بهترین روش سودآوری در بورس

اگر می‌خواهید سرمایه‌گذار موفقی شوید، سعی کنید حتی اگر با صنایع مختلف آشنا نیستید، به مرور دانش‌تان را در این حوزه‌ها افزایش دهید و درباره دوره‌های رونق و رکودشان، جایگاه‌شان در اقتصاد کشور و چشم‌انداز آینده این صنایع آشنا شوید. سپس سراغ شرکت‌هایی بروید که فعالیت شفاف‌تری دارند و شما هم می‌توانید با مرور گزارش‌هایشان از کسب‌وکارشان سر در بیاورید. هرقدر شرکتی را که می‌خواهید سهامش را بخرید بیشتر بشناسید، در واقع ریسک سرمایه‌گذاری‌تان را کاهش داده‌اید

ارزیابی و تعیین ارزش سهام و روش قیمت‌گذاری سهام شرکت‌ها

ارزیابی سهام یا ارزش‌گذاری و تعیین ارزش واقعی سهام یا به‌اصطلاح قیمت‌گذاری سهم از موضوعات بسیار مهمی است که در بررسی و محاسبه ارزش دارائی و سهام شرکت‌ها و همچنین تصمیمات سرمایه‌گذاری حائز اهمیت است در این مقاله سعی بر این است اهداف ارزیابی سهام و دیدگاه کلی در ارزش‌گذاری و قیمت سهام موردبررسی قرار گیرد.

یکی از مطمئن‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری پرسود، خریدوفروش اوراق بهادار می‌باشد بهترین روش سرمایه‌گذاری داشتن سبد متنوعی از اوراق بهادار است ازآنجاکه این نوع سرمایه‌گذاری نیاز به دانش تخصصی و وجوه نقدی تقریباً زیاد دارد کمک گرفتن از شرکت‌های سرمایه‌گذاری که از نهادها و واسط‌های مالی فعال در اوراق بهادار است بسیار حائز اهمیت است.

در سال 1940 در ایالات‌متحده جامع‌ترین طبقه‌بندی قانون برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری در میان کشورهای جهان صورت گرفت بر اساس این قانون شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران بانام سرمایه‌گذاری مدیریتی از نوع شرکت‌های سرمایه‌گذاری تحت عناوین شرکت یا صندوق با سرمایه باز و شرکت یا صندوق با سرمایه بسته می‌باشند.

از حضور شرکت‌های سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار تهران سال‌ها می‌گذرد ولی از تاریخ شروع فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در بازار مالی ایران زمان زیادی نمی‌گذرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام فعالیت خود را از سال 1387 آغاز کرده‌اند.

با توجه به مطالب عنوان‌شده و در نظر گرفتن اهمیت عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورسی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام از جهات: کسب بازده اضافی نسبت به بازار از طرف سرمایه‌گذاران، کاهش نوسانات شدید قیمت سهام در بازار بورس، تحقق اهداف سرمایه‌گذاری مدیران نهادهای مالی و تصمیمات سرمایه‌گذاری، تأمین مالی و کارکردی بهتر به خاطر وجود سهامداران حقوقی در شرکت‌های سرمایه پذیر، اتخاذ تصمیمات تخصصی و بجا در بورس و … این‌طور به نظر می‌رسد که تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری در بورس یا سهام یک امر مشکل باشد.

شرکت یا صندوق با سرمایه بسته چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

سهام این نوع شرکت‌های سرمایه‌گذاری فقط در زمان عرضه اولیه توسط خود شرکت به فروش می‌رسد و معاملات و فروش‌های بعدی بین سرمایه‌گذاران در بازار ثانویه صورت می‌گیرد شرکت‌ها با این شرایط تعداد سهام محدودی دارند و نمی‌توانند سهام باقابلیت بازخرید منتشر کنند.

شرکت یا صندوق با سرمایه باز چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

یعنی یک شرکت بهترین روش سودآوری در بورس سرمایه‌گذار که وجوه را از سرمایه‌گذاران جمع‌آوری می‌کند و د ر سبد متنوعی از اوراق بهادار سرمایه‌گذاری می‌کند از ویژگی‌های این نوع از شرکت یا صندوق‌ها این است که اوراق بهادار باقابلیت بازخرید منتشر می‌کنند.

4 دیدگاه اصلی در ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام چیست؟

• ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس معیار مقایسه‌ای
• ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس سودآوری شرکت
• ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس دارایی شرکت
• ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس جریان‌های نقدی تنزیلی

ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس معیار مقایسه‌ای

درواقع در این مورد با ارزیابی عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری در بازار بورس اوراق بهادار و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام در مقایسه با شاخص بازار در بورس می‌توانیم به نتایج قابل‌قبول و کمک‌کننده‌ای برسیم و عملکرد هردو را باهم مقایسه کنیم.

ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس سودآوری شرکت

در بررسی این مورد اولین بحث ارزش ذاتی سهام است که به معنی ارزش و قیمت واقعی یک شرکت یا دارائی است که عوامل مؤثری مانند پتانسیل رشد شرکت، لحاظ کردن دارائی مشهود و نامشهود و ابعاد کسب‌وکار در ارزش سهام در آن در نظر گرفته‌شده و به همین دلیل از قیمت جاری بازار متمایز شده و هدف از بررسی ارزش ذاتی سهام مقایسه آن باقیمت بازار است.

و یکی از روش‌های ارزیابی یا ارزش‌گذاری سهام در این مورد روش محاسبه P/E است که بیان‌کننده نسبت قیمت یا ارزش بهترین روش سودآوری در بورس یک سهم به‌پیش بینی سود سهام آن است که با سود با حداقل ریسک یعنی سود بانکی قابل‌مقایسه است درواقع این نسبت روش محاسبه بازگشت سرمایه است بدین‌صورت که اگر سود بانکی 20 درصد باشد دوره بازگشت سرمایه در بانک 5 سال است یعنی سرمایه‌گذار بعد از 5 سال سودی که به دست آورده معادل اصل سرمایه است یعنی P/E بازار برابر با 5 است اگر سود بانکی کاهش یابد P/E بازار رشد خواهد کرد چون زمان بازگشت سرمایه بیشتر می‌شود به‌عنوان‌مثال اگر شرکتی eps خود را 100 تومان اعلام کند با فرض همان P/E=5 قیمت تعادلی هر سهم برابر است با P/100=5 ← P=500

ارزیابی سهام یا قیمت‌گذاری سهام بر اساس دارایی شرکت

در این نوع ارزش‌گذاری و ارزیابی سهام چند روش مرسوم را عنوان می‌کنیم اولین مورد ارزش اسمی سهام است که در زمان تأسیس شرکت برای اوراق سهام منتشرشده تعیین می‌شود و در اساسنامه شرکت نیز درج می‌شود و قیمت یا ارزش واقعی سهام نیست که در حال حاضر در ایران طبق قانون 29 تجارت در شرکت‌های سهامی عام ارزش اسمی هر سهم نباید از 10000 ریال بیشتر باشد و ارزش اسمی هر برگه از سهام عادی در حال حاضر در کشور ما 1000 ریال است.

ارزش اسمی =سرمایه شرکت / تعداد سهام منتشرشده شرکت

مورد قابل‌بررسی بعدی ارزش دفتری سهام است درواقع برای دارایی شرکت سهامی در ترازنامه شرکت عددی به‌عنوان ارزش آن دارایی ثبت‌شده که همان ارزش دفتری سهام نامیده می‌شود و نکته مهم اینکه ارزش دفتری سهام باارزش بازار سهام برابر نیست زیرا ارزش دفتری سهم بر پایه ارزش دارایی ثبتی در ترازنامه شرکت است اما ارزش بازار سهم بر اساس ارزیابی سرمایه‌گذاران از عملکرد شرکت و ارزش عرفی دارایی است.

ارزش بازار سهام مورد قابل‌بررسی دیگر در ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس دارایی شرکت است که قیمتی است که طبق مکانیم عرضه و تقاضا در بازار تعیین می‌شود.

