نقش فرابورس در تامین مالی
فرابورس عنوان یکی از چهار بورس رسمی فعال در کشور به منظور توسعه بازارها و ابزارهای مالی و همچنین پوشش خلأهای ناشی از عدم دسترسی بخش عمدهای از صاحبان صنایع به بازار سرمایه، فعالیت خود را بهطور رسمی از ۶ مهرماه سال ۸۸ در بازار سرمایه آغاز کرد. فرابورس که ابتدا آمده بود در قالب بازاری خارج از بورس به فعالیت بپردازد، با رشد و توسعه سریع خود در دو بُعد بازار سهام و اوراق و پاسخگویی به طیف وسیعی از نیازهای متنوع تامین مالی، از سالهای پیش بهعنوان یک بورس کامل و ساختاریافته فعالیتهای خود را پی گرفته و هماکنون در امتداد همین رسالتها در حرکت است. بررسی روند رشد و توسعه فرابورس به خوبی نشان میدهد فراتر از انتظاراتی که پیش از راهاندازی آن وجود داشت، مسیر شکوفایی و بلوغ این بورس طی شده است. در واقع از آنجا که دلیل عمده بنگاههای اقتصادی برای حضور در بازار سرمایه، دسترسی به تامین مالی راحتتر برای پیشبرد طرحهای توسعهای است، دارا بودن سازوکارهایی سادهتر و تنوع در شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس، امکانی را فراهم کرده تا بنگاههای اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط و در سریعترین زمان ممکن، به این بورس وارد و از تمام مزایای شرکتهای پذیرفتهشده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهرهمند شوند. در حال حاضر ۹ بازار و تابلو معاملاتی شامل بازارهای اول، دوم، سوم، پایه الف، پایه ب، پایه ج، بازار ابزارهای نوین مالی، بازار شرکتهای کوچک و متوسط و در نهایت بازار مشتقه در فرابورس ایران به فعالیت مشغولند و نماد معاملاتی بیش از ۲۰۰ شرکت در بازارهای مختلف این بورس در حال معامله است.
ابزارهای مالی
در راستای تامین مالی بخش مسکن شاهد آن هستیم که نخستین صندوق زمین و ساختمان بهمنظور هدایت سرمایههای خُرد و فردی به سمت پروژههای ساختمانی دارای توجیه و سودآور ۸ شهریورماه ۹۳ در فرابورس ایران شکل گرفت و از آن زمان تاکنون چند صندوق در بازار سرمایه فعال شدهاند. معرفی صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله سهام و اوراق بهادار با درآمد ثابت و مختلط دستاورد دیگر فرابورس به شمار میرود که همزمان با چهار سالگی آن رقم خورد.
اوراق تسهیلات مسکن
از دیگر اقدامات مهم فرابورس طی این سالها همچنین میتوان به ورود و پذیرش اوراق تسهیلات مسکن (تسه) اشاره کرد. اوراق گواهی حق تقدم مسکن که پیشتر در شعب بانک مسکن و تحت یک بازار غیرمنسجم معامله میشد، پس از پذیرش این اوراق در فرابورس ایران از شرایط معاملهای رسمی و ضابطهمند بهرهمند شده و قیمت این اوراق در فضایی شفاف اعلام میشود. به این ترتیب با خریداری این اوراق و دریافت وامهای مرتبط با آن از بانک مسکن، گامی مثبت در جهت خانهدار شدن افراد با صرف هزینه و زمان کمتر میسر شده است.
راهاندازی بازارها
از سوی دیگر این رکن بازار سرمایه همواره تلاش کرده علاوه بر اقداماتی به منظور تامین مالی دولت و بخش خصوصی از طریق پذیرش انواع اوراق بهادار (انواع صکوک اجاره، مرابحه، اوراق رهنی، اسناد خزانه اسلامی و…)، همچنین در زمینه تجهیز منابع برای اکوسیستم دانشبنیان کشور مشارکت کرده و نقش اثرگذاری ایفا کند. در این راستا و طی سالهای اخیر، چندین برنامه توسعهای در فرابورس ایران جهت نیل به اقتصاد دانشبنیان آغاز شده است که از مهمترین آنها میتوان به مواردی از قبیل «راهاندازی بازار دارایی فکری»، «تشکیل صندوق سرمایهگذاری جسورانه» و توسعه نظارتپذیر «پایگاههای تامین مالی جمعی» اشاره کرد. در حال حاضر سه صندوق سرمایهگذاری جسورانه (VC) در فرابورس ایران فعال هستند. صندوق سرمایه سرمایهگذاری رویش لوتوس، یکم آرمان آتی و صندوق توسعه فناوری آرمانی VCهای فعال در بازار فرابورس به شمار میروند که در زمینه تامین مالی حوزههایی همچون سلامت (سلولهای بنیادی)، فناوری مالی، فناوری اطلاعات و ارتباطات، پتروشیمی، آب و حوزه فرهنگ فعالیت میکنند.
