سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟

انواع اوراق بهادار

سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟

در سیر حیات صندوق بازنشستگی کشوری از نیمه دهه ۱۳۶۰، بحث سرمایه‌گذاری جدی شد و در اوایل دهه ۱۳۷۰ به‌عنوان حوزه‌ای نو در فعالیت و ساختار صندوق بازنشستگی کشوری جای گرفت. شکل‌گیری حوزه سرمایه‌گذاری در صندوق بازنشستگی کشوری ارتباط تنگاتنگی با وصول بخشی از سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ مطالبات از دولت دارد. به‌گونه‌ای که پس از سال‌ها دولت به پرداخت و تسویه بخشی از بدهی خود مجاب شد و درنهایت، با واگذاری اموال و یا سهام شرکت‌ها این مهم را به انجام می‌رساند.

ولی اداره و تعیین تکلیف اموال و سهام واگذارشده در کنار تلاش برای ارتقای ارزش دارایی‌ها، نیازمند سازماندهی و پرسنل تخصصی بود. این الزام حوزه سرمایه‌گذاری در صندوق را تقویت می‌کرد. درنتیجه، در سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸، حجم قابل‌توجهی از دارایی‌ها در حوزه سرمایه‌گذاری صندوق شکل گرفت. بخشی از این دارایی‌ها به صورت اموال و مستغلات بود و بخشی دیگر به صورت سهام. شرکت‌هایی که بخشی از سهام آنها در اختیار صندوق بود نیز دو دسته بودند: شرکت‌هایی که دارای سهام مدیریتی بود و شرکت‌هایی که چنین وضعی نداشتند.

طی سال‌های گذشته برای مدیریت بهینه و تخصصی شرکت‌های تابعه، اقداماتی در چارچوب تشکیل کمیته ساماندهی دارایی‌ها و اصلاح ساختار شرکت‌ها صورت گرفته که در نتیجه آن، فعالیت شرکت‌ها و سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ مجموعه‌های تابعه صندوق در قالب پنج هلدینگ ساماندهی و تعریف شده است:

1. هلدینگ عمرانی و ساختمانی (صبا عمران)
2. هلدینگ صنعتی و معدنی (آتیه‌صبا)
3. هلدینگ مالی، بانکی و سهام (گروه مدیریت ارزش سرمایه)
4. هلدینگ نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه (صبا انرژی)
5. شرکت صنایع شیر ایران (پگاه)

ردیف	نام هلدینگ و زمینه فعالیت	مدیرعامل	پایگاه اینترنتی
۱	هلدینگ عمرانی و ساختمانی (صبا عمران)	علی‌اکبر خراسانی	http://sabaomran.com
۲	هلدینگ صنعتی و معدنی (آتیه صبا)	حسن تاجیک	https://www.atsabaco.ir
۳	هلدینگ مالی، بانکی و سهام (گروه مدیریت ارزش سرمایه)	داود حمزه	http://cvpf.ir
۴	هلدینگ نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه (صبا انرژی)	محمد ابراهیمی	http://cpfic.com
۵	شرکت صنایع شیر ایران (پگاه)	علی اصغر محمدپور	http://pegah.ir

معرفی هلدینگ عمران و ساختمان (صبا عمران)

هلدینگ عمران و ساختمان صبا عمران (سهامی خاص)، متعلق به صندوق بازنشستگی کشوری در سال ۱۳۷۵ تاسیس یافته است. ۱۰۰درصد سهام این هلدینگ متعلق به صندوق بازنشستگی کشوری میباشد. هلدینگ عمران و ساختمان پیرو اصلاح ساختار کلان اقتصادی صندوق بازنشستگی کشوری از اجتماع شرکت‌های عمرانی تابعه صندوق شکل گرفت و با هدف مدیریت سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عمرانی و ساختمانی در قالب طرح و ساخت(EPCF) ، خدمات ساخت و پیمان مدیریت، با بهره‌گیری از خدمات شرکت‌های مجرب داخلی و خارجی تاسیس و مشغول به فعالیت شده است.

عمده فعالیت‌های هلدینگ عمران سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ و ساختمان عبارتند از:

1. طراحی، اجرا و نظارت برطرح‌ها و پروژه‌های عمرانی اعم از حوزه‌های ساختمانی و راه سازی، ریلی، اسکله‌سازی وغیره به صورت مستقیم و غیرمستقیم.
2. مدیریت، مشارکت و سرمایه‌گذاری در طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی و ساختمانی، با شرکت‌های داخلی و خارجی.
3. سرمایه‌گذاری یا شراکت در خرید و فروش و انجام کلیه فعالیت‌های بازرگانی جهت ماشین‌آلات عمرانی و ساختمانی، مواد و مصالح ساختمانی و هرگونه فعالیت بازرگانی مرتبط با اهداف هلدینگ.
4. حضور در بازارهای پولی و مالی به منظور خرید و فروش سهام، اوراق قرضه و ابزار‌های قابل معامله جهت انتفاع اقتصادی در داخل یا خارج کشور مرتبط با اهداف هلدینگ.
5. واردات و صادرات انواع محصولات ساختمانی، ماشین‌آلات مرتبط و دانش فنی.
6. ساخت، خرید، اجاره کارخانجات یا فروشگاه‌ها یا هر مکان دیگری که در آن تولید، توزیع، مبادله، فروش، عرضه یا نمایش فرآورده‌ها، محصولات و دستاوردهای علمی و فنی، صورت پذیرد.
7. انجام مطالعات و بررسی‌های اقتصادی، فنی، مالی، مدیریتی، و نظارت بر پیگیری اجرای طرح‌های سرمایه‌گذاری در راستای تکمیل اهداف هلدینگ.
8. سرمایه‌گذاری و مشارکت در شرکت‌های لیزینگ، بانک، صندوق‌های چندمنظوره و موسسات مالی و اعتباری در داخل و خارج از کشور به منظور بهره‌برداری و استفاده بهینه از منابع ارزی و ریالی مرتبط با اهداف هلدینگ.