ارزش جایگزینی سهام، ارزش سهام بر اساس خالص ارزش دارایی‌ها و ارزش تصفیه‌ای هم 3 موردی هستند که در این روش می‌توان بررسی کرد.

ارزیابی سهام و قیمت‌گذاری آن بر اساس جریان‌های نقدی تنزیلی

روش جریان نقد تنزیل شده این‌گونه تحلیل می‌شود که به دلیل وجود تورم در بازار و ریسک‌های مختلف مربوط به آن، ارزش یک مبلغ معین پول در حال حاضر بیش از ارزش آن در آینده است به همین دلیل می‌توانیم ارزش یک شرکت، یک پروژه یا … را بر اساس داشتن پتانسیل در تولید پول یا همان جریان‌های نقدی در آینده تخمین بزنیم و برای انجام این کار فقط باید ارزش فعلی (ارزش آن در زمان حال) جریان نقد آینده شرکت یا پروژه را به دست آورد.

8 روش ارزیابی و تعیین ارزش سهام:

• تعیین ارزش سهام طبق ارزش ‌دفتری سهام
• تعیین ارزش سهام طبق ارزش اسمی سهام
• تعیین ارزش سهام طبق قیمت و جریان بازار
• تعیین ارزش سهام طبق نرخ سودآوری
• تعیین ارزش سهام طبق ارزش فعلی خالص جریان‌های نقدی آتی
• تعیین ارزش سهام طبق قیمت یا ارزش جاری خالص دارائی
• تعیین ارزش سهام طبق ارزش معدل ۲
• تعیین ارزش سهام طبق ارزش ذاتی و اقتصادی

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش ‌دفتری سهام:

قیمت‌گذاری و تعیین ارزش سهام بر اساس ارزش دفتری حاصل ارقام ثبت‌شده در دفاتر و صورت‌های مالی شرکت می‌باشد که قیمت پایه سهام از محاسبه اختلاف حاصل دارائی و بدهی‌های ثبت‌شده به دست می‌آید.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش ‌اسمی سهام:

قیمت‌گذاری و تعیین ارزش سهام بر اساس مبلغ اسمی همان قیمتی است که روی برگه سهام درج‌شده که با حاصل‌ضرب تعداد سهام در مبلغ اسمی ذکرشده روی ورق سهام ارزش کل سهام تعیین می‌شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس قیمت و جریان بازار:

در این روش قیمت‌گذاری و ارزیابی سهام بر اساس واگذاری و خریدوفروش سهام در بازار فعال و قیمت‌های مشخص‌شده در تابلوی بورس و اوراق بهادار در زمان انجام معامله مشخص می‌شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس نرخ سودآوری:

در این روش قیمت‌گذاری و تعیین ارزش سهام در مورد شرکت‌هایی که میانگین سود 3 سال قبل از کسر مالیات و 3 سال قبل از قیمت‌گذاری و ارزیابی بهترین روش سودآوری در بورس پس ازلحاظ کردن موارد سود معادل 5 درصد مبلغ خالص دارایی باشد اجرا خواهد شد یعنی شرکت باید در 3 سال قبل از ارزیابی دارای سود باشد و صورت‌های مالی 3 دوره قبل از ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام آن موردحسابرسی قرار گیرد البته در این روش ابتدا باید سود شرکت کسر شود و با توجه به سود کسر شده، ارزش سهام تعیین شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش فعلی خالص جریان‌های نقدی آتی:

در این روش ارزش‌گذاری سهام و ارزیابی سهام بر اساس دریافت بودجه 10 سال آتی شرکت، نسبت به ارزش‌های فعلی خالص جریان‌های نقدی آتی شرکت و درنهایت نسبت به بررسی و اعلام قیمت پایه سهام انجام می‌شود یعنی محاسبه و ارزش‌گذاری فعلی جریان‌های نقدی آتی شرکت در مورد دارائی‌های ثابت شرکت در پایان سال دهم ملاک عمل می‌باشد.

مواردی مثل هزینه بازخرید خدمت کارکنان، مالیات عملکرد شرکت، خالص سرمایه در گردش بهترین روش سودآوری در بورس و دارائی‌های ثابت خریداری‌شده طی 10 سال باید مدنظر قرارگرفته شود البته تمامی این موارد در صورتی منطقی است که اقتصاد جامعه سالم و تورم خیلی کمی داشته باشد.

روش ارزیابی، ارزش‌گذاری و قیمت‌گذاری سهام بر اساس قیمت یا ارزش جاری خالص دارائی:

در این روش کارشناس رسمی دادگستری باید خالص دارائی‌های ثابت شرکت را مورد ارزیابی قرار دهد و قیمت‌های ارائه‌شده توسط کارشناس رسمی دادگستری (رشته‌های مرتبط) باارزش دفتری دارائی‌های ثابت شرکت ارزیابی و مابه‌التفاوت آن توسط کارشناس مالی مشخص شود.

همچنین بدهی و دارائی‌های جاری شرکت نیز بایستی توسط کارشناسان مالی ارزیابی شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش معدل ۲:

در شرکت‌های سود ده، قیمت پایه سهام تعیین‌شده به روش ارزش‌های جاری و معدل قیمت پایه سهام تعیین‌شده به روش سودآوری به‌عنوان قیمت پایه سهام تعین می‌شود طبق نظر کارشناسان حرفه‌ای حسابرسی و حسابداری، معدل 2 یا چند قیمت پایه سهام تعیین‌شده از سایر روش‌ها می‌تواند به‌عنوان یک روش برای اعلام قیمت پایه سهام تعیین شود.

روش ارزیابی و قیمت‌گذاری سهام بر اساس ارزش ذاتی و اقتصادی:

در این روش ارزیابی سهام یا ارزش‌گذاری سهام قیمت پایه سهام را می‌توانیم با توجه به ارزش اقتصادی و ذاتی اعلام کنیم که کارشناس مالی ارزیابی را می‌تواند با توجه به وضعیت کنونی شرکت در مقایسه با شرکت‌های مشابه داخلی یا خارجی (ازلحاظ میزان تولیدات، وجود مدیریت کارآمد در شرکت، کارکنان متخصص و دارای مهارت) انجام دهد.

نکته: قیمت و ارزش سهام‌ بورسی معادل و برابر باقیمت در بازار فعال در زمان انجام معامله سهم می‌باشد و نیاز به کارشناسی از طرف کارشناس رسمی دادگستری نمی‌باشد با مراجعه به کارگزاری بورس می‌توانید از ارزش و قیمت سهام خود اطلاع پیدا کنید.

گروه کارشناسان رسمی ایران کارشناس درزمینهٔ ارزیابی سهام با بهره‌گیری از کارشناسان رسمی دادگستری در رشته‌های راه و ساختمان، برق و ماشین‌آلات، تأسیسات، فناوری اطلاعات و رایانه، اموال منقول، وسایط نقلیه و برند و امتیازات و همچنین با مدیریت کارشناسان رسمی رشته حسابداری و حسابرسی با ارائه مشاوره رایگان در تمامی نقاط کشور شما دوستان را همراهی خواهد کرد. تجربه چندین ساله ما در این زمینه بهترین مشاور و همراه شما خواهد بود.

بهترین سرمایه‌گذاری در ایران در سال 1398

در شرایط تورمی و بحران رشد افسارگسیخته قیمت دلار، آدم‌های مختلف موارد مختلفی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند. برخی از مردم خرید ملک را مطمئن و سودآور می‌دانند. برخی دیگر با طلا و سکه پس‌انداز می‌کنند. عده‌ای می‌خواهند با دلار، پول خود را از آسیب تورم نجات دهند. عده کمی هم در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند، هرچند در نظر عموم مردم بورس بی‌اندازه پرریسک است. اما همه آن‌ها در نهایت به دنبال بهترین سرمایه‌گذاری در ایران می‌گردند: یعنی بالاترین سود، کم‌ترین ریسک و بیش‌ترین نقدشوندگی ممکن.

