خرید از بازار فیزیکی بورس کالا

بورس کالای ایران چیست؟ برسی آمار، خرید و فروش و مزایده ها

در این مقدمه به یکی از پر سر صدا ترین بحث های داغ در میان مردم ایران یعنی بورس کالای ایران می پردازیم. در چند وقت اخیر این بازار بسیار مورد بحث قرار گرفته و حواشی های زیادی در این باره به وجود آمده است پس با ما تا انتهای مطالب همراه باشید.

• اگر هم به دنبال آموزش نحوه سرمایه گذاری در بورس هستید، این مقاله را بخوانید.

بورس کالای ایران چیست؟

یکی از حواشی های این دوره صحبت در مورد بورس کالای ایران است. این بازار تعریفی مشابه به بورس دارد و به طور کلی می توان گفت که بورس، یک بازار سازمان یافته است که در آن کالا های مشخص و تعیین شده معامله می گردد و در این معاملات خریداران از طریق کارگزاران وارد معامله می شوند. بورس کالای ایران در چند حوزه فعالیت دارد که این حوزه ها شامل رینگ های فلزات، پتروشیمی و معاملات مشتق است که فعلا منحصر به معاملات آتی سکه طلا می باشد. بر مبنای قانون ایران شرکت بورس کالای ایران در آذر 1385 با درهم آمیختن بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی ایران تشکیل شد و از مهر 1386 کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار شروع کرد. بورس خرید از بازار فیزیکی بورس کالا به دلایل نیازمندی‌ های اقتصادی و در بعضی موارد رفع برخی تنگنا ها و موانع در بازار کالاها بوده به وجود آمده است.

در ایران زمانی که مردم متوجه شدند که می توانند در بورس سرمایه گذاری کنند و سود بالایی نسبت به سود بانک ها بدست آورند، پول خود را از خرید از بازار فیزیکی بورس کالا بانک خارج کرده و در بورس سهام خریدند و یا خیلی ها کسب و کار خود را به پول نقد تبدیل کردند و در بورس تبدیل به سهام کردند. هر چه تعداد کسانی که در بورس شرکت می کردند افزایش می یافت افراد دیگر بیشتر برای خرید سهام بورس مایل می شدند ولی بورس مبحث بسیار پیچیده ای است که نیاز به دانش قبلی دارد.

معاملات فیزیکی

اکثر افرادی که در بورس سهام خریدند اطلاعات کافی در زمینه بورس نداشتند و به همین علت افراد بسیاری با خرید بورس ضرر های زیادی کردند ولی درمقابل این افراد کسانی که دانش بورس را داشتند و می دانستند چه زمانی سهام بخرند و چه زمانی آن سهام را بفروشند سود های بسیار خوبی به جیب زدند.

در بورس کالای ایران معاملات فیزیکی انجام می شود. برای پذیرش کالا در معاملات فیزیکی ابتدا بخش فرآیند کنترل که قبل از عرضه در اتاق پایاپای کنترل تضامین و وثایق عرضه­ کننده یا کارگزار مربوط است انجام می شود . در واقع شرط اصلی و لازم برای عرضه محصولات این کنترل تلقی می گردد که نقش بسیار مهمی در کنترل ریسک خواهد داشت. سپس به شما فرم درخواست پذیرش کالا در بازار فیزیکی بورس کالای ایران داده می شود که آن را با توجه به سوالات فرم باید پاسخ دهید. در نهایت این کالای مورد نظر که درخواست شده است توسط مشاوران بورس بازیابی می شود و بعد از احراز کامل بودن مدارک در بورس ثبت شوند.

بورس کالای ایران معاملات فیزیکی

این بازار معاملات فیزیکی هم دارد که به این صورت انجام می‌شود که کالای فیزیکی به مزایده گذاشته می‌شود و ابتدا فروشنده یک قیمت مشخص و تعیین شده را می گوید و این گونه مزایده یا حراج شروع می‌شود و هر شخصی که قیمت بالاتری نسبت به افراد دیگر بگوید آن کالا متعلق به می شود. در نهایت آن کالا کنار گذاشته می‌شود و فروشنده شروع به حراج گذاشتن کالای دیگر می‌کند این روند تا زمانی که مزایده به پایان برسد ادامه دارد. قرار داد های نقدی، نسیه و سلف در بازار فیزیکی صورت می گیرد.

بورس کالای ایران قیمت قیر

خرید و فروش در این بازار امروز بسیار رونق پیدا کرده است و این رونق به دلیل تلاش ‌های زیاد و پیگیری ‌های متعدد فعالان بازار قیر در ایران، سرانجام در سال 1387 قیر صادراتی در بورس کالای ایران پذیرفته شد. آنان معاملات خود را آغاز کرد تا ابهامات زیادی که در سال های اخیر گریبان ‌گیر بازار قیر بوده است از بین برود و هم چنین خرید و فروش ‌های صادراتی در حوزه این کالا به شدت پیگیری می شود.