براساس صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده سوم خرداد ۱۴۰۰ نام شرکت تراز پی ریز به عمران و ساختمان صندوق بازنشستگی کشوری تغییر یافت و ماده مربوطه در اساسنامه هلدینگ اصلاح شد.

آدرس: تهران، خیابان ملاصدرا، خیابان شهید حجت‌الله عباس شیرازی شمالی، خیابان زاینده‌رود غربی، پلاک ۱۰

معرفی هلدینگ صنعتی و معدنی (آتیه‌صبا)

شرکت سرمایه‌گذاری آتیه صبا یک هلدینگ تخصصی چندرشته‌‌ای است که با استفاده از توان مدیریتی و سرمایه‌های در اختیار خود در بخش‌های مختلف صنعت و معدن، حمل‌ونقل و گردشگری فعالیت و سرمایه‌گذاری می‌کند.

این شرکت در سال ۱۳۸۵ به‌عنوان یکی از هلدینگ‌های صندوق بازنشستگی کشوری شروع به فعالیت کرد و تاکنون توانسته است با به کارگیری نیروهای شایسته و امکانات موجود و برنامه‌ریزی‌های کوتاه‌مدت و درازمدت به یکی از بزرگترین هلدینگ‌های این صندوق تبدیل شود و ارزش مناسبی ممکن را برای ذینفعان خود ایجاد کند.

شرکت سرمایه‌گذاری آتیه صبا در راستای حفظ و ارتقای ارزش دارایی‌های صندوق بازنشستگی کشوری و ایجاد همافزایی سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ بنگاه‌های تجاری تحت پوشش صندوق، در طول سال‌های فعالیت خود مدیریت گروه بزرگی از شرکت‌هایی مانند شرکت خدمات هوایی آسمان، انبارهای عمومی و خدمات گمرکی ایران، سرمایه‌گذاری ایرانگردی و جهانگردی و گلف اجنسی در بخش حمل‌ونقل و گردشگری و شرکت گروه صنعتی ملی، سیمان یاسوج، آپادانا سرام و مجتمع معادن مس تکنار را در بخش صنعت و معدن برعهده داشته است.

سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و بلند مدت در بانک‌ها و موسسات مالی، سهام شرکت‌ها، موسسات و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و حضور فعال در بازار سرمایه جهت اخذ سودآوری بیشتر، همواره در دستور کار این شرکت قرار داشته است. در حال حاضر این شرکت به‌عنوان یکی از نهادهای مالی در بازار اوراق بهادار به ثبت رسیده و فعالیت‌های آن تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار است.

آدرس: تهران، خیابان پاسداران، خیابان شهید حجت سوری، پلاک ۵

شماره تماس: ۲۶۶۵۳۲۶۶ ، ۲۶۶۵۳۲۵۳-۰۲۱

شمار نمابر: ۲۶۶۵۳۵۰۹-۰۲۱

معرفی هلدینگ مالی، بانکی و سهام (گروه مدیریت ارزش سرمایه)

هلدینگ بانک، بیمه و سهام یکی از هلدینگ‌های مجموعه صندوق بازنشستگی کشوری محسوب می‌شود که با توجه به حجم عظیم گردش مالی صندوق و نیاز تامین مالی شرکت‌های این مجموعه تاسیس شده است. ضرورت ایجاد برخی موسسات پولی، مالی و اعتباری از جمله بانک، بیمه و لیزینگ در چنین سیستمی انکارناپذیر است. ازاین‌رو، هدف از شکل‌گیری این هلدینگ اقدام جهت تامین مالی، تاسیس و مدیریت این شرکت‌هاست.

هلدینگ مالی صندوق بازنشستگی، بر اساس بررسی‌های کارشناسانه فضای کسب و کار داخلی و بین‌المللی و با نگاه دقیق به نیازهای اختصاصی این مجموعه، در راستای تکمیل زنجیره ارزش و همچنین، کنترل استراتژیک و نظارت بر شرکت‌های تابعه شکل گرفته است. این هلدینگ به منظور کنترل و مدیریت حوزه سرمایه‌گذاری‌ها در بخش مالی و همچنین مدیریت پرتفوی سهام غیرمدیریتی صندوق بازنشستگی شکل گرفت و موضوع فعالیت آن به صورت تخصصی استفاده از فرصت‌های سرمایه‌گذاری بازار سرمایه، بانک و بیمه، لیزینگ، تامین سرمایه، نیز بهینه‌سازی پرتفوی منطبق بر تعهدات و سایر خدمات مالی تعریف شده تا با استفاده از افراد و مدیران مجرب بتواند موجب رشد و تعالی اهداف صندوق بازنشستگی کشوری و در نهایت رفاه بیشتر بازنشستگان شود.

ذیل این هلدینگ شرکت‌های تابعه نیز وجود دارد که هریک در موضوع فعالیت مشخص شده در این چرخه نقش به‌سزایی دارند. شرکت خدمات پشتیبان صندوق بازنشستگی کشوری، شرکت سرمایه‌گذاری و خدمات مدیریت صندوق بازنشستگی کشوری، شرکت نوآوران مدیریت صبا، لیزینگ آتیه‌صبا، کارگزاری صبا جهاد، موسسه حسابرسی صندوق بازنشستگی و موسسه راهبردهای بازنشستگی صبا از جمله زیرمجموعه‌های این هلدینگ هستند. همچنین، این هلدینگ سهامدار بیمه ملت، بیمه دانا، بیمه البرز و تأمین سرمایه امین است.

