نحوه قیمت گذاری سهام در بورس

نحوه محاسبه تعداد و قیمت سهام پس از افزایش سرمایه

حجم مبنا چیست؟ نحوه محاسبه حجم مبنا و ۴ نکته مهم درباره آن

بازار بورس مثل هر بازار سرمایه دیگری، محل معامله و مبادله بسیاری از افراد است. بدیهی است که این بازار با این حجم از داد و ستد، مورد سواستفاده افراد سودجو قرار بگیرد تا بتوانند روی نوسانات قیمت سهم‌های بازار به نفع خود تاثیر بگذارند. برای پیش‌گیری از این اتفاق و برای آنکه سهامداران بتوانند با آرامش خاطر و امنیت زیاد، به داد و ستد بپردازند، قانونی به نام حجم مبنا وضع شده است. این قانون در واقع یک عامل کنترل‌کننده در برابر نوسانات شدید قیمت سهام بورسی است. برای آنکه بدانید حجم مبنا چیست، چطور محاسبه می‌شود و نکات مهم در خصوص آن کدامند، این مطلب را بخوانید تا اطلاعات گسترده‌تری درباره بورس و بازار سرمایه داشته باشید. مطمئنا در چنین شرایطی و با حجم وسیع اطلاعات، هر فرد حقیقی و حقوقی که در چرخه معاملات بازار بورس حضور دارد، راحت‌تر معامله و مبادله انجام می‌دهد؛ ضمن اینکه در راستای سرمایه‌گذاری درصد خطا و اشتباه کم می‌شود. پس تا انتها همراه ما باشید!

حجم مبنا چیست و چه تاثیری در معاملات دارد؟

ارزش مبنا در بورس عبارت است از حداقل تعداد اوراق بهاداری که باید روزانه خرید و فروش شود تا قیمت پایانی آن اوراق یا سهام، با میانگین وزنی قیمت در آن روز برابر شود.

وجود این قانون تاثیر مثبتی در معاملات روزانه می‌گذارد. احتمالا می‌پرسید به چه علت؟ به دلیل نحوه قیمت گذاری سهام در بورس اینکه شما مطمئن هستید نوسانات قیمت هر سهم در بازار سرمایه، به دلیل خرید و فروش تعداد مشخصی از سهام شرکت صورت گرفته است؛ ضمن اینکه این قانون مداخلات افراد سودجو را بی‌تاثیر می‌کند و مانع از بروز قیمت‌های کاذب و غیرواقعی در بازار می‌شود.

احتمالا حالا که می‌دانید حجم مبنا چیست و چه تاثیراتی روی روند قیمت‌ها در بازار سرمایه می‌گذارد، می‌خواهید از نحوه محاسبه آن سردربیاورید. نگران نباشید! ما در بخش بعدی به صورت مفصل درباره نحوه محاسبه توضیح داده‌ایم.

طریقه محاسبه حجم مبنا به چه صورت است؟

حالا که می‌دانید حجم مبنا چیست، لازم است این نکته را هم بدانید که این قانون فقط منحصر به بورس اوراق بهادار نمی‌شود و شرکت‌های فرابورسی هم از این عامل بهره‌مند هستند. ما برای شما نحوه محاسبه را به صورت کامل و شفاف توضیح داده‌ایم تا جای هیچ ابهامی برایتان باقی نماند. این مطلب را از دست ندهید!

نحوه محاسبه حجم مبنای شرکت‌های بورسی

برای آنکه چم‌و‌خم سرمایه‌گذاری در بورس را بهتر بدانید، علاوه بر اینکه می‌دانید ارزش مبنا چیست، به محاسبه آن در بازار بورس هم توجه ویژه داشته باشید.

در سال ۱۳۹۸، سازمان بورس اوراق بهادار مصوبه‌­ا‌‌ی را به اجرا درآورد که در آن حجم مبنای تمامی شرکت‌­های پذیرفته شده در بورس تهران برابر با ضرب ۰.۰۰۰۴ در تعداد کل سهام­ شرکت است؛ همچنین برای شرکت‌­های بورسی حداقل ارزش مبنا را برابر با ۵۰ میلیارد ریال در نظر گرفته‌­اند.

حداکثر ارزش مبنا هر شرکت با توجه به سرمایه شرکت به صورت زیر تعیین می­شود:

• شرکت‌­های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر برابر با ۱۲۰ میلیارد ریال؛
• شرکت­‌های با سرمایه کم‌تر از ۲۰ هزار میلیارد ریال برابر با ۱۰۰ میلیارد ریال؛

این تعداد در پایان هر هفته با توجه به قیمت پایانی هر سهم در آخرین روز معاملاتی هفته محاسبه و در اولین روز معاملاتی هفته بعد اعمال می‌شود.

نحوه محاسبه حجم مبنای شرکت‌های فرابورسی

شرکت­های فرابورس تا قبل از مصوبه سال ۹۸، ارزش مبنای برابر با یک داشتند، اما بعد از این مصوبه، حجم مبنای تمامی شرکت ­ ­های فعال در بازار اول، دوم و پایه فرابورس هم مثل شرکت‌­های بورسی محاسبه شد.

در فرابورس ارزش مبنا در شرکت‌­های بازار پایه براساس رنگ تابلو متفاوت است؛ در واقع در تابلوی زرد برابر با ۲۰ میلیارد ریال، تابلوی نارنجی برابر با ۱۰ میلیارد ریال و در تابلوی قرمز برابر با ۵ میلیارد ریال تعیین شده است.

ارزش مبنا در سایر شرکت‌­های فرابورسی مانند شرکت­‌های بورس است.

با توجه به مطالب فوق و افزایش سطح معلوماتتان، می‌توانید بهترین زمان معامله در بورس را انتخاب کنید، وارد سامانه کارگزاری مورد نظر خود شوید، با یک حساب و کتاب سرانگشتی و تحلیل‌های مورد نیاز، سهام موردنظرتان را خریداری کنید.

ضمنا ما در بخش‌های بعدی این مطلب، به هر سوال دیگری درباره اینکه حجم مبنا چیست و مطالب پیرامون آن کدامند، دارید پاسخ خواهیم داد؛ ما به سایر بخش‌های این مطلب بیایید!

۴ نکته مهم و کاربردی در خصوص قانون حجم مبنا

زمانی که در هر زمینه و موضوعی در حال تحقیق و بررسی هستید، سعی کنید نکات کاربردی، موثر درباره اصل موضوع و پیرامون آن را از دست ندهید، تا هم سطح دانش خود را ارتقا دهید و هم از چم و خم آن موضوع سر در بیاورید. انواع و اقسام مقوله‌‌های بورسی هم از این قاعده مستثنی نیست؛ ما برایتان ۴ نکته مفید و مهم را در ادامه آورده‌ایم تا هر زمان کسی از شما پرسید حجم مبنا چیست پاسخ کامل و دقیقی برای آن داشته باشید.

1. در گذشته و پیش از آنکه قوانین جدید برای محاسبه ارزش مبنای شرکت‌های فرابورس ایران تصویب شود، عدد یک به عنوان مبنای محاسبه سهام شرکت‌ها در نظر گرفته می‌شد؛ اما امروزه فقط در شرایطی مثل: توقف نماد، خرید و فروش‌های عمده و … عدد ۱ به عنوان مبنا در سهم‌های فرابورسی قرار داده می‌شود؛
2. کاربرد اصلی حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نمادهای فعال در بازار بورس تهران است. میزان این حجم به طور خودکار، توسط سامانه معاملات اندازه‌گیری می‌شود. در واقع هیچ یک از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران در محاسبه دخالتی ندارند و آن را در سایت شرکتمدیریت فناوری بورستهران، برای هر نماد مشاهده می‌کنند؛
3. زمانی که حجم معاملات از ارزش مبنا خیلی پایین‌تر است، نوسان قیمت وجود ندارد و سهام قفل می‌شود؛ رفع این مشکل بر عهده سازمان بورس است؛ در واقع سازمان در یک مدت زمان مشخص، نماد سهام را بدون حجم مبنا یا دامنه نوسان باز می‌کند تا قیمت سهم مشخص شود؛
4. حجم مبنا علاوه بر تاثیر مثبت و مزایا، یک تاثیر منفی هم دارد؛ در واقع هنگام تشکیل صف خرید و فروش، نوسان قیمت در روند نزولی و یا صعودی کند می‌شود و مقدار زیادی پول، بلوکه می‌شود؛

حالا که با نکات کاربردی هم آشنا شدید، وقت آن است که صادقانه از خودتان بپرسید، آیا حوصله، وقت، انرژی و دانش کافی را بر قدم گذاشتن در دنیای بورس و بازار سرمایه دارم؟! ضمن اینکه بودن در این بازار، ریسک‌پذیری زیادی می‌طلبد.