در اینجا نمی‌خواهیم در مورد اخلاق و تاثیرهای اجتماعی هر مورد سرمایه‌گذاری بحث کنیم. تنها می‌خواهیم نگاهی بیندازیم به سابقه هرکدام از این بازارها و ببینیم از سال 1377 تا 1397 هر بازار چه وضعی داشته است. سوال اینجا است که کدام بازار سودآورترین گزینه برای سرمایه‌گذاری است؟ در این بازه زمانی ایران و آمریکا سه رئیس‌جمهور متفاوت را تجربه کرده‌اند. به این ترتیب می‌توانیم مدعی شویم که شرایط سیاسی مختلفی را پشت‌سر گذاشته‌ایم.

انتخاب مورد سرمایه‌گذاری و روش بررسی

برای به‌دست‌آوردن مقدار تورم از شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI) استفاده‌ می‌کنیم. اگر بازدهی مورد سرمایه‌گذاری از تورم کم‌تر باشد، سرمایه‌گذاری را زیان‌ده در نظر می‌گیریم. برای بازدهی‌های بیشتر از تورم به هزینه فرصت (opportunity cost) سرمایه‌گذاری نگاه می‌کنیم. یعنی آیا موردی سود‌آورتر از انتخاب ما وجود داشته است؟

بهره بانکی را به‌عنوان سرمایه‌گذاری بدون ریسک در نظر می‌گیریم. توجه کنید که سکه، دلار و سهام نقدشونده‌تر از سپرده پنج‌ساله هستند. برای آن‌که نقدشوندگی (liquidity) کم‌ترین تاثیر را بر محاسبات ما بگذارد، از نرخ بهره سپرده یک‌ساله استفاده می‌کنیم.

برای دلار و سکه، مبنای محاسبه قیمت در بازار آزاد است. یعنی فرض می‌کنیم سفته‌بازاران به ارز دولتی دسترسی ندارند.

برای زمین از شاخص قیمت زمین تهران (LPI) استفاده می‌کنیم. مبنای محاسبه، آماری است که بانک مرکزی منتشر می‌کند. نرخ اجاره سالانه آپارتمان را برابر 7 درصد بهای ملک در نظر می‌گیریم. (رهن یک‌پنجم بهای ملک، نرخ تبدیل 10 میلیون رهن در مقابل 300 هزار تومان اجاره.)

باور قیمت ارز در سال 1396 سخت است.

برای محاسبه بازده بورس از شاخص کل استفاده می‌کنیم. از آنجایی که در سال 1377 صندوق ETF با درآمد ثابت وجود نداشت، یک صندوق فرضی با درآمد ثابت 20% را با شاخص کل مقایسه می‌کنیم. (در زمان تنظیم مقاله، داده‌های بانک مرکزی تا سال 1397 تاییدشده بودند.)

بازده سرمایه‌گذاری از سال 1377 تا امروز

حالا فرض می‌کنیم یک واحد پول (یک میلیون تومان) در بازارهای مخالف سرمایه‌گذاری شود. با استفاده از داده‌هایی که از بانک مرکزی، بازار آزاد و سازمان بورس اوراق بهادار استخراج کرده‌ایم، حساب می‌کنیم این پول در سال‌های مختلف چقدر تغییر می‌کند. به بیان دیگر برای هر مورد سرمایه‌گذاری شاخص 1377 برابر با 1 فرض می‌شود.

حالا به محاسبه بازدهی هر مورد می‌پردازیم. برای محاسبه بازدهی از فرمول (1) استفاده می‌کنیم.

که در آن p_t قیمت در سال t و P₀ همان یک میلیون تومانی است که سرمایه‌گذاری کرده‌ایم. بازدهی بازارها به شکل زیر خواهد بود.

این اعداد یعنی کسی که در سال 77 سکه خرید، در پایان سال 97 پولش 95 برابر شد. در حالی که کسی که پولش را به زمین تبدیل کرد توانست دارایی خود را 52 برابر کند.

در یک نمودار خطی می‌توانیم بازدهی بازارهای مختلف را ببینیم.

همان طور که می‌بینیم بازدهی بورس در بلندمدت با هیچ‌کدام از موارد دیگر قابل مقایسه نیست. در نمودار زیر می‌توانیم بازدهی سایر سرمایه‌گذاری‌ها را بدون در نظر گرفتن بورس ببنیم.

بازدهی سرمایه‌گذاری ناشی از رشد قیمت سکه در مقایسه با قیمت دلار و دیگر موارد سرمایه‌گذاری جالب‌توجه است!

دسته اول: تورم، دلار و سپرده بانکی

دلال‌هایی که دلار را با فرکانس بالا (HFT) معامله می‌کنند، می‌توانند سود کنند. آن‌ها امروز دلار را می‌خرند و چند دقیقه بعد به قیمتی بالاتر می‌فروشند. سود آن‌ها از ما‌به‌تفاوت خرید‌وفروش (spread) به‌دست می‌آید، نه از انبارکردن و نگه‌داشتن ارز. حجم و فرکانس بالا معامله باعث می‌شود سود اندک برای آن‌ها ارزنده باشد.

اما برای کسی که می‌خواهد تورم را پوشش دهد، نگهداری دلار مفید نخواهد بود. در بلندمدت شاخص قیمت بیشتر از نرخ ارز رشد خواهد کرد. اول آن‌که دولت ایران سعی می‌کند با سرکوب نرخ ارز از رشد طبیعی آن پیشگیری کند و برای این کار از صندوق ذخیره ارزی استفاده می‌کند. دیگر آن‌که در آمریکا هم تورم وجود دارد و ارزش یک اسکناس 1 دلاری در سال 1998 برابر ارزش همین اسکناس در 2018 نبود.

از طرف دیگر می‌بینیم که سپرده یک‌ساله با تقریب خوبی می‌تواند تورم را پوشش دهد. در حالی که هر جهشی در قیمت دلار به‌سرعت به‌صورت تورم، سود را ضایع می‌کند.

حساب پس‌انداز پنج‌ساله بیشتر از سپرده یک‌ساله سود می‌کند، اما اگر سرمایه‌گذار بخواهد قبل از سررسید حساب خود را ببندد با نرخ شکست (termination fee) روبه‌رو می‌شود. برای همین سپرده بانکی بلندمدت مورد سرمایه‌گذاری مناسبی برای همه شرایط (به‌خصوص شرایط نااطمینانی) نیست.

دسته دوم: طلا، زمین و درآمد ثابت

معمولا می‌گوییم که در بلندمدت رفتار سکه و زمین مسکونی به یکدیگر شبیه است. فرض کنید در سال 1377 می‌توانستید یک متر زمین مسکونی را به قیمت 225 هزار تومان (پنج سکه بهار آزادی) بخرید. همین زمین در سال 1395 بیش از شش میلیون تومان قیمت داشت. در آن سال می‌شد همین زمین را با پنج‌ونیم سکه خرید.

بدون در نظر گرفتن تغییر قیمت در سال 1397 می‌بینیم که در بلندمدت سکه طلا و زمین مثل صندوق با درآمد ثابت 20% عمل می‌کند. یعنی با نگهداری بلندمدت سکه و زمین می‌توانستید سالانه بیست درصد درآمد کسب کنید، یا اگر می‌خواستید چیزی را جایگزین خرید سکه و زمین کنید، می‌توانستید از صندوق با درآمد ثابت (fixed income fund) استفاده کنید.

بازار مسکن بیش‌ترین سرمایه را به سمت خود جذب‌کرده است. سرمایه‌گذاری‌ای که پربازده‌ترین و نقدشونده‌ترین گزینه ممکن نیست.

اما سال 1397 سکه به دلایلی متعدد رشد کرد. خرید آن در مقایسه با موارد دیگر به سرمایه کمتری نیاز دارد و نقدشوندگی آن زیاد است. برای همین عده بسیاری برای حفظ ارزش پول خود، سکه طلا خریدند. خیلی بعید است که بازار مسکن توان داشته باشد که رفتار سکه را تقلید کند. از مقایسه این رشد با وضعیت سال 1390 به نظر می‌رسد که بازار سکه در بلندمدت امیدوارکننده نباشد و شاهد افت قیمت باشیم. برای همین سکه به هیچ وجه گزینه‌ای مناسب برای سال 1398 نخواهد بود.