آدرس: خیابان مطهری، سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ تقاطع قائم‌مقام فراهانی، شماره ۲۵۱

معرفی هلدینگ نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاه (صبا انرژی)

شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری به‌عنوان یکی از مهمترین زیرمجموعه‌های صندوق بازنشستگی کشوری در سال ۱۳۶۷ به ثبت رسید. به منظور افزایش بهره‏‌وری و بازدهی سرمایه، این شرکت از اواخر سال ۱۳۹۴ رسما فعالیت کاری خود را روی موضوعات مرتبط با نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاهی متمرکز کرد تا با بهره‌گیری از ظرفیت‌های ویژه، نسبت به ایجاد ارزش افزوده بیشتر برای سهامداران خود اقدام کند. فعالیت شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری (سهامی عام) طبق ماده (۳) اساسنامه عبارت است از: سرمایه‌گذاری و مشارکت در شرکت‌ها، طرح‌ها،‌ واحدهای تولیدی و صنعتی،‌ خدماتی و بازرگانی و خرید و فروش سهام این‌گونه شرکت‌ها و انجام عملیاتی که به‌صورت مستقیم و یا غیرمستقیم با فعالیت‌های مذکور ارتباط داشته باشد و یا اجرای آن‌ها را تسهیل نماید و نیز اداره آن قسمت از امـوال، مـوسسات و شرکت‌های مربـوط به تبصره ۸۲ قانون بودجه سال ۱۳۶۲ کل کشور و سایر اموال و مؤسسات و شرکت‌هایی که توسط صندوق بازنشستگی کشوری در اختیار این شرکت گذاشته می‌شود.

ترکیب سهامداران این شرکت به شرح زیر است:

صندوق بازنشستگی کشوری: ۸۴.۴ درصد
موسسه صندوق بیمه اجتماعی روستائیان وعشایر: ۱.۸ درصد
شرکت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران: ۱.۸ درصد
شرکت گروه مدیریت ارزش سرمایه: ۱.۴ درصد
سایر سهامداران حقوقی و حقیقی: ۱۲.۷ درصد

آدرس: تهران، خیابان شیراز جنوبی، پایین‌تر از اتوبان شهید همت، خیابان زرتشتیان، بعد از تقاطع گلستان، پلاک ۱۱، کدپستی: ۱۴۳۶۹۳۵۷۵۳
تلفن: ۴۱۲۳۷۰۰۰-۰۲۱
فکس: ۴۰۸۸۰۹۶۰-۰۲۱
ایمیل: [email protected]

معرفی شرکت صنایع شیر ایران (پگاه)

شرکت صنایع شیر ایران به‌عنوان یکی از شرکت‌های تابعه صندوق بازنشستگی کشوری (سهامدار عمده) هلدینگی درحوزه صنایع غذایی است که محصولات متنوعی در صنعت لبنی و نوشیدنی و پودری تولید می‌کند. این هلدینگ با۲۹ شرکت در ۱۳ استان کشور فعالیت دارد و با تکیه بر منابع خود و استفاده بهینه از آنها نقش رهبری در صنعتی را بر دوش دارد که نخستین شرکت آن بوده است. حفظ و ارتقا ارزش سرمایه سهامداران برای هلدینگ یک اصل و در کنار آن سرمایه‌های انسانی (انتخاب مدیران شایسته) مهمترین محور ارزش‌آفرینی هلدینگ است. موضوع فعالیت شرکت مدیریت، راهبری، نظارت و پشتیبانی واحدها و شرکت‌های مرتبط با صنایع یاد شده است.

شرکت سهامی صنایع شیر ایران هم‌اکنون دارای ۱۶ کارخانه تحت پوشش است که تحت مدیریت هلدینگ در ۱۳ استان بزرگ ایران مشغول فعالیت است.

هلدینگ صنایع شیر پگاه به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده صنعت لبنیات در خاورمیانه ۲۹ زیرمجموعه تولیدی دارد و در نوع خود در منطقه بی‌نظیر است.

آدرس: تهران، نلسون ماندلا، پایین‌تر از چهار راه حقانی(جهان کودک)، نبش خیابان ۲۳، شماره۶۰

ارزشمندترین سهم‌های بورس کدامند؟

به گزارش اقتصادنیوز ، بسیاری از سهام‌داران برای تصمیم‌گیری درباره خرید سهام شرکت‌ها به اندازه شرکت توجه دارند. خیلی‌ها ترجیح می‌دهند در سهام شرکت‌های بزرگ سرمایه‌گذاری کنند و برخی نیز به دنبال سهام شرکت‌های کوچکی هستند که فکر می‌کنند در آینده رشد کرده و بزرگ خواهند شد.

اندازه شرکت فاکتوری است که می‌توان آن را با سایر شرکت‌ها مقایسه کرد. البته بزرگی شرکت به بالا بودن قیمت سهام آن ربطی ندارد. برای اندازه‌گیری شرکت از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. می‌توان از ارزش روز دارائی‌ها، ارزش روز قیمت سهام، ارزش حقوق صاحبان سهام و یا میزان درآمد برای مقایسه اندازه‌ شرکت‌ها استفاده کرد.