تنها موردی که در عرصه بورس و بازار سرمایه ریسک کم‌تری دارد و خرید آن در ۹۰ درصد مواقع برایتان سود به همراه دارد، عرضه اولیه سهام است؛ البته لازم به ذکر است که عرضه اولیه هم دانش و تخصص می‌خواهد تا ضرری متحمل نشوید.

اگر شما فرد ریسک‌پذیری نباشید، باید به روش‌های دیگری که برای سرمایه‌گذاری میزان ریسک کم‌تری می‌خواهد، روی بیاورید. روش‌هایی مثل دریافت وام، خرید طلا، سکه و… ما در بخش بعد به شما در این باره مفصل‌تر توضیح داده‌ایم.

اگر تمایلی به حضور در بازار سرمایه ندارید، این بخش را بخوانید!

ممکن است شما جزو دسته افرادی باشید که ریسک حاصل از سرمایه‌گذاری به روش نوین را نمی‌پذیرید و همیشه احتیاط را در نظر می‌گیرید. در واقع افراد محتاط پایشان را اندازه گلیمشان دراز می‌کنند و تمایلی به حضور در عرصه بورس و بازار سرمایه ندارند؛ بلکه به دریافت یک وام فوری و مدیریت هزینه‌های جاری زندگی به این شیوه بسنده می‌کنند.

برای آنکه شما بتوانید با ریسک کم‌تر و همچنین بی‌دغدغه‌تر وارد حوزه سرمایه‌گذاری شوید، نیازی نیست بدانید حجم مبنا چیست، نیازی نیست در دنیای بورس و … وارد شوید؛ بلکه شما می‌توانید با بودجه نسبتا زیادتری (البته اگر نقدینگی شما زیاد است)، خانه و یا یک زمین در منطقه‌ای از شهر بخرید و شاهد رشد قیمت آن در سالیان پیش رو باشید؛ چون ملک در اکثر مواقع، موجبات پیشرفت شما و داراییتان را فراهم می‌کند.

همچنین می‌توانید با بودجه و پس‌انداز مورد نظرتان، طلا و سکه بخرید و سرمایه خود را زیاد کنید.

ضمنا در دنیای امروز که قیمت کالاها روز به روز درحال افزایش است، دریافت وام خرید کالا و تهیه محصولات مورد نیاز شما هم تقریبا می‌تواند یکی از راه‌های پس‌انداز و سرمایه‌گذاری باشد.

ریسک حاصل از سرمایه‌گذاری با تمام روش‌هایی که ذکر کردیم، از تزریق دارایی در بازار سرمایه کم‌تر است و نیازی نیست اضطراب و استرس رشد یا افت قیمت سهام را داشته باشید.

ضمنا پلتفرم لندو این کار را برای شما آسان کرده است. با یک کلیک وارد سامانه خرید قسطی لندو شوید و درباره خدمات آن بیشتر بدانید.

سوالات متداول درباره حجم مبنا چیست؟

حجم مبنا را از چه طریق می‌توان مشاهده کرد؟

برای مشاهده حجم مبنا لازم است وارد سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران شوید، بعد از آن سهم مورد نظرتان را از تابلوی معاملاتی جستجو کنید و در نهایت در پایین قسمت قیمت معاملاتی میزان حجم مبنا را مشاهده کنید.

حداقل و حداکثر ارزش مبنا در شرکت‌های بورسی چقدر است؟

حداقل ارزش مبنا برای تمام شرکت‌ها معادل ۵۰ میلیارد ریال است. حداکثر ارزش مبنا برای شرکت‌های با سرمایه ۲۰ هزار میلیارد ریال و بالاتر، ۱۲۰ میلیارد ریال و برای شرکت‌های با سرمایه کمتر از ۲۰ هزار میلیارد ریال، ۱۰۰ میلیارد ریال تعیین شده است.

اگر در اثر وجود حجم مبنا، سهمی قفل شود، سازمان بورس چه راهکاری ارائه می‌کند؟

اگر سازمان بورس با چنین وضعیتی مواجه شود، برای یک بازه کوتاه سهم را بدون در نظر گرفتن قانون ارزش مبنا برای معامله باز می‌کند. در نتیجه معاملات دوباره جریان می‌گیرد و سهم بر اساس عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری خواهد شد.

نحوه محاسبه قیمت و تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه

در مطالب گذشته نکاتی در مورد افزایش سرمایه و انواع آن را بیان کردیم. بعد از افزایش سرمایه تغییراتی در تعداد سهام و قیمت آن ها رخ می دهد. اما در این قسمت تصمیم داریم نحوه محاسبه قیمت و تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه را به طور اختصاصی مورد بررسی قرار دهیم.

انواع افزایش سرمایه

محاسبه قیمت و تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه
در ادامه روش محاسبه تعداد و قیمت سهام بعد از انواع مختلف افزایش سرمایه را شرح خواهیم داد. برای محاسبه قیمت و تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تجدید ارزیابی دارایی ها می توانیم از فرمول زیر استفاده کنیم:

بعد افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
برای محاسبه میزان افزایش سرمایه کافی است، درصد افزایش سرمایه را تقسیم بر ۱۰۰ کنید.

برای محاسبه قیمت جدید هر سهم : قیمت پایانی هر سهم را قبل از افزایش سرمایه را تقسیم بر ۱+ میزان افزایش سرمایه کنید.

به عنوان مثال اگر شما ۱۰۰ سهم داشته باشید و هر سهم شما قیمتش ۱۰۰۰ تومان باشد. پس از افزایش سرمایه شرکت تعداد سهام های شما به طور مثال به ۲۰۰ سهم می رسد اما قیمت آن ها کم می شود و از ۱۰۰۰ تومان به ۶۰۰ تومان تغییر می کند.

نحوه محاسبه تعداد و سهام پس از افزایش سرمایه

محاسبه قیمت و تعداد سهام پس از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران
برای محاسبه میزان افزایش سرمایه کافی است، درصد افزایش سرمایه را تقسیم بر۱۰۰ کنید.

برای محاسبه قیمت جدید هر سهم بعد از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، قیمت پایانی هر سهم پیش از افزایش سرمایه + حاصل ضرب میزان افزایش سرمایه و آورده ی سهامداران به ازای هر سهم تقسیم بر ۱+ میزان افزایش سرمایه

برای محاسبه ارزش هر حق تقدم، می بایستی قیمت جدید هر سهم را در آورده سهامداران به ازای هرسهم تفریق کرد.

نحوه محاسبه تعداد و قیمت سهام پس از افزایش سرمایه

برای روشن تر شدن موضوع فرمول نحوه محاسبه تعداد و قیمت سهام پس از افزایش سرمایه را در زیر ذکر کردیم:

نحوه محاسبه تعداد و سهام پس از افزایش سرمایه

روش‌های ارزش‌گذاری و نحوه محاسبه ارزش ذاتی هر سهم

تحلیل بنیادی (فاندامنتال) یکی از روش‌های تحلیل بازار سرمایه است. در این روش تحلیل‌گران ارزش ذاتی سهام را محاسبه و در مقایسه با قیمت آن در بورس نسبت به خرید یا فروش سهام اقدام می‌کنند. می‌توانید در مقاله تحلیل بنیادی و پیش‌نیازهای آن با این تحلیل و صورت‌های مالی آشنا شوید. ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها یکی از مباحث مهم در تحلیل بنیادی است. روش‌های مختلفی برای ارزش‌گذاری وجود دارد و هر یک از بنگاه‌های اقتصادی باید با روش متناسبی ارزش‌گذاری شوند. استفاده از روش درست ارزش‌گذاری برای هر شرکت‌ به تحلیلگر کمک می‌کند تا ارزش ذاتی هر سهم را به‌صورت دقیق محاسبه و در بازار سرمایه بهتر عمل کند. در این مقاله تلاش شده تا با انواع روش‌های ارزش‌گذاری و ویژگی هر یک بیشتر آشنا شوید.