تفاوت بورس و فرابورس را بشناسید
بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعه بازار سرمایه هستند، اما شرایط پذیرش شرکتها در بورس سختگیرانهتر از فرابورس است.
تفاوت بورس و فرابورس
تقسیمبندی بازار
بازار بورس بهطور کلی به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود. عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد. ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت بخش عمل نکند از بازار اخراج میشود. بازار فرابورس ایران دارای ۵ بازار، اول، دوم، سوم، ابزارهای نوین مالی و پایه است. بنابراین اولین تفاوت بورس و فرابورس در تقسیمبندی و تعداد این دو بازار است.
فرایند پذیرش در بازار بورس و فرابورس
شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی دشوار است، بازار فرابورس با شرایط سادهتر تشکیل شده تا شرکتهای کوچک هم بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.
بازار فرابورس | بازار بورس | بازار بورس | |||||
بازار اول | بازار دوم | تابلو اصلی بازار اول | تابلو فرعی بازار اول | بازار دوم | تابلو اصلی بازار اول | تابلو فرعی بازار اول | بازار دوم |
یک میلیارد تومان | ۱۰۰ میلیون تومان | ۱۰۰ میلیارد تومان | ۵۰ میلیارد تومان | ۲۰ میلیارد تومان | ۱۰۰ میلیارد تومان | ۵۰ میلیارد تومان | ۲۰ میلیارد تومان |
۱۰ درصد | پنج درصد | ۲۰ درصد | ۱۵ درصد | ۱۰ درصد | ۲۰ درصد | ۱۵ درصد | ۱۰ درصد |
۲۰۰ نفر | – | هزار نفر | ۷۵۰ نفر | ۲۵۰ نفر | هزار نفر | ۷۵۰ نفر | ۲۵۰ نفر |
حداقل دو سال از زمان بهرهبرداری با ارائه خدمات گذشته باشد | حداقل یک سال از تأسیس آن گذشته باشد | سه سال | سه سال | دو سال | سه سال | سه سال | دو سال |
نداشته باشد | برنامه عملیاتی مناسبی برای خروج از زیان داشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد | نداشته باشد |
۱۵ | – | ۳۰ | ۲۰ | ۱۵ | ۳۰ | ۲۰ | ۱۵ |
یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | – | سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | سه دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | دو دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد | یک دوره منتهی به پذیرش سودآور باشد |
تفاوت دیگر بورس و فرابورس، ساعات معاملهی این دو بازار است. بازار بورس از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲٫۳۰ (به غیر از تعطیلات رسمی) فعالیت میکند، اما ساعات کار فرابورس از انعطافپذیری بیشتری برخوردار است.
مزایای پذیرش شرکتها در فرابورس:
سهولت پذیرش:
پذیرش و درج شرکتهای سهامی عام در فرابورس ایران نسبت به بورس آسان تر است و این باعث شده تا دوره زمانی پذیرش شرکتها به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کند.
تأمین مالی:
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس این امکان را دارند تا از طریق فروش سهام خــود از مزایای تأمین مالی ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه بهره ببرند. علاوه بر این امکان تأمین مالی از محل جذب سرمایهگذاران جدید و افزایش سرمایه را نیز دارا هستند.
معافیت مالیاتی:
شرکتهای پذیرفته شده در بازار فرابورس ایران از مزایای مالیاتی قابل توجهی برخوردار هستند. به این صورت که شرکتهایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس میکنند (به غیر از شرکتهای حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.
وثیقهگذاری سهام:
سهامداران شرکتهای پذیرش شده در بازار فرابورس میتوانند از طریق وثیقهگذاری سهام شرکت خود، برای اخذ تسهیلات اقدام کنند. چراکه شبکه بانکی، سهام شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس ایران را بهعنوان دارایی قابل قبول جهت وثیقهگذاری برای دریافت تسهیلات بانکی بــه رسمیت میشناسد.