دسته سوم: بورس در بلندمدت

همان طور که گفتیم اگر افق زمانی سرمایه‌گذاری خود را 20 ساله بگیریم، هیچ سرمایه‌گذاری‌ای با سرمایه‌گذاری شاخص (index investment) قابل مقایسه نیست. اما در افق زمانی (time horizon) هفت‌ساله شرایط می‌تواند متفاوت باشد.

کسی که از 1380 تا 1387 زمین خریده باشد، بیشتر از هر بازار دیگری سود می‌گیرد. در این دوره جایگاه دوم از آن بورس است. کسی که در سال‌های 82، 83 و 84 (قبل از به قدرت رسیدن محمود احمدی‌نژاد) سکه خریده بود، بعد از هفت سال بیشتر از فعال‌های بورس سود کسب می‌کرد (و از سال 96 به امروز). اما در تمام بازه‌های هفت‌ساله دیگر سرمایه‌گذاران بورسی بیشترین سود را کسب کرده‌اند.

نکته دیگر این است که سرمایه‌گذاری در بورس با افق زمانی کم‌تر از 5 سال چندان مطمئن نیست. در افق‌های زمانی کم‌تر از 5 سال، صندوق و سپرده بانکی سرمایه‌گذاری‌های مناسب‌تری هستند. مثلا کسانی که در سال 1382 وارد بورس شدند، در سال 87 تنها 18 درصد سود کرده بودند، در حالی که قیمت‌ها 103 درصد رشد کرده بود.

اما همین سرمایه‌گذاران در افق بالای ده سال پاداش صبر خود را گرفتند. سال‌های 84 تا 87 (از اواخر دولت خاتمی تا اوایل دولت احمدی‌نژاد) بدترین دوران بورس بود. در حالی که قیمت سکه، دلار و مسکن به‌شکل وحشتناکی رشد کرد. مشکل اصلی اینجا است که کسی نمی‌دانست 1387 بهترین زمان برای ورود به بورس است. به همین دلیل در بیشتر منابع علمی می‌گویند ‌پرتفویی که فقط از سهام تشکیل شده باشد، برای افق زمانی بالای 10 سال توجیه دارد.

به‌طور میانگین بورس در تمام بازه‌های هفت‌ساله از 1377 تا به امروز بیش از 700% بازدهی داشته است. در پنج دوره گذشته بازدهی بازار بیش از 800% درصد بود. در دوره‌های هفت‌ساله بازدهی بورس به‌طور میانگین چنین بوده است:

اجاره خانه به‌عنوان شغل

یک مورد سرمایه‌گذاری دیگر این است که خانه بخریم و آن را اجاره دهیم. پیش‌فرض صاحب‌خانه‌ها این است که قیمت خانه متناسب با تورم رشد می‌کند، اجاره هر مبلغی که باشد سود است، چون بالای خط تورم قرار می‌گیرد. این پیش‌فرض درست نیست. قیمت خانه در تهران بیش‌تر از تورم رشد می‌کند. چرا که رشد تقاضا برای مسکن، بیشتر از ظرفیت شهر برای عرضه ملک مسکونی است.

اما نکته مهم در مورد خانه مسکونی، استهلاک (depreciation) است. خانه در تهران هر سال 2.5 درصد از ارزش (نه قیمت) خود را از دست می‌دهد. یعنی قیمت یک خانه بیست‌ سال ساخت به‌طور تقریبی 20 (0.975) یا 60 درصد ملک مشابه نوساز است (مشابه از نظر متراژ و موقعیت). عدد واقعی می‌تواند بین 50 تا 70 درصد متغیر باشد. مستاجر هر سال 7 درصد قیمت روز خانه را به‌عنوان اجاره می‌پردازد. پس می‌توانیم بگوییم:

که در آن H₀ قیمت روز خانه نوساز و H_t قیمت روز خانه tسال ساخت است.

چسبندگی قیمت اجاره

دقت کنید که قیمت خانه کهنه در مناطق مختلف و با توجه به امکانات بنا می‌تواند متفاوت باشد. همچنین اگر الان بخواهید خانه اجاره کنید ممکن است از شما 8 تا 10 درصد اجاره بگیرند. اما اجاره خانه در مجموع چسبنده‌تر از قیمت خانه است و معمولا به همان اندازه رشد نمی‌کند.

برای درک چسبندگی قیمت اجاره (price stickiness) تصور کنید شما در یک خانه ساکن هستید. به‌جای پیداکردن خانه جدید سعی می‌کنید قرارداد خود را با کم‌ترین رشد تمدید کنید. صاحب‌خانه هم ترجیح می‌دهد با شما تمدید کند تا چندماه خانه‌اش خالی بماند و نیم‌ماه اجاره را به بنگاه بدهد. به همین دلیل معمولا میانگین اجاره‌ها کم‌تر از قیمت خانه رشد می‌کند. از طرف دیگر خریدار مسکن بیشتر از مستاجر قدرت خرید دارد.

از طرف دیگر اگر امسال یک خانه 4 سال ساخت را اجاره کرده‌اید، موقع تمدید قرارداد در مورد ملکی 5 ساله صحبت می‌کنید. برای همین در افزایش عدد اجاره، حتما باید کاهش ارزش ملک را مدنظر قرار داد.

توجه کنید که با بالارفتن عمر بنا، استهلاک بر رشد قیمت می‌چربد. برای همین اگر قصد داریم از اجاره خانه کسب درآمد کنیم، بهتر است افق زمانی خود را بیش‌تر از ده‌ سال در نظر نگیریم. یعنی خانه هفت تا ده سال ساخت را با خانه نوساز عوض کنیم.

بهترین سرمایه‌گذاری در ایران

در افق کوتاه‌مدت بهترین سرمایه‌گذاری صندوق با درآمد ثابت است. دیدیم کسانی که در سال 91 و 92 سکه خریدند، در سال 93 در ضرر بودند. نگه‌داشتن دلار هرگز سودآور نبوده است. سپرده یک‌ساله در بهترین حالت می‌تواند تورم را پوشش دهد و سپرده پنج‌ساله مشکل نقدشوندگی دارد. از طرفی خرید زمین در تهران کار ساده‌ای نیست و به چند ده میلیارد تومان سرمایه نیاز دارد. مسکن در بلندمدت ارزش خود را از دست می‌دهد و مسکن قدیمی به‌سادگی قابل فروختن نیست.

سرمایه‌گذاری در بورس بهترین گزینه سرمایه‌گذاری برای افق‌های طولانی است. چنین سرمایه‌گذاری باید برای بازه‌های ده‌ساله یا بهترین روش سودآوری در بورس بهترین روش سودآوری در بورس بیشتر برنامه‌ریزی کند. به همین دلیل برای محاسبه ارزش ذاتی سهم با جریان آزاد نقدی، از پیش‌بینی تنزیل‌یافته ده سال آینده استفاده می‌کنیم. برای کسانی که دانش کافی برای سرمایه‌گذاری در بورس ندارند، توصیه می‌شود از صندوق سهام استفاده کنند، یا از خدمات سبدگردانی نهادهای سرمایه‌گذاری بهره ببرند. برای کسانی که برنامه‌ای بین 5 تا 10 سال دارند، پرتفویی شامل ترکیبی معقول از درآمد ثابت و سهام توصیه می‌شود.

(واضح است که این یک پیش‌بینی قطعی نیست و ممکن است اتفاق‌ها و حوادثی که نظیر آن‌ها را کم ندیده‌ایم، ورق را به‌طور کامل برگرداند.)