بورس کالای ایران سهام

شرکت بورس کالای ایران سهامش همیشه در حال تغییر است و گاهی اثرات مثبت و گاهی اثرات منفی در پی دارد. بعضی از افرادی که از بیرون به آن نگاه می کنند می گویند که گاهی اوقات معاملات بورس استاندارد نیست ولی به یاد داشته باشید که بورس در قالب استاندارد قرار دارد و هیچ گاه از این قالب بیرون نخواهد آمد و کسانی که این حرف را می‌ زنند احتمالا آگاهی کافی در مورد بورس ندارد. بورس کالای ایران ادرس مشخصی ندارد و در حال حاضر آدرس شرکت مرکزی آن در تهران- خیابان آیت اله طالقانی- بعد از تقاطع خیابان ولی عصر (عج) واقع شده است.

بورس کالای ایران با نماد کالا

این بورس با نماد کالا در ایران به عنوان یک شغل برای کسانی که به مبادله کالاها می پردازند شناخته می شود. مسئولیت و اداره این ارگان برعهده هیئت مدیره‌ ای غیر موظف مرکب از هفت نفر است که مجمع عمومی عادی با توجه به اساسنامه، قانون تجارت و ضوابط سازمان بورس و اوراق بهادار به مدت دو سال انتخاب می‌کند.

ورود به بازار پر ریسک بورس

بعضی از مردم بر این باورند که وارد شدن در این بازار ریسک بالایی دارد و بورس همانند شرط بندی نتیجه غیر قابل پیش بینی دارد. این صحبت ها تا حدودی می تواند درست باشد ولی اگر فردی که وارد بورس می شود دانش این کار را داشته باشد برای او بورس همانند این خواهد بود که با دانستن شرط در شرط بندی شرکت کند و یعنی به همین مقدار شرکت در بورس برای فرد سود به همراه خواهد داشت.

پس نتیجه می گیریم که قبل از ورود در بورس ابتدا آن را یاد بگیرید، روش هایی برای یادگیری بورس وجود دارد مثلا کتاب هایی که در مورد بورس به چاپ رسیده است، مقالات، کلیپ های آموزشی که در سایت ها قرار دارد و مهم تر از آن کلاس های بورس است.

آمار معاملات بورس کالای ایران

کارشناسانی هستند که آمار معاملات بورس کالای ایران را برای بقیه و افرادی که می خواهند از معاملات بورس آگاهی داشته باشند به اشتراک می گذارند. در این آمار کارگزاران حجم معاملات انجام شده و هم چنین ارزش معاملات که به صورت ریال است را بازگو می کنند. در چند روز گذشته قیمت کالای بورس سهام ایران افت کرده است و سهامدارانی که در بورس سهام های کوچک و یا بزرگی خریداری کرده بودند با ضرر های زیادی رو به رو شدند و همین علت باعث شد که خیلی از سهامداران سهام خود را از بورس خارج کنند.

البته این آمار ثابت نیست و همیشه در حال تغییر است و یکی از دلایل این که قیمت سهام بورس کالای ایران در چند وقت اخیر افت کرده است، شیوع بیماری کرونا است. شیوع بیماری کرونا باعث شده است که قیمت بورس کالای ایران همیشه در حال نوسان باشد. به هر حال بورس همیشه در حال نوسان است و هم چنین هنوز هم کسانی هستند که از بورس سود های خوبی می کنند و خیلی ها معتقدند که برگ برنده در دستان این سهامداران است زیرا در زمان افت بورس هنوز هم سود می کنند. همچنین مقاله وضعیت بورس امروز ایران نیز در این مورد مفید می باشد.

سهام بورس کالای ایران

امروزه سهام بورس کالای ایران در بین مردم باب شده است و خیلی ها در حال خرید و فروش سهام در بورس هستند. ناگفته نماند که یادگیری بورس به همین راحتی نیست و شخصی که قرار است وارد سهام بورس شود باید کلاس ها و دوره های بورس را بگذراند. از آن جایی که بورس به شدت در بین مردم مورد استقبال قرار گرفته اشخاصی که در این زمینه مهارت دارند شروع به برگزاری کلاس های بورس کرده اند که از این کلاس ها سود خوبی به جیب می زنند، این روز ها به دلیل ویروس کرونا خیلی از این افراد کلاس های بورس را به صورت مجازی یا همان آنلاین برگزار می کنند.

خرید و فروش و مزایده

این بازار که به معنای داد و ستد است که شرکت بورس انواع و اقسام محصولات صنعتی و کشاورزی را به عنوان سهام در اختیار افراد قرار می دهد تا آن ها به خرید و فروش این سهام ها بپردازند که خرید و فروش سهام گاهی با سود خرید از بازار فیزیکی بورس کالا و گاهی با ضرر همراه است. در سایت فارسی شرکت بورس کالای ایران شما می توانید ببینید که چه کالا هایی در بورس هستند و یا به مزایده گذاشته شده ‌اند.