امکان انتشار مزایای سرمایهگذاری در فرابورس اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی:
شرکتهای پذیرش شده در فرابورس میتوانند با ارائه مدارک لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار منابع مالی طرحهای موردنظر را (حداکثر تا ۶۰ درصد سرمایهگذاری در طرح پروژه موضوع اوراق مشارکت) از طریق انتشار اوراق تأمین کنند.
امکان خروج از فرابورس:
اگر شرکتی تصمیم بگیرد به هر دلیلی از فرابورس خارج شود، در دستورالعمل پذیرش برای این موضوع راهحلی در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج از این بازار و حتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص بهسادگی امکانپذیر خواهد بود. ضمن اینکه شرکتهای حاضر در فرابورس ایران میتوانند بسیار راحتتر به بازارهای دیگر انتقال پیدا کنند.
نبود حجم مبنا:
سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روانتر و نقد شوندگی بالاتری روبهرو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آنها برای مدت زیادی ادامه نمییابد.
در نظر داشته باشید که سهام شرکتهای فرابورسی و بورسی با یک کد معاملاتی قابل خرید و فروش هستند. شما میتوانید برای شروع انجام معامله، این کد را از کارگزاریهای رسمی دریافت کنید.
تفاوت بین بورس و فرابورس: کدام سود دهی بیشتری دارد؟
بازارهای مالی ساختار و قوانین مختص به خود را دارند به طور کلی به هر بازاری که معاملات اوراق بهادار در آن صورت میپذیرد بازار مالی میگویند. یکی از دریچه های انجام معاملات در بازارهای مالی بورس هستند. البته درکشور ما در کنار بازار بورس نام فرابورس نیز شنیده میشود و حتما از خود پرسیده اید تفاوت این دو بازار سرمایه در چیست؟در این مقاله به صورت جامع به بررسی تفاوت این دو بازارمالی پرداختیم.
ویدیوی آموزشی
اگر ویدیوی بالا سودمند نبود به خواندن ادامه دهید:
بازاربورس
یکی از مهمترین ترین بازارهای مالی که قیمت گذاری و خرید و فروش کالا در آن انجام میشود بازار بورس است.
توی این پک فوق العاده، تحلیل تکنیکال در بورس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! بورس رو سریع یاد بگیر وحسابی پول دربیار!
بازارهای بورس در ایران:
1-بورس اوراق بهادار: معامله دارایی های کاغذی
2-بورس کالا: انجام معاملات دارایی های فیزیکی و محصولات
3-بورس انرژی: معامله حامل های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر این کالاها
با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!
بازار فرابورس
فرابورس یکی دیگر از بازارهای مالی در ایران است که سهام شرکت ها در آن قیمت گذاری میشود و معاملات صورت میپذیرد. در واقع در بازارفرابورس شرکت های کوچکتر به راحتی پذیرش میشوند.
این بازار وظیفه سامان دهی و هدایت بنگاه های اقتصادی برای تامین مالی خود از طریق بازار بورس را دارد و شرکت ها با ورود به این بازار از تمام مزایای بازار اوراق بهادار میتوانند استفاده کنند.
پس از معرفی این دو بازار باید به مقایسه این دو بازار پرداخته تا به شناختی جامع از این دو بازار دست یابیم. این دو بازار 4 تفاوت عمده دارند که شامل:
1- تعداد بازارهای موجود در این دو بازار
2-نحوه پذیرش شرکت ها
1- تعداد بازارهای موجود در این دو بازار
بازار بورس شامل:
شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بر اساس میزان سرمایه ثبت شده؛ درصد شناوری سهام؛ میزان مزایای سرمایهگذاری در فرابورس شفافیت؛ سودآوری و …. در دو دسته به نام بازار اول و بازار دوم طبقه بندی می شوند
- بازاراول: شرکت هایی که عملکرد خوبی در قبال سهام داران و بازار بورس داشته باشند در این دسته از بازار بورس قرار میگیرند.
- بازار دوم: حال اگر شرکتی عملکرد ضعیف تر نسبت به بازار اول داشته باشند در این گروه قرار میگیرد و در صورتی که عملکرد خود را بهبود بخشد توانایی بازگشت به بازار اول را دارد.
