میلیون ریال یا ۲.۴۰۰ میلیارد ریال است. بنابراین با تقسیم این عدد بر ۱.۰۰۰ ریال به این نتیجه می‌رسیم که کل سهام این شرکت معادل ۲٫۴ میلیارد عدد است:
✔ استفاده از تحلیل‌ها در خرید و فروش سهام
یکی از ویژگی‌های بارز معاملات سهام این است که شما می‌توانید بر اساس تحلیل به خرید و فروش بپردازید. دو نوع تحلیل شامل تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی در بازار وجود دارد. در تحلیل تکنیکال بر اساس سابقه قیمتی سهام و روند قیمتی گذشته آن، رفتار آینده سهم را ارزیابی می‌کنیم، درحالی‌که در تحلیل بنیادی بر اساس اطلاعات صورت‌های مالی و با توجه به وضعیت فروش، بهای تمام شده و سایر اقلام صورت‌های مالی، سود خالص شرکت را برآورد می‌کنیم و با تقسیم آن بر تعداد سهام شرکت به سود هر سهم یا همان eps می‌رسیم و در نهایت شرکت‌ها را ارزش‌گذاری می‌کنیم. اما در خارج از بازار سهام به دلیل عدم دسترسی به صورت‌های مالی مطمئن نمی‌توانید برآورد دقیقی از ارزش شرکت و سهام آن داشته باشید و این موضوع شراکت شما را در یک شرکت غیربورسی با ریسک بسیار زیادی مواجه می‌کند. مگر آن که یک کارشناس رسمی دادگستری را حاضر کرده و از وی بخواهید که ارزش شرکت را برآورد کند که در این حالت نیز باید هزینه‌های سنگینی را بپردازید.
دیدگاه شما