مقاله نشریه
روش چند معیاره (MCDM) برای انتخاب سهام در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از متغیرهای مالی

چکیده:
یکی از دغدغه های اصلی سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار، انتخاب سهم و یا سبد سهامی است که از لحاظ سود آوری ( افزایش قیمت و سود هر سهم) بهینه ( بهترین روش سودآوری در بورس بهترین) باشد. به همین منظور روش های بسیاری در رابطه با انتخاب سبد سهام به وجود آمده و معرفی شده اند. اکثریت قریب به اتفاق این روش ها برای تحلیل و نتیجه گیری از اطلاعات و تحلیل مالی استفاده نموده اند. یکی از این روش ها مدل الکتره ترای که از زیرشاخه های MCDM (تصمیم گیری چند معیاره ) می باشد ، است که با استفاده از نسبت های مالی ، شرکت های موجود در یک صنعت و یا صنایع مختلف که در یک دوره زمانی بهترین می باشند را شناسایی و به سرمایه گذار معرفی می نماید. در این پژوهش از نسبت های مهم و تاثیرگذار در سودآوری شرکت ها به عنوان داده استفاده شده است و در یک صنعت تعداد 54 شرکت در دوره زمانی سه ساله 85 تا 87 با هم مقایسه گردیده و در نهایت مشخص شده است که اولویت انتخاب سهام شرکت های مورد بررسی به چه ترتیب خواهد بود.
بنابراین این پژوهش نشان می دهد جهت انتخاب سبد بهینه سهام می توان از روش الکتره ترای با استفاده از نسبت های مالی شرکت ها استفاده کرده و شرکت های برتر هر صنعت از لحاظ سرمایه گذاری در بورس را اولویت بندی نمود.

بیمه عمر یا بورس؟ مقایسه دقیق بیمه عمر با بورس

در سال‌های اخیر، بازار سرمایه‌ ایران تورم‌های سنگینی را تجربه کرده‌است. هرکس در تلاش بهترین روش سودآوری در بورس است که سرمایه خود را حفظ یا زیاد کند. بعضی به خرید بیمه عمر یا بورس روی آورده‌اند. برخی دیگر در بانک یا ارز و سکه سرمایه‌گذاری کرده‌اند.”حال دغدغه این است برای حفظ ارزش پول،چی بخریم؟”

بیمه عمر و سرمایه‌گذاری در بورس دو شیوه متفاوت حفظ سرمایه و سودآوری هستند. هر کس با توجه به شرایط خود یکی از این دو گزینه را انتخاب می‌کند. بازارهای سرمایه‌ای دیگری نظیر بانک، خرید ارز و طلا و … نیز وجود دارند.تنور بیمه عمر یا سرمایه گذاری در بورس داغ است. با ما همراه باشید تا ببینیم کدام یک از این دو شیوه سرمایه‌گذاری بهتر است.

بیمه عمر بهتر است یا بورس؟

شرکت‌‌های‌ بیمه‌ از خلاقیت در دور رقابت باز نمی‌مانند. این شرکت‌ها، طرح‌‌های‌ متفاوت‌ و مبتکرانه بیمه عمر و سرمایه‌گذاری برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده‌اند. این طرح‌ها، متناسب‌ با نیازهای‌ جامعه ایرانی، زمینه‌های ثبات‌ مالی و سودآوری آن‌ها ارائه شده‌اند. بیمه‌گزاران می‌توانند در زمان‌ بروز حادثه‌ ناگوار، افراد وابسته‌ به‌ شخص‌ فوت شده و یا حادثه‌ دیده‌، نیازهای خانواده‌ خود را رفع کنند. به علاوه، سرمایه‌گذاران با خرید بیمه عمر از مزایای‌ این‌ حرکت اقتصادی‌ بهره‌مند می‌شوند.

سرمایه‌گذاری در بورس

تب و تاب بورس در ایران بالا گرفته است. همه از سودهای آن صحبت می کنند. قیمت سهام بورس به سیاست‌های مالی دولت و سراسر جهان وابسته است. این تاثیرپذیری نوسان‌های زیادی را در این بازار سرمایه در پی داشته است. نوسان‌ها مرد جگرداری می‌طلبند که به میدان مین‌گذاری شده بورس وارد شود. حتی افراد با تجربه و شرکت‌های سرمایه‌گذاری نیز گاهی با سقوط سهام و زیان روبه رو می‌شوند.

با دو مفهوم بیمه عمر یا در بورس آشنا شدیم. حالا این دو شیوه سرمایه‌گذاری را مقایسه می‌کنیم. باید ببینیم کدام یک برای سرمایه‌گذاری بهتر است.

مزایای سرمایه‌گذاری در بورس

اگر می‌خواهید پول عزیزتان را در بورس چاق و چله کنید، گزینه‌های مختلفی پیش روی شماست: می‌توانید در معاملات آنلاین و لحظه‌ای بازارهای مختلف بورسی به خرید سهم بپردازید. گزینه دیگر نیز مشارکت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت است.

اگر صبرتان به ایوب کنایه می‌زند و از طرف دیگر از درایت یوسف نبی برخوردارید، بازار بورس کارزار شماست. چون ممکن است امروز سهمی بخرید و فردا یا حتی دو ساعت دیگر با افت قیمت روبه رو شوید. شایعات و اخبار بر بورس تاثیرگذار است: اگر شما از قدرت تحلیل خوبی برخوردار نباشید، به راحتی آب خوردن پولی که با زحمت به دست آورده‌اید، از کف می‌دهید . به عنوان مثال، مکانیسم ماشه در شهریور ۹۹ سبب افت قیمت شدیدی در بازار بورس شد. دوست ما که می‌خواست با سرمایه خود در بورس، نمایندگی بیمه به راه بیاندازد، بر اثر این اتفاق سیاسی نه تنها کل سرمایه خود را از دست داد، بلکه زیان عظیمی نیز تجربه کرد. پس یادتان باشد که از هول حلیم سود کلان، داخل دیگ بورس نیفتید. بازی بورس سرشکستنک هم دارد.

اگر از دو امتیاز صبر و درایت برخوردارید، احتمالا از مزایای بورس بهره‌ها برده‌اید:

برخورداری از حمایت قانونی در بازار بورس

درست است که سود و زیان بازار بورس به قدرت تحلیل و شم مالی و تیزهوشی شما بستگی دارد، ولی این بازار سرمایه‌ای، بازاری قانونی است. معاملات زیر نظر سازمان بورس انجام می‌شود. سازمان بورس از هرگونه تخلف افراد حقیقی و شرکت ها جلوگیری می‌کند.ولی این سازمان در قبال زیان‌های سهامداران جوابگو نیست. زیان‌هایی که ناشی از تحلیل و خرید و فروش‌های اشتباه سهامداران باشد.

قابلیت نقدشوندگی سریع سرمایه

امکان دسترسی سریع به سرمایه در بورس مقدور است؛ خرید و فروش سهام، رویه اداری خاصی ندارد و بعد از ثبت نام در بورس و دریافت کد بورسی، فقط یک برگه سهام، خرید و فروش می‌شود. در صورت انتخاب صحیح این برگه از قدرت نقد شوندگی بالایی برخوردار است.

کسب سود در بازار بورس

سود حاصل از خرید و فروش سهام از دو طریق کسب می‌شود:

• سود نقدی که از مشارکت با شرکت مربوطه
• سود‌ افزایش قیمت سهام

حفظ سرمایه در برابر تورم از طریق سرمایه‌گذاری در بورس

در سال‌های اخیر تورم در ایران از ۷۰ درصد نیز رد شده‌است. نگه‌داری پول به صورت نقد، معقول به نظر نمی‌رسد. بهتر است اقلا جهت حفظ ارزش مال و اموال، آن را در زمینه‌های اقتصادی مختلف سرمایه‌گذاری کرد. اگر این سرمایه‌گذاری با آگاهی و دوراندیشی همراه باشد، ارزش داراییتان را حفظ کرده‌اید. وقتی سهام بورسی می‌خریم، ما نیز به همان نسبت سهام خود در دارایی شرکت سهیم می‌شویم. با توجه به این‌که ارزش دارایی شرکت‌ها در تورم افزایش خواهد یافت، ارزش سهام‌مان نیز بالاتر می‌رود.