بورس کالای ایران کشاورزی

بورس کالا های کشاورزی ایران با تصویب قوانین مد نظر جمهوری اسلامی درسال 1383 تاسیس گردید. سالیان گذشته بورس كالای كشاورزی ایران به عنوان یک بازار جدید با ایجاد بازاری فراگیر، گسترده، یكپارچه متشكل و سازمان یافته است که در صدد رفع مشكلات موجود بر آمده و سبب راحتی در امر داد و ستد كالا ها گردیده است كه با استفاده از روش های مختلف سبب حفظ و پایداری و هم چنین توسعه بخش كشاورزی در سال های آتی خواهد شد. در نهایت خوش حالیم که در این مقاله همراه شما همراهان ایران بورس هستیم. از همین رو پیشنهاد می کنیم از سایر مقالات سایت نیز بازدید عمل به آورید.

سوالات متداول

1. معاملات فیزیکی این بازار چگونه برگزار می شود؟

کالا های مورد نظر توسط فروشنده به حراج گذاشته می ‌شود و شخصی که بالاترین قیمت را بگوید کالا به او فروخته می شود.

این شرکت در مهر سال 1386 زیر نظر سازمان بورس فعالیت خود را شروع کرد.

شما می توانید در سایت فارسی آن تمامی کالا هایی که به مزایده گذاشته می ‌شوند را ببینید.

معاملات بازار فیزیکی بورس کالا به 37 هزار میلیارد تومان رسید

هدف بورس کالا تنظیم بازار و حرکت به سوی بازارهای مالی مبتنی بر کالاست که با اهرم کشف قیمت برای توزیع یکسری از کالاهایی که تاثیر مستقیم بر زندگی مردم دارد؛ تلاش می کند.

به گزارش خبرگزاری موج، در حال حاضر ارزش معاملات بازار فیزیکی بورس کالا به 37 هزار میلیارد تومان رسیده است.

ارزش بازار مالی مشتقه، اوراق سلف موازی استاندارد و گواهی سپرده کالایی با نزدیک به 45 هزار میلیارد تومان از بازار فیزیکی بیشتر شده است.

حامد سلطانی نژاد ، مدیرعامل بورس کالای ایران با اشاره به ماموریت و وظیفه بورس کالا گفت: در واقع وظیفه بورس کالا تنظیم عرضه و تقاضای کالاهاست همه می دانیم تا چند سال پیش کنترل و تعادل در عرضه و تقاضا بر عهده ستاد تنظیم بازار بود، این وظایف به تدریج به بورس کالا سوق پیدا کرد هر چند در زمینه های نظیر کالاهای اساسی هنوز هم مسئولیت بر عهده خرید از بازار فیزیکی بورس کالا ستاد تنظیم بازار است.

وی افزود : بورس می تواند با پیش بینی زمانهای عرضه و تقاضا و تنظیم آن با ابزارها و اهرم های مالی، عرضه و تقاضا را مدیریت می کند. در واقع این که در دنیای امروز مقدار قیمت هر روز یک کالا چقدر است، بحث و مسئله اصلی همه بازارهای کالایی و ابزارهای مالی است اگر کسی کالایی را برای عرضه داشته باشد، اولین سوالی که از او پرسیده می شود قیمت کالا است.

سلطانی نژاد افزود: در حوزه کشاورزی، کالایی که روی رزق و روزی مردم اثر مستقیم دارد، هنوز زیر نظر دولت است کالاهایی نظیر گندم، سویا و نهاده های دامی مانند ذرت دامی که افزایش قیمت ذرت دامی سبب افزایش قیمت مرغ در بازار می شود.

در حال حاضر بورس کالا حدود 85 انبار در کل کشور دارد که همه این انبارها ثبت شده اند و کالا هنگام ورود و خروج ثبت و استاندارد سازی می شود و اگر کالایی استانداردهای لازم را نداشته باشد ، پذیرش کالا صورت نمی گیرد و پذیرش در انبارهای دیگری که برای کالاهای درجه دو یا سه پیش بینی شده است ف انجام می شود؛ در حال حاضر این انبارها فاقد سردخانه هستند ولی با اجرایی شدن کامل پذیرش خرما در بورس کالا در آینده ای نزدیک انبارها مجهز به سرد خانه خواهند شد.

مدیر عامل بورس کالا همچنین به مزایای درجه بندی انبارها اضافه کرد و اظهار داشت: کشاورزانی که کالای مرغوب ندارند و در انبارهای گروه A پذیرش نمی شوند، کالای خود را به انبارهای پیش بینی شده برای این منظور تحویل می دهند از مزایای این طرح تفکیکی و درجه بندی کالاهای تولید شده است به طوری که اگر این کالاها در زیر رده کالاهای حمایتی دولت باشند، برای اختصاص دادن یارانه تولید و کمک های حمایتی دولتی دیتا، اطلاعات خوبی را در اختیار مسئولان امر قرار می دهد.

وی با اشاره به فرایند تحویل کالا از سوی کشاورز و و صدور قبض انبار گفت: کشاورز با سپردن کالای استاندارد خود به انبار رسید یا همان قبض انبار را دریافت می کند از مزایا ی این قبض انبار قابلیت معامله در بورس کالا است به طوری که قبض مورد نظر مانند سهام شرکتها می تواند مورد خرید و فروش قرار بگیرد و در نهایت مالک کالا آخرین کسی است که قبض مورد تایید بورس کالا را در دست دارد، کشاورز تولید کننده هم در این شیوه می تواند پس از گرفتن قبض انبار برای فروش کالای خود از هر جا و هر وقت که صلاح بداند با توجه به عرضه و تقاضای بازار فقط کافیست به اینترنت وصل شود و پس از فروش کالای مورد نظر پول آن را از طریق سیستم بانکی و کارگزاری دریافت کند.