چگونه سهام یک شرکت را ارزش‌گذاری کنیم؟

بنگاه‌های اقتصادی مانند شرکت‌های تولیدی، سرمایه‌گذاری، خدماتی، ساختمانی، بانک، بیمه و لیزینگ هریک با توجه به نوع فعالیت، میزان دارایی، سوددهی، چشم‌انداز و… ارزش‌گذاری می‌شوند.

چهار روش‌ متداول در ارزش‌گذاری عبارت‌اند از ارزش‌گذاری مبتنی بر دارایی‌ها، ارزش‌گذاری بااستفاده از ضرایب (Multiple)، ارزش‌گذاری مبتنی بر تنزیل جریان‌های وجوه نقد و ارزش‌گذاری مقایسه‌ای، که در ادامه به برخی از مهم‌ترین این متدها پرداخته شده است.

ارزش‌گذاری مبتنی بر دارایی‌ها

در روش ارزش‌گذاری مبتنی بر دارایی‌ها، ارزش سهام یک شرکت از طریق محاسبه ارزش اسمی، ارزش دفتری، ارزش جایگزینی و ارزش خالص دارایی‌ها (NAV) برآورد می‌شوند.

ارزش اسمی سهام

ارزشی که هنگام تأسیس شرکت و انتشار سهام برای هر سهم تعیین می‌شود، ارزش اسمی آن سهم نام دارد. ارزش اسمی سهام معادل سرمایه شرکت تقسیم بر تعداد سهام است. در ایران ارزش اسمی برای هر سهم 1000 ریال است که می‌تواند با قیمت واقعی آن اختلاف زیادی داشته باشد.

ارزش دفتری

به ارزش کل دارایی‌های یک شرکت منهای بدهی‌های آن که در ترازنامه ثبت شده است، ارزش دفتری می‌گویند. طبق معادله اساسی حسابداری، با کسر بدهی از دارایی‌ها، حقوق صاحبان سهام آن شرکت به دست می‌آید. درنتیجه ارزش دفتری با حقوق صاحبان سهام برابر است.

در اینجا باید توجه کرد که ارزش ثبت شده برای یک دارایی در ترازنامه برابر با ارزش روز خرید دارایی یا آخرین عدد تجدید ارزیابی است. یعنی اگر یک شرکت 20 سال پیش زمینی را به قیمت 100 میلیون تومان خریده باشد، ارزش این دارایی در ترازنامه همان 100 میلیون تومان ثبت شده است. این در حالی است که احتمالا قیمت این زمین طی این 20 سال رشد زیادی کرده است.

ارزش خالص دارایی‌ها (NAV)

باتوجه به اینکه ارزش دارایی‌ها در محاسبه ارزش دفتری مربوط به گذشته است، برای ارزش‌گذاری یک شرکت، باید دارایی‌های شرکت به‌روز شوند و پس از آن بدهی‌های شرکت از آن کسر شوند. به ارزش ‌روز کل دارایی‌های شرکت پس از کسر بدهی و تعهدات، ارزش خالص دارایی‌ها می‌گویند. ارزش‌گذاری در این روش نسبت به سایر روش‌ها کارایی نحوه قیمت گذاری سهام در بورس بیشتری دارد و برای ارزش‌گذاری شرکت‌هایی که حاشیه سود کمی دارند و یا دارایی‌محور هستند، نظیر شرکت‌های سرمایه‌گذاری، مورداستفاده قرار می‌گیرد.

ارزش جایگزینی

هزینه‌ی تأسیس و راه‌اندازی مجدد یک شرکت با نرخ روز، ارزش جایگزینی آن شرکت نام دارد. در این روش باید دانست که ممکن است راه‌اندازی مجدد یک شرکت مانند گذشته توجیه اقتصادی نداشته باشد. همچنین در روش جایگزینی استهلاک، برند و امکان‌پذیری راه‌اندازی نیز درنظر گرفته نمی‌شود. به‌طور مثال ممکن است گاهی به دلیل تحریم، وارد کردن برخی تجهیزات موردنیاز برای راه‌اندازی مجدد شرکت امکان‌پذیر نباشد. همچنین گاهی یک برند مانند اسنپ یا کاله در حوزه فعالیت خود شناخته شده‌اند و اگر شرکتی در این حوزه مجدد راه‌اندازی شود ممکن است نتواند در رقابت با این برندها موفق عمل کند.

ارزش‌گذاری با استفاده از ضرایب (Multiple)

ارزش‌گذاری به روش ضرایب نوعی ارزش‌گذاری مقایسه‌ای است که یک سهم با استفاده از نسبت‌های مالی نظیر نسبت قیمت به فروش (P/S)، قیمت به سود عملیاتی، قیمت به سود خالص (P/E) و قیمت به ارزش دفتری (P/B) در مقایسه با شرکت‌های مشابه ارزش‌گذاری می‌شود.

ارزش‌گذاری از طریق ضرایب به دو روش گذشته‌نگر (TTM) و آینده‌نگر (Forward) انجام می‌شود. در روش TTM صورت‌های مالی 12ماه گذشته بررسی می‌شود. به همین دلیل به این روش، گذشته‌نگر می‌گویند. در روش Forward یا همان تحلیلی، تحلیل‌گر باتوجه به صورت‌های مالی گذشته، فروش یا سود آن شرکت در آینده را پیش‌بینی می‌کند.

نکته‌ای که وجود دارد این است که تمام سهامداران از اطلاعات گذشته شرکت آگاه هستند. این اطلاعات در قیمت فعلی سهم، لحاظ شده است و اطلاعات جدیدی در اختیار تحلیل‌گران قرار نمی‌دهد. اطلاعاتی که برای سرمایه‌گذاری ارزش ایجاد می‌کند، تحلیل و بررسی آینده شرکت و وضعیت مالی شرکت در فصل‌ها یا سال‌های آتی است که در روش Forward مورد بررسی قرار می‌گیرد.

نسبت P/E

در این روش ارزش بازار تقسیم بر سود خالص آن محاسبه می‌شود. همچنین برای محاسبه این نسبت به ازای هر سهم، باید قیمت هر سهم را بر سود آن تقسیم کرد. سود خالص هر سهم برابر است با کل سود خالص تقسیم بر تعداد سهام که به آن Earning Per Share یا همان EPS گفته می‌شود. همچنین تعداد سهام نیز از تقسیم سرمایه بر 100 تومان (ارزش دفتری هر سهم) به دست می‌آید.

سود خالص هر سهم/ قیمت= نسبت P/E

به‌طور مثال اگر سهام شرکت فولاد مبارکه با قیمت 1200 تومان در حال معامله و سود هر سهم آن 200 تومان باشد، نسبت P/E برای این سهم 6 است. استفاده از این روش برای شرکت‌های سودده بسیار پرکاربرد است.

نسبت P/S

این نسبت با تقسیم ارزش بازار بر میزان فروش شرکت (SALES) به‌دست می‌آید. برای به‌دست آورن میزان فروش شرکت به ازای هر سهم باید فروش آن شرکت را بر تعداد سهام شرکت تقسیم کرد. برای ارزش‌گذاری به روش P/S برای یک سهم، باید نسبت قیمت هر سهم به فروش به ازای آن سهم را محاسبه کرد.

مبلغ فروش/ ارزش بازار= نسبت P/S

فروش هر سهم/ قیمت= نسبت P/S

این روش بیشتر برای شرکت‌های تازه تأسیس که هنوز به سوددهی نرسیده‌اند یا شرکت‌هایی که سوددهی کمی دارند، استفاده می‌شود.