بازار فرابوس شامل:
- بازار اول: دربازار اول فرابورس علاوه بر سهام شرکتها ، واحدهای صندوق های سرمایه گذاری بانام هم پذیرش و معامله می شوند. همچنین نوسان سهام شرکتها و اوراق پذیرفته شده در بازار اول فرابورس 5 درصد بدون حجم مبنا پیش بینی شده است .در آن سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل ده میلیارد ریال و یکسال از زمان بهره برداری آن گذشته و زیان انباشته نداشته باشد.
- بازاردوم: در این بازار ، صرفا سهام شرکتهای سهام عام پذیرفته می شوند. در این بازار سهام شرکتهای زیانده، تازه تاسیس، شرکتهای سهامی خاص که قصد اجرای افزایش سرمایه و تبدیل به سهامی عام را دارند و شرکتهای کوچک پذیرفته شده مورد مبادله قرار می گیرند .در بازار دوم سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل یک میلیارد ریال باشد.
- بازار سوم: بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و مزایای سرمایهگذاری در فرابورس سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.
- ابزارهای نوین مالی: انواع اوراق با درآمد تضمین شده از جمله اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و …که در زمان پذیرش حداقل سه ماه تا سر رسید آنها باقی مانده باشد قابل پذیرش در این بازار بوده به شرطی که بعد از پذیرش، معامله مجدد آنها منحصرا از طریق فرابورس انجام شود.
- بازار پایه: این بازار شامل شرکت هایی با شرایط زیر است:
1-شرکتهایی که بهدلیل ازدستدادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش میشوند،در بازار پایه درجمیگردد.
2-شرکتهایی که درخواستی مبنیبر پذیرش ندارند.
3-شرکت هایی که نزد سازمان بورس ثبت شدهاند، اما شرایط پذیرش را ندارند.
2-تفاوت در نحوه پذیرش بورس و فرابورس
یکی از اصلی ترین انگیزه های سازمان بورس برای مزایای سرمایهگذاری در فرابورس ایجاد بازار فرابورس پذیرش شرکت هایی کوچکتر و جذب سهام آنان به بازارمالی است.یکی از تفاوت های اصلی این دو بازار مالی در نحوه پذیرش سهام شرکت هاست که این روند در بازار فرابورس زمان کمتر به دنبال دارد. در جدول زیر مختصری از شرایط پذیرش در این دو بازار تهیه شده است.
شرایط پذیرش | بازار بورس | بازار فرابورس | ||||
بازار اول | بازاردوم | بازاراول | بازار دوم | |||
حداقل سرمایه ثبت شده شرکت | 50تا100میلیاردتومان | 20میلیاردتومان | 1میلیارد تومان | 100میلیون تومان | ||
حداقل سهام شناور | 15تال20درصد | 10درصد | 10درصد | 5درصد | ||
حداقل تعداد سهامداران | 750 تا 1000نفر | 250نفر | 200نفر | – | ||
سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه | 3سال | 2سال | حداقل 2سال | حداقل 1 سال | ||
سودآوری | 3 دوره مزایای سرمایهگذاری در فرابورس سود آوری | 1 دوره سودآوری | 1 دوره سود آوری | – |
3-ساعات معامله
معامله در بازار بورس فقط از شنبه تا چهارشنبه از ساعت9 الی12:30 صورت میپذیرد. اما معامله در فرابورس از لحاظ بازه زمانی منعطف تر است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب میشود.
4-شفافیت در معاملات
بورس اوراق بهادار مزایایی از قبیل شفافیت قیمتها و کاهش ریسک را به همراه دارد اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین میگردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.
نکاتی در باب پذیرش شرکت ها در فرابورس
پذیرش شرکتهای سهامی عام به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کرده است. این کاهش زمان یکی از مزایای ورود شرکت ها با موانع کمتر به بازارهای مالی است.
امکان تامین مالی از محل جذب سرمایه گذاران جدید و افزایش سرمایه یکی از مزایای بازار فرابورس برای شرکت ها است.
شرکتهایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس میکنند (به غیر از شرکتهای حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.
سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روانتر و نقد شوندگی بالاتری رو به رو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آنها برای مدت زیادی ادامه نمییابد.
نکات تکمیلی
- سرمایه گذاری در بازار فرابورس نیز همچون بازار بورس با کد بورسی بوده و نیاز به دریافت کد بورسی جدید نیست.