وی با تاکید بر لزوم رعایت عدالت با توجه به کیفیت محصولات تولیدی کشاورزان گفت: در کشور ما اکنون تعدادی از محصولات کشاورزی نظیر گندم با قیمت بالاتر از نرمال جهانی عرضه می شود و از طرف دولت خرید تضمینی صورت می گیرد.

در خرید تضمینی، هر محصولی که کشاورز تولید می کند را دولت خریداری می کند، حال اگر گندم تولید شده توسط یک کشاورز از نوع گندم مرغوب نباشد، بازهم دولت مجبور به خرید این محصول است و بدین ترتیب در حمایت از کشاورزان عدالت و انصاف رعایت نمی شود، زیرا اگر دولت گندم نامرغوب را خرید نکند، تبعات اجتماعی دارد و اگر هم محصول بی کیفیت را خرید کند، فرقی بین گندم مرغوب و نامرغوب گذاشته نمی شود.

اکنون همه سیاست گذاران اقتصادی به این جمع بندی رسیده اند که قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی استفاده شود در این سیاست حمایت به شکل خرید نیست بلکه از قیمت حمایت می شود یعنی اگر کشاورزی قیمت محصول تولیدی در زمان فروش از مقداری پایین تر بیاید، نهاد نظارتی وارد عمل می شود و در قیمت بالاتر خرید صورت می گیرد.

این سیاست سال 89 در مجلس به عنوان قیمت تضمینی تصویب شد و سال 94 هم اجرایی شد.

وی با تشریح سیاست قیمت تضمینی به جای خرید تضمینی اضافه کرد: کشاورز محصول خود را در بورس عرضه می کند اگر قیمت فروخته شده در بورس کمتر از قیمت حمایتی و مشخص در دولت بود در این جا دولت فقط مبلغ ما به التفاوت را به کشاورز بپردازد، در این طرح دیگر لازم نیست دولت مبالغ زیادی را صرف خرید، کنترل کیفیت و هزینه های جانبی این کالاها کند و در انتها هم ممکن است در اثر گذشت زمان کالاهای دولتی به ضایعات تبدیل شود.

بنا بر گزارش بورس کالای ایران ؛در راهکار پیش بینی شده در ماده33 قانون افزایش بهره وری کشاورزی ، کشاورز می تواند محصول را در بورس به فروش برساند، خرید و فروش در بورس براساس کیفیت، دوری و نزدیکی محل، شرایط نگهداری و دیگر عوامل موثر موجب شفاف شدن قیمت کالای مورد نظر می شود.

این طرح در بورس کالا برای ذرت و جو دامی طی سال 94 به صورت آزمایشی در دو استان و در سال 95 به صورت رسمی در کل کشور پیاده سازی شد که خوشبختانه این عرضه با موفقیت همراه بود.

شناسنامه دار شدن کالاها

وی با اشاره به کارهای صورت گرفته در گمرکات و سامانه مکانیزه اضافه کرد: یک سامانه مکانیزه با گمرک ایجاد کردیم از آنجایی که کالاهای صادراتی با اسم ایران باید منشا، تولید کننده و بازرگان کالای مورد نظر مشخص باشد در این سامانه به صورت آنلاین این اطلاعات وارد می شود و به صورت یکپارچه می باشد.

به عنوان مثال اگر کالا قیر باشد، تولید کننده وکیوم باتوم که به عنوان مواد اولیه قیر است هم باید مشخص باشد و این که قیر تولیدی به وسیله کدام شرکت و سرانجام توسط چه کسی قرار است صادر شود، همه از فاکتورهای مورد نظر گمرک برای ثبت در سامانه می باشد.

مورد دیگر که از اهمیت بالایی برخوردار است، کیفیت کالای مورد نظر است؛ موارد مورد نظر در کیفیت نظیر درجه، استاندارد، زمان تولید و . در بورس کالا ثبت شده است و با همکاری استاندارد به نوعی می توان گفت کالا شناسنامه دار می شود.

مدیرعامل بورس کالا اظهار داشت: همچنین ما در ارتباط الکترونیکی که با گمرک برقرار کردیم، می توانیم گواهی صدور و وجود کالا را صادر کنیم، ارتباط ما با گمرک به صورتی است که گمرک شماره رفرنس می دهد که این شماره می تواند در تسهیل صادرات و تنظیم بازار کمک شایانی کند.

سلطانی نژاد با اشاره به ثابت بودن قوانین و تعامل خوب بورس کالا با ستاد تنظیم بازار گفت: با توجه به این که نماینده بورس کالا در ستاد تنظیم بازار حضور خرید از بازار فیزیکی بورس کالا دارد در مواردی که موضوع مطرح شده در ستاد تنظیم بازار مربوط به کالاهای داخل بورس کالا باشد، این که تصمیمات گرفته شده بر مبنای چه نوع ارزی، مشمول قیمت گذاری دولتی و مواردی از این دست باشد یا نه، باید بر طبق مقررات بورس باشد و خارج از آن صورت نگیرد.