نسبت P/B

ارزش‌گذاری در این روش با تقسیم قیمت بر ارزش دفتری انجام می‌شود. ارزش دفتری یک شرکت تقسیم بر تعداد سهام آن، ارزش دفتری به ازای هر سهم (Book Value) نام دارد.

تعداد سهام منتشره/ بدهی- دارایی= ارزش دفتری

برای محاسبه نسبت P/B هر سهم، باید قیمت سهم را بر ارزش دفتری آن تقسیم کرد.

ارزش دفتری هر سهم/ قیمت= نسبت P/B

همان‌طور که گفته شد ارزش دفتری دارایی ثبت شده در ترازنامه است. این ارزش مربوط به زمان ثبت در ترازنامه است و می‌تواند با قیمت روز دارایی متفاوت باشد.

ارزش‌گذاری مبتنی بر تنزیل جریان‌‌های وجوه نقد

در این روش لازم است شرکت را به‌عنوان یک ماشین خلق پول در نظر گرفت. میزان پولی که هر ساله شرکت در اختیار مالکان خود می‌گذارد، در واقع جریان وجه نقد آزاد آن شرکت است.

به‌عنوان مثال شرکتی را در نظر بگیرید که در سال جاری 100 میلیون تومان، سال اول (یکسال بعد) 120 میلیون تومان، سال سوم 150 میلیون تومان، سال چهارم 200 میلیون تومان، سال پنجم 400 میلیون تومان و از سال ششم به بعد به‌طور یکسان هرساله 500 میلیون تومان برای شما پول نقد (جریان وجه آزاد) ایجاد کند. سوالی که در اینجا مطرح است، این است که شما این شرکت را با چه مبلغی خریداری می‌کنید؟

برای پاسخ به این سوال باید تمامی جریان‌های نقدی ایجاد شده توسط شرکت را به نسبت نرخ تورم و مسائل اقتصادی، به لحظه کنونی تنزیل و ارزش فعلی شرکت را محاسبه کرد. یعنی باید بررسی کرد 100 میلیون تومان سال بعد، معادل چند میلیون تومان امسال است؟ و همینطور سایر مبالغ را به سال جاری برگردانیم و ارزش شرکت را محاسبه کنیم. شیوه تنزیل وجوه نقد را می‌توانید در مقاله تنزیل جریان نقدی بخوانید.

روش‌های مختلفی مبتنی بر تحلیل وجوه نقد برای ارزش‌گذاری وجود دارد که در ادامه چند نمونه از آن ذکر شده است.

DCF

در این روش، ارزش‌گذاری بر اساس ارزش فعلی جریان‌های نقدی شرکت در آینده (Discounted Cash Flow) ارزش‌گذاری می‌شود.

DDM

این روش تنزیل سود تقسیمی (Divident Discount Model) است. بر اساس آن سودهای نقدی که شرکت در آینده تقسیم خواهد کرد، تنزیل و ارزش فعلی سهم محاسبه می‌شود. این روش برای شرکت‌های سودده که سود نقدی پرداخت می‌کنند، استفاده می‌شود. همچنین باید سود پرداختی با میزان سوددهی شرکت متناسب باشد و سرمایه‌گذاران عمده قادر به تغییر آن نباشند.

FCF

جریان نقدی آزاد شرکت (Free Cash Flow)، جریان نقدی عملیاتی قابل‌توزیع پس از پرداخت هزینه‌های عملیاتی و سرمایه‌ای و بدهی‌ها است. این روش در مواقعی استفاده می‌شود که شرکت سود نقدی سهام پرداخت نمی‌کند یا سود تقسیمی آن با سودآوری شرکت متناسب نیست و سرمایه‌گذاران عمده نقش اساسی در تقسیم سود دارند.

در روش تنزیل جریان‌های وجوه نقد سود در بلندمدت و حداقل 5 تا 10 سال پیش‌بینی و سپس تنزیل می‌شود. در ایران تورم و جهش‌های تند قیمت ارز، ریسک‌های سیاسی و اجتماعی و عوامل بسیار زیاد دیگر، تکانه‌های شدیدی در تحلیل وارد می‌کنند. بنابراین نمی‌توان بیش از یک سال پیش‌بینی دقیقی از ارزش سهام داشت.

ارزش‌گذاری مقایسه‌ای

در این روش برای محاسبه ارزش ذاتی یک سهم اگر اطلاعات دقیقی از آن شرکت در دسترس نباشد، می‌توان آن را باتوجه به فعالیت، میزان تولید یا عوامل دیگر با شرکت مشابه خود مقایسه کرد. روش‌های ارزش‌گذاری با استفاده از ضرایب مالتیپل زیرمجموعه این روش هستند که به دلیل اهمیت بالای آن به‌صورت جداگانه بررسی شدند.

می‌توانید در مقاله «کاربرد روش‌های ارزش‌گذاری در بازار سرمایه» با کاربرد هر یک از این روش‌ها در تحلیل انواع شرکت‌ها بیشتر آشنا شوید.

روش محاسبه سود و زیان سرمایه گذاری

مقدار سود و زیان در سرمایه گذاری اطلاعات بسیار مهمی است که هر سرمایه گذار باید بداند و او باید بتواند مقدار سود و زیان خود را به دست آورد تا بهتر در سهام مورد نظر خود سرمایه گذاری کند و از بابت آن اطمینان خاطر داشته باشد.

کارگزاری های بورس تهران نرم افزارهای تحت وبی در اختیار مشتریان خود قرار می دهند که در آن ها محاسبه سود و زیان به شکل خودکار انجام شده و نشان داده می شود.

اما شاید سوال کنید چطور می توانید سود و زیان را در سرمایه گذاری محاسبه کنید؟ پاسخ این سوال را در مطلب پیش رو بررسی خواهیم کرد.

محاسبه سود و زیان در سرمایه گذاری

ابتدا هر فرد باید دقیقا بتواند با محاسبه مقدار قیمت خرید یا به عبارتی پول لازم برای سرمایه گذاری را به دست آورد.

برای محاسبه سود و زیان باید با کم کردن قیمت فروش از قیمت خرید اولیه عددی را به دست آورید که مقدار سود یا ضرر شما در سرمایه گذاری است.

می توانید این عدد را بر مبلغ اصلی یا قیمت سرمایه گذاری تقسیم کنید و با ضرب نتیجه در 100، درصد تغییر در مقدار سرمایه گذاری اولیه تان را مشخص کنید.

دو حالت پیش می آید:

• اگر عددی که به دست می‌آورید مثبت باشد نشان می دهد که ارزش بازار افزایش یافته است و سود در سرمایه گذاری حاصل شده است.
• اگر منفی باشد مشخص می کند که ارزش بازار کاهش یافته است و در نتیجه سرمایه گذار در این مورد زیان کرده است.

آشنایی با معاملات دو طرفه در بازارهای مالی

دلیل اهمیت مشخص کردن سود یا ضرر

محاسبه مقدار سود یا ضرر کمک خیلی زیادی می تواند به سرمایه گذار کند، به این دلیل که او می تواند پول خود را بهتر مدیریت کند و با مقدار سرمایه کمتر پول بیشتری را به دست آورد.

به عنوان مثال، اگر دو نفر وجود داشته باشند که مقدار یکسانی سود کسب کرده باشند اما نفر اول نسبت به نفر دوم پول کمتری را وارد بازار کرده باشد، نشان می دهد که نفر اول نسبت به نفر دوم توانسته بهتر پول خود را مدیریت کند و فرد دوم می توانست با باقی مانده پول خود در سهم دیگری سرمایه گذاری کند و به سود برسد.

همچنین باید به این نکته دقت کنید که برای نتیجه گیری از سرمایه گذاری باید صبر کنید.

چون تا زمانی که شما سهم خود را نفروخته اید اگر در ضرر باشید پس هنوز امکان بازگشت پول شما وجود دارد و حتی اگر در سود باشید چون هنوز فروش اتفاق نیافتاده است نمی توانید بگویید که سود قطعی است.