- شرکتهایی که شرایطشان برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است میتوانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند. این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکتهای پذیرفتهشده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکتهای پذیرفتهشده در فرابورس نیز تعریف شدهاند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.
- خرید و فروش در بورس توسط کارگزاران به عنوان متولی اصلی انجام خرید و فروش, انجام می شود. در فرابورس کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروشها را بر عهده مزایای سرمایهگذاری در فرابورس دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آنها انجام می شود.
معرفی پیج های اینستاگرام برای آموزش بورس
ازجمله پیج های اینستاگرامی مفید در زمینه آموزش بورس میتوان به موارد زیر اشاره میکند:
پذیرش نخستین صندوق سرمایهگذاری قابل معامله در فرابورس
برخی صندوقهای موجود در بورس غیرمعامله بودند که در حال تبدیل به صندوقهای قابل معامله هستند تا سهام آنها قابلیت خرید و فروش پیدا کند. در این راستا نخستین صندوق سرمایهگذاری قابل معامله پذیرش شد و گشایش نماد این صندوق امروز در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس انجام میشود.
به گزارش ایسنا، در هفتاد و سومین نشست خبری یک دیدار یک عرضه که به منظور معرفی ظرفیتهای یک صندوق سرمایه گذاری به صورت آنلاین برگزار شد، سلمان خادم المله - مدیرعامل شرکت تامین سرمایه امین - با بیان اینکه این صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت در فرابورس ایران قابل معامله است، اظهار کرد: حداقل سود این صندوق ۲۰ درصد خواهد بود. صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت مانند صندوقهای سرمایه گذاری مبتنی بر صدور و ابطال هستند، اما مشابه یک سهم در بازار سرمایه معامله و قیمت آن در نتیجه عرضه و تقاضا مشخص میشود.
وی با تاکید بر اینکه این صندوق سرمایه گذاری اولین صندوق مبتنی بر صدور و ابطال است که در فرابورس معامله میشود، اظهار کرد: معاملات ثانویه این صندوق از طریق فرابورس امکانپذیر است و سرمایه گذاران میتوانند با مراجعه به کارگزاریها یا از طریق همین معاملات برخط واحدهای این صندوق را بخرند.
خادم المله در ادامه در مورد مزایای این صندوق توضیح داد: از مزایای این صندوق میتوان به سود روزشمار حداقل ۲۰ درصد، داشتن بازارگردان، امکان انجام معاملات واحدها به صورت آنلاین و غیره اشاره کرد. البته احتمال حذف بازارگردان در این صندوق وجود دارد. همچنین از دیگر مزایای این صندوق معافیت مالیاتی آن است.
به گفته او، امروز هر واحد از سهام این صندوق ۱۰ هزار و ۲۷۱ ریال کشف قیمت شد و معاملات این صندوق از فردا شروع میشود.
وی با بیان اینکه حداقل سرمایه صندوق ۱۰۰ میلیارد ریال است، ادامه داد: ارزش اسمی هر واحد سرمایه گذاری مزایای سرمایهگذاری در فرابورس نیز ۱۰ هزار ریال و تعداد واحدهای سرمایهگذاری قابل انتشار نیز ۱۰۰ میلیون واحد است.
خادم المله از درخواست افزایش سقف صندوق خبر داد و گفت: در مرحله اول سقف صندوق از ۱۰۰ میلیارد تومان به ۱۰۰۰ میلیارد تومان افزایش پیدا میکند.
وی همچنین از بورسی شدن تامین سرمایه امین خبر داد و گفت: سهشنبه یا چهارشنبه هفته آینده جلسه هیات پذیرش این شرکت در بورس برگزار میشود.
فرا بورس چیست؟
فرا بورس اصطلاحی که در بازار های جهانی OTC گفته می شود که اختصار کلمه over the counter می باشد. فرا بورس در واقع به معاملاتی گفته می شود که در بازارهای مالی خارج از بورس اوراق بهادر انجام می شود.
شرکت ها و موسساتی که بنا به هر دلیلی شرایط عرضه سهام در بورس را ندارند با ورود به فرابورس اقدام به داد و ستد می کنند.
فرابورس به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه ابزارهای تامین مالی متنوعی را برای بنگاه های اقتصادی فراهم آورده و بر اساس شرایط گزینه های مناسبی را به منظور بهره مندی حداکثری از مزایای بازار سرمایه پیشنهاد می کند.