وی در پاسخ به این سوال که الزام تولید کنندگان در عرضه محصولات خود در بورس یا بیرون بورس و تفاوت این قوانین در مقایسه با سایر نقاط دنیا گفت: درست است که در سایر نقاط دنیا اجباری در فروش وجود ندارد اما حتی در بازار نقد آمریکا و انگلیس هم یک نهاد ثبات خرید از بازار فیزیکی بورس کالا وجود دارد که هر کسی که می خواهد کالایی را معامله کند به خاطر این که در بازار عرضه و تقاضا وارد می شود و می تواند تنظیم آن را به هم بزند باید رجیستر شود تا معلوم شود خریدار یا فروشنده چه کسی است، همین الان هم در اقتصادهای آزاد شما نمی توانید کالایی را آزادانه به فروش برسانید که این دقیقا شبیه شرکتهای سهامی است که وقتی قصد دارند سهام شان را به فروش برسانند، باید از طریق بورس اوراق بهادار و شبکه کارگزاری عمل کرده و مشخصات خریدار و فروشنده به طور کامل مشخص باشد.

وی با تاکید بر لزوم پیشگیری قبل از درمان خاطر نشان کرد: امسال قصد داشتیم در همه حوزه ها قراردادهای فوروارد طولانی مدت را برقرار کنیم اما زیر ساخت قانونی نداشتیم که برای جلوگیری از بروز التهابات به جای درمان از پیشگیری استفاده کنیم.به طور مثال ما همواره در 6 ماهه اول سال کمبود شکر داریم اما در6 ماهه دوم همان سال به دلیل برداشت چغندر با مازاد کالای شکر مواجه هستیم که این را می توان با قراردادهای بلند مدت اول سال و پیش بینی نیاز بازار در سال مورد نظر تدبیر کرد و هر کسی که شکر نیاز دارد با پرداخت قسمتی از وجه لازم می تواند سفارش خرید کالا را بدهد و مابقی وجه را در زمان تحویل و سر رسید دریافت کالا بپردازد.در این زمینه بستر بورس کالا می تواند با بدست آوردن نیاز کشور کمبود یا مازاد کالا را با خرید یا فروش در بورس های کشورهای دیگر متعادل کند.

وی با اشاره به ریسک هایی نظیر تغییر نرخ ارز و نوسان قیمت های جهانی کالاها اضافه کرد: سازکارهایی برای اجتناب از این ریسک ها پیش بینی شده است که در مورد تغییرات نرخ ارز با تشکیل بازار مشتقه ارزی می توان این ریسک را پوشش داد که هنوز این بازار مشتقه ارزی اجرایی نشده است و منتظر موافقت های اصولی مراجع ذیصلاح هستیم.خرید از بازار فیزیکی بورس کالا

بورس کالا چیست ؟ (راهنمای جامع)

بورس کالا بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضه‌کنندگان، کالای خود را عرضه می‌کنند و کالای مربوطه پس از بررسی‌های کارشناسی و قیمت‌گذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می‌شود.

در بورس کالا معمولاً کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج و… دادوستد می‌شوند. یکی از مزایای بورس کالا، حضور نهادهای نظارتی و تنظیم‌کننده بازار است که تمامی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و تجار کالا با حضور این نهادها، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار می‌شوند.

یک تعریف ساده از بورس کالا

اگر بخواهیم یک تعریف ساده از بورس کالا بیان کنیم، می‌توانیم بگوییم بورس خرید از بازار فیزیکی بورس کالا کالا فضایی است برای مجموعه‌ای از عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان که برای خرید و فروش کالای خاصی به شکل‌های مختلف با توجه به ماهیت کالا به آن بازار وارد می‌شوند. همچنین یکی دیگر از ویژگی‌های این بازار که می‌توان به این تعریف اضافه کرد قانونمند بودن این بازار است. شاید اگر هدف این بازار را به این تعریف اضافه کنیم، تعریف ما از بازار بورس کالا کامل شود.

ضرورت پیدایش بورس کالا، چیست؟

همان‌طور که گفته شد بازار بورس می‌توانست نیاز بسیاری از افرادی که در بازار سنتی فعالیت می‌کردند را تأمین کند. بورس کالا، به دنبال تشکیل بازاری کامل در جهت رفع ایرادات بازار سنتی به وجود آمد. در ادامه به چند مورد از دلایل و ضرورت پیدایش بورس کالا، اشاره خواهیم کرد.