مثالی از بازدهی یک سهم در بورس

یک سرمایه گذار 10 هزار سهم از یک کارخانه را با قیمت اولیه 1000 تومان خریداری می کند، یعنی سرمایه گذاری اولیه این فرد 10 میلیون تومان است.

بعد از مدتی هنگامی که قیمت سهم به 3000 تومان می رسد، سرمایه گذار بر اساس استراتژی معاملاتی تصمیم به فروش سهام خود می گیرد.

ارزش سودی که این سهامدار توانسته است از این معامله کسب کند 20 میلیون تومان است.

درصد سود از طریق فرمول زیر محاسبه خواهد شد:

از طرف دیگر سود هر سهم:

سرمایه گذاری هایی که در بازار سرمایه انجام می شود بدون کارمزد نیست و این کارمزد را کارگزاری ها کسب می کنند، در محاسبه بالا کارمزد کارگزاری، مالیات و کمیسیون در نظر گرفته نشده است.

برای اینکه هزینه این تراکنش ها نیز انجام شود، کارمزد را از سود حاصل کم می کنند.

اگر فرض کنیم که فرد 500 هزار تومان را به عنوان کارمزد معاملات پرداخت کرده باشد با در نظر گرفتن این موارد مقدار سودی را که به دست آوردید به شکل زیر می توانید محاسبه کنید:

می توان دید که کارمزد معاملات مقدار درصد سود کسب شده را از 200 درصد به 195 درصد کاهش داده است.

EPS چیست؟

Earning Per Share به معنای پیش بینی درآمد از هر سود است که برای سال مالی گزارش می‌شود. هنگامی که سود کل شرکت را از مالیات کم کرده و بر تعداد سهام تقسیم کنیم، سود هر سهم به دست می آید.

تمامی شرکت های بورس و فرابورس موظف هستند که این پیش بینی درآمد را که با توجه به شرایط عملکرد شرکت در سال قبل، برنامه های سال بعد و چشم انداز اقتصادی مشخص می شود، در سامانه کدال ثبت کنند.

DPS چیست؟

Divided Per Share به معنای مقدار سودی است که سهامداران به ازای هر سهم دریافت می کنند، سود تقسیمی هر سهم براساس سیستم هیئت مدیره و آرای سهامداران حاضر در مجمع عمومی سالانه مشخص می شود.

علاوه بر این، باید دقت کرد که DPS نباید کمتر از 10% سود تحقق یافته (EPS تحقق یافته) باشد و شرکت ها وظیفه دارند که سود تقسیمی مشخص شده را حداکثر تا 8 ماه بعد از برگزاری مجمع عمومی سالانه به سهامداران پرداخت نمایند.

سود نقدی سهام

اگر سرمایه گذاری که انجام شد به نوعی یک پرداخت نقدی مانند سود سهام (DPS) دارد، این مبلغ را نیز باید به سود اضافه کنید.

سود سهام، مبلغ نقدی است که به سهامداران پرداخت شده و براساس هر سهم تنظیم می شود.

به عنوان مثال، اگر در نظر بگیریم که DPS یک شرکت، 200 تومان باشد و سرمایه گذار نیز مشمول دریافت این سود نقدی باشد، با توجه به این که سرمایه گذار 10 هزار سهم را خریداری کرده است، مقدار سود نقدی که به دست می آورد 2 نحوه قیمت گذاری سهام در بورس میلیون تومان است.

درصد سود را باید به روش زیر محاسبه کنید:

((30،000،000-10،000،000)+2،000،000) / 10،000،000=2.2 ×100=200

اگر فرض کنیم که کارگزاری هیچ کارمزدی دریافت نکند و سهام نیز به مدت یک سال نگهداری شود می بینیم که سود سرمایه گذاری از 200 درصد به 220 درصد افزایش یافته است.

اگر هزینه های معامله، کارمزد و همچنین سود سهام را نیز در نظر بگیریم سرمایه گذاران می توانند سود یا ضرر سرمایه گذاری خود را دقیق تر محاسبه کنند.

بهتر است در نظر داشته باشید که کارگزاری ها به عنوان کارمزد بیش از 1.5 درصد از بازده سرمایه گذاری را به خود اختصاص می دهند.

تعیین سود و زیان توسط کارگزاری

اگر مدتی در این بازار فعالیت کرده باشید حتما می دانید که تعداد کارگزاری ها در بازار بورس اوراق بهادار تهران بسیار زیاد است.

اغلب این کارگزاری ها برای ارائه خدمات بهتر به مشتریان خود از نرم افزارهای تحت وب و موبایل استفاده می کنند.

معمولا در کارگزاری ها، سود و زیان به شکل خودکار مشخص شده است و دیگر نیازی نیست که سرمایه گذار محاسبات بالا را انجام دهد.

اگر پنل معاملاتی خود را باز کنید، می توانید سود و زیان تحقق نیافته هر سهم را به صورت جداگانه مشاهده کنید، البته این قسمت در کارگزاری های مختلف متفاوت است و کافی است کمی بگردید تا این قسمت را پیدا کنید.

بازده سرمایه گذاری و بازده کل چیست؟

به طور کلی بازده نیروی محرکه ای است که سرمایه گذار را می تواند به حرکت در بیاورد و در واقع نوعی پاداش برای سرمایه گذار محسوب می شود.

بازده کل، نسبت کل عاید (ضرر) به دست آمده از سرمایه گذاری در یک دوره معین به مقدار سرمایه ای است که برای کسب این عایدی در اول همان دوره استفاده شده است.

اما پولی که سهامداران می توانند به دست بیاورند از دو طریق است:

1. تغییر در ارزش و قیمت اصل سرمایه
2. سودهایی که به سهم تعلق می گیرد مانند EPS و غیره.

اجزای راندمان در سرمایه گذاری

اجزای راندمان از سود کسب شده، سود (زیان) سرمایه ای و راندمان سرمایه گذاری تشکیل شده است که در ادامه مطلب هر کدام از این موارد را به طور کامل توضیح می دهیم.

سود کسب شده

همه افراد در بازار سرمایه به دنبال کسب سود هستند و هر اندازه این مقدار سود بیشتر باشد، مطمئنا سرمایه گذار از این موضوع راضی تر است.

سود کسب شده می تواند به صورت بهره یا سود تقسیمی باشد و ویژگی که این نوع از سود را از بقیه سود ها متمایز می کند این است که سرمایه گذار سود کسب شده را به صورت نقدی دریافت می کند.

سود (زیان) سرمایه ای

این سود یا زیان سرمایه گذاری مخصوص سهام عادی، اوراق قرضه بلند مدت و اوراق بهادار با درآمد ثابت است.

در واقع اختلاف بین قیمت خرید و قیمت فروش همان سود یا زیان سرمایه گذاری است.

به عنوان مثال، شما یک سهم خریده اید و حالا به هر دلیلی می خواهید این سهم را بفروشید. هنگامی که پنل معاملاتی خود را بررسی می کنید، متوجه می شوید که بازار ریزش کرده است و شما در ضرر هستید.

این همان زیان در سرمایه گذاری است که با رنگ قرمز به شما نشان داده می شود اما توجه داشته باشید که این ضرر تحقق پیدا نمی کند مگر این که سهم را بفروشید.

در مقابل زیان در سرمایه گذاری موضوع سود مطرح می شود که کاملا برعکس موضوع بالا است، حال قیمت فروش از قیمت خرید بالاتر رفته است و شما در سود خوبی هستید و بازار برای شما سبز است و اگر سهم را بفروشید این سود قطعی می شود.

راندمان سرمایه گذاری

راندمان در واقع به این علت محاسبه می شود که عملکرد یک سهام را در طول یک دوره ارزیابی کند که آن را با تقسیم سود خالص به ارزش خالص می توان به دست آورد.

همان طور که می دانید قطعا این راندمان همیشه برای سود نیست، چه بسا یک سهام عملکرد خوبی نداشته باشد و راندمان آن منفی شود.