هدف فرابورس
از مهم ترین اهداف راه اندازی فرا بورس سازماندهی شرکتهایی که تمایل دارند در بازار سرمایه فعالیت کنند ولی شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند و نظارت در فرابورس کمتر از بورس است.
گزارش گیری در سال مالی شرکت های بورس نیاز به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. این موضوع خود باعث می شود که ریسک سرمایه گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.
مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس
حضور بازارهای مالی بسیار متنوع در فرا بورس یکی از جاذبه های سرمایه گذاری در فرا بورس می باشد. سهامداران میتوانند در شرکتهای مختلف سرمایه گذاری کرده که این امر منجر می شود که ریسک سرمایه گذاری کاهش یابد.
شرکتهای پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند. نکته قابل توجهی هم برای شرکت ها بوده و هم سهامداران چرا که این معافیت در معامله ای که اتفاق می افتد تاثیر مستقیمی دارد. موضوع دیگری که ازمزایای سرمایه گذاری در فرابورس مباشد این است که صاحبان سهام در شرکتهای فرابورس نسبت به سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.
در یک درجه بندی می توان عنوان کرد که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایهگذاری، اطمینان از محل سرمایه گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسانهای روزانه قیمت سهام از مزایای سرمایه گذاری در فرابورس است.
فرا بورس در ایران
فرا بورس در ایران شرایط متفاوتی نسبت به بازارهای مشابه در دنیا دارد، در واقع فرابورس در ایران در حد و اندازه بورس ظاهرشده است. شرکت های بسیاری در این بازار حضوری پر رنگ دارند و بر اساس قوانین بازار فرا بورس به انجام معاملات می پردازند.
تعداد بسیار قابل توجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله میشوند و این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است. بر اساس قانون بازار بورس اوراق بهادار مبنی بر اداره بازارهای خارج از بورس توسط نهادی متمرکز، شرکت فرا بورس ایران در سال ۱۳۸۷ تأسیس شد.
شرکت فرابورس ایران نیز همچون سایر بورسهای فعال کشور با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد. فرابورس ایران توانمندی های زیادی دارد که میتواند نیاز مالی بنگاههای اقتصادی را برآورده نماید.
از مهم ترین کارهایی که در فرا بورس ایران اتفاق می افتد پذیرش سهام شرکتهای سهامی عام در فرابورس است. ضوابط حاکم بر پذیرش شرکتها در فرا بورس ایران بهگونهای است که طیف وسیعی از شرکتها قادر به احراز شرایط و پذیرش در آن هستند.
ضوابط سادهتر و تنوع در شرایط پذیرش شرکتها در فرابورس ایران امکانی را فراهم کرده تا بنگاههای اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط به سرعت به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهرهمند شوند.
معرفی انواع بازارهای فرا بورس
بازار اول
سهام شرکتها و واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری پذیرش میشوند و مورد معامله قرار میگیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکتهای پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهرهبرداری آنها گذشته و زیان انباشته ندارند.
شامل سهام شرکتهای سهامی عام است. سهام شرکتهای زیانده، تازهتأسیس و آنهایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته میشود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکتهای بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.
بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکتهای این بازار فرایند پذیرش را طی نمیکنند و به سه دسته تقسیم میشوند:
- شرکتهایی که در بازار بورس ثبت شدهاند، اما شرایط پذیرش ندارند.
- شرکتهایی که درخواست پذیرش ندارند و مزایای سرمایهگذاری در فرابورس مزایای سرمایهگذاری در فرابورس به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
- شرکتهایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس، لغو پذیرش میشوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسانتر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.
بازار عرضه، محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است، که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.
سوالات متداول
بله شرکت های حاضر در فرابورس نیز افزایش سرمایه دارند.
فرابورس ایران یکی از ارکان بازار سرمایه کشور ایران بهشمار میرود که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار به فعالیت مشغول است.
شرکت هایی که هنوز شرایط حضور در مزایای سرمایهگذاری در فرابورس بورس را ندارند، در فرابورس شرکت می کنند
نحوه انجام معامله در فرابورس تفاوتی با بورس ندارد. با همان روالی که شما در بورس سهام میخرید، میتوانید با همان روال سهام شرکتهایی که در فرابورس پذیرفته شدهاند را نیز خریداری کنید.
دیدگاه شما