امکان سرمایه‌گذاری در بورس با توجه به میزان وسع مالی شخص

هر فرد می‌تواند با هر میزان سرمایه، هرچند اندک، به بازار بورس وارد شود. از آن‌جا که هرچقدر پول بدهی، همان‌قدر آش می‌خوری، با توجه به میزان سرمایه‌گذاری، فرد می‌تواند سود مالی بدست آورد.

عدم وجود محدودیت زمانی و مکانی برای سرمایه‌گذاری در بورس

برای سرمایه‌گذاری در بورس، فقط پول، یک دستگاه کامپیوتر، گوشی تلفن هوشمند، برق و اینترنت نیاز دارید. با این امکانات، در هر ساعت شبانه روز و در هر جا می‌توانید به پلتفرم‌های معاملاتی مختلف بورس روی گوشی، لپ تاپ یا کامپیوتر خانگی وصل شده و به خرید و فروش سهام خود بپردازید.

شکوفایی اقتصاد کشور

با قطره قطره سرمایه هر یک از سرمایه‌گذاران در بورس، منابع مالی گسترش فعالیت‌های بنگاه‌های اقتصادی تامین می‌شود؛ در نتیجه، رشد تولید و اشتغال‌زایی و رونق کسب‌وکارها و رشد کشور را در پی خواهد داشت.

امنیت و شفافیت سرمایه‌گذاری:

از آن‌جا که همه کسانی که سرمایه خود را در بورس وارد می‌کنند، سهامدار شرکت‌ها محسوب می‌شوند، شرکت‌های سرمایه‌پذیر ملزم به انتشار اطلاعات مالی و برنامه‌های خود هستند.

افراد سهامدار به اندازه سهم خود مالک شرکت محسوب می‌شوند. آن‌ها در تصمیم‌گیری درباره نحوه انتخاب مدیران شرکت و تصمیم‌های مهم شرکتی نقش خواهند داشت.

مزایای سرمایه‌گذاری در بیمه عمر

در ادامه به چند مزایای بیمه عمر اشاره می‌کنیم.

کسب سود قطعی سرمایه‌گذاری بیمه عمر

تیر بیمه عمر شما به دو هدف سودآور می‌خورد و می‌توانید از سود تضمینی بیمه مرکزی و سود مشارکت در منافع حق‌بیمه های سرمایه‌گذاری شده در حوزه‌های مختلف بهره‌مند شوید.

برخورداری از حمایت قانونی بیمه مرکزی

افراد از ورشکستگی شرکت‌های بیمه‌ای می‌‌ترسند. ولی ترس در این حوزه جایی ندارد؛ زیرا شرکت بیمه مرکزی از همه حساب‌های بیمه عمر حمایت می‌کند. بیمه مرکزی تعهدات مالی را در قبال بیمه‌گزاران در صورت انحلال یا ورشکستگی شرکت‌های بیمه‌ای عملی خواهد ساخت.

برخورداری از پوشش‌های بیمه‌ عمر

با خرید بیمه عمر، نه تنها پول خود را برای آینده سرمایه‌گذاری می‌کنید؛ بلکه در کنار این مزیت، می‌توانید از پوشش‌های بیمه‌ای نظیر

برخورداری از تسهیلات و وام بیمه عمر

بعد از دوسال از سرمایه‌گذاری بیمه عمر، به شما وام بیمه عمر بدون نیاز به ضامن قابل پرداخت است. این وام به میزان ۹۰% سپرده اندوخته پرداخت می‌شود. وام بیمه عمر نیازی به ضامن ندارد.

حالا تفاوت بیمه عمر و سرمایه‌گذاری در بورس چیست؟

فرق بیمه عمر و بورس

در زیر به دو تفاوت عمده بیمه عمر و سرمایه گذاری می‌پردازیم:

• در بازار بورس، در هنگام ورشکستگی شما، سرمایه‌تان از طرف هیچ ارگان دولتی تضمین نمی‌شود. یعنی احتمال دارد، شما به جای کباب خوردن، کباب هم بشوید. ولی در بیمه عمر، شما از حمایت سازمان قوی بیمه مرکزی در هر حالتی برخوردارید و خیالتان بابت از بین نرفتن سرمایه‌ راحت است.
• سود سرمایه‌گذاری در بورس نیز همانند سرمایه اولیه قطعی نیست. امکان سود و زیان شما در بهترین روش سودآوری در بورس سودای بورس برابر است. با علم و کسب آگاهی در زمینه بورس می‌توانید این ریسک را کاهش دهید. هرگز احتمال زیان به صفر نمی‌رسد و با بازی عدم قطعیت ها مواجه‌اید. در مقایسه با این سرمایه‌گذاری، سود بیمه عمر قطعی و مشخص از دو منبع سود مشارکت و سود مرکب تامین می‌شود.

سرمایه‌گذاری در کدام بازار بهتر است؟ بورس یا بیمه عمر

اگر روحیه صبور و حوصله سروکله زدن با ارقام و آمار و تحلیل ها و وقت کافی را دارید؛ یعنی می‌توانید ساعت‌ها پشت سیستم کامپیوتر، نمودارها و اعداد و ارقام را زیرورو کنید، سرمایه‌گذاری در بورس گزینه خوبی برای شما خواهد بود. اگر می خواهید از سرمایه‌گذاری قطعی بدون هرگونه وقت گذاشتن اضافی برخوردار شوید، گزینه بیمه عمر روی میز است.

سرمایه‌گذاری موفق در بورس گاهی به اطلاعات موثق و سیگنال‌های مالی نیازمند است که دریافت آن‌ها علاوه بر قدرت تجزیه و تحلیل، گاهی رانت اطلاعاتی می‌طلبد. در مورد سرمایه‌گذاری بیمه عمر نیازی به رانت و راه‌های غیرقانونی نیست. مطالعه مقاله بیمه و سرمایه گذاری پیشنهاد می‌شود.

بیمه عمر یا بورس؟ مزایا و معایب

اگر به این سوال فکر می کنید :” بیمه عمر یا بورس؟” باید دقت کنید که بورس یک حوزه پرریسک و پرسود است. ابن سرمایه‌گذاری به اطلاعات علمی و مهارت در زمینه تحلیل و سرمایه گذاری نیاز دارد.برخلاف آن، بیمه عمر چندان به قانون احتمالات وابسته نیست. هر یک از حوزه‌های یادشده از مزایای خاصی برخوردارند. اگر می‌خواهید سرمایه‌گذاری موفقی داشته باشید، توصیه مشاوران مجرب بیمه دات کام، موقعیت سنجی و بررسی شرایط تان و انتخاب گزینه‌ای منطبق با نیازها و شرایط شماست تا بتوانید کمال استفاده از سرمایه داشته باشید. آن هم پولی که به هزار جان کندن به دست آورده‌اید.

با این همه، سرمایه‌گذاران بزرگ همچون وارن بافت به حکم عقل سلیم گفته اند، “‌تمام تخم مرغ‌های خود را در یک سبد نگذاریم”. بهترین پیشنهاد به شما این است که برای افزایش قدرت ریسک پذیری خود، علاوه بر سرمایه گذاری در بورس، بخشی از سرمایه خود را به بیمه عمر اختصاص دهید. شما با این روش، با خیالی راحت‌تر رشد مالی خود را تداوم بخشید. در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر درباره بیمه عمر می توانید سوالات خود را در بخش نظرات همین قسمت برای کارشناسان ما کامنت کنید تا مشاوران ما در اسرع وقت پاسخگوی شما عزیزان باشند.

• بیمه خودرو
• بیمه آتش سوزی
• بیمه ماشین
• بیمه تکمیلی

زمان مطالعه 6 دقیقه

انتخاب سهام سودآور

برای رسیدن به سوال راه انتخاب سهام سودآور باید اول کمی درباره آن حرف بزنیم؛ اگر بخواهید وارد یک فعالیت اقتصادی ساده (مانند راه‌اندازی یک سوپرمارکت، رانندگی تاکسی یا افتتاح یک لباس‌فروشی) شوید، احتمالا پیش خودتان حساب خواهید کرد که از این فعالیت اقتصادی چه مقدار سود نصیب‌تان خواهد شد و آیا این سود به مقدار سرمایه‌ای که وارد آن کار می‌کنید می‌ارزد یا نه.