• نبود قانون و هرج‌ومرج در قیمت‌ها
• نبود یک مرجع قیمت گذار با ضمانت اجرایی
• غیرقابل‌پیش‌بینی بودن قیمت‌های آینده
• امکان کلاه‌برداری
• نبود آمار و اطلاعات دقیق

مزایای بازار بورس کالا نسبت به بازار سنتی

پس از تشکیل بازار بورس کالا، افراد در حوزه‌های مختلف واردشده و اقدام به معاملات محصولات مدنظر خود کردند. طبق تجربه این افراد، بازار بورس کالا نسبت به بازار سنتی مزایای زیادی دارد. در ادامه به چند مورد از این مزایا اشاره‌شده است:

• قانونمند، قابل نظارت و شفاف
• پوشش، توزیع و انتقال ریسک
• کشف قیمت در حین معاملات به‌صورت شفاف
• تضمین ابعاد مختلف معامله
• ایجاد بازار مستقیم و صرفه‌جویی در هزینه‌های بازاریابی و فروش
• یکی دیگر از مزایای منحصربه‌فرد بازار بورس کالا این است که می‌تواند برای بازارهای مختلف، ابزارهای مالی جدیدی طراحی کند و با توجه به شرایط جدید منجر به رشد بیشتر بازار نسبت به قبل شود.

چرا بورس خرید از بازار فیزیکی بورس کالا کالا، ایجاد شد؟

به‌طورکلی بورس کالا، سعی در ایجاد یک بازار مدرن دارد که این بازار منشأ و مرجع قیمت گذاری برای آن بازار در کشور باشد، بورس کالا بازار امنی را برای کالاهای فیزیکی برای همگان ایجاد کرده است. بورس کالابا توجه به تغییرات سبک زندگی و نیازهای گوناگون جامعه، جهت پوشش دادن ریسک‌ها و جبران نقص‌های موجود در بازار سنتی به طراحی ابزارهای معاملاتی گوناگون می‌پردازد.

چه کسانی به بورس کالا مراجعه می‌کنند؟

۱- گروه اول كسانی هستند كه می‌خواهند از ريسک نوسان كاذب قيمت‌ها در امان باشند. در واقع بورس‌های كالا به عنوان عاملی موثر برای کاهش ریسک توليدكنندگان كالا و مصرف‌ كنندگان عمده در خرید از بازار فیزیکی بورس کالا بازار شناخته می‌شود.

۲- گروه دوم بر خلاف گروه اول، از نوسانات قيمت استفاده كرده و سود خود را حداكثر می‌كنند. در بورس‌های كالا، اين گروه با نام سوداگران (Speculator) شناخته می‌شوند.

تاریخچه بورس کالا در ایران

در راستای تحقق اهداف برنامه سوم و چهارم توسعه که مطابق با آن‌ها شورای عالی بورس موظف به راه‌اندازی و گسترش بورس‌های کالایی در ایران شناخته شده بود، بورس فلزات در شهریور ۱۳۸۲ (نخستین بورس کالایی در ایران) و بورس کالای کشاورزی در شهریور ۱۳۸۳ آغاز به فعالیت کردند. بر مبنای قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و با تصویب شورای عالی بورس، شرکت بورس کالای ایران در آذر ۱۳۸۵ با درهم آمیختن بورس فلزات و بورس کالای کشاورزی تشکیل شد و پس از پذیره‌نویسی و برگزاری مجمع عمومی، از مهر ۱۳۸۶ کار خود را زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرد. گفتنی است ارکان شرکت بورس کالای ایران هم اکنون شامل «مجمع عمومی»، «هیئت مدیره»، «مدیرعامل»، «بازرس/حسابرس» می‌شود.

چه قراردادهایی در بورس کالا، معامله می‌شوند؟

همه داد و ستدها در بورس کالا، در قالب قراردادهای استاندارد انجام می‌گیرد. به طور کلی، قراردادهای «نقدی»، «سلف»، «نسیه»، «آتی» ،«اختیار معامله» ، «صلح» و «معاوضه» برای داد و ستد هر کالا وجود دارد.

اجزای مهم در بورس کالا

بازار فیزیکی، بازار فرعی، بازار مشتقه و بازار مالی از اجزای مهم بورس کالا هستند. در ادامه تعاریفی کلی از این بازارها را بیان می‌کنیم.

بازار فیزیکی

بازار فیزیکی باهدف معامله کالا در بورس و تحویل آن شکل گرفته است. ماهیت این بازار به بازار سنتی ازنظر تحویل کالا شبیه است؛ اما با سازوکارهای پیشرفته و کامل‌تر. در بازار فیزیکی ۴ دسته اصلی گروه‌های کالایی در بورس عرضه می‌شوند. نکته قابل‌توجه این است که بیشترین ارزش معاملات در بورس کالا، در بازار فیزیکی رقم می‌خورد. این بازار فقط باهدف فراهم کردن فضایی جهت تشکیل بازاری برای عرضه کنندگان (صنایع بالادستی) مواد خام (مانند محصولات پتروشیمی، محصولات پالایشگاهی، محصولات فلزی و محصولات کشاورزی) و تولیدکنندگان (صنایع پایین‌دستی) شکل گرفته است.

بازار فرعی

این بازار نیز سازوکاری شبیه بازار فیزیکی دارد. هم ازنظر ماهیت اصلی آن یعنی معامله جهت تحویل کالا و هم ازنظر سازوکارهای تسویه و قانونمند بودن آن شبیه به بازار فیزیکی است. تنها تفاوت این بازار با بازار فیزیکی این است که این بازار باهدف بهره‌مند شدن طیف وسیع‌تری از بازار کالایی کشور از مزایای بورس کالای ایران، با مقررات آسان‌تری در خصوص قواعد پذیرش کالا راه‌اندازی شده است.