در واقع راندمان سرمایه گذاری با مقدار پولی که شما در آن سهام گذاشته اید و بازدهی که بر حسب سود خالص سهام کسب می کنید، در ارتباط است.

از عوامل موثر روی راندمان سرمایه گذاری می توان موارد زیر را نام برد:

• تغییرات اجتماعی
• درصد ظرفیت مورد استفاده
• طرح های توسعه
• حمایت های دولتی
• تغییرات سیاسی
• حد دخالت دولت
• مدیریت دارایی ها
• تورم مورد انتظار
• مدیریت
• طرح های بهره وری و بهبود روش ها

هر سرمایه گذاری ابتدا می خواهد بداند که اگر پول خود را در سهام مورد نظر خود بگذارد چه اندازه ریسک یا بازده دارد و این موضوع به ویژه در بازار بورس اوراق بهادار تهران خیلی مهم است که بتوان درصد ریسک و بازده را مشخص کرد.

مطمئنا محاسبه راندمانی که از سهم انتظار می رود می تواند خیلی روی سرمایه گذاری تاثیر خوبی داشته باشد و علاوه بر راندمان مورد انتظار، رشد شاخص بازار و میزان راندمانی که تحقق می یابد نیز در این نحوه قیمت گذاری سهام در بورس تصمیم گیری روی سرمایه گذاری موثر است.

راندمان صندوق‌های سرمایه گذاری باید مشخص باشد

هر صندوقی در بازار سرمایه باید راندمان در طول دوره های مشخصی محاسبه کند و روی وب سایت منتشر کند تا سرمایه گذار بتواند اطلاعات دقیقی از این صندوق به دست آورد و عملکرد آن را بررسی کند. این اطلاعات باید تا ساعت 14 روز کاری، بعد از اتمام معاملات روی وب سایت منتشر شود.

در این گزارش یک سال مالی و یک سال شمسی داریم که سال شمسی منظور همان سال عادی است که روی تقویم مشخص می شود.

اما منظور از سال مالی هر صندوق، تاریخ تاسیس آن صندوق است که سر می رسد.

در پنل معاملاتی سرمایه گذاران، محاسبه بازده به صورت مشخص وجود دارد و شما در قسمت پورتفو لحظه ای می توانید درصد سود و زیان را می بینید و با توجه به استراتژی خود تصمیم بگیرید.

علاوه بر این گزارش ها، سرمایه گذاران می توانند در وب سایت Fipiran.com اطلاعات کامل همه صندوق ها را به دست آورند و تصمیم درست را با مقایسه سهام های مختلف و دیدن نمودارهایشان بگیرند.

در این سایت همه صندوق ها به تفکیک مشخص شده است و همچنین راندمان هر دوره را نشان می دهد، تعداد فراوانی از افراد ماهر در این حوزه اطلاعات خوبی از این سایت به دست می آورند و بهترین گزینه را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند.

سخن پایانی

بنابراین برای تعیین سود و زیان در سرمایه گذاری روش های مختلفی وجود دارد که می توانید از آن ها برای مدیریت سرمایه خود استفاده کنید.

می توان قیمت فروش را از قیمت خرید کم کرد و بر قیمت خرید اولیه تقسیم کرد و عدد به دست آمده را در 100 ضرب کرد تا درصد سود یا زیان را به دست آورد یا از نرم افزار هایی که کارگزاری های مختلف ارائه می دهند برای تعیین سود یا زیان استفاده کرد.

نکته قابل توجهی که وجود دارد زمان است، شما باید حتما در معاملات خود نسبت به زمانی که در آن سهم می گذارید سود خوبی نیز کسب کنید اما تمام این موارد باز هم به استراتژی معاملاتی خودتان بستگی دارد.

در این بازار شما باید سود و زیان را با هم بپذیرید و اگر سود کردید سعی کنید همین استراتژی را دنبال کنید تا در آینده نیز سود کسب کنید اما اگر ضرر کردید بهتر است بررسی کنید تا اشتباهتان را متوجه شوید.

بازار بورس قابل پیش بینی نیست اما با مطالعه و استفاده از تحلیل های مختلف می توانید نسبت به بقیه کمتر ضرر کنید و از این بازار درس بگیرید.

در بازارهای سرمایه صبر کردن به همراه مدیریت سرمایه پاداش خوبی را برای سهامداران به همراه خواهد داشت.

نحوه انتخاب سهم در بورس | استراتژی برتر انتخاب سهام

بسیاری از سرمایه گذاران و حتی حرفه ای های بازار هم نحوه انتخاب سهم در بورس را به صورت دقیق و جامع نمی دانند و با استراتژی برتر انتخاب سهام آشنایی ندارند. سهام در بورس زیادی است و وقت معامله گران برای بررسی هر کدام از آن ها در تایم فریم گوناگون بسیار اندک، لذا اگر چند معیار مهم را به عنوان فاکتور های مهم در خرید سهام در نظر داشته باشید، بهترین سهام برای خرید را میتوانید از بین صدها سهم تشخیص دهید. نحوه انتخاب سهم در بورس آسان است و کافی است چند عامل را مثل سودآوری شرکت، وضعیت تکنیکالی سهم و … بررسی کنید که قصد داریم در این مطلب با عنوان نحوه انتخاب سهم در بورس به ذکر همین موارد مهم برای شناسایی سهام جامانده از بازار و یافتن سهام های مستعد رشد استفاده کنیم، پس اگر دوست دارید بهترین سهام برای خرید در حال حاضر را پیدا کنید و سود خوبی از آن کسب کنید، این مقاله بهترین راهنمایی را به شما خواهد داد.

نحوه انتخاب سهم در بورس

انتخاب سهم مناسب در بورس همیشه به عنوان یکی از دغدغه های سرمایه گذاران به حساب می آمده است و اغلب سرمایه گذارن به هنگام ورود به بازار بورس با این مشکل روبرو هستند و به دنبال راهکارهای مناسب برای انتخاب و خرید یک سهم در قیمت مناسب هستند. به صورت کلی هر سرمایه گذاری در تحلیل و انتخاب یک سهم مناسب برای خرید باید یک سری فاکتورها و معیارهایی را مد نظر قرار دهد که بیشتر سرمایه گذاران به آن توجهی نمی کنند.

درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، مشاوره خرید، آموزش های رایگان بورسی و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.

موضوعاتی که امکان دارد برای هر سرمایه گذاری بدیهی باشد، اما به وقت عمل هیچگاه مورد استفاده قرار نمی گیرد که این به مرور زمان به صورت عادت درآمده و به عنوان یک نقطه ضعف برای سرمایه گذار به حساب می آید. باید دقت کرد که هیچ سیستم خطاناپذیری در انتخاب سهم وجود ندارد و هیچ روشی جادویی برای کسب ثروت وجود ندارد. البته این موضوع بدین معنی نیست که نمی توان از طریق بازار سرمایه به افزایش سرمایه خود پرداخت. در ادامه استراتژی های انتخاب سهم برتر در بازار سرمایه را معرفی خواهیم کرد :

۱) بررسی وضعیت بنیادی سهم

تحلیل بنیادین یک شرکت شامل تحلیل گزارش ‌ها مالی و سلامت مالی شرکت، مدیریت و امتیازات رقابتی، رقبا و بازارهای مربوطه ‌است. زمانی که تحلیل بنیادی در بازارهای فیوچر و فارکس استفاده می شود، تمرکز اصلی بر شرایط اقتصادی، نرخ بهره، تولید، سودآوری و مدیریت خواهد بود. هنگامی که سهام، قراردادهای آتی یا ارز مورد تحلیل بنیادین قرار می‌ گیرد، دو رویکرد اساسی به وجود می آید که به این صورت است؛ تحلیل پایین به بالا و تحلیل بالا به پایین. این عبارات به منظور تمیز دادن چنین تحلیل هایی از دیگر تحلیل‌ های سرمایه‌ گذاری مانند تحلیل ‌های کمی و تکنیکال است. تحلیل بنیادین طبق اطلاعات و داده‌ های گذشته و فعلی با هدف پیش بینی مالی صورت می پذیرد. اهداف متعددی برای این تحلیل وجود دارد و بخشی از مهم ترین آن ها به شرح زیر است :

1. برآورد عملکرد تجاری
2. میزان سود نقدی هر سهم
3. بررسی صورت های مالی شرکت
4. چگونگی وضعیت دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت مورد نظر
5. تعیین ارزش سهام شرکت و پیش بینی تغییرات آتی قیمت
6. ارزیابی مدیریت و اتخاذ تصمیمات داخلی جهت محاسبه ریسک اعتباری
7. تداوم روند سودآوری که در واقع سودآوری شرکت باید یک فرآیند مداوم و مستمر باشد، نه مقطعی و گذرا
8. توجه به نسبت قیمت به درآمد سهم یا همان P/E این نسبت بیان می کند آیا قیمت سهام به نسبت سودی که بین سهامداران خود توزیع می کند، ارزشمند است؟
9. قابلیت نقدشوندگی سهام یعنی هر زمان که دارنده سهم قصد فروش سهم خود را داشته باشد، به راحتی بتواند این کار را انجام دهد. قدرت نقدشوندگی سهم یک شرکت را میتوان با دفعات خرید و فروش روزانه آن مورد سنجش قرار داد.

از دیگر عوامل موثر در انتخاب شرکت بنیادی میتوان به موارد زیر اشاره داشت :

• بدهی
• نوآوری شرکت
• موفقیت‌ های قبلی
• نسبت ‌های سود آوری
• سهم بازار شرکت از صنعت
• ابتکارات و جدیت و تلاش آن‌ ها
• تولید و عملیات، فروش محصولات
• کارایی مدیریت در اداره دارایی ‌ها
• تجربه و تحصیلات مدیران آن شرکت
• به خدمت گرفتن فناوری جدید و عرضه محصولات جدید
• کیفیت محصولات یا خدمات و تمایز آن‌ ها و دیگر عوامل خاص رقابتی

در تحلیل بنیادین یا همان تحلیل فاندامنتال اساس پیش بینی بر مبنای رخدادهای واقعی پایه ‌گذاری شده ‌است. معامله گر با تحلیل اتفاقات و اخبار دنیای واقعی و طبق دانش و استراتژی خود نسبت به پیش بینی بازار اقدام کند. استراتژی روش محاسبه نقاط ورود به بازار و خروج از آن است. پایه نظر تحلیل گران بنیادی این است که تمام تغییرات در قیمت ها حتما یک دلیل اقتصادی بنیادی دارد. این نوع از تحلیل نسبت به تحلیل تکنیکال بسیار زمانگیرتر است و اغلب با جمع‌ آوری اطلاعات از منابع مختلف امکانپذیر است .

۲) بررسی وضعیت تکنیکالی سهم

در روش تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه با بررسی روند نوسانات قیمت یک سهم در گذشته سعی بر پیش ‌بینی قیمت آن در آینده دارند. سرمایه‌ گذارانی که ازاین روش را به کار می گیرند، معمولا با استفاده از روش ‌های ریاضی و نمودارها، روند نوسانات قیمت را تخمین می زنند، بنابراین تحلیل تکنیکال طبق پیش‌ بینی قیمت سهم در آینده استوار است، مثل آن چه در تحلیل بنیادی گفته شد، در صورتی که تحلیل تکنیکال بیانگر افزایش احتمالی قیمت سهم باشد، سرمایه‌ گذاران نسبت به خرید آن سهم اقدام می کنند.

ولی چنانچه نمودارها نشان دهنده کاهش قیمت سهم در آینده باشند، خرید این سهم توجیهی نخواهد داشت و یا اگر سرمایه‌ گذای آن را در سبد سهام خود داشته باشد، بهتر است که آن را به فروش برساند. تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که از آن جا که بورس یک بازار هوشمند است و قیمت سهام در این بازار بر اثر تغییر در عوامل گوناگون عوض می شود، لذا قیمت سهم خود به تنهایی می ‌تواند بیانگر میزان تاثیر این عوامل باشد، در نتیجه نیازی نیست سرمایه ‌گذار به صورت مستقل ارزش ذاتی قیمت سهام را محاسبه کند و تنها کافی است روند نوسانات گذشته قیمت سهم را مورد بررسی قرار داده و قیمت سهم را طبق روند گذشته آن تخمین بزند.

مراحل بررسی قیمت سهام به وسیله تحلیلگران تکنیکال یا همان تکنیکالیست ها به صورت زیر است :

1. بررسی روند شاخص کل بورس
2. بررسی روند شاخص ۵۰ شرکت برتر؛ مخصوصا اگر سهم مورد نظر بین این شرکت ‌ها باشد.
3. بررسی روند قیمتی سهم که برای معاملات میان ‌مدت و کوتاه‌ مدت دوره‌ های روزانه و هفتگی و برای افق بلندمدت دوره‌ های ماهانه است.
4. تعیین سطح مقاومت یا حد بالای قیمت و سطح حمایت یا حد پائین قیمت و نقطه شکست. در این حالت فرصت ‌های خرید یا فروش از راه برآورد محدوده نوسانات در دو سطح حمایتی و مقاومتی تعیین می گردد که نحوه تعیین این گونه فرصت ‌ها خود به مهارت احتیاج دارد. تحلیلگران تکنیکال حرفه‌ ای به دقت حرکات بازار را تشخیص می ‌دهند تا از روند گذشته نتیجه گیری بهتری کسب کنند.
5. انتخاب نوع نمودار از نظر بعد زمانی؛ همانند تغییرات قیمت در هر ساعت، روز، هفته، ماه و … و نیز انتخاب اشکال نمودار مانند؛ میله‌ ای، خطی، شمعی که اغلب در ایران از نمودار میله ‌ای و شمعی بهره می گیرند.

۳) چشم انداز صنعت

نخستین مرحله سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، انتخاب صنعتی است که با توجه به تحوالت اقتصاد داخلی و بین المللی دارای بیشترین پتانسیل رشد است. میزان رقابت و یا انحصاری بودن، سهولت ورود رقبای جدید، دسترسی به مواد اولیه و بازار محصول از جمله مواردی هستند که سودآوری شرکت ها در هر صنعت را تحت تأثیر قرار می دهند. در نظر داشته باشید که در انتخاب صنعت باید به نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای آن صنعت توجه کافی را داشته باشید .

برای شناخت یک صنعت مناسب برای سرمایه گذاری باید موارد زیر را در نظر داشته باشید :

• ورود سخت رقبا به حوزه خدمات صنعت
• تقاضای رو به رشد و فزاینده برای محصولات صنعت
• محدود بودن کالاهای جانشین برای محصولات آن صنعت
• برخورداری از قابلیت ممتاز به شکلی که محصولات مشابه خارجی یا رقیب تهدید جدی برای نفوذ در بازار داخلی نباشند
• دخالت محدود ارگان ‌های تصمیم‌ گیرنده دولتی در تعیین قیمت محصولات صنعت و کم و کیف فعالیت آن‌ ها و استراتژیک بودن محصولات صنعت و نیز بعضی اوقات فشردگی بازار صنعت مورد نظر

۴) وضعیت نقدینگی از عوامل مهم در نحوه انتخاب سهم در بورس

گفتنی است که مبلغ سود خالص در صورت سود و زیان الزام نشان دهنده همان میزان نقدینگی در شرکت نخواهد بود. وضعیت نقدینگی شرکت در “ صورت جریان وجوه نقد” منعکس خواهد شد. این صورت مالی منابع و مصارف وجوه نقد ناشی از فعالیت های عملیاتی، سرمایه گذاری و تأمین مالی شرکت را نشان می دهد که تغییرات وجوه نقد ناشی از فعالیت های عملیاتی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. مقایسه مانده وجوه نقد در پایان دوره با سود خالص اعالمی در همان دوره توانایی شرکت در پرداخت سود تقسیمی پیشنهادی را مشخص می کند .

۵) درصد سهام شناور آزاد

سهام شناور آزاد یک سهم قسمتی از سهام شرکت است که در اختیار سهامداران غیر راهبردی قرار داشته و احتمال عرضه آن در بازار زیاد است . این دسته از سهامداران قصد نگهداری سهام جهت مشارکت در مدیریت شرکت را ندارند. هر اندازه درصد سهام شناور بیشتر باشد، حجم و سرعت گردش معامالت و در نتیجه قدرت نقدشوندگی سهام افزایش پیدا خواهد کرد.

۶) سود آوری از عوامل مهم در نحوه انتخاب سهم در بورس

سودآوری در هر دوره مالی در صورت سود و زیان شرکت و با رقم سود خالص مشخص است که شامل دو قسمت سود عملیاتی و غیر عملیاتی می شود. قسمت عملیاتی شامل، درآمدها و هزینه هایی می باشد که به صورت مستقیم با عملیات شرکت در ارتباط اند. سود خالص بیشتر یعنی جذب باالتر، ولی بهتر است به هماهنگی رشد سود خالص با سود عملیاتی، روند سودآوری در سال های پیش و امکان تداوم آن در سال های آتی نیز توجه داشته باشید.

شرکت ها وظیفه دارند تا برای سال مالی آتی صورت سود و زیان برآوردی خود را ارئه کنند. اغلب در این گزارش برآورد سود هر سهم و سیاست تقسیم سود پیشنهادی نیز مشخص می شود. با بررسی میزان انحراف سود واقعی از مقادیر برآوردی در گذشته، میتوان نسبت به پیش بینی های شرکت اطمینان کسب کرد.

۷) میزان بدهی ها

دارایی های هر شرکت از محل بدهی ها یا حقوق صاحبان سهام تامین خواهد شد. سهم باالی بدهی ها، در کسب دارایی ها، ریسک بالای شرکت را نشان خواهد داد که با کوتاه تر شدن دوره سررسید بدهی ها ریسک شرکت افزایش خواهد یافت. توصیه می شود به منظور اطمینان از توانایی پرداخت تعهدات کوتاه مدت، دارایی هایی که در عملیات جاری شرکت استفاده شده و در کم تر از یک سال قابل تبدیل به نقد هستند که در واقع همان دارایی های جاری هستند را مورد بررسی قرار دهید .

۸) سیاست تقسیم سود

اغلب شرکت ها با سود تقسیمی بالاتر جذابیت بیشتری نحوه قیمت گذاری سهام در بورس برای سرمایه گذاری دارند. بر اساس قانون تجارت سود قابل تقسیم عبارت است از سود خالص سال مالی شرکت منهای زیان انباشته، اندوخته قانونی و اندوخته های اختیاری به علاوه سود قابل تقسیم سال های پیش که تقسیم نشده است، لذت این امکان وجود دارد که شرکت حتی با وجود سود خالص نتواند سودی را در مجمع تقسیم نماید.

در کنار موضوع مبلغ پرداخت سود، زمان پرداخت نیز حائز اهمیت است. بر اساس قانون تجارت، شرکت ها باید سود تقسیمی مصوب را طی مدت ۸ ماه پس از برگزاری مجمع عمومی پرداخت نمایند. برخی شرکت ها برای حفظ نقدینگی در داخل شرکت، پرداخت سود را تا زمانی که امکان پذیر است به تعویق می اندازند. با بررسی سابقه شرکت می توان به شناختی در رابطه با زمان پرداخت سود به وسیله آن شرکت رسید .

۹) ترکیب سهامداران یکی از فاکتورها در نحوه انتخاب سهم در بورس

هسته اصلی تصمیم گیری در شرکت اعضای هیئت مدیره هستند که به وسیله سهامداران مشخص می شوند. میتوان گفت که هر اندازه درصد بیشتری از سهام شرکت در اختیار یک گروه خاص باشد، بر انتخاب هیئت مدیره و یکپارچگی آن تاثیر بیشتری دارد، به صورتی که می توان تصمیمات شرکت را تابعی از سیاست های آن گروه به حساب آورد.

بعضی اوقات دو گروه از سهامداران به علت نفوذ یکسان در هیئت مدیره برای کسب یک کرسی بیشتر با جمع آوری سهام در بازار با یکدیگر به رقابت پرداخته و موجب افزایش قیمت می شوند. همچنین گاهی اوقات سهامداران عمده به عنوان حامی سهم عمل کرده و روند قیمتی آن را در شرایط نامطلوب کنترل و سهامداران خرد را از زیان های سرمایه ای حفظ می کنند.

۱۰) نسبت قیمت به سود برآوردی هر سهم

در مطلب نحوه انتخاب سهم در بورس نمی توان از نسبت قیمت به سود برآوردی سهم غافل شد؛ این نسبت در ساده ترین روش قیمت گذاری سهام شرکت ها در بازار مورد استفاده قرار می گیرد. حاصلضرب سود برآوردی در این نسبت، قیمت تقریبی هرسهم در بازار را نشان می دهد. بالا بودن این نسبت نشان دهنده خوش بینی بازار به آینده شرکت بوده و تا زمانی که عموم سرمایه گذاران به قابلیت سودآوری شرکت اطمینان داشته باشند این نسبت بالا خواهد ماند. هر زمان شرکت انتظارات آتی را محقق و سود خود را تثبیت کند، نسبت E/P آن تعدیل می شود. البته این نکته را هم باید در نظر داشت که بالا یا پایین بودن این نسبت به تنهایی نمی تواند معیار تصمیم گیری قرار گیرد و باید با متوسط صنعت و دیگر شرکت های مشابه مقایسه گردد .

خلاصه مطلب و کلام آخر

موارد زیر از عواملی هستند که در انتخاب بهترین سهم برای خرید در بورس بیشترین نقش را خواهند داشت؛

• تداوم روند سودآوری
• سود نقدی هر سهم
• توجه به نقدشوندگی سهام
• وضعیت تکنیکالی و بنیادی مناسب
• صنعتی که شرکت در آن فعالیت دارد
• وضعیت دارایی ‌ها و بدهی ‌های شرکت
• بررسی سابقه تاریخی سهم در صورت های مالی
• بررسی فاکتورهای بنیادی موثر بر سودآوری آتی شرکت
• بررسی روند تاریخی قیمت سهم توسط چارت ‌های تکنیکال
• رعایت تنوع کافی در انتخاب سهام برای سبد سرمایه گذاری
• بررسی فاکتورهای موثر بر روند معاملات سهم روی تابلو مانند؛ حجم معاملات، تعداد معاملات، جریان خرید حقیقی و حقوقی و …

در انتها باید یادآور شد که حائز اهمیت ترین مهارت برای داشتن سرمایه گذاری موفق مهارت معامله گری و مدیریت سبد سهام است. بازار بورس بازاری پر نوسان است، لذا هرچه مهارت معامله گری شما بالاتر باشد، ضرر کمتری متحمل خواهید شد و سود بهتری هم کسب خواهید کرد. در بازار بورس تمام اتفاقات در اثر تصمیم ‌ها و انتخاب‌ های شما رخ می دهد و شما می ‌توانید سود های بی نهایت و ضرر های سنگینی را تجربه کنید و همگی این موارد به مهارت‌های فردی و کنترل درونی شما وابسته خواهد بود.

• عدم واکنش هیجانی بیش از اندازه به اطلاعات و وقایع اخیر
• کسب اطلاعات واقع بینانه و زیادی در مورد سهم مورد نظر خود
• استفاده از مشاوره ‌های سرمایه ‌گذاری و میزان ظرفیت پذیرش ریسک و مواردی از این دست برای تخصیص بهینه دارایی ها
• انتخاب نوع نمودار از لحاظ بعد زمانی و آشنایی و انتخاب اشکال نمودار مانند نمودار خطی، میله‌ ای، شمعی. توجه داشته باشید که در ایران معمولا از نمودار میله ‌ای و شمعی استفاده می کنند.

امیدوارم از این مقاله تحت عنوان نحوه انتخاب سهم در بورس نهایت استفاده رو برده باشید.

هر سوال یا ابهامی در خصوص انتخاب بهترین سهام ها در بورس داشتید، حتما در بخش دیدگاه ها بنویسید.