همین‌طور اگر بخواهید در فعالیت اقتصادی شخص دیگری شریک شوید (مثلا یکی از آشنایان‌تان از شما می‌خواهد مقداری پول بگذارید و در مغازه کفش‌فروشی او سهیم شوید) باید ببینید آیا فعالیت اقتصادی طرف مقابل سودآور است یا نه و اگر سوددهی دارد، نسبت این سود به سرمایه‌ای که درگیر می‌کنید چقدر است. بدون شک هیچ کس هنگام راه‌اندازی یک کار جدید یا شریک شدن با شخص دیگر، دنبال زیان نیست و اگر ببیند فعالیت مورد نظر زیان‌ده است، منطق اقتصادی‌اش می‌گوید که وارد آن فعالیت نشود.

شرکت‌های بورسی هم در واقع فعالان کوچک، متوسط و بزرگ اقتصای‌اند و می‌شود سودآوری (یا زیان‌دهی) فعالیت اقتصادی آن‌ها را به دقت بررسی کرد. کسانی هم که اقدام به خرید سهام یک شرکت می‌کنند، در واقع در فعالیت اقتصادی آن شرکت شریک می‌شوند و این حق را پیدا می‌کنند که در سود (یا زیان) آن شرکت هم سهیم شوند. مثلا اگر شرکتی به ازای هر سهم، در یک سال ۵۰ تومان سود ساخته باشد، شما هم اگر هنگام برگزاری مجمع عادی سالانه شرکت سهامدار آن شرکت باشید، به ازای هر سهم ۵۰ تومان به شما تعلق خواهد گرفت. چنین سهامی را اصطلاحا سهام سودآور می‌گویند و تشکیل سبدی از این نوع سهام (اگر سهم‌ها به‌درستی انتخاب و در قیمت مناسب خریداری شوند) کمترین ریسک را متوجه سرمایه شما خواهد کرد.

سهام سودآور و ارزشمند چه ویژگی‌هایی دارند؟

توجه: بررسی دقیق فعالیت اقتصادی شرکت‌ها و برآورد سودآوری سال‌های گذشته و آتی آن‌ها و نیز ارزیابی کیفیت سودآوری‌شان در حوزه تحلیل بنیادی (فاندامنتال) قرار می‌گیرد که دنیای بی‌پایانی از مطالب و روش‌ها و استراتژی‌ها را با خود می‌آورد. در اینجا قطعا فرصت آن را نداریم که وارد جزئیات شویم و می‌خواهیم صرفا با ویژگی‌های سهام سودآور آشنا شویم.

ویژگی‌های سهام ارزشمند

تداوم سودآوری سهام

سهام یک شرکت زمانی ارزشمند است که آن شرکت سودآوری مداوم و رو به افزایش داشته باشد. هنگام انتخاب سهم، روند فروش و سودآوری آن را در سال‌های گذشته بررسی کنید و ببینید آیا مقدار سود خالص شرکت رو به افزایش بوده است یا نه و اگر در مقطعی روند سودآوری با افت مواجه شده، دلیل آن چه بوده است. تداوم سودآوری و افزایش سالانه مقدار سود خالص، مهم‌ترین مولفه‌ای است که می‌تواند به رشد قیمت سهام کمک کند.

جریان نقدینگی مناسب

گاهی اوقات ممکن است شرکتی در صورت‌های مالی‌اش مقدار زیادی سود مشخص کند، ولی این سود صرفا روی کاغذ وجود داشته باشد و عملا آن مقدار پول وارد شرکت نشده باشد. بررسی این موضوع با مطالعه دقیق صورت‌های مالی امکان‌پذیر است، ولی یک راه ساده این است که ببینید شرکت در سال‌های گذشته چه مقدار سود بین سهامدارانش تقسیم کرده و آیا مقدار سودی که تقسیم کرده، با مقدار سودی که در گزارش‌هایش آمده همخوانی دارد یا نه.

اگر می‌خواهید سرمایه‌گذار موفقی شوید، سعی کنید حتی اگر با صنایع مختلف آشنا نیستید، به مرور دانش‌تان را در این حوزه‌ها افزایش دهید و درباره دوره‌های رونق و رکودشان، جایگاه‌شان در اقتصاد کشور و چشم‌انداز آینده این صنایع آشنا شوید. سپس سراغ شرکت‌هایی بروید که فعالیت شفاف‌تری دارند و شما هم می‌توانید با مرور گزارش‌هایشان از کسب‌وکارشان سر در بیاورید. هرقدر شرکتی را که می‌خواهید سهامش را بخرید بیشتر بشناسید، در واقع ریسک سرمایه‌گذاری‌تان را کاهش داده‌اید

مزیت رقابتی

فعالیت‌هایی که سودآوری بالایی دارند معمولا شرکت‌های متعددی را جذب خود می‌کنند و به مرور زمان به دلیل رقابتی که بین این شرکت‌ها ایجاد می‌شود، حاشیه سود آن فعالیت کاهش می‌یابد. اما اگر شرکتی به هر دلیلی (داشتن حق ثبت اختراع، داشتن برند معتبر، دسترسی به فناوری‌های پیشرفته و غیره) بی‌رقیب باشد، این موضوع می‌تواند تضمینی برای سودآوری آن شرکت در بلندمدت باشد. تشخیص مزیت رقابتی ساده نیست و گاهی نیاز به بینش اقتصادی درست از وضعیت آینده یک صنعت یا حتی کل اقتصاد یک کشور و جهان دارد. ولی همیشه باید به دنبال نشانه‌هایی باشید از مزیت‌های رقابتی شرکت‌هایی که قصد سرمایه‌گذاری روی آن‌ها را دارید.

مدیریت مناسب در انتخاب سهام سودآور

شرکت‌هایی که مدیریت مناسبی ندارند به مرور زمان از رقیبان‌شان عقب می‌مانند و نمی‌توانند از سرمایه‌هایی که در اختیارشان قرار گرفته به درستی بهره ببرند. شرکت‌هایی که درگیر فساد مالی بوده‌اند ممکن است گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری نباشند. یکی از نشانه‌های مدیریت مناسب روند رشد خود شرکت در سال‌های گذشته و چشم‌انداز مثبت توسعه شرکت در آینده است. اگر شرکتی بخشی از سود سالانه را صرف سرمایه‌گذاری مجدد کند به‌مرور می‌تواند بزرگ‌تر شود و سود خالص بیشتری تولید کند. همیشه به طرح‌های توسعه شرکت‌ها توجه کنید و ببینید بهره‌برداری از این طرح‌ها منجر به تغییرات با اهمیتی در سودآوری خواهد شد یا نه. شرکت‌های بازار سرمایه ایران موظفند در گزارش‌های تفسیری خود وضعیت طرح‌های توسعه‌شان را به اطلاع همگان برسانند و مشخص کنند این طرح‌ها چه زمانی به بهره‌برداری خواهند رسید. راه‌اندازی بعضی از این طرح‌ها گاهی می‌تواند مقدار فروش و سود خالص شرکت را تا ۲ برابر و حتی بیشتر افزایش دهد. سرمایه‌گذاری بلندمدت روی سهام این شرکت‌ها و شرکت در افزایش سرمایه‌های احتمالی، گاهی می‌تواند بازدهی خیره‌کننده‌ای به همراه داشته باشد.