بازار مشتقه

بازار مشتقه را نوع جدیدی از بازار بورس کالا می‌توان تعریف کرد که با توجه به نیاز بعضی بازارها و ماهیت کالاها دست به تعریف ابزار جدیدی برای معامله این کالاها زده است. این بازار از ابزارهایی مانند قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار معامله برای تعریف جدیدی از معاملات بورس کالا باهدف شکل‌گیری بازار برای طیف جدیدی از سرمایه‌گذاران شکل گرفته است. در این بازار یک دارایی پایه که قراردادها بر روی آن منتشر می‌شوند، تعریف می‌شود. این دارایی پایه می‌تواند محصولات کشاورزی، انواع فلزات و انواع فراورده‌های نفتی باشد. در ایران نخستین بازار قراردادهای آتی بر روی سکه و محصولات کشاورزی مانند زعفران شکل گرفت. رفته‌رفته در این نوع معاملات محصولات دیگری نظیر پسته و زیرِ نیز افزوده شد. مخاطبان این بازار طیف بزرگ‌تری از سرمایه‌گذاران خرد هستند که تمایل به سرمایه گذاری در این ابزار جدید را دارند.

بازار مالی

این بازار نیز باهدف جذب سرمایه‌های سرگردان در جهت تامین مالی بخش تولید در کشور در بورس کالای ایران شکل گرفته است. در این بازار ابزار مختلفی طراحی شده که هر کدام از این ابزار با توجه به ماهیت آن بازار و کالای قابل معامله در آن بازار به وجود آمده است. بازار مالی به سه بخش سلف موازی استاندارد،

سخن آخر

با توجه به انواع بازارهای بورس کالا مشخص می‌شود هرچقدر که جلوتر می‌رویم، بورس کالا ابزارها و بازارهای جدیدی را برای سرمایه‌گذاری تعریف می‌کند که علاوه برجذب سرمایه برای بخش‌های مختلف که نیاز به سرمایه گذاری دارند، بازارهای خرید از بازار فیزیکی بورس کالا امن و جدیدی را برای سرمایه گذاران فراهم می‌کند. قانونمند بودن و شفافیت در این بازار، باعث اعتماد همه طرف‌های معامله به این بازار شده است. مرجع بودن قیمت های بورس باعث شده که همه فعالان بازار منتظر کشف نرخ در بازار شوند و بازارهای موازی بورس کالا بعد از این کشف نرخ، قیمت‌های خود را اعلام می‌کنند.

عرضه ۱۱۵ دستگاه وانت کارا در بورس کالا

بهمن موتور برای سومین بار وانت کارا را در بورس کالا در روز دوم آبان عرضه می‌کند. در نوبت سوم عرضه وانت کارا، قرار است ۱۱۵ دستگاه خودرو با تحویل ۲۷ آذر روی تابلو عرضه رود.

به گزارش تحریریه؛ براساس اطلاعیه عرضه بازار فیزیکی بورس کالای ایران، ۱۱۵ دستگاه وانت کارا شامل ۵۰ دستگاه وانت کارا تک کابین و ۶۵ دستگاه وانت کارا دو کابین متعلق به بهمن موتور، در تالار اختصاصی خودرو روز دوم آبان‌ماه عرضه می‌شود.

این محصول که قرار است ۲۷ آذر به مشتریان تحویل داده شود، با قیمت پایه ۲۹۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان روی تابلوی عرضه می‌رود.
در مشخصات عرضه این خودروها آمده است:

صدور سند و شماره گذاری خودرو فقط به اسم شخص خریدار خواهد بود.

رنگ خودروها نیز سفید بوده و خریداران جهت تحویل خودرو باید یکی از نمایندگی‌های بهمن موتور را طبق لیست پیوست انتخاب کنند.
خریداران ملزم به واریز وجه هزینه‌های ذیل همزمان با تسویه اصل مبلغ به شماره حساب اعلامی هستند که شامل هزینه ۹ درصد ارزش افزوده بر مبنای قیمت نهایی فروش و سایر هزینه‌هاست.

هزینه‌های جانبی در کارا تک کابین که جمعا به مبلغ ۷۴ میلیون و ۲۰۰ هزار و ۲۸۱ ریال است، شامل هزینه مالیات و عوارض شماره گذاری به مبلغ ۳۴ میلیون و ۲۰۰ هزار ریال، هزینه هوشمندسازی کارت خودرو به مبلغ ۴۳۵ هزار ریال، هزینه خدمات پست به مبلغ ۵۰۰ هزار ریال، هزینه تولید پلاک و شماره گذاری به مبلغ ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار ریال، هزینه بیمه شخص ثالث به مبلغ ۳۶ میلیون و ۲۶۵ هزار و ۲۸۱ ریال بوده و در کارا دوکابین که جمعا به مبلغ ۸۷ میلیون و ۶۰۰ هزار و ۲۸۱ ریال است شامل هزینه مالیات و عوارض شماره گذاری به مبلغ ۴۷ میلیون و ۶۰۰ هزار ریال، هزینه هوشمند سازی کارت خودرو به مبلغ ۴۳۵ هزار ریال، هزینه خدمات پست به مبلغ ۵۰۰ هزار ریال، هزینه تولید پلاک و شماره گذاری به مبلغ ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار ریال، هزینه بیمه شخص ثالث به مبلغ ۳۶ میلیون و ۲۶۵ هزار و ۲۸۱ریال می‌شود.

همه هزینه‌های فوق صرفا باید توسط شخص خریدار و از حساب بانکی شخص خریدار به حساب بهمن موتور واریز شود.

از ابتدای عرضه وانت کارا در بورس کالا در مجموع ۲۸۲ دستگاه از این خودرو در بورس کالا مورد معامله قرار گرفته است.

شرایط پذیرش کالا در بازار فیزیکی بورس کالای ایران

درخواست‌ پذیرش کالا، به همراه مدارک و مستندات موضوع مادۀ 8 دستورالعمل پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران باید توسط مشاور پذیرش (مشاور پذیرش از میان شرکت‌های کارگزاری دارای مجوز کارگزار معرف و شرکت‌های تامین سرمایه انتخاب می‌شود) به بورس ارائه شده و پس از احراز کامل بودن مدارک در بورس ثبت شوند.

جهت پذیرش هر کالا باید حداقل شرایط زیر احراز گردد:

1) متقاضی باید سابقه فعالیت قابل اتکاء در بازار کالای مورد پذیرش داشته باشد و همچنین چشم‌انداز روشنی از تداوم فعالیت متقاضی وجود داشته باشد.

2) میزان عرضه کالا توسط متقاضی به گونه‌ای باشد که امکان کشف عادلانه قیمت را در بورس فراهم آورد.

3) کالا نباید مشمول محدودیت‌هایی از جمله محدودیت قیمت‌گذاری قانونی و انحصار در عرضه یا تقاضا باشد که مانع از کشف عادلانه قیمت کالا گردد.

لازم به ذکر است، هیئت پذیرش در زمان پذیرش هر کالا، حداقل عرضه سالانه و حداقل درصد عرضه در بورس از کل تولید سالانه برای تولیدکنندگان و از کل واردات سالانه برای وارد کنندگان را مشخص می‌کند و تغییر حداقل‌های مذکور به پیشنهاد بورس و تایید هیئت پذیرش امکان پذیر است.

ضمن آنکه عرضه کننده کالا در بورس، موظف است مقررات مربوطه از جمله الزامات دستورالعمل پذیرش کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران و ضوابط مربوط در خصوص افشای اطلاعات عرضه کالا را رعایت نماید.

بررسی درخواست پذیرش کالا

بورس حداکثر ظرف 30 روز پس از تاریخ ثبت درخواست، گزارش کارشناسی خود درخصوص شرایط پذیرش را به انضمام مستندات مربوط به هیئت پذیرش ارسال می‌نماید. چارچوب گزارش کارشناسی مزبور، به پیشنهاد بورس و تصویب هیئت پذیرش تعیین می‌شود.

لازم به ذکر است ، هیئت پذیرش حداکثر ظرف 30 روز پس از دریافت گزارش و مستندات مربوط از بورس، نظر کتبی خود را با ذکر دلایل مبنی بر تایید یا رد پذیرش کالا، از طریق بورس به متقاضی اعلام می‌کند.

در صورت رد درخواست، متقاضی می‌تواند مراتب اعتراض خود را حداکثر ظرف مدت 10 روز پس از ابلاغ تصمیم هیئت پذیرش، به دبیرخانۀ سازمان اعلام کند. رای هیئت مدیرۀ سازمان در ‌خصوص بررسی مجدد موضوع یا تایید نظر هیئت پذیرش، برای متقاضی، هیئت پذیرش و بورس لازم الاجراست.

بر این اساس، در صورتی که هیئت مدیرۀ سازمان اعتراض متقاضی را موجه تشخیص دهد، درخواست متقاضی باید در اولین جلسه هیئت پذیرش مجدداً طرح ‌گردد.

همچنین در صورتی که درخواست متقاضی رد شود و به آن اعتراض ننماید یا پس از اجرای رای تجدید‌نظر هیئت مدیرۀ سازمان در هیئت پذیرش رد گردد، طرح مجدد درخواست متقاضی در هیئت پذیرش حداقل پس از شش ماه و انجام مجدد کلیۀ مراحل و پرداخت حق پذیرش، امکان‌پذیر خواهد بود.

باید به این نکته توجه داشت که درج نام کالای پذیرفته شده در فهرست نرخ‌های بورس، منوط به احراز تمامی موارد تعیین شده توسط هیئت پذیرش می‌باشد.

ضمن آنکه در صورت عدم عرضه کالای یک عرضه کننده در بورس ظرف مدت 6 ماه از درج آن در فهرست نرخ‌های بورس، پذیرش آن در بورس لغو گردیده و پذیرش مجدد آن منوط به طی فرایند پذیرش خواهد بود.