خبر مهم رییس سازمان بورس درباره ورود رمزارزها به بورس

با ارزش‌ترین شرکت‌ها بر مبنای ارزش حقوق صاحبان سهام

با ارزش‌ترین شرکت‌ بورسی بر مبنای ارزش حقوق صاحبان سهام فولاد مبارکه اصفهان است. در آخرین اطلاعات منتشر شده در صورت‌های مالی شرکت فولاد مبارکه ارزش حقوق صاحبان سهام این شرکت 83 هزار میلیارد تومان است و کل دارائی‌های این شرکت بیش از 122 هزار میلیارد تومان ارزش دارد.

پس از فولاد، شرکت ملی صنایع مس ایران (که با نماد فملی در بازار معامله می‌شود) در رتبه دوم قرار دارد و بانک ملت (وبملت) رتبه سوم را دارد. فارس (صنایع پتروشیمی خلیج فارس)، وسرضوی (سرمایه‌گذاری سهام عدالت استان خراسان رضوی)، کگل (شرکت معدنی گلگهر) و کچاد (شرکت معدنی چادرملو) نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

نکته جالب توجه حضور 5 شرکت سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت در میان 20 شرکت برتر بازار سرمایه است.

حقوق صاحبان سهام چیست؟

ارزش حقوق صاحبان سهام خالص دارایی سهام داران شرکت است. در واقع اگر تمام بدهی‌های شرکت را از مجموع دارایی‌های جاری و ثابت کسر کنیم آنچه باقی می‌ماند حقوق صاحبان سهام (EQUITY) است. به عبارت دیگر حقوق صاحبان سهام ادعای سهام‌داران و صاحبان اصلی شرکت نسبت به خالص دارایی‌های شرکت است.

با ارزش‌ترین شرکت‌ها بر اساس ارزش بازار

معیار رایج برای مقایسه ارزش شرکت‌ها قیمت روز سهام‌ آن‌هاست. در بازار بورس تهران در حال حاضر با ارزش‌ترین شرکت‌ بورسی بر مبنای ارزش بازار آن‌ها صنایع پتروشیمی خلیج فارس است. فولاد، فملی و میدکو در رتبه‌های بعدی قرار دارند و پس از آن‌ها کگل، شستا، کچاد، مارون، بپاس و تاپیکو در رده‌های بعدی قرار دارند.

تحلیل‌گران با مقایسه ارزش بازاری شرکت‌ها با مجموع دارایی‌های آن‌ها عملکرد شرکت‌ها را تجزیه و تحلیل می‌کنند.

با ارزش‌ترین شرکت‌ها بر مبنای ارزش روز دارائی

اگر شرکت‌های فعال در بازار سرمایه را بر اساس ارزش روز دارائی‌ها رتبه‌بندی کنیم، بانک‌ها و موسسات اعتباری در صدر قرار می‌گیرند. 6 نماد بانکی وبملت (بانک ملت)، وبصادر (بانک صادرات)، وتجارت (بانک تجارت)، وپاسار (بانک پاسارگاد)، وپارس (بانک پارسیان) و ونوین (بانک اقتصادنوین) بیشترین ارزش روز دارائی‌ها را در میان شرکت‌های بورسی و فرابورسی دارند.

سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟

کارشناس بازار سرمایه با اشاره به دو عامل صعود شاخص طی روزهای اخیر، پیش بینی کرد نماگر بازار کف قبلی را نمی‌شکند و تا تیر سال آینده فرصت مناسبی برای خرید سهام است.

بانک مرکزی با وجود مخالفت رییس کمیته فقهی از عرضه اولیه امروز اوراق سکه در بورس کالا برای اشخاص حقیقی و صندوق های سرمایه گذاری خبر داد.

رئیس سازمان برنامه و بودجه از موافقت رهبری با درخواست رئیس‌جمهور مبنی بر برداشت ۱۰ درصد منابع از صندوق توسعه ملی با هدف تملک و اشتغال، خبر داد.

دیدگاه های ۱۳ کارشناس بازار سرمایه درباره چشم‌انداز شاخص نشان می دهد، سبز پوشی نماگر بازار در شرایط فعلی از چند عامل متاثر شده است.

مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت با اشاره به دو برابر شدن سود سال گذشته مشمولان از واریز طی دو مرحله طی سال جاری خبر داد.

رئیس سازمان خصوصی سازی با اشاره به آخرین وضعیت دو باشگاه استقلال و پرسپولیس پس از ورود به بازار سهام گفت: شفافیت مالی شوخی نیست و استقلال باید در قبال برداشت ها پاسخگو باشد.

معاون اداره صادرات بانک مرکزی گفت: تعداد شعب عرضه کننده ارز توافقی بانک ها از ۲۱ به ۴۰ شعبه افزایش یافته است.

معرفی بورس انرژی

شرکت بورس انرژی (سهامی عام) بر اساس قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران مصوب آذرماه ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی تاسیس و در تاریخ ۱۷/۰۴/۹۱ تحت شماره ۴۲۸۰۰۲ در اداره کل ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری به ثبت رسید و فعالیت های عملیاتی خود را در زمینه انجام معاملات نقدی، قرارداد سلف موازی استاندارد، قراردادهای آتی و اختیار معامله و به منظور مرتفع سازی نیازهایی چون خرید و فروش منابع انرژی، تامین مالی برای تولیدکنندگان و تامین منابع انرژی برای توزیع کنندگان و مصرف کنندگان، از اوایل خرداد ماه همان سال آغار نمود.

موقعیت استراتژیک ایران به عنوان دارنده یکی از بزرگترین ذخائر و منابع هیدروکربوری جهان و بزرگترین کشور تولید کننده نفت و گاز و جهت گیری سند چشم انداز ۱۴۰۴ به سوی ارتقاء جایگاه جمهوری اسامی ایران به اولین کشور منطقه از ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، و… موجبات تاسیس بازاری متشکل جهت کشف قیمت و معامله حامل های انرژی و خاصه نفت و برق را از طریق تاسیس سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ شرکت بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور فراهم آورد. بورس انرژی دارای سه بازار فیزیکی، مشتقه و فرعی است. بازار فیزیکی دربرگیرنده سه تابلوی برق، نفت و گاز و سایر حامل های انرژی و بازار مشتقه شامل سه تابلوی قرارداد سلف موازی استاندارد، قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله می باشد. پذیرش کالاها در بازار فیزیکی بسته به آنکه آن ها در گروه اصلی یا مشابه قرار بگیرند توسط هیات پذیرش و یا کمیته عرضه صورت می پذیرد. شایان ذکر است که شرکت بورس انرژی، با ایجاد بازار فرعی، بستری مناسب را برای معامله کالاهای خارج از گونه و تک محموله ای نیز ایجاد کرده است. در حال حاضر اوراق بهادار مبتنی بر کالا )از جمله قرارداد سلف موازی استاندارد( در بازار مشتقه بورس انرژی، بر روی دارایی های پایه ای صادر می شود که در بورس مورد پذیرش قرار گرفتند یا دارای بازار نقدی قوی هستند.

موضوع فعالیت بورس انرژی

موضوع فعالیت شرکت طبق مفاد ماده ۳ از فصل دوم اساسنامه، به شرح ذیل است:

• تشکیل، سازماندهی و اداره بورس انرژی به صورت متشکل، سازمان یافته و خود انتظام به منظور انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده توسط اشخاص ایرانی و غیر ایرانی مطابق قانون و سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ مقررات.
• پذیرش کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر آن مطابق قانون و مقررات.
• تعیین شرایط عضویت برای گروه های مختلف از اعضا، پذیرش متقاضیان عضویت، وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضا، تعیین وظایف و مسئولیت های اعضا، نظارت بر فعالیت آن‌ها و تنظیم روابط بین آن‌ها مطابق قانون و مقررات.
• فراهم آوردن شرایط لازم برای دسترسی منصفانه اعضا به منظور انجام معاملات کالاها و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده مطابق قانون و مقررات.
• همکاری و هماهنگی با نهادهای مالی، شرکت ها، ارگان ها و سازمان‌هایی که بخشی از وظایف مربوط به داد و ستد کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده یا انتشار و پردازش اطلاعات مرتبط با بورس انرژی را به عهده دارند از جمله شرکت های سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه.
• تبادل به موقع اطلاعات بین شرکت و سایر نهادهای متولی بازار فیزیکی انرژی از جمله مدیریت شبکه برق ایران، شرکت ملی نفت ایران و شرکت ملی گاز ایران در چارچوب مقررات مصوب سازمان.
• انجام تحقیقات،آموزش و فرهنگ‌سازی مرتبط با فعالیت بورس انرژی به منظور تسهیل، بهبود و گسترش داد و ستد در بورس انرژی.
• همکاری با بورس¬های دیگر در ایران و خارج از ایران به منظور تبادل اطلاعات و تجربیات، یکسان سازی مقررات و استانداردها جهت تسهیل انجام مبادلات برون مرزی.
• نظارت بر حسن انجام معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده در بورس انرژی.
• تهیه، جمع آوری، پردازش، انتشار یا اعلام اطلاعات مربوط به سفارش ها و معاملات کالاهای پذیرفته شده و اوراق بهادار مبتنی بر کالای پذیرفته شده طبق قانون و مقررات.
• نظارت بر عرضه کنندگان کالاهای پذیرفته شده در بورس انرژی و داد و ستدکنندگان اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای پذیرفته شده مطابق قانون و مقررات.
• پذیرش انبارها، نظارت بر فعالیت آن ها و انجام عملیات مربوط به انبارها که در جهت داد وستد معاملات در بورس انرژی انجام می شود.
• اجرای سایر وظایفی که مطابق قانون و مقررات بعهده شرکت گذاشته شده یا خواهد شد.

ماموریت، چشم انداز و اهداف بورس انرژی

بورس انرژی به منظور ایجاد بازاری شفاف، کارآ، با نقدشوندگی و رقابت پذیری بالا و به جهت رفع انحصار و کشف عادلانه قیمت حامل های انرژی در سال ۱۳۹۱ تاسیس شد. در این راستا، شرکت برآن است تا به مرجعی برای کشف قیمت حامل های انرژی در منطقه خاورمیانه مبدل شود. از اینرو، شرکت بورس انرژی با نظر به ماموریت و چشم انداز سازمانی مذکور، دارای اهدافی به شرح زیر است:

• ارتقاء جایگاه و کارکردهای بورس انرژی برای ذینفعان
• بکارگیری رویه های موثر جهت حفظ سلامت بازار و صیانت از حقوق ذینفعان
• طراحی ابزارها و محصولات جدید با توجه به نیازهای ذینفعان و اقتضائات محیطی
• تجهیز بهینه منابع فیزیکی و توسعه مستمر سرمایه های انسانی
• ارزش آفرینی و تامین منافع سهامداران
• تعامل و همکاری موثر با نهادهای فعال در بازارهای مالی

مزایای خرید و فروش در بورس انرژی

1. بخشودگی ده درصد(۱۰%) از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهای پذیرفته شده در بورس¬های کالایی
2. معافیت مالیاتی معاملات قراردادهای آتی
3. عدم نیاز به برگزاری مناقصه و مزایده برای خرید و فروش کالاهای پذیرفته ¬شده در بورس¬های کالایی توسط وزارت خانه¬ها و دستگاه¬های دولتی و عمومی و دستگاه¬های اجرایی
4. خروج کالای پذیرفته شده در بورس را از نظام قیمت¬گذاری
5. ایجاد بازاری قانون¬مند و سازمان¬یافته جهت تسهیل داد و ستد کالاها؛
6. کشف شفاف قیمت کالاها بر اساس تعامل و تقابل عرضه و تقاضا و نیاز بازار

سرمایه و ترکیب سهامداران بورس انرژی

طبق مفاد بندهای ۸ و ۹ اساسنامه، سرمایه شرکت مبلغ ۲۰۰ میلیارد ریال می باشد که به ۲۰۰ میلیون سهم عادی هزار ریالی با نام تقسیم و تمام آن به صورت نقدی پرداخت شده است. سهامداران شرکت به سه دسته: نهادهای مالی، تولید کنندگان و سایر فعالان مربوط به بورس و انواع کالاهای قابل پذیرش در بورس انرژی و سایر اشخاصی که جزء دسته های اول و دوم نیستند، تقسیم شده اند. حداکثر درصد سهام متعلق به هریک از دسته های اول و دوم به ترتیب ۶۰ و ۲۰ درصد بوده که توسط سازمان بورس و اوراق بهادار تعیین شده است. به علاوه هر شخص در هر زمان، به طور مستقیم یا غیر مستقیم حداکثر ۲٫۵ درصد از سهام شرکت را می تواند در مالکیت خود داشته و بر اساس ماده ۱۲ اساسنامه شرکت بورس انرژی، تنها در درون دسته سهامداری خود، می تواند اقدام به نقل و انتقال سهام نماید )مگر با تصویب هیات مدیره سازمان).

اوراق بهادار (Security) چیست؟

بازارهای مالی در سرتاسر جهان، شامل بخش‌های مختلفی است، یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در بازارهای مالی، «اوراق بهادار» است. در این مطلب، با کمک مقاله‌ای از وب‌سایت اینوستوپدیا، با تعریف اوراق بهادار، انواع آن، سرمایه‌گذاری و معامله‌گری در این حوزه و وضعیت قانون‌گذاری آن آشنا خواهید شد.

اوراق بهادار چیست؟

اوراق بهادار (Security)، به هر دارایی یا حقی گفته می‌شود که ماهیت غیرفیزیکی دارد، از نظر قانون معتبر شناخته می‌شود و می‌توان آن را به فروش رساند.

در بیشتر کشورها، اوراق بهادار شامل موارد زیر می‌شود:

• یک موقعیت مالکیتی در شرکت‌هایی که به صورت عمومی در بورس معامله می‌شوند (سهام در بورس)
• یک رابطه طلبکاری از یک نهاد دولتی یا خصوصی (اوراق قرضه)
• یا یک حق مالکیت بر ابزارهای مالی مشتقه (قرارداد آتی یا قرارداد اختیار)

به زبان ساده، اوراق بهادار وعده‌ای است که از نظر قانونی لازم‌الاجرا است و می‌توان آن را خرید، فروخت و یا با چیز ارزشمند دیگری مبادله کرد.

برای درک بهتر اوراق بهادار به این مثال توجه کنید. فردی روی کاغذی می‌نویسد:

من در تاریخ ۱۰ فروردین ۱۴۰۰، خودروی خود را به دارنده‌ی این برگه انتقال خواهم داد.

اگر این برگه به تأیید یک نهاد دولتی یا قانونی برسد، تبدیل به اوراق بهادار می‌شود؛ یعنی ورقی که بها دارد. بنابراین این برگه دارای ارزش است و ممکن است مردم به خرید یا فروش این برگه علاقه نشان دهند. بدیهی است که اگر خودرو تا قبل از تحویل صحیح و سالم مانده باشد، ارزش برگه نیز بالا خواهد رفت. در مقابل اگر مشکلی برای اتومبیل پیش بیاید، افراد علاقه کمتری به در اختیار داشتن آن برگه نشان خواهند داد و در نتیجه، ارزش آن افت خواهد کرد.

انواع اوراق بهادار

انواع اوراق بهادار

اوراق بهادار را می‌توان به دو دسته عمده سهام و بدهی تقسیم کرد. با این حال، دسته دیگری به نام ترکیبی وجود دارد که در آن، بخشی از ویژگی‌های اوراق سهام و اوراق بدهی ترکیب شده است. در ادامه، با این سه دسته بیشتر آشنا خواهیم شد.

«سهام» یا «اوراق حقوق صاحبان سهام»، متداول‌ترین نوع از انواع اوراق بهادار است. سهام، یک نفع مالکیتی است که سهام‌داران در یک نهاد (مانند یک شرکت) در اختیار دارند و یکی از انواع سهم در بازار سرمایه است. اوراق سهام شامل دو دسته‌ی سهام عادی و سهام مقدم است.

دارندگان سهام معمولاً دریافتی منظم ندارند، هر چند در برخی موارد سود سهم را دریافت می‌کنند. اما سود اصلی سهام‌داران از این سرمایه‌گذاری، سودی است که از فروش خود سهام (اوراق بهادار) به دست می‌آید (با این فرض که ارزش سهم افزایش یافته باشد).

دارندگان سهام این اختیار را دارند که به میزان سهام خود، در کنترل شرکت سهیم باشند. ضریب تأثیر رأی هر سهام‌دار به نسبت سهمی است که در اختیار دارد. در صورت ورشکستگی شرکت، سهام‌داران پس از پرداخت کلیه تعهدات به طلبکاران، باقی‌مانده دارایی شرکت را به نسبت سهمی که دارند، بین خود تقسیم می‌کنند. در صورتی‌که دارایی مالی شرکت برای پرداخت تعهدات به طلبکاران کافی نباشد، این بدهی از کالاها یا خدمات شرکت پرداخت می‌شود.

اوراق بدهی

«اوراق بدهی» بیانگر پولی است که وام گرفته شده است و باید بازپرداخت شود. اندازه وام، نرخ بهره و تاریخ سررسید یا تمدید، تحت شرایطی در این اوراق قید می‌شود. اوراق بهادار بدهی شامل اوراق قرضه دولتی و شراکتی، گواهی‌های سپرده و اوراق وثیقه‌دار است.

زمانی که کسب‌وکارها یا نهادهای دولتی برای انجام فعالیت‌های اقتصادی نیاز به پول داشته باشند، با فروش اوراق قرضه می‌توانند سرمایه مورد نیاز خود را تأمین کنند. سرمایه‌گذار با خرید اوراق قرضه که از آن‌ به عنوان «اوراق بهادارِ با درآمد ثابت» نیز یاد می‌شود، برای بازه زمانی خاصی مقداری پول به یک نهاد قرض می‌دهد و بهرۀ ثابتی (ماهانه یا سالانه) از آن نهاد تحت عنوان درآمد ثابت دریافت می‌کند. اوراق قرضه دارای تاریخ سررسید است. وقتی اوراق قرضه به موعد سررسید خود می‌رسد، نهادی که پول سرمایه‌گذاران را دریافت کرده است، اصل پول را بازپرداخت می‌‌کند.

به‌طور کلی، دارندگان اوراق بدهی به طور منظم بهره، بازپرداخت اصل پول و سایر سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ حقوق قراردادی تصریح شده (که شامل حق رأی نیست) را دریافت می‌کنند. این اوراق برای مدت معینی صادر می‌‎شوند و در پایان توسط صادرکننده یا «ناشر» بازخرید می‌شوند. ناشر، نهادی حقوقی است که اوراق بهادار را به نام خود منتشر می‌کند.

اوراق ترکیبی

«اوراق بهادار ترکیبی» همانطور که از نامش پیداست، برخی از ویژگی‌های اوراق بدهی و سهام را در کنار هم دارد. اوراق ترکیبی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:

1. سهام تضمینی: قرارداد اختیاری که توسط شرکت صادر می‌شود و به سهام‌داران حق خرید سهام را در یک بازه زمانی و با یک قیمت مشخص می‌دهد.
2. سهام ترجیحی: سهم شرکت‌هایی که پرداخت بهره، سود سهام یا سایر بازدهی‌های سرمایه در آن‌ها ارجح است.
3. اوراق قابل تبدیل: اوراق قرضه‌ای که می‌توان آن‌ها را در بازار بورس به سهام شرکت ناشر تبدیل کرد.

سرمایه‌گذاری در حوزه اوراق بهادار

نهادی که اوراق بهادار را تولید کرده و به فروش می‌رساند، «ناشر» نام دارد و کسانی که این اوراق را می‌خرند، سرمایه‌گذار نامیده می‌شوند.

به‌طور کلی، اوراق بهادار نمایانگر یک سرمایه‌گذاری و وسیله‌ای است که نهادها، شرکت‌ها و سایر بنگاه‌های تجاری می‌توانند به‌وسیله آن سرمایه جذب کنند. شرکت‌ها با عرضه سهام خود به عموم مردم از طریق عرضه اولیه سهام (IPO) می‌توانند سرمایه بسیار زیادی جذب کنند.

برای مثال، مسئولین یک شهر یا ایالت یا کشور می‌توانند با صدور اوراق قرضه شهری، وجوه مورد نیاز برای یک پروژه را جمع‌آوری کنند. بسته به تقاضای بازار و یا ساختار قیمت‌گذاری یک موسسه، جذب سرمایه از طریق عرضه اوراق می‌توند گزینه مناسب‌تری نسبت به تأمین اعتبار از سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ سهامداران حقوقی‌ بازار سهام کدامند؟ طریق وام بانکی باشد.

سرمایه‌گذاری در حوزه اوراق بهادار

از طرف دیگر، خرید این اوراق با پولِ وام‌گرفته‌شده، که اصطلاحاً «خرید وجه تضمین با اهرم» نیز نامیده می‌شود، یکی از روش‌های محبوب برای سرمایه‌گذاری است. در اصل، یک شرکت ممکن است برای تسویه بدهی یا سایر تعهدات خود به نهادهای دیگر، حقوق مالکیتی خود را به صورت پول نقد یا سایر انواع اوراق بهادار به اشخاص حقیقی واگذار کند. این نوع تمهیداتِ وثیقه‌ای اخیرا در بین سرمایه‌گذاران نهادی افزایش یافته است.

اوراق بهادار چگونه معامله می‌شوند؟

اوراقی که به صورت عمومی معامله می‌شوند، در فهرست «بورس» قرار می‌گیرند. بورس، بازاری متشکل و خودانتظام است که اوراق بهادار در آن توسط کارگزاران یا معامله‌گران و طبق مقررات، مورد دادوستد قرار می‌گیرد.

ناشران می‌توانند با اطمینان دادن به معامله‌گران از جنبه قانون‌گذاری و تأمین نقدینگی، نظر معامله‌گرها را به سهام خود جلب کنند. در سال‌های اخیر، سیستم‌های تجاری الکترونیکی غیر رسمی متداول‌تر شده‌اند و معامله‌گران به جای دادوستد اوراق کاغذی، به صورت آنلاین معامله‌ می‌کنند.

همان‌طور که اشاره شد، به اولین فروش عمده سهام یک شرکت در بورس، «عرضه اولیه» (IPO) گفته می‌شود. بازاری که یک سهم برای اولین بار در آن پذیره‌نویسی و عرضه می‌شود، «بازار اولیه» نامیده می‌شود.

در جریان عرضه اولیه، ناشر، فروشنده سهم است و سرمایه‌گذار یا تریدر، معامله‌گر سهم هستند. اما بعد از پایان عرضه اولیه، سهم وارد معاملات ثانویه می‌شود که در آن، سهم‌ها صرفا به عنوان یک دارایی از یک تریدر یا سرمایه‌گذار به تریدر دیگر منتقل می‌شوند. به بازاری که معاملات ثانویه در آن جاری است، «بازار ثانویه» گفته می‌شود. سهام‌داران می‌توانند سهام خود را در ازای پول نقد یا سود سرمایه به سایر سرمایه‌گذاران بفروشند، بنابراین، بازار ثانویه بازار اولیه را تکمیل می‌کند.

اوراق بهادار ممکن است به صورت خصوصی و به گروه محدودی که واجد شرایط هستند، عرضه شود. هر از گاهی سهام شرکت‌ها به صورت ترکیبی از عرضه عمومی و خصوصی ارائه می‌شوند.

انواع دیگر اوراق بهادار

اوراق بهادار دارای گواهی به صورت فیزیک و کاغذی ارائه می‌شوند. این اوراق همچنین ممکن است در سیستم ثبت مستقیم نگه‌داری شوند. به عبارت دیگر، یک مامور ثبت به نمایندگی از شرکت، سهام شرکت را بدون اینکه نیاز به صدور گواهی فیزیکی باشد، حفظ می‌کند.

فناوری‌ها و سیاست‌های مدرن، نیاز به اوراق دارای گواهی را برطرف کرده است. اکنون سیستمی توسعه یافته است که در آن ناشران می‌توانند یک گواهی جهانی واحد را به نمایندگی از تمام اوراق بهادار معتبر، در یک صندوق امانت‌داری بین‌المللی به نام شرکت «Depository Trust» یا «DTC» سپرده‌گذاری کنند. کلیه اوراق بهاداری که در DTC معامله می‌شوند، به صورت الکترونیکی هستند. شایان ذکر است که اوراق بهادار دارای گواهی و بدون گواهی هیچ تفاوتی از نظر حقوق و امتیازات سهام‌دار و ناشر ندارند.

اوراق بهادار حامل به اوراق قابل مذاکره گفته می‌شود که حقوق مربوط به اوراق را به سهام‌دار می‌دهد. این اوراق تحت موارد خاص از یک سرمایه‌گذار به سرمایه‌گذار دیگر منتقل می‌شوند. اوراق حاملی که قبل از الکترونیکی شدنِ اوراق وجود داشتند، از لحاظ ماهیت مالکیتی همیشه مجزا از هم بودند؛ یعنی هر ورق بهادار، بیانگر یک دارایی جداگانه بود و از نظر قانونی با سایر اوراق تفاوت داشت. این اوراق بهادار در اکثر موارد قابل دادوستد هستند، اما در موارد نادری نیز این‌گونه نیست. این بدان معناست که با وام گرفتن، وام‌گیرنده می‌تواند در زمان بازپرداخت، خودِ دارایی یا یک دارایی مشابه دیگر را که معادل با دارایی اصلی است، پرداخت کند. در برخی موارد، ممکن است از اوراق بهادار حامل برای دور زدن مالیات استفاده شود. به همین دلیل، ناشران، سهام‌داران و قانون‌گذاران دید مثبتی به این اوراق ندارند. بنابراین استفاده از این اوراق در ایالات متحده نادر است.

اوراق بهادار ثبت‌شده به گونه‌ای از اوراق گفته می‌شود که نام سهام‌دار و سایر جزئیات لازم توسط ناشر در یک دفتر کل ثبت می‌شود. هرگونه دادوستد این اوراق به شرطی انجام می‌شود که اصلاحات لازم در دفتر کل ثبت شود.

قانون‌گذاری

در ایالات متحده، «کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا» (SEC)، عرضه عمومی و فروش این اوراق را قانون‌گذاری می‌کند.

کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا

اما در ایران، این وظیفه به «شورای عالی بورس و اوراق بهادار» و «سازمان بورس و اوراق بهادار» محول شده است. طبق قوانین اوراق، مصوب سال ۱۳۸۴ مجلس شورای اسلامی، تعریف این دو نهاد به شرح زیر است:

«شورا» بالاترین رکن بازار است که تصویب سیاست‌های کلان آن بازار را برعهده دارد. اعضـای شورا به شرح زیر است:

• وزیر امور اقتصادی و دارایی
• وزیر بازرگانی
• رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
• رؤسای اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و اتاق تعاون
• رئیس «سازمان» که به عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان نیز انجام وظیفه خواهد کرد
• دادستان کل کشور یا معاون وی
• یک نفر نماینده از طرف کانون‌ها
• سه نفر خبره مالی منحصراً از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌هـای حرفـه‌ای بـازار اوراق بهـادار بـه پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیئت وزیران
• یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر ذيربط و تصویب هیئت وزیـران بـرای هـر بورس کالایی

سازمان بورس

«سازمان بورس»، یک موسسه عمومی غیردولتی است که دارای شخصیت حقـوقی و مـالی مسـتقل بـوده و از محـل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق پذیرش شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار و سایر درآمدها اداره می‌شود.

ساختمان سازمان بورس

برای اطلاع از جزئیات تعاریف و قوانین بورس در ایران، می‌توانید به وب‌سایت سازمان بورس مراجعه کنید.