فعالیت اقتصادی قابل درک

سرمایه‌گذاران موفق تاکید دارند که بهتر است روی سهام شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کنید که کسب‌وکارشان را درک می‌کنید. بعضی از شرکت‌ها مدل‌های تجاری پیچیده‌ای دارند که درک ماهیت آن ممکن است خارج از تخصص ما باشد. حتی ممکن است با مطالعه مدل کسب‌وکار این شرکت‌ها هم نتوانید کسب‌وکارشان را به‌درستی درک کنید یا اینکه اصلا به این نتیجه برسید که مدیران این شرکت زیادی خوشبین‌اند و چنین کسب‌وکاری آن‌قدرها هم که گفته می‌شود سودآور نیست.

نکته: اگر می‌خواهید سرمایه‌گذار موفقی شوید، سعی کنید حتی اگر با صنایع مختلف (ساختمان، سیمان، فولاد، پتروشیمی، زراعت و غیره) آشنا نیستید، به مرور دانش‌تان را در این حوزه‌ها افزایش دهید و درباره دوره‌های رونق و رکودشان، جایگاه‌شان در اقتصاد کشور و چشم‌انداز آینده این صنایع آشنا شوید. سپس سراغ شرکت‌هایی بروید که فعالیت شفاف‌تری دارند و شما هم می‌توانید با مرور گزارش‌هایشان از کسب‌وکارشان سر در بیاورید. هرقدر شرکتی را که می‌خواهید سهامش را بخرید بیشتر بشناسید، در واقع ریسک سرمایه‌گذاری‌تان را کاهش داده‌اید.

روش‌ یافتن سهام مستعد رشد

گاهی ممکن است شرکتی تمام ویژگی‌های یک شرکت سودآور را داشته باشد و مقدار سود خالص آن هم سال‌به‌سال رو به افزایش باشد، اما این به آن معنی نیست که همین فردا بروید و بخش بزرگی از سرمایه‌تان را به سهام این شرکت تبدیل کنید. نکته‌ای که هنگام خرید سهام چنین شرکتی باید به آن توجه داشته باشید، قیمت روز سهام آن شرکت و نسبت آن با مقدار سود سالانه آن شرکت است. گاهی ممکن است به دلیل نوسان‌های بازار سرمایه و رفتارهای هیجانی سهامداران، قیمت سهام شرکت بیش از اندازه بالا رفته باشد و به اصطلاح قیمت سهم بالاتر از ارزش ذاتی باشد و دیگر ارزنده نباشد. در چنین مقطعی، خرید سهام این شرکت ریسک بالایی خواهد داشت و حتی ممکن است در کوتاه‌مدت باعث ضرر و زیان شما شود.

ارزش ذاتی

برای تعیین ارزنده بودن یا نبودن سهام یک شرکت، به معیار مشخصی نیاز داریم. تعیین این معیار مشخص کار راحتی نیست و در تحلیل بنیادی، روش‌های مختلفی برای تعیین این مقدار وجود دارد. به‌طور کلی می‌توان گفت که در دانش مالی ۳ رویکرد عمده برای ارزشیابی سهام شرکت‌ها وجود دارد:

1. ارزشیابی بر مبنای تنزیل وجوه نقد آتی
2. ارزشیابی بر مبنای محاسبه خالص ارزش دارایی‌ها یا Net Asset Value که به اختصار NAV یا ناو گفته می‌شود
3. ارزشیابی بر اساس مقایسه شرکت‌های مشابه که بررسی نسبت P/E (یا قیمت به سود) مربوط به همین روش است

نکته: هر کدام از این روش‌ها ممکن است برای ارزشیابی نوع خاصی از شرکت‌ها مناسب باشد. مثلا برای ارزشیابی شرکت‌های سرمایه‌گذاری یا صندوق‌های سهامی (از قبیل صندوق‌های ای‌تی‌اف) معمولا از روش دوم یا همان محاسبه NAV استفاده می‌شود.

سرمایه‌گذاری که به دنبال سرمایه‌گذاری بر مبنای ارزش ذاتی شرکت‌هاست، بعد از محاسبه ارزش ذاتی شرکت مورد نظر، به قیمت روز سهام نگاه می‌کند و اگر قیمت تابلو پایین‌تر از ارزش ذاتی شرکت بود، اقدام به خرید سهام آن شرکت می‌کند. قاعده کلی این است که قیمت طی زمان به سمت ارزش ذاتی میل خواهد کرد. در نتیجه اگر قیمت سهام شرکتی پایین‌تر از بهترین روش سودآوری در بورس ارزش ذاتی باشد، سهام آن شرکت مستعد رشد خواهد بود.

روش یافتن سهام سودآور برای سرمایه‌گذاران حقیقی

سرمایه‌گذاران معمولی روی همه این روش‌ها تسلط ندارند، اما مطالعه درباره آن‌ها و بررسی وضعیت شرکت‌ها بر اساس این روش‌های ارزشیابی می‌تواند به کاهش ریسک سرمایه‌گذاری آن‌ها کمک چشمگیری برساند. ساده‌ترین چیزی که در این روش‌های ارزشیابی می‌توان به آن توجه کرد، نسبت P/E یا قیمت به سود است. در این روش، سرمایه‌گذار هنگام خرید سهام به این نسبت دقت می‌کند و هرچه این نسبت پایین‌تر باشد، سهام آن شرکت را ارزنده‌تر تشخیص می‌دهد.

مثلا ممکن است سود سالانه شرکتی ۱۲۰ تومان باشد و سهام این شرکت روی تابلو بورس با قیمت ۲۴۰۰ تومان معامله شود. در این حالت، نسبت P/E برای این شرکت عدد ۲۰ خواهد بود. اینجا ممکن است سرمایه‌گذار به این نتیجه برسد که این نسبت برای چنین شرکتی نسبت معقولی نیست و در نتیجه قیمت سهام بالاتر از ارزش ذاتی قرار گرفته است. چنین سرمایه‌گذاری ممکن است بگوید نسبت P/E معقول برای این شرکت ۱۰ واحد است. در این حالت، سرمایه‌گذار منتظر می‌ماند تا قیمت سهام این شرکت کاهش یابد و مثلا به محدوده ۱۲۰۰ تومان برسد. در این قیمت، نسبت P/E هم به ۱۰ واحد خواهد رسید و سرمایه‌گذار مثال ما در این قیمت اقدام به خرید سهام این شرکت خواهد کرد.

نکته یک: نسبت P/E مناسب برای صنایع و شرکت‌های مختلف یکسان نیست. بعضی از شرکت‌هایی که انتظار می‌رود سودآوری‌شان در آینده رو به رشد باشد (مثلا طرح توسعه دارند یا انتظار می‌رود قیمت محصول‌شان رشد کند)، ممکن است P/E بالاتری بگیرند و بعضی از شرکت‌هایی که به اصطلاح بالغ شده‌اند و دیگر انتظار نمی‌رود رشد چندانی داشته باشند (مثلا ظرفیت تولیدشان مشخص است و دیگر قرار نیست این ظرفیت را افزایش بدهند) نسبت P/E پایین‌تری می‌گیرند.

نکته ۲: کیفیت سودی که شرکت می‌سازد هم می‌تواند روی ارزندگی و نسبت P/E سهام تاثیرگذار باشد. سودی که حاصل از فعالیت‌های اصلی شرکت باشد (سود عملیاتی) معمولا تکرارپذیر است و در سال‌های آتی هم شرکت می‌تواند این سود را تکرار کند. اما اگر سود شرکت حاصل از فعالیت‌های اصلی و عملیاتی شرکت نباشد (سود عملیاتی) در سال‌های آینده قابلیت تکرار را نخواهد داشت. مثلا اگر شرکتی زمین یا ساختمان بفروشد و از محل فروش این املاک سود شناسایی کند، این سود قابلیت تکرار ندارد و در نتیجه تاثیر زیادی روی ارزش ذاتی شرکت نخواهد گذاشت. پس هنگامی که سراغ سودآوری شرکت می‌روید به این نکته دقت کنید و ببینید چه مقدار از این سود حاصل فعالیت‌های اصلی شرکت است و چه مقدار حاصل فعالیتی است که فقط یک بار امکان انجام آن وجود دارد. در چنین مواردی هم نسبت P/E پایین‌تری برای شرکت در نظر گرفته می